Kimyada turnusolün mavi rengini kırmızıya çevirmek özelliğinde olan ve bileşimindeki hidrojenin yerine maden alarak tuz meydana getiren hidrojenli bileşiklere «asit» denir
Eskiden asitlerin özellikleri olarak ekşi lezzette olmaları, suda çok erimeleri, sodyum hidroksit (NaOH), potasyum hidroksit (KOH) gibi alkali özellik gösteren maddelerle muamele edilince bu alkali özelliklerini gidermeleri, mavi turnusol kâğıdının rengini kırmızıya döndürmeleri kabul edilirdi. Fakat şap ve daha birkaç maddenin asitlikle hiç ilgileri olmadığı halde aynı özellikleri gösterdikleri görülünce bu özelliklerin asitleri tanıtmaya yetmediği anlaşıldı.
Fransız kimyacısı Lavoisier (1743-1794) elemanların havada yanarak meydana getirmiş oldukları oksitlerin su ile muhakkak asit meydana getirdikleri neticesine varmıştı, ‘Meselâ SO2 + H2O—-» H2 SO3 (sülfüröz asit) gibi. Bundan dolayı da asitlerin özelliklerinin oksijenden ileri geldiği kabul ediyordu. Bunun sonucu olarak oksijene gereğinden, fazla önem vermişti. Fakat hidroklorik asit (HCl) vs. gibi oksijensiz asitler keşfedilince Lavoisier’nin bu faraziyesi değerini kaybetti. Sadece oksijenli asitler «oksiasitler» adı ile ötekilerden ayırdedilmeye başlandı. Daha sonraları, İngiliz bilgini Davy ( 1778-182?) asit özelliği gösteren maddelerde bütün özelliklerin oksijenden değil, hidrojenden ileri geldiğini keşfetti.
Asit Nasıl Elde Edilir?
Hangi asit elde edilmek isteniyorsa o asidin tuzu alınır, elde edilecek asitten daha az uçucu olan başka bir asitle işlenir. Mesela: NaCl + H2S04—–>> NaHS04 + HCl.
Her asidin kendine has elde ediliş yolları vardır. Asitlere ad vermek için, asitteki esas elemanın sonuna «ik» eki eklenir, yanına asit kelimesi getirilir. Teknikte ve kimyada çoklukla kullanılan asitler şunlardır:
Adı | Yazılışı | Tuzunun adı |
Hidroklorik asit | HCl | Klorür |
Nitrik asit | HNO3 | Nitrat |
Sülfürik asit | H2SO4 | Sülfat |
Fosforik asit | H3PO4 | Fosfat |
Karbonik asit | H2CO3 | Karbonat |
Asitlerin özelliklerinin başında soy olmayan madenler ve alkaliler üzerine etki etmeleri, her iki şekilde de tuz vermeleri gelir.
Bir asit molekülünde kaç hidrojen iyonu veya başka bir söyleyişle metallerle yer değiştirme özelliği, taşıyan kaç hidrojen bulunuyorsa o asit o sayı kadar değerlidir. Bir değerli bir asit bir çeşit tuz, iki değerli asit iki çeşit tuz, üç değerli asit üç çeşit tuz verir.
0 Yorumlarınız