2013 Divan Edebiyatının Genel Özellikleri Nelerdir?

İslâm dininin benimsenmesinden sonra, 
Kuran’ın Arapça olmasından dolayı pek çok 
toplumun kültür dili değişime uğradı. İranlılar 
9. yüzyılda edebiyat ürünlerini, Yeni Farsça 
diye adlandırılan bir dille vermeye başladılar. 
İran edebiyatının bu ürünlerinden Türk 
edebiyatı büyük ölçüde etkilenmiştir. Öte 
yandan Anadolu’da kurulan Türk devletleri, 
resmi yazışma dili olarak Arapça ve Farsçayı
kullandılar. Bu durum edebiyat dilinin 
değişmesine de yol açtı. Özellikle saray 
çevresindeki şairler ve yazarlar, yapıtlarını 
Arapça ve Farsça yazmaya başladılar. Osmanlı 
Devleti döneminde Arapça ve Farsçanın yoğun 
etkisinde kalmış olan Osmanlıca dili divan 
edebiyatında kullanılan ana dildir.
1. Nazım birimi genellikle beyittir ve cümle 
beyitte tamamlanır. Beyit, cümleye 
egemendir.
2. Nazım ölçüsü “aruz“dur.
3. Dili Arapça, Farsça, Türkçe karışımı olan 
Osmanlıcadır.
4. Şiirlerde tam ve zengin uyak kullanılmıştır.
5. Şiirlerin konuyu içeren başlıkları olmadığı 
için nazım biçimlerine göre 
adlandırılmışlardır.
6. Klişe bir edebiyattır. Duygu ve düşünceler 
değişmez sözlerle (Mazmun) anlatılır.
7. Anlatılan şey değil, anlatış biçimi ön 
plandadır.
8. Soyut bir edebiyattır. İnsan ve doğa 
gerçekte olduğundan farklı ele alınmıştır.
9. Aydın zümrenin edebiyatıdır. Medrese 
kültürü hâkimdir. Genellikle saraya ve 
çevresine seslenir.
10. Sanatlara bolca yer verilmiş, sanat 
yapmak amaç durumuna gelmiştir.
11. Ulusal bir edebiyat olmayıp dinin etkisiyle 
şekillenmiştir. Arap ve İran edebiyatının etkisi 
çok fazladır.
12. Şiirde daha çok aşk, sevgili, içki, din ve 
kadercilik gibi konular işlenmiştir.
13. Nazım ön planda tutulmuş, nesre pek az 
yer verilmiştir.
14. Nesir alanında tezkireler (edebiyat tarihi 
görevini gören biyografik eser), münşeatlar 
(mektuplar), tarihler, dini metinler ve 
nasihatnamelere de rastlanmaktadır. Bunlarda 
da sanat yapma amacı ön plandadır.
15. 13.yüzyılda gelişmeye başlamış 16. ve 17. 
yüzyıllarda en olgun dönemini yaşamış, 
19.yüzyılın sonlarına kadar sürmüştür.