2013 - 2014 10. Sınıf Türk Edebiyatı Sayfa 18 - 23 Soruları ve Cevapları ( Biryay Yayınları )

Hazırlık Çalışmaları:

1. Bir evin bölümlere ayrılması evi daha iyi kullanbilmek içindir. Eğer evin odaları olmasa evde bir düzen olmazdı. her şey biribirine girer, çirkin bir görüntü oluşurdu.

2. Uygarlıklar birbirini dil, din, kültür sosyal hayat ve siyasi hayat yönünden etkiler.

İnceleme  1. Metin            sayfa 19

1.  Destanda geçen olağanüstü olaylar;  kayaalrın yarılıp insana benzemesi, sıcakal pişmesi, vücüt bulması, dokuz ay  anne rahmine benzeyen mağarada durması, insana dönüşmesi,

2.  Memlüklülerin insanın yartılışı ile ilgli destanlarının olduğu ilk insana Ay-ata dediikleri,  eşine ise Ay- Va dediklerini öğreniyoruz.

 3. Destan dönemi edebiyatının özelliklerini yansıtıyor. Olağanüstülükler var. Abartılı analtım var. Mitolojik ögeler var.

4.  Efsanenin olduğu dönemde bir tanrı inancı var. insanın çamurdan yaratıldığını, sonra canlandığını düşünüyorlar.

2. metin

1.  Okuduğumuz kaside İslami kültürün özellikleri taşıdığını öğreniyoruz.  Besmele ile başlaması, kuran, Hak,  amel defteri, Hüda ifadeelri bunu gösterir.

2.  Kaside divan edebiyatı nazım şekillerindendir.

3. İslami devir Türk edebiyatı dönemine aittir.  Bu dmnede islamiyet etkilidir. bu da eserlere yansımıştır.

sayfa   20 3. metin

1.  Kurt yavrusu kurtolur,  yüreğine derd olmak,  azgın yara, arap at, merd olmak

2.  Şiirde halk sçöyleyişlerine ve yaşam anlayışana dair örnekelr görüyoruz. düşmana karşı koymak, mertlik,  aşiret kavgaları, ifadeleri halk kültürünü yansıtan unsurlardır. dili sade halşkın konnuştuğu dildir.

3.  Şiirde mertlik, kavramı ön plana çıkmış, aşiret kavgalrı olduğu anlaşılıyor. yine arap atalrınınyatiştirildiğini öğreniyoruz

4. metin

1. Mader(anne) diye kastedilen vatandır. Vatan bağrına hançer saplanan bir anneye benzetilmiş.

2.   Memleketin düşman saldırıları altında olduğunu,   memleketin halinin hiç de iyi olmadığını, öğreniyoruz.

3. a. Vatan  Mersiyesinde Vatan sevgisi işlenmiş, dönemin islami kültürün etkisinde olduğu anlaşılıyor.

İnsan eliyle ortaya konan her olay ve nesnenin bir tarihi olduğu gibi edebi eserlerin de bir tarihi vardır.

b.  Edebiyat atrihi uygarlık tarihinin bir bölümünü oluşturur. her edebi eser uygarlık tarihi içinde yaşanılan dönemin sosyal, kültürel ve siyasi yaşamından izler taşır.

sayfa 21 5. metin

1.  Şair şiirde vartanseverlik( milliyetçilik) duygualarını dile getiryor.

2. Şiirde analtılanlardan hareketle bu şiirin osmanlının son dönemini yansıttığını milli edebiyat akımının özelliklerini taşıdığını anlıyoruz.

6. metin:

1. Çirkin bir,i o9lduğu, ayağında nasırların bulunduğu, Allahı çok anmasa da  günahkar olmadığı,kundursının ayağını vurduğunu öğreniyoruz.

