Osmanlı imparatorluğu kronolojisi, osmanlı devletindeki önemli olaylar, osmanlı
imparatorluğunda ne ne zaman oldu ne zamandır, osmanlıda önemli olayların
tarihi, hangi tarihte kuruldu:
osmanlı devleti hangi tarihte nerede, kim
tarafından kuruldu ?
1299 – Söğüt’de Osmanlı’nın Osman Gazi tarafından
kurulması
1300 – Yondhisar ve Yenişehir kalelerin fethi.
1300 –
Yenişehir’in başşehir yapılması.
1302 – Koyunhisar Muharebesi Osman’ın
bölgede karizmatik lider olması. Osmanlı İmparatorluğunun
kuruluşu
(Devlet-i Aliyye, Halil İnalçık)
1302 – Köprühisar’ın Fethi
1303 –
İznik kuşatması
1303 – Marmaracık Kalesi’nin Fethi ne zaman
1306 –
Dinboz Savaşı sonucunda Kestel, Kete ve Ulubad kalelerinin ferthi.
1306 –
İlk askeri antlaşma ne zaman
1307 – İznik’in sıkıştırılması ve Yalova
akını.
1308 – İmralı Adası’nın Fethi ve Osmanlıların Marmara Adası’na
dayanmaları.
1308 – Koçhisar’ın Fethi
1313 – Harmankaya Tekfuru
Köse Mihail’in Müslüman olması, kalesi ve taraftarları ile birlikte Osmanlılara
katılması.
Karesi Beyliği
1326 – Orhan Gazi’nin tahta geçişi ne
zamandır
1326 – Bursa’nın Osmanlılar tarafından alınışı
1331 –
İznik’in Osmanlılar tarafından alınışı ne zamandır
1331 – İlk Osmanlı
medresesinin İznik’te Orhan Gazi tarafından kurulması
1334 – Karesi
Beyliği’nin ilhakı ne zaman olmuştur
1337 – Kocaeli’nin Fethi hangi
yıldadır
1346 – Orhan Gazi’nin Kantakuzenos’un kızı ile evliliği ve
Bizans ile ittifakı
1349-1352 – Bizans’a yardım için Süleyman Paşa’nın
Rumeli’ye geçişi ve Çimpe Kalesi’nin Osmanlılar tarafından üs olarak
alınışı
Orhan Gazi
I. Murat
1352 – Osmanlılar’ın
Cenevizliler’e Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma imtiyazı
vermeleri
1354 – Gelibolu’nun Osmanlılar tarafından alınışı
1362 –
Orhan Gazi’nin vefatı ve I. Murat’ın tahta çıkışı
1362 – İlk müzikli spor
gösterisi: Edirne Kırkpınar yağlı güreşleri
1362 – Kadıaskerliğin
teşkili
1363 – Pençik Kanununun çıkışı
1364 – Sırpsındığı
Savaşı
1366 – Gelibolu’nun Osmanlıların elinden çıkışı
1371 –
Çirmen Savaşı
1376 – Bulgar Krallığı’nın Osmanlı hakimiyetini
kabulü
1377 – Gelibolu’nun Osmanlılar’a iadesi
1385-1386 – Niş ve
Sofya’nın Osmanlılar tarafından alınışı
1388 – Ploşnik Savaşı ve Balkan
ittifakının teşekkülü
1389 – I. Kosova Savaşı
1389 – I. Murat’ın
ölümü, Yıldırım Bayezid’in tahta geçişi
1390 –
Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe beyliklerinin ilhakı
1390 – Karaman
Seferi, Konya’nın kuşatılması
1390 – Gelibolu tersanesi’nin
inşası
1391 – İstanbul’un kuşatılması
1396 – Niğbolu
Savaşı
1397-1398 – Karaman Beylerbeyliği’nin Osmanlı hakimiyetini
kabulü
1398 – Kadı Burhaneddin’in ölümü
1398 – Karadeniz
beyliklerinin ilhakı
1400-1499 yılları arası [değiştir]
I.
Bayezid
1400 – Bursa’da I. Bayezid tarafından Ulu Cami’nin yaptırılması;
İlk Osmanlı Darü’ş-şifa’sının Yıldırım Bayezid tarafından inşa
edilmesi
1402 – Ankara Savaşı ve Yıldırım Bayezid’in esir
düşmesi
1402 – 1413 – Fetret Devri, iç karışıklıklar
Timur’un
Anadolu’ya seferi ve Ankara Muharebesi’nden sonra Anadolu’da önemli
ilerlemeleri
1409 – Süleyman Çelebi tarafından Türk Edebiyatı’nda ilk
mevlid örneği olan Vesiletü’n-Necat adlı eserin yazılışı
1411 – I.
Mehmed’in tahta çıkışı
1413 – I. Mehmed’in duruma hakim olup devleti
yeniden kuruşu
1416 – Şeyh Bedreddin isyanı
1416 – Macaristan
Seferi
I. Mehmet
II. Murat
1417 – Avlonya’nın
fethi
1418-1420 – Samsun bölgesinin Osmanlılar tarafından
alınışı
1419-1424 – Bursa’da Hacı İvaz’a I. Mehmed tarafından Yeşil
Cami’nin yaptırılması
1421 – Çelebi Mehmed’in ölümü ve II. Murad’ın tahta
geçişi
1422 – Mustafa Çelebi’nin (Düzme) bertarafı
1422 –
Osmanlılar tarafından yapılan ilk kapsamlı İstanbul Kuşatması
1425 –
Molla Fenari’nın ilk Şeyhülislam olarak tayini
1425 -1426 – Tekeoğulları
Beyliği’nin topraklarının Osmanlılara geçmesi
1427-1428 –
Germiyanoğulları Beyliği’nin topraklarının Osmanlılara geçmesi
1430 –
Selanik’in Fethi
1432 – Fatih Sultan Mehmed’in doğumu
1434 –
Edirne’de II. Murad tarafından Muradiye Camii’nin yaptırılması
1439 –
Semendire’nin Osmanlılar tarafından alınışı
1444 – II. Murat’ın tahttan
çekilişi, II. Mehmed’in tahta geçişi ve Varna Savaşı
1445 – II. Mehmed’in
tahttan çekilişi ve II. Murad’ın ikinci defa geçişi
II. Mehmed İstanbul’u
Fethederken (1453)
II. Mehmed (1480)
1447 – Edirne’de II. Murad
tarafından Üç Şerefeli Camii’nin yaptırılması
1448 – II. Kosova
Savaşı
1451 – II. Murad’ın ölümü ve II. Mehmed’in ikinci defa tahta
geçişi
1453 – İstanbul’un fethi, Ayasofya’nın camiye
çevrilmesi
1453 – Enez’in Fethi
1454 – II. Mehmed’in Birinci
Sırbistan Seferi
1455 – II. Mehmed’in İkinci Sırbistan Seferi
1455
– Boğdan Voyvodalığı’nın Osmanlı’ya bağlılığını bildirmesi
1456 – II.
Mehmed’in Üçüncü Sırbistan Seferi, Belgrad kuşatmasının başarısız
olması
1458 – II. Mehmed’in Birinci Mora Seferi, Atina’nın
Fethi
1459 – II. Mehmed’in Dördüncü Sırbistan Seferi, Başkent
Semendire’nin Fethi ve Sırbistan’ın tamamen ilhakı
1460 – II. Mehmed’in
İkinci Mora Seferi, Mora’nın Fethi
1461 – Trabzon Rum İmparatorluğu’nun
Osmanlılar tarafından yıkılışı
1461 – Candaroğulları Beyliği’nin
ilhakı
1461 – Cenevizlilerden Amasra’nın alınışı
1462 – II.
