* DİLİN TANIMLARI
•DİL, İNSANLAR ARASINDA ANLAŞMAYI SAĞLAYAN DOĞAL BİR ARAÇ,
•KENDİSİNE ÖZGÜ YASALARI OLAN VE ANCAK BU YASALAR
ÇERÇEVESİNDE GELİŞEN CANLI BİR VARLIK,
•TEMELİ BİLİNMEYEN ZAMANLARDA ATILMIŞ BİR GİZLİ ANLAŞMALAR
SİSTEMİ,
•SESLERDEN ÖRÜLMÜŞ SOSYAL BİR KURUMDUR.
* DİL NASIL MEYDANA GELMİŞTİR?
Dilin nasıl
oluştuğuna dair kesin bir bilgi yoktur. İnsanoğlu yaratıldıuğı günden bu güne
var olan insanalra arsında iletişimi sağlayan en etkili iletişim
unsurudur.
* işitme engellilerin anlaşmak için kullandıkları bir dil
vardır.Bun işaret dili denir.
Özellikle dilsiz ve ağır biçimde duyma kaybı olan
kimselerin iletişimde kullandıkları kendine özgü, görsel olarak algılanan doğal
dil sistemi, işaret dili olarak tanımlanmaktadır. İşaret dili sağır ve
dilsizlerce “haptik” anlamı (hareket ve dokunma) el temasıyla algılayarak
kullanılıyorsa, buna “taktil” işaret dili denir.
İşaret dili, mimik ve ağzın görünüşüyle mesela sessiz
konuşulan kelimelerle ya da hecelerle bağlantılı olarak ve daha çok vücudun
şekliyle oluşan bağlamda her şeyden önce ellerle oluşturulan toplam işaretlerden
(el kol hareketleri) meydana gelir.
* Beş yaşındaki çocuğun ağlama sebebi daha kolay öğrenilir.
Çünkü beş yaşındaki çocuk artık dili kullanmayı öğrenmiştir. isteklerini sözlü
olarak ifade edebilir.
* Bıu tür soyut ifadeler dil olmadan kolay ifade edilemez.
dil soyut düşüncelerin anlatımında en etkili yoldur.
SAYFA 22
İNCELEME
* Yazara dili
sevdiren unsurlar divan şiri, halk
şiiri, katiplerin kullandığı süslü dil, karpuz satan çocuğun kullandığı
dil
* Çağdaş Türk dili adlı metinde dilin nasıl doğduğuna cevap
aranmaktadır.
* Yansıma, güneş
dil, Ding Dong ve İş gibi teorilerden bahsedilir.
1. ETKİNLİK.
Yazara Türkçeyi sevdiren göstergeler: di göstergesi karpuz satan çocuğun kullandığı
dil, Gazel, Türkü
sosyal göterge atlas şalvarıyla başının üzerinde atlas
işlenmiş takke
* Dişimizin ağrıdığını en kolay dil ile ifade
edebiliriz.
* üç yaşındaki bir
çocuk bir nesneyi tarif etmek için işaret ederek gösterir.
* insanlar işaret ve sembollerle anlaşabilir. Dil
diğerlerine göre daha gelişmiş bir ifade biçimidir.
*işaretler somut nesneleri anlatmak için daha uygundur.
Çünkü somut varlıklar işaret yoluyla gösterilebilir.
*.......
2. ETKİNLİK:
Bu gün kitle
iletişim aracı olarak, radyo, televizyon, gazete, telefon kullanılmaktadır.
mektup ise daha özel ve dar bir alanı kapsar.
* İnsanlar geçmişte dil dışında duman, resim ve işaret dilini kullanmışlar.
3. ETKİNLİK
* Dillerin nasıl doğduğu hakkında kesin bir bilgi yoktur.
bunun dışında çeşitli varsayımlar ileri sürülmüştür.
4. Etkinlik:..................
sayfa 25
1. Kanalı kontrol
işlevi: Yarın okula gelecek
misin?
2. Heyecan bildirme
işlevi: Sakın ona dokunma! Seni
döverim!
3. Alıcıyı harekete
geçirme:Şu tabloları buradan kaldırınız.
4. Göndergesel
işlev: Okullar bu yıl erken
açıldı.
İstanbul'u dinliyorum gözlerim
kapalı,
Önce hafiften bir rüzgar esiyor,
Bir kadının suya değiyor
ayakları
bu mısralarda dil şiirsel
işlevde kullanılmıştır. buna aynı zamanda sanatsal işlev de denir.
SAYFA 26
ANLAAM YORUMLAMA
Alıcıyı hatekete geçirme işlevi: bana şuradan bir kilo elma ver
Göndericilik işlevi:
Sınav sonuçları açıklanmış.
Heyecan bildirme işlevi: Yaşasın, yarın tatile gidiyoruz.
Kanalı kontrol işlevi: Alo, alooo... Duyuyor musun?
Dil ötesi işlev:
Cümlenin
en önemli ögesi yüklemdir.