2.  Bu şiirde yaşanılan dönemde fakirliğin toplumsal bir sorun olduğunu, dinin gerçek anlamda yaşanmadığını öğreniyoruz.

3.  Şiir Cumhuriyet dverinde ele alınmıştır. Garip şiir akımın ın özelliklerini göstermektedir.

sayfa 22.              Etkinlik:

a.  Destan Dönemi...............> Türk Memlük Yaratılış Efsanesi

    Dini Dönem.....................> Kaside

     Modern Dönem..............> Vatan Mersiyesi

b.  Destan dönem,inde kavmi özelliklerin ön planda olduğunu, olayalrın abartlılı analtıldığını, olağanüstü olaylara yer verildiğini

   Dini dönemde islam dinin etkisiyle eserler oluşturulduğunu, beyit nazım biriminin kullanıldığını,

Modern dönemde Sosyal meselelerin işlendiğini, dörtlük nazım birimin kullanıldığını, dilinin sade olduğunu  görğyoruz.

c. Destan Dönemi................................> kavmi özellikler

   Dini Dönem.......................................> Di,n etrafında oluşan anlayış

  Modern dönem..................................> Aklın ve bireyin dünya ile ilişkisini yansıtan anlayış

ç.     Türk Edebiyatını Devirleri

a. Destan Dönemi             b. İslami Devir Türk Edebiyatı          c. Batı Tesirinde Gelişen Türk Edebiyatı

d.  Her dönemin kendine göre farklılıkları vardır. bu farklılıkların daha iyi anlaşılabilmesi, olayları daha iyi değerlendirebilmek ve dmnemin özellikelrini daha  açık ortaya koyabilmek için Türk edebiyatı devirlere ayrılmıştır.

                                     Anlama - Yorumlama:

1. a. Aysel Git Başımdan adlı şiir modern dönem şiir anlşayışını yansıtmaktadır

b. Şiirden  kişinin karamsar olduğu, kendini yalnız hissetği, karmaşık duygular içinde aşk yaşadığı anlaşılıyor. Bu da bize her edebi eserin  yazıldığı dönemin zihniyetini yansıttığını gösteriyor.

 2.  Türk Edebiyatı  yaşanılan dönemin kültürel, dini ve siyasi yaşamı ile etkileşim içine girer. Türkler islamiyeti kabulm ettikten sonra dini duygu düşünce ve yaşam biçimi edebi eserlere yansımıştır. Daha sonra Batı uygarlığı ile etkileşim içine girmiş ve  Batı edebiyatından edebi türleri edebiyatımıza kazandırmıştır.

4. Ahmet Paşa,  kasidesi nde aydın kesime yüksek zümreye hitap ediyor. çünkü süslü ve sanatlı bir anlatım var.

  Dadaloğlu, Yusuf Paşa Geliyor adlı şiiri ile halk kesimine hitap ediyor. dilinin sade oluşundan bunu anlıyoruz.

                          SAYFA 23

                                           DEĞERLENDİRME

1. 

**** Türk Memlük Yaratılış Efsanesi    Destan Dönemi ürünüdür.

**** Türk Edebiyatında bir yüksek zümre bir de halk edebiyatı ayrımı yaşanmıştır. Bunu  nedeni ... Aydınalrımız farkılı kültürlerden etkilenmişler, dil oldukça ağırlaşmış, süslü ve sanatlı bir anlatıma başvurulmuştur. halk bu analtılanalrı anlamadığı için halk edebiyat vartlığını devam ettirmiştir.

***** Dini Dönemde islami medeniyetin etkisi eserlere yansımıştır.

2.

-(  D)

-(D)

-(D)

-(Y)

3.     İstanbul'u Dinliyorum..........................>Modern Dönem

        Leyla vü Mecnun..................................> Dini Dönem

       Oğuz Kağan Destanı..............................> Destan Dönemi

        Ben sana Mecburum............................> Modern Dönem

4.  B. Her ikisinin de aynı ölçü ile söylendiği

5. A. Dil dil yabancı sözcük ve yabancı dil kurallarıyla yüklüdür.

Kaynak; http://yeniedebiyat.blogspot.com