Mehmed’in Eflak Seferi, Eflak’ın tekrar Osmanlı idaresine girmesi
1463 –
Osmanlı-Venedik Savaşı’nın başlaması
1463 -1470 – İstanbul’da Fatih
Külliyesi’nin inşaası
1463 – II. Mehmed’in Birinci Bosna Seferi,
Bosna’nın Fethi
1464 – II. Mehmed’in İkinci Bosna Seferi, Bosna’nın
fethinin tamamlanması
1466 – II. Mehmed’in Karaman seferi
1466 –
II. Mehmed’in Birinci Arnavut Seferi seferi
1467 – II. Mehmed’in İkinci
Arnavut Seferi seferi
1468 – Karamanoğulları Beyliği’nin Osmanlılar
tarafından yıkılışı
1468 – II. Mehmed tarafından İstanbul’da Topkapı
Sarayı’nın tesisi
1470 – Eğriboz’un Fethi, Ağrıboz adasının
fethi
1470 – Kıreli Muharebesi, Akkoyunlular’a karşı zafer
1473 –
Otlukbeli Savaşı’nda Akkoyunlu ordusuna karşı zafer
1475 -Fatih Sultan
Mehmet döneminde ,Gedik Ahmet Paşa tarafından Kırım’ın Fethi
1481′de
Osmanlı Devleti
1475 – Başarısız Boğdan seferi
1476 – Boğdan
seferi, Boğdan kesin olarak Osmanlı topraklarına katıldı
1478 – II.
Mehmed tarafından ilk altın paranın darbettirilmesi
1478 – II. Mehmed’in
Üçüncü Arnavut Seferi seferi, Arnavutluğun tamamen fethi
1479 – Korfu
hariç tüm İyonya adalarının fethi
1479 – Osmanlı-Venedik Antlaşması ile
Fatih’in Venedikliler’e Trabzon ve Kefe’de ticaret yapma hakkı tanıyan ahidname
vermesi
1480 – Otranto Seferi
1480 – Başarısız Rodos
Kuşatması
1480 – Kadıaskerliğin Rumeli ve Anadolu olarak ikiye
ayrılması
1481 – Mısır seferine çıkan II.Mehmed’in ölümü ve II.
Bayezid’in tahta çıkışı
II. Beyazid
1481 – 100 dirhem gümüşten 400
akçe kesilmesi
1482 – Cem Sultan’ın mağlubiyeti, Rodos’a
ilticası
1483 – Morova Seferi ve Hersek’in ilhakı
1484 – Boğdan
Seferi ve Kili ile Akkirman’ın fethi
1485 – Osmanlı-Memlük mücadelesinin
başlaması
1486 – Musiki ile tedavi yapan ilk devlet hastanesi (Edirne,
II. Bayezid Külliyesi Şifahanesi)
1488 – Sultan II. Bayezid tarafından
Edirne’de Bayezid Darü’ş-şifası’nın yapımı
1489 – Memlüklere karşı toprak
kaybı
1491 – Osmanlı-Memlük Barışı
1492 – Macar Seferi
1492
– İspanya’dan çıkarılan Yahudiler’in de Osmanlı Devleti’nin himayesine
girmesi
1494 – Şehzade Süleyman’ın doğumu
1495 – Macarlarla
mütareke, Cem Sultan’ın ölümü
1497 – İlk Rus elçisinin İstanbul’a
gelişi
1498 – Lehistan Seferleri
1499 – Venedik
Harbi
1500-1599 yılları arası [değiştir]
I. Selim
Piri
Reis’in Haritası
1500 – Modon, Navarin ve Koron’un alınışı
1502 –
Venedikle sulh
1508 – Çaul seferi
1509 – Diu seferi
1511 –
Şahkulu Baba Tekeli isyanı, Şehzade Selim Hareketi
1512 – II. Bayezid’in
tahttan çekilişi, I. Selim’in tahta geçişi
1514 – Çaldıran Savaşı,
Tebriz’e giriş
1516 – Mısır Seferi ve Mercidabık Savaşı
1517 –
Ridaniye Savaşı ve Kahire’ye giriş
1517 – Haremeyn’in himaye altına
alınması
1517 – Piri Reis’in Mısır’da Sultan Selim’e ilk dünya haritasını
sunması
1519 – Celali isyanları
1519 – Cezayir’in
iltihakı
1520 – I. Selim’in vefatı, I. Süleyman’ın tahta
geçişi
1521 – Belgrad’ın fethi
1521 – Piri Reis’in Kitab-ı Bahriye
adındaki eserini hazırlaması
I. Süleyman
I. Süleyman’ın ölümünde
Osmanlı Devleti (1566)
1522 – Kanuni Sultan Süleyman’ın validesi, Yavuz
Sultan Selim’in eşi Ayşe Hafsa Sultan tarafından Manisa’da bimaristan inşa
edilmesi
1522 – Rodos’un fethi
1524 – Mısır’da Hain Ahmed Paşa
isyanı, Kazan Hanlığı’nın Osmanlı’ya tabiiyeti
1525 – İlk Fransız elçisi
İstanbul’da
1526 – Mohaç Savaşı
1527 – Bosna’nın fethi’nin
tamamlanması
1528 – Piri Reis’in Kanuni Sultan Süleyman’a ikinci dünya
haritasını takdim etmesi
1529 – Viyana kuşatması, Budin’in geri alınışı,
Barbaros Hayreddin Paşa’nın Marsilya’ya çıkması
1532 – Alman Seferi,
Kanuni’nin Graz’ı fethi
1533 – Osmanlı Almanya arasında İstanbul
Antlaşması
1533-1534 – Barbaros’un Osmanlı hizmetine girişi ve Cezayir
Beylerbeyliği’ne tayini
1534 – Osmanlı-İran Savaşı’nin açılışı, Tebriz’e
ikinci defa giriş ve Bağdat’ın alınışı
1534 – Şeyhülislam İbn-i Kemal’in
ölümü
1535 – Tunus’un kaybedilişi
1536 – Fransızlara kendi
bayrakları ile Osmanlı limanlarında ticaret hakkı veren ahidname
verilmesi
Barbaros Hayreddin Paşa
1536 – Veziriazam İbrahim
Paşa’nın idamı
1537 – Körsof-Avlonya seferi
1537 – Avusturyalılara
ve Macarlara karşı Vertizo Zaferi
1538 – Preveze Zaferi
1538 –
Hadım Süleyman Paşa’nın Hint Seferi, Aden ve Hadramut’un alınışı
1540 –
Venedik ahidnamesindeki Karadeniz’de ticaret imtiyazının
kaldırılması
1541 – Budin’in kati olarak ilhakı ve beylerbeyiği
olması
1543 – Estergon ve Szekesfehervar’ın fethi
1547 –
Osmanlı-Habsburg Sulhü
1547 – Avusturyalılar’a Osmanlı topraklarında emn
ü aman üzere ticaret yapma hakkının tanınması
1548 – 1534-1555
Osmanlı-İran Savaşı
1550 – Süleymaniye Külliyesi’nin inşaası
1551
– Trablus Kuşatması
1553 – Piri Reis’in ölümü
1553 – Fransa ile
İstanbul Antlaşması ve Fransa’nın Alman tehdidine karşı himaye altına
alınması
1553 – 1554 – Turgut Reis’in Akdeniz seferi, Korsika’yı
fethi
1553 – 1554 – Nahcıvan
Seferi
Dosya:TurgutReisDragutReis.jpg
Turgut Reis
1555 –
İlk Osmanlı-İran antlaşması : Amasya Antlaşması
1555 – Kanem-Bornu
devletiyle ticaret antlaşması
1557 – Dokuzuncu Akdeniz seferi, Fas’ın
fethi
1559 – Konya Savaşı ve Şehzade Bayezid’in yenilerek İran’a
sığınması
1560 – Cerbe Savaşı’nda Osmanlı Donanmasının İspanyollara karşı
zafer kazanması
1562 – Osmanlı Almanya arasında 1547 antlaşmasının
yenilenmesi
1565 – Başarısız Malta kuşatması
1565 – 100 dirhem
gümüşten 450 akçe kesilmesi
Zigetvar Savaşı
II. Selim
1566
– Kanuni Sultan Süleyman’ın son seferi: Zigetvar Savaşı ve Sultanın vefatı, II.