Şiiirsellik işlevi: Lambada titreyen alev üşüyor.
*** Dil, insanalr
arsında iletişimi sağlayan en önemli unsurdur. dil sayesinde günlük
hayatımızdaki istek ve arzularımızı karşıya iletiriz.
Dil duyguları
açıkça ifade edebilme özelliği taşımaktadır. semboller ise sadece bunu şekil
olarak ifade eder. halbuki dilde ses tonu dahil bir çok özellik
bulunmaktadır.
10. ETKİNLİK:
Ben divan
edebiaytının gazelleriyle mest oldum......> Dil ötesi işlev
Hepimiz öyle değil
miyiz.....> Kanalı kontrol işlevi.
O gül endam bir al
şale bürünsün yürüsün:::::::> Şiirsel işlev
çağdaş Türk
dili
Dillerin doğuşuyla
ilgili bilimsel bir yargı ortaya koymak mümkün değildir:::::> göndergesel
işlev
Tek kaynakçı kurama
göre diller , tek bir ana dilden doğmuştur::::::::> dil ötesi işlev
11. ETKİNLİK:
Türk İşaret Dili ya da TİD Türkiye ve Kuzey
Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'indeki işitme engelliler tarafından kullanılan dildir.
Diğer işaret dilleri gibi Türk İşaret Dili de Türkçe'nin gramer yapısından
farklı olarak kendine özgü bir gramer yapısına sahiptir. Türkiye İstatistik
Kurumu'nun verilerine göre Türkiye'de 89,043 kişi (53,543'i erkek 35,500'i
kadın) işitme engelli, ve 55,480 kişi de (34,672 erkek, 20,808 kadın) konuşma
engellidir.[1] Türk İşaret Dili'nin tarihi 16. ve 17. yüzyıllara Osmanlı
Devleti'ne kadar uzanır. O zaman bile Osmanlı mahkemelerinde işaret dilinin
kullanıldığına dair kayıtlar mevcuttur
şitme engelli çocukların eğitiminde kullanılmakta olan
çeşitli yaklaşımlar, işaret desteği alan ve işaret desteği almayan yöntemler
olarak başlıca iki ana bölüm içinde yer almakta ve yine kendi aralarında
farklılıklar göstermektedir. Bu yöntemler aşağıdaki şekilde özetlenebilir.
(Tüfekçioğlu, 1998)
İşaret Kullanan Yöntemler
• İşaret Dili
• Parmak Alfabesi
• Tüm İletişim
• İpuçları ile Konuşma
Sözlü Dil Kullanan Yöntemler
• Oral Yöntem/Yapılandırılmış Sözel Yöntem
• van Uden Sistemi
• Akupedik Yaklaşım/ İşitsel-Sözel Yaklaşım (AVT)
• Doğal İşitsel-Sözel Yaklaşım
Günümüzde gerek yenidoğan işitme taramalarının giderek
yaygınlaşıyor olması, gerekse işitme engelli çocukların erken yaşta uygun
şekilde cihazlandırılmaları, bu çocukların “sağır ve dilsiz” olarak
nitelendirilen, toplumsal hayata katılmaları neredeyse imkansız, sadece kendi
aralarında iletişim kurabilen bireyler yerine toplumsal hayata gerek sosyal
gerek duygusal olarak entegre olabilen, içinde bulunduğu çevreye uyum
sağlayabilen ve en önemlisi sözel iletişim kurabilen bireyler olabilmelerine
olanak sağlamaktadır.
İşitme engelli çocuklar, her ne kadar uygun şekilde
cihazlandırıldıklarında işitme seviyeleri daha iyi duruma gelse de işitmeleri
normal işiten bireylerden farklı olacaktır. İşitme, konuşma becerisinin ön şartı
olduğundan, işitmenin normalden farklı olması konuşma becerilerinin de farklı ve
yavaş gelişmesi anlamına gelmektedir. Bu yüzden işitme engelli çocuklar, erken
yaşta tanılanıp cihazlandırıldıktan sonra bir işitme konuşma eğitim programına
devam etmelidirler.
ÖLÇME DEĞERLENDİRME
1. Göndergesel
işlev: Sınav yarın saat onda başlayacak
2. Dil öetesi işlev: Kafiye,
mısra sonlarıondaki ses benzerliğidir.
3. Heyecan bildirme işlevi: Eyvah, babam geliyor!
4. Kanalı kontrol işlevi: Kapıyı sen mi kapattın?
5. Alıcıyı harekete geçirme işlevi: Çok ses geliyor, pencereleri kaaptın.
6. Şiirsel işlev:
"Ağlasam sesimi duayr mısınız mısraalrımda"
2. ..........Dil
................göstergeleri
3. ( D
)
(
D )
( Y )
( Y
)
4. C telefon
5. C Göndericilik işlevi
6. B Şiirsel işlevde
7. E Duvar kağıdı
bu yazı http://yeniedebiyat.blogspot.com sitesinden alınmıştır.
0 Yorumlarınız