ORTALAMA HIZ
Hızın bir vektör olduğu bilindiğinden, ortalama hız, bir nesnenin başlangıç noktasından bitiş noktasına kadar yer değiştirmesinin zamana bölümü ile bulunur. Cisimler yer değiştirirken belirli bir süre geçer. Bu nedenle birim zamanda yapılan yer değiştirmeye hız denir. Formül olarak ifade edecek olursak;
Hız = Yer değiştirme / Geçen süre
Hız bir vektörel büyüklük olduğundan bir yönü vardır. Hızın SI'deki birimlerini tablo halinde gösterecek olursak;
Zaman | Yer değiştirme | Hız | |
Sembol | t | x | V |
Birim | saniye | metre | metre/saniye |
Birimin kısa yazımı | s | m | m/s |
Bir doğru boyunca, eşit zaman aralıklarında eşit miktarda yer değiştiren cisim sabit hızlıdır. Böyle bir cismin hareketine sabit hızlı hareket veya düzgün doğrusal hareket denir.
Örnek; Bir cisim doğrusal bir yolun 2/3'ünü saatte
20 m/s'lik hızla 20 saniyede giderken yolun diğer kısmını da 20 saniyede
gidiyor. Yolun ikinci kısmında cismin hızı nedir? Cismin hız zaman grafiğini
çiziniz.
İlk olarak cismin ilk 20 saniyedeki aldığı yolu bulmak
gerekir.
Dx = V.Dt ise 20.20 = 400 metredir. Yolun 2/3'si
400 metre olduğuna göre 1/3'ü 200 metredir. Cisim bu yolu da 20 m/s'de aldığına
göre hızı;
V = Dx/Dt ise 200/20 = 10 m/s olur. Bu verilere göre
hız zaman grafiğini şu şekilde gösterebiliriz:
Yukarıdaki şekilde cisim 0-20 saniye aralığında 20 m/s
hızla, 21-40 saniye alalığında ise 10 m/s hızla sabit şekilde hareket ettiğinden
hız zaman grafiği bu şekilde oluşmuştur.
0 Yorumlarınız