Selim’in tahta geçişi
1566 – Sakız adası’nın fethi
1567 – Yemen
isyanı
1568 – Osmanlı ve Almanya arasındaki antlaşmanın tekrar
yenilenmesi
1568 – yeniden Yemen’in fethi
1569 – Astarhan
seferi
1569 – Kaptan Kurdıoğlu Hızır Beyin Sumatra seferi
1570 –
Kıbrıs Seferi
1571 – Kırım Hanı 1.Devlet Giray’ın Moskova’yı
fethi
1571 – İnebahtı hezimeti, Kıbrıs’ın fethi.
1573 –
Lehistan’ın himaye altına alınışı
1574 – Tunus’un fethi
1574 – II.
Selim’in vefatı ve III. Murad’ın tahta geçişi
III. Murat
1575 –
Edirne’de Mimar Sinan eliyle II. Selim için Selimiye Camii’nin
inşası
1576 – Kanem-Bornu devletinin Osmanlı Devleti’ne bağlılığını
bildirmesi
1577 – Takiyüddin’in gözlemlerine, kısmen tamamlanan
Daru’r-Rasadü’l-Cedid’de (İstanbul Rasathanesi) devam etmesi
1578 –
Osmanlı-İran Savaşı’nın başlaması
1578 – Vadi’üs-seyl Savaşı ve Fas’ın
himaye altına alınması
1579 – Hazar Denizi’nde Osmanlı deniz
kuvvetlerinin kuruluşu
1580 – İlk İngiliz ahidnamesinin
verilişi
1580 – İstanbul Rasathanesi’nin donanmayla topa tutularak
yıktırılması (22 Ocak)
1581 – Maskat’ın Fethi
1583 – Cizvitlerin
Galata’daki Saint Benoit Kilisesi’ne yerleşerek burada St. Benoit mektebini
açmaları (18 Kasım)
III. Mehmet
1583 – Meşale Savaşı
1585 –
Tebriz’in Fethi
1585 – 1. Mombasa seferi, Osmanlı nüfuzunun Sofala’ya
varması
1586 – İlk Sikke tashihi
1588 – Gence seferi
1588 –
Resm-i tashih-i sikke konulması
1589 – İkinci sikke tashihi
1589 –
2. Mombasa seferi
Haçova Savaşı
1590 – Ferhat Paşa Antlaşması;
Osmanlı’nın doğuda en geniş sınırlara ulaşması
1590 – Yeniçerilerin et
ihtiyaçlarını karşılamak üzere gümrük resmine “zarar-ı kassabiye” adıyla* %1
oranında ilave yapılması
1592 – Lehistan’ın Osmanlı himayesinden
çıkışı
1593 – Osmanlı-Avusturya savaşı’nın başlaması
1595 –
Estergon’un düşüşü
1595 – III. Murad’ın vefatı, III. Mehmet’in tahta
geçişi
1596 – Eğri Kalesi’nin alınışı ve Haçova Savaşı
1600-1699
yılları arası [değiştir]
I. Ahmet
1600 – Sikke tashihi
1601
– Kanije Savunması
1601 – İngiliz tüccarının ödeyeceği gümrük resminin
%3′e indirileceğinin ahidnameye derci
1603 – Osmanı-İran Savaşı’nın
başlaması
1603 – III. Mehmed’in vefatı, I. Ahmed’in tahta
geçişi
Sultan Mustafa
1612 – Osmanlı-İran Antlaşması
1615 –
Revan Seferi
1617 – İran Savaşı’nın yeniden başlaması
1617 – I.
Mustafa’nın tahta geçişi
1617 – İstanbul’da Mehmed Ağa tarafından Sultan
Ahmed Camii’nin inşası
1618 – I. Mustafa’nın hal’I ve II. Osman’ın tahta
geçişi
1618 – Sikke tashihi
1618 – İran ile Serav
Antlaşması
1621 – II. Osman’ın Lehistan seferine çıkışı (Hotin
seferi)
1622 – II. Osman’ın katli ve I. Mustafa’nın yeniden tahta
çıkışı
II. Osman
IV. Murad
1622 – İran ile savaşın yeniden
başlaması
1623 – I. Mustafa’nın tahttan indirilip IV. Murad’ın tahta
çıkışı
1624 – Sikke tashihi
1629 – Cizvitler tarafından,
İstanbul’da “Saint Georges” Fransız okulu ile yine “St. Louis Dil Oğlanlar
Mektebi”nin kurulması
1634 – İlk Şeyhülislam katli (Ahizade Hüseyin
Efendi)
1635 – IV. Murad’ın Revan seferine çıkışı
1638 – Bağdat
Seferi ve Bağdat’ın alınışı
1639 – Osmanlı-İran sulhü : Kasr-ı Şirin
Antlaşması
1640 – IV. Murad’ın ölümü, I. İbrahim’in tahta çıkışı, sikke
tashihi
1645 – Girit seferinin açılışı, Hanya’nın alınışı
1648 –
I. İbrahim’in hal’ı, IV. Mehmed’in tahta çıkışı
IV.
Mehmed
Dosya:Evliya.jpg
Evliya Çelebi
1648 – Kandiye
kuşatması
1656 – Çanakkale Boğazı’nın Venedik ablukası altına
alınması
1656 – Çınar Vak’ası
1656 – Köprülüler devrinin
başlaması
1658 – Katip Çelebi’nin ölümü
1660 – Varad Kalesi’nin
Fethi
1663 – Osmanlı-Avusturya Savaşı’nın başlangıcı
1663 –
Uyvar’ın Fethi
Viyana Kuşatması
1664 – St. Gotthard Savaşı ve
Vasvar Antlaşması
1666 – Girit’in tamamen alınması için son Girit
Harekatı
1669 – Kandiye’nin alınışı, Girit’in tamamıyla Osmanlı
hakimiyetine girişi
1672 – Lehistan seferi, Kamaniçe’nin alınışı,
Podolya’nın fethi
1672 – Bucaş Antlaşması, Podolya ve Ukrayna’nın Osmanlı
hakimiyetine girmesi.
1673 – Fransız tüccarının ödediği gümrük resminin
%3′e indirilmesi
1676 – Osmanlı-Lehistan sulhü : Zorawna
Antlaşması
1677 – Osmanlı-Rus Savaşı’nın başlaması, I. Çehrin seferi’nin
başarısız olması
1678 – 2.Çehrin seferi sonucu Çehrin Kalesi’nin
fethi
1681 – Ruslarla Bahçesaray Antlaşması, Dinyeper’in batı kıyısı
Osmanlı egemenliğinde
1682 – Orta Macar isyanına müdahale, Kosice, Filek
ve Honad’ın fethi
1682 – Seyahatname’nin yazarı Evliya Çelebi’nin
ölümü
1683 – II. Viyana Kuşatması, peşinden Ciğerdelen Savaşı ve
Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları
1685 – Uyvar’ın elden çıkışı
II.
Mustafa
1686 – Budin’in düşüşü.(bkz. Budin Kuşatması (1686))
1687
– IV. Mehmed’in tahttan indirilmesi, II. Süleyman’ın tahta çıkışı
1687 –
Eğri Kalesi’nin düşüşü
1687 – İkinci Mohaç Savaşı
1687 – Bir akçe
itibarı değerli “mankur” un piyasaya çıkarılması
1688 – Belgrad’ın elden
çıkışı
1690 – Kanije Kalesi’nin düşüşü
1690 – Belgrad’ın geri
alınışı
1690 – Fransızların Mısır’da ödediği gümrük resminin %3 olarak
tesbiti
1691 – II. Ahmed’in tahta çıkışı
1691 – Salankamen
Savaşı
1695 – II. Ahmed’in ölümü ve II. Mustafa’nın tahta
çıkışı
1697 – Zenta Savaşı
1698 – Şehremini Baruthanesi
yangını
1699 – Karlofça Antlaşması’nın imzalanması(26
Ocak)
1700-1799 yılları arası [değiştir]
III. Ahmed
1700 –
Ruslar’la İstanbul Antlaşması’nın imzalanması
1702 – İskender Çelebi
Bahçesi’ndeki (bugünkü Ataköy) yeni baruthanenin faaliyete geçmesi
1703 –
Edirne Vak’ası
1703 – III. Ahmed’in tahta çıkışı
1703 – “Tuğralı”
altın paranın piyasaya çıkarılması
1711 – Prut Savaşı ve
Barışı
1715 – Venedik ile savaş ve Mora Seferi
1718 – Pasarofça
Antlaşması
1718 – Valilerin sefer masraflarını karşılamak üzere
“imdadiyye-i seferiyye” toplamalarının kabulü
1718′de Osmanlı
Devleti
1720 – Batıya hediye gönderilen ilk mehter takımı (III. Ahmed
tarafından Lehistan’a)
1720 – III. Ahmed için tasvirleri Levni tarafından
yapılan Surname-i Vehbi
1721 – Çelebi Mehmed Efendi’nin sefaret
vazifesiyle Fransa’ya gidişi
1723 – İran seferinin üç cepheli olarak
açılışı
1724-1725 – Tebriz ve Cence’nin alınışı
1726 – İbrahim
Müteferrika tarafından ilk Türk matbaasının kuruluşu
1729 – “Zer-i
mahbub” adıyla yeni bir altının piyasaya sürülmesi
1729 – Cevheri’n nın
Vankulu tarafından yapılan tercümesinin matbaada basılan ilk kitap
olması
1730 – Patrona Halil isyanı, III. Ahmed’in hal’i, I. Mahmud’un
tahta çıkışı
I. Mahmut
1733 – İran Savaşı’nın hızlanması, Nadir
Şah’ın başarıları
1735 – Bonneval Ahmed Paşa (Comte de Bonneval)
nezaretinde Humbaracı Ocağı’nın kurulması
1735 – Osmanlı-Avusturya-Rus
Savaşları
1739 – Belgrad Antlaşması
1739 – Rus tüccarlarına
Karadeniz hariç olmak üzere, Osmanlı suları ve topraklarında ticaret hakkı
tanınması
1745 – Matbaanın kurucusu İbrahim Müteferrika’nın
ölümü
1746 – Osmanlı-İran barışı (Kerden Antlaşması)
1751 –
Osmanlı musikisi üzerine Batıda yazılan ilk eser (Charles Fonton’un
Essai’si)
1754 – I. Mahmud’un ölümü, III. Osman’ın tahta
çıkışı
1757 – III. Osman’ın ölümü, III. Mustafa’nın tahta
çıkışı
1768 – Osmanlı-Rus Savaşı’nın başlaması
1770 – Rus
filosunun İngilizler’in yardımıyla Akdeniz’e girmesi
III.
Mustafa
1771 – Kırım’ın işgali
1772 – Tersane yakınlarında Topçu
Mektebi’nin kurulması
1773 – Mühendishane-i Bahri-i Hümayun’un
kuruluşu
1773 -1774 – Darphanenin Hazine-i Amire’nin yedeği vazifesini
görmeye başlaması
1774 – 3. Mustafa’nın ölümü ve 1. Abdülhamit’in tahta
çıkışı
1774 – Avrupa tarzında teşkil edilmiş olan Sürat Topçuları
Ocağı’nın kurulması
1774 – Küçük Kaynarca Antlaşması ve Ruslar’a
Karadeniz’de seyrüsefer hakkı tanınması (21 Temmuz)
1776 – Mühendishane-i
Bahri-i Hümayun’un açılışı; Boğdan Prensi Alexandır İspilanti Bey’in Bükreş ve
Yaş’ta Rum Ortodoks cemaatinde yeni tarz eğitimin ilk adımları atması,
Aynalıkavak Antlaşması
1783 – Rusya’nın Kırım’ı ilhakı
I.
Abdülhamit
1784 – Avusturyalılar’a Karadeniz’de seyrüsefer hakkı
verilmesi
1784 – Osmanlı Devleti’nin Rusya’nın Kırım’ı ilhakını bir
“sened” ile resmen tanıması (8 Ocak)
1787-1788 – İstanbul’da bulunan
Fransız uzmanların ve subayların tamamen ülkelerine dönmeleri
1787 –
Osmanlı-Rus Savaşı’nın ilanı (17 Ağustos)
1788 – Yılan Adası Deniz
Savaşı
1788 – Rusya’nın müttefiki sıfatıyla Avusturya’nın da savaşa
girmesi (9 Şubat)
1789 – Özi Kalesi’nin Ruslar tarafından
zaptı
1789 – I. Abdülhamid’in ölümü ve III. Selim’in tahta çıkması (7
Mayıs)
1789 – Osmanlı-İsveç ittifakı 11 Temmuz
III.
Selim
1790 – İlk resmi Ermeni mektebinin Kumkapı’da açılması
1790
– Osmanlı-Prusya ittifakı (31 Ocak)
1790 – Avusturya’nın Prusya
tarafından barışa zorlanması. Reichenbach Konvansiyonu (27 Temmuz)
1790 –
Yergöğü Mütarekesi (18 Eylül)
1790 – Kili ve İsmail kalelerinin Rusya
tarafından zaptı
1791 – Avusturya ve Osmanlı Devleti arasındaki son
savaşın bitirilmesi. Ziştovi Antlaşması (4 Ağustos)
1791 – Rus Savaşı’nın
sonu. Kalas Mütarekesi (11 Ağustos)
1792 – Nizam-ı Cedid hareketinin
başlaması
Napolyon Bonapart
1792 – III. Selim devrinde 100′lük
guruş basılması
1792 – Yaş Antlaşması (10 Ocak)
1793 – Daimi
elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana’da daimi elçilik
ihdası
1793 – Nizam-ı Cedid Ordusu’nun Kuruluşu
1793 – Hasköy’de
Mühendishane-i Cedide’nin açılması
1793 – Zahire Nezareti’nin
kurulması
Napolyon Savaşından Sonra Osmanlı (1801)
* 1793 -1794 –
Baruthane-i Amire’de İngiliz perdahı barut imaline başlanması
1794 –
Halkalı’da yapılan Azadlu Baruthanesi’nin faaliyete geçmesi
1795 –
Lehistan’ın Avrupa haritasından silinmesi
1795 – Cezayir’in şanlı
denizcileri (Barbaros’un torunları) İspanyol limanı Cadiç açıklarında Amerika
ile yaptığı savaşı kazanarak her yıl vergi aldı.
1795 – Mühendishane-i
Berr-i Hümayun’un açılışı; Osmanlı sarayında ilk yabancı bando (Napolyon’un III.
Selim’e gönderdiği)
1797 – Paris, Viyana ve Berlin’de daimi elçilikler
ihdası
1797 – Pazvandoğlu isyanı
1797 – Venedik Devleti’nin
ortadan kaldırılması (17 Eylül)
1798 – Fransa’ya karşı Osmanlı-Rus
ittifakı (3 Ocak)
1798 – Fransa’nın Mısır’a saldırması (1
Temmuz)
1798 – Fransa’ya savaş ilanı (3 Eylül)
1799 – Fransa’ya
karşı İngiltere ile ittifak (5 Ocak)
1799 – Napolyon’un El-Ariş ve
Gazze’yi ele geçirmesi (Şubat)
1799 – Napolyon’un Akka’da Cezzar Ahmed
Paşa tarafından mağlup edilmesi (Mayıs)
1799 – Napolyon’un Fransa’ya
dönmesi, Mısır’ın işgalinin devamı (Ağustos)
1800-1899 yılları arası
[değiştir]
1800 – Takvimlerin Jacques Cassini Zicin’e göre hazırlanmaya
başlaması
1800 – Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti’ni
kurmaları (Mart)
1801 – Kara Mühendishanesi hocalığına Hüseyin Rıfkı
Tamani’nin getirilmesi
1801 – Mısır’ın tahliyesine dair mütareke
(Ağustos)
1802 – Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında
Karadeniz’e çıkmalarına müsaade edilmesi
1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşında
Rus Gemileri
1802 – Paris Antlaşması. Fransa ile barış (25
Haziran)
1804 – Sırp isyanlarının başlaması (Şubat)
1805 – Avrupa
tarzında ilk hastane’nin Kasımpaşa’daki Tersane-i Amire’de açılması
1805
– Osmanlı Devleti’nin Napolyon’un “İmparator” unvanını tanıması
1805 –
Mehmed Ali Paşa’nın Mısır’a vali olarak tayini (Temmuz)
1806 – Nizam-ı
Cedid’in başarısızlığı ve gerilemesi. İkinci Edirne Vak’ası
1806 –
Osmanlı-Rus Savaşı
IV.Mustafa
1806 – III. Selim’in Mühendishan-i
Berri-i Hümayun kanunnamesi
1806 – Tersane Tıbbiyesi’nin kurulması
(Ocak)
1806 – Memleketeyn’in Rusya tarafından işgal edilmesi
(Ekim)
1807 – Vehhabi isyanının had safhaya varması. Haccın
engellenmesi
1807 – İngiltere’nin Rusya’nın yanında Osmanlı savaşına
iştiraki ve İngiliz filosunun İstanbul önlerine gelmesi (20 Şubat)
1807 –
İngiliz filosunun İskenderiye’ye saldırması ve Mehmed Ali Paşa tarafından mağlup
edilmesi (Mart – Eylül)
1807 – Nizam-ı Cedid’e karşı ayaklanma (25
Mayıs)
1807 – III. Selim’in tahttan indirilmesi ve Nizam-ı Cedid’in
ilgası (29 Mayıs)
1808 – Mustafa Rakım’ın celi sülüs ve tuğra’ya yeni
üslubunu getirişi (29 Mayıs)
1808 – Alemdar Mustafa Paşa’nın müdahalesi,
IV. Mustafa’nın tahttan indirilmesi, III. Selim’in katli, II. Mahmud’un tahta
çıkması (28 Temmuz)
Alemdar Mustafa Paşa
1808 – Sened-i İttifak :
Devletin ayanlarla uzlaşması (29 Eylül)
1808 – Yeniçeri Ayaklanması :
Alemdarın Sonu (15-16 Kasım)
1809 – İngiltere ile süren savaşın sonu :
Kal’a-i Sultaniyye Antlaşması (5 Ocak)
1810 – II. Mahmud devrinde beşlik
“cihadiyye”lerin basılması
1810 – İzmir Jimnasium’unun kurulması;
Yesarizade Mustafa İzzet’in ta’lik’e son şeklini verişi
1812 – Vehhabi
ayaklanmasının Mehmed Ali Paşa tarafından bastırılması
1812 – Fransız
postalarının ilk kuruluşu
II. Mahmut
1812 – 1806-1812 Osmanlı-Rus
Savaşı’nın sonu : Bükreş Antlaşması, Sırbistan’a özerklik verilmesi (28
Mayıs)
1816 – Miloş Obronoviç’in “başknez” olarak tanınması ve
Sırbistan’ın özerliğinin temini
1817 – Hüseyin Rıfkı Tamani’nin
ölümü
1821 – Eflak ve Mora’da Rum isyanlarının başlaması (Şubat –
Mart)
1823 – Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs
edilmesi
1824 – Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin
çağrılması
1824 – Fatih Külliyesindeki Darü’ş-Şifa’nın yıkılması; Sultan
II. Mahmud’un Talim-i sıbyan adı ile ferman yayınlaması; St. Pierre mektebinin
kurulması
1826 – İhtisab müessesesinin düzenlenmesi
1826 –
Şinasi’nin doğumu; Mustafa Rakım’ın İstanbul’da vefatı; Ermeni ustalara
Nakkaşlık hakkının verilmesi
1826 – Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması,
Asakir-i Mansure-i Muhammediyye’nin kurulması (14 Haziran)
Navarin Deniz
Savaşı
1826 – Rusya ile Akkerman Antlaşması’nın akdi (7 Ekim)
1827
– Osmanlılar’ın İngiliz yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları
1827 –
Tıphane-i Amire’nin kurulması; İlk “Marş-ı Sultani” bestesi (G. Donizetti, II.
Mahmud’a)
Kavalalı Mehmet Ali Paşa
1827 – Mukataa Hazinesi’nin
Hazine-i Amire’den ayrılması
1827 – İngiltere ile Rusya arasında
Yunanistan’ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü (4 Nisan)
1827 –
Mısır kuvvetlerinin (Kavalalı Mehmet Ali Paşa) Yunan İsyanını bastırmaları,
Atina’nın teslimi (Temmuz)
1827 – Navarin Deniz Savaşı : Osmanlı-Mısır
donanmasının yakılması (20 Kasım)
1828 – Rusya’nın savaş ilan etmesi (26
Nisan) (1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı)
1829 – Ziya Paşa’nın doğumu; Mahmud
Celaleddin’in İstanbul’da vefatı; Şevki Efendi’nin İstanbul’da
doğuşu
1829 – Deli Teşkilatının kaldırılması
1829 – Edirne
Antlaşması : Yunanistan’ın bağımsızlığı (14 Eylül)
1830 – Mühendishane-i
Bahri’nin Heybeliada’daki kışlaya taşınması; İshak Efendi’nin Mühendishane
başhocalığına getirilmesi; Avrupa’ya talebe gönderilmeye
başlanması
1830′da Osmanlı Devleti
1830 – Tiftik keçisinin Güney
Afrika’da yetiştirilmeye başlanması
1830 – Katolik Ermeni cemaatinin ve
kilisesinin resmen tanınması
1830-1831 – Nüfus sayımları
1830 –
Fransızlar’ın Cezayir’e saldırmaları ve ele geçirmeleri (5 Temmuz)
1831 –
İlk saray konservatuarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası)
1831
– Tımarların kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam
etti)
1831-1834 – İshak Efendi’nin dört ciltilik Mecmua-i Ulum-ı Riyaziye
adlı eserinin basılması
1831 – İlk gazete Takvim-i Vekayi’nin neşri (1
Kasım)
1832 – Tıphane-i Amire’nin Şehzadebaşı’ndan Cerrahhane’nin
bulunduğu binaya nakledilmesi
1832 – Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa’nın
isyanı
1832 – İstanbul-İzmit “posta yolu” nun yapımı
1832 –
İngiliz postalarının kuruluşu
1832 – Topkapı Sarayı’na bitişik Gülhane
bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire’nin açılması (29
Ocak)
Dosya:Gate of Galatasaray Lisesi from above.jpg
Galatasaray
Lisesi (Mekteb-i Sultani)
1832 Mısır kuvvetlerinin Konya’da Osmanlı
ordusunu yenmeleri (12 Aralık)
1833 – Feshanenin kuruluşu
1833 –
Mısır kuvvetlerinin Kütahya’ya kadar ilerlemeleri (2 Şubat)
1833 – Rus
kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz’a asker çıkartmaları ve Rus filosunun
İstanbul’a gelmesi (5 Nisan)
1833 – Mehmed Ali’nin uzlaşmaya zorlanması :
Kütahya Antlaşması (Mayıs)
1833 – Mehmed Ali Paşaya karşı Osmanlı-Rus
ittifakı : Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar’ın diğer devletlere kapatılması
(8 Temmuz)
1833 – Münchengraetz Antlaşması (18 Eylül)
1834 – Maçka
Kışlası’nda, Mekteb-i Harbiye’nin kurulması
1834 – Mukataat Hazinesi’nin
isminin “Mansure Hazinesi” olarak değiştirilmesi
1835 – Hazine-i Amire
ile darphanenin birleştirilmesi
1835-1845 İlk halk konserleri (Tanburi
Aleksan Efendi (1815-1864) İstanbul Süleymanpaşa Hanı’ndaki
kahvede)
Kavalalı İbrahim Paşa
1836 – Umur-ı Hariciye Nezareti’nin
kurulması (11 Mart)
1837 – Osmanlı yapımı “Eser-i Hayr” adlı buharlı
geminin denize indirilmesi (26 Kasım)
1838 – Mekteb-i Adli’nin açılması;
Üsküdar’da Cemaran adlı Ermeni yatılı yüksek okulunun kurulması; Müderrishane-i
Bahri’nin Tersane’deki yeni binasına nakledilmesi; Sultan II. Mahmud’un ilk
öğretim alanında yeni bir teşebbüse girişmesi; Sami Efendi’nin İstanbul’da
doğuşu
1838 – Maliye Nezareti’nin kurulması ve Hazine-i Amire’nin
darphaneden ayrılıp Mansure Hazinesi’yle birleştirilmesi
1838 –
Defterdarlığın Maliye Nazırlığı’na çevrilmesi
1838 – Meclis-i Vala-yı
Ahkam-ı Adliyye’nin kurulması (24 Mart)
1838 – İngiliz tüccarına geniş
imkânlar tanıyan Baltalimanı Antlaşması’nın imzalanması (16
Ağustos)
Abdülmecit
1839 – Kaime-i mutebere-i nakdiyye’nin
çıkarılması
1839 – Ali Süavi’nin doğumu; Mekatib-i Rüşdiye Nezareti’nin
kurulması; Mekteb-i Tıbbiye’nin Galatasaray’daki yeni binasına taşınması ve
mektebin adının Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane olarak değiştirilmesi;
Mekteb-i Ulum-ı Edebiye’nin açılması; Notre Dame de Sion Kız Lisesi’nin
kurulması
1839-1844 – Dr. Bernard’ın Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı
dönemi
1839-1845 – Mekteb-i Fenn-i Nücum’un faaliyet dönemi
1839 –
Kavalalı Mehmed Ali Paşa ile savaşın tekrar başlaması, Nizip Savaşı (24
Haziran)
1839 – II. Mahmud’un vefatı üzerine Abdülmecid’in tahta çıkması,
Osmanlı donanmasının Mehmed Ali’ye teslimi (1 Temmuz)
1839 – Tanzimat
Fermanı’nın ilanı (3 Kasım)
1840 – Ceza Kanunname-i Hümayunu’nun
Fransa’dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve kabulü (3 Mayıs) (14 Temmuz
1851′de bu kanun, Kanun-u Cedid olarak tadilatla yeniden yürülüğe
girer)
Mustafa Reşit Paşa
1840 – Gayri müslim tebaadan Avrupa’ya
talebe gönderilmeye başlanması
1840 – Tanzimat’ın tatbik edildiği
yerlerde temettü vergisi konulma kararı
1840 – Bütün hazinelerin Maliye
Hazinesi’ne katılması
1840 – Posta Nezareti’nin kurulması
Sultan
Abdülmecit Cuma selamlığına giderken (1840)
1840 – Namık Kemal’in doğumu
(21 Aralık)
1841 – Lübnan olayları
1841-1906 – Ahmed Ali Paşa’nın
doğumu. (ressam)
1841 – İngiltere’nin yardımıyla Mısır meslesinin halli,
Mısır’ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa’ya bırakılması (24
Mayıs)
Namık Kemal
1841 – Londra Boğazlar Antlaşması (13
Temmuz)
1842 – Askeri Baytar Mektebi’nin açılması
1843 – Hereke
Fabrikası’nın kurulması
1843 – Zeytinburnu Demir Fabrikası inşaatına
başlanması
1844 – Tashih-i sikke (1 Şubat)
1844 – Feshane’de buhar
makinelerinin kullanılmaya başlanması
1845 – İzmir’de su kuvvetiyle
çalışan kâğıt fabrikasının kurulması
Beylerbeyi Sarayı
1845 –
Bahriye Mektebi’nin Heybeliada’daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için
Süleymaniye’de Muallimhane-i Nüvvab medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin
Darü’l-fünun’a öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler olarak kabul
edilmesi
1845 – Sultan Abdülmecid’in Meclis-i Vala’yı ziyareti
(Ocak)
1845 – Meclis-i Muvakkat’ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına
başlaması (13 Mart)
1845 – Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (10
Nisan)
1846 – Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye
Nezareti’nin kurulması; Başhoca Seyyid Ali Paşa’nın ölümü
1846 – Rus
Ticaret Muahedesi
Abdülhak Hamit Tarhan
1846 – Zabtiye
müşiriyetinin kurulması (16 Şubat)
1846 – Darü’l-Fünun kurmada ilk
teşebbüs
1847 – Timarlı Sipahi Teşkilatı’nın ilgası
1847 –
Telgrafın Beylerbeyi Sarayı’nda denenmesi
1847 – Dersaadet Bankası’nın
kuruluşu
1847 – İstanbul’da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid’e
Donizetti’nin Mecidiye Marşı’nı çalıyor); Yeşilköy’de bulunan Ayamama
Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziaati uygulama
eğitiminin burada verilmeye başlanması
1847 – Recaizade Ekrem’in doğumu
(1 Mart)
Kırım Savaşı
1848 – Avrupa’da liberal ihtilaller :
Polonya ve Macaristan’da milliyetçi ayaklanmalar
1848 – Protestan Ermeni
cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
1848 – İstanbul’da ilk Sanayi
Mektebi’nin kurulmasına teşebbüs edilmesi
1848 – İstanbul’da
Darü’l-Muallimin açılması (16 Mart)
1848 – Osmanlı yapımı ilk demir
vapurun denize indirilmesi (18 Kasım)
1849 – Veteriner öğretim
faaliyetlerine başlanması; Yesarizade Mustafa İzzet’in İstanbul’da
vefatı
Dolmabahçe Sarayı
1850 – 1847′den geçerli sayılmak üzere
gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında
ithalatta %20,
ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi
kararı
1850 – Ticaret Kanunname-i Hümayunu’nun kabulü
1850 – İlk
faizsiz kaimenin çıkarılması
1850 – Muallim Naci’nin doğumu
1850 –
Darü’l-Maarif’in öğrenime başlaması (12 Mart)
1851 – Ceza Kanunname-i
Hümayunu’nun kabulü
1851 – Londra Sergisi
Telgraf
Modeli
1851 – Encümen-i Daniş’in kurulması (18 Temmuz)
1852 –
Abdülhak Hamid’in doğumu; İstanbul Şark Cemiyetinin (Societe Orientale de
Constantinople) kurulması
1853 – “Mukaddes yerler” meselesi, Rusya’nın
tazyikleri ve Kırım Savaşı’nın patlaması
1853 – İstanbul’da I. Abdülmecid
tarafından Dolmabahçe Sarayı’nın inşa ettirilmesi
1854 – İlk dış istikraz
: Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması
1854 – Meclis-i Vala’nın
“Meclis-i Ali-yi Tanzimat” ve “Meclis-i Ahkam-ı Adliye’ye” ayrılması
1854
– İhtisab teşkilatının lağvı
1854 – Rusya’ya karşı İngiltere ve Fransa
ile ittifak (12 Mart)
1855 – Piyanonun yüksek sosyeteye geçişi (Leyla
(Saz) Hanım’ın babası Hekimbaşı İsmail Paşa’nın köşküne İtalya’dan
getirtilen)
Şinaşi
1855 – Gayri müslimlerden alınan “cizye”nin
kaldırılması
1855 – Paris Sergisi
1855 – İstanbul’da
Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı) (16
Ağustos)
1855 – Osmanlı İmparatorluğu’nda telgrafın hizmete girmesi (9
Eylül)
1855 – Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın
kaldırılması (14 Kasım)
1856 – Rusya’nın Asya’da Türk illeri
istikametinde fetihlere başlamasının şartlarının oluşması
Tercüman-ı
Ahval
1856 – Bank-ı Osmani’nin kurulması
1856 – Arap alfabesinin
Mors alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye
başlanması
1856 – Islahat Fermanı
1856 – 1860 –
Köstence-Çernevo’da demiryolu hattının yapımı
1856 – 1866 – İzmir-Aydın
demiryolu hattının yapımı
1856 – İstanbul Tıp Cemiyeti’nin (Societe
Medicale de Constantinople) kurulması (15 Şubat)
1856 – Islahat
Fermanı’nın ilanı (18 Şubat)
1856 – Paris Barış Antlaşması (30
Mart)
1856 – Rusya’nın bozguna uğraması (30 Mart)
1856 –
Karadeniz’in tarafsız ve silahsız bir hale getirilmesi (30 Mart)
1856 –
İstanbul Tıp Cemiyeti’ne Şahane ünvanının verilmesi ve cemiyetin adının,
Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane olarak değişmesi (22 Mayıs)
1862′de Osmanlı
Devleti
1857 – Orman Mektebi açılması hususunda ilk teşebbüs
1857
– Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayri müslim çatışmalarına
müdahalesi
1857 – Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde
alınması usulünü getiren Mahrec Nizamnamesi’nin yayımlanması
1857-1862 –
Beyrut – Şam şosesinin yapımı
1857 – Maarif-i Umumiyye Nezareti’nin
kurulması (17 Mart)
1857 – Paris’te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı
mektebinin açılması (6 Kasım)
1858 – Birinci Karadağ Harekatı
1858
– Ceza Kanunname-i Hümayunu’nun kabulü
1858 – Kız rüşdiye mekteplerinin
açılması
1858-1859 – Emlak, arazi ve temettü vergilerinin
ayrılması
1858 – Arazi Kanunnamesi’nin kabulü (6 Haziran)
1858 –
Beyoğlu ve Galata’da kurulacak Altıncı Daire-i Belediyye’nin nizamname-yi
umumisi (ilk örnek belediye) (8 Haziran)
Abdülaziz
1859 –
Kaimelerin piyasadan toplanabilmesi için “iane-i umumiyye”
toplanması
1859 – Fransızca’dan yapılan ilk şiir tercümesi risalesi,
Şinasi’nin Tercüme-i Manzume’sinin neşri
1859 – Mekteb-i Mülkiyye’nin
kuruluşu (12 Şubat)
1860 – Ticaret mahkemelerinin kuruluşu
1860 –
İlk basılı yerli tiyatro, Şinasi’nin Şair Evlenmesi’nin tefrika
edilmesi
1860-1861 – Lübnan ve Suriye Olayları
1860-1861 –
Lübnan’ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi
1860 – Tercüman-ı Ahval
gazetesinin yayına başlaması (22 Ekim)
1861 – Abdülmecid’in vefatı ve
Abdülaziz’in tahta çıkması
1861 – Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye’nin
kuruluşu
1861 – Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi’nin
kabulü
1861-1866 – Rusçuk – Varna demiryolu hattının yapımı
Mithat
Paşa
1861 – Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı’nın hususi statüsünün tesbiti
ve Cebel-i Lübnan nizamnamesi (9 Haziran)
1861 – David Paşa’nın Lübnan’a
vali olarak atanması (9 Haziran)
1861 – Fransız ve İngilizler’le Kanlıca
Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının
%8′e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması (29
Nisan)
1862 – İkinci Karadağ Harekatı
1862 – Tuna vilayetinin
kuruluşu ve Mithat Paşa’nın vali olarak tayini
1862 – Gümrük resimlerine
esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resmi
alınmaya başlanması
1862 – Kaimelerin piyasadan tamamıyla
toplanması
1862 – Altının değerinin 100 kuruş olarak tesbiti
1862
– Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme, Fenelon’dan Tercüme-I Telemak’ın
Yusuf Kamil Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye’nin
kurulması
1862 – Mahrec-i Aklam’ın kurulması
1862 – Mekteb-i
Maarif-i Adliye’nin, “Mekteb-i Aklam” adı altında yeni bir şekle sokulması (20
Temmuz)
İyonya
1862 – Islah-ı Sanayi Komisyonu’nun teşkil edilmesi
(8 Ekim)
1863 – Abdülaziz’in Mısır’a seyahati
1863 – Mithat Paşa
tarafından Niş’te ilk Islahhane’nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi)
kuruluşu
1863 – İstanbul Eczacılık Cemiyeti’nin (Societe de
Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji’nin açılması
1863 –
Menafi Sandığı’nın kurulması
1863 – Mektuplara pul yapıştırılmaya
başlanması
Girit İsyanları yaşandı.(Piri Reis’in haritası)
1863 –
Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi’nin kabulü
1863 – Darü’l-Fünun’da, halka
açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması (13 Ocak)
1863 –
Sultanahmet Sergisi’nin (Sergi-i Umumi) açılışı (18 Şubat)
1864 –
Mekatib-i Sıbyan-ı Müslime Komisyonu’nun kurulması; Mekteb-i Harbiye dahilinde
Erkan-ı Harp sınıfının açılması; Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye’nin
(Darü’ş-Şafaka) kurulması; Saint Joseph okulunun kurulması; İlk basılmış
nazariyat kitabı (Haşim Bey’in Mecmu’atü’l-Makamat’ı)
1864 – İyonya
adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti’ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından
Yunanistan’a verilmesi
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
1864 –
Karadan Hindistan’ı Avrupa’ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması
1864
– Islah-ı Sanayi Komisyonu’nun kuruluşu
1864 – Nizamiye mahkemelerinin
kuruluşu
1864-1876 – Paris’e talebe gönderilmesi
1864 – Vilayet
Nizamnamesi’nin kabulü (8 Ekim)
1865 – Müstakil Romen Kilisesinin
kurulması
1865 – İstanbul Birinci Şehir Postası’nın kuruluşu
1865
– Darü’l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Maliye Nezareti’ne tahsis
edilmesi; Mekteb-i Tıbbiye’nin nazırlığına Cemaleddin Efendi’nin
getirilmesi
1865 – Mekteb-i Osmani’nin lağvedilmesi (Eylül)
1866 –
Girit isyanları , Yunanistan ile birleşme faaliyetleri
1866 – Mısır
veraset usulünün değiştirilmesi
1866 – Ahmed Süreyya Emin Bey’in modelini
hazırladığı seri ateşli topla Osmanlılar’ın topçulukta hamle
yapması
İsmail Paşa
1866 – Simkeşler Şirketi’nin
kuruluşu
1866 – Dahilde sarfedilecek malların rayiç fiyatından %10
indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi
kararı
1866-1867 – Avusturya’nın Prusya karşısında mağlup olması ve
Macaristan ile eşit bir birlik kurması : Avusturya-Macaristan
İmparatorluğu
1867 – Sırbistan’daki son Osmanlı askeri temsiliyetinin
ortadan kaldırılması, Sırp kalelerinin tahliyesi
1867 – Rüşdiyelere gayri
müslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi’nin
kurulması
1867 – Mısır Valisi İsmail Paşa’nın “hıdiv” olması
1867
– Genç Osmanlılar’ın Avrupa’ya kaçmaya başlamaları
1867 – Yabancılara
mülk edinme hakkının verilmesi
1867 – Bahriye Nezareti’nin
Kuruluşu
1867 – Menafi Sandığı’nın bütün vilayet ve sancak merkezlerine
yayılması
1867-1876 – İzmir Rıhtımı’nın inşası
1867 – Eğitim
sahasında Fransız notasının verilmesi (22 Şubat)
1867 – Mısır’a hıdivlik
statüsünün verilmesi (8 Haziran)
1867 – Sultan Abdülaziz’in Avrupa
seyahati (21 Haziran)
1868 – Ali Paşa’nın Girit isyanlarını teskin etmesi
ve Girit’e özerk bir statü verilmesi
1868 – Galatasaray Sultanisi’nin
açılması
1868 – İstanbul Emniyet Sandığı’nın kurulması
1868 –
Demirciler ve Dökümcüler şirketlerinin kuruluşu
1868 – Yunan postasının
kapatılması
1868 – Feshane’nin modern bir dokuma fabrikası haline
getirilmesi
1868 – Darü’l-Muallimin-i Sıbyan’nın açılması; Mekteb-i Hiref
ve Sanayi’nin kurulması; Sanayi Mektebi’nin kurulması
1868 – Adliye
Nezareti’nin kurulması (1 Mart)
1868 – Şura-yı Devlet’in teşekkülü ve
Divan-ı Ahkam-ı Adliyye’nin ayrı bir temyiz organı olarak ayrılması (1
Nisan)
1869 – İkinci Darü’l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve
Darü’l-Fünun-ı Osmani’nin kurulması (8 Nisan)
1869 – Sultan Abdülaziz’in
Avrupa Seyahati (21 Haziran)
1868 – Mekteb-i Sultani’nin açılması (1
Eylül)
1869 – Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile ilk ve orta tedrisatın
düzenlenmesi (2 Eylül)
1869 – Turuk Nizamnamesi’nin kabulü (26
Ağustos)
1869 – İmparatoriçe Eugénié’nin İstanbul’a gelişi (13
Ekim)
1869 – Süveyş Kanalı’nın açılması
1869 – Osmanlı Ordusu’nun
Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması
1869 – Mecelle-i
Ahkam-ı Adliyye’nin ilk kitabının kabulü
1869 – Mekteb-i Harbiye
dahilinde bir Baytar sınıfının açılması
1869 – Darü’l-Fünun-ı Osmani’de
talebe kaydına başlanması (Ekim)
1870 – Müstakil Bulgar Kilisesinin
kurulması ve Bulgarlar’ın Rum Patrikhanesi’nin nüfuzundan çıkmaları
1870
– Fransa’nın, Almanya ve Prusya Savaşı’nda ağır mağlubiyet alması
1870 –
Cenab Şehabeddin’in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikâye türünde, Ahmed
Mithat’ın Su-i Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane’nin Maçka Harbiye
Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam
etmesi; Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin
açılması; Darü’l-Fünun’ı Osmani’yi teşkil eden şubeler arasında “İlm-i hukuk”
şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya başlanması
1870
– Karadeniz’in tekrar silahlandırılması ve Rusya’nın Paris Antlaşması’nın
hükümlerini tanımaması
1870 – Darülfünunun açılması
teşebbüsü
1870-1927 – Kemaledin Bey (mimar)
1870 – Darü’l-Fünun-ı
Osmani’nin büyük bir merasimle açılması (20 Şubat)
1870 –
Darü’l-Muallimat’ın açılması (26 Nisan)
1870 – Kavanin ve Nizamat
Dershanesi’nin açılması (2 Temmuz)
1870 – Darü’l-Fünun müdürü Tahsin
Efendi’nin umuma açık konferanslar (ders-I’am) tertip etmesi (Ekim)
1871
– Sadrazam Ali Paşa’nın vefatı
1871 – Saint-Esprit Okulunun
kurulması
1871 – Abdülaziz’in şahsi idaresinin artması, Mahmud Nedim Paşa
sadareti
1871 – Dersaadet Tahvilat Borsası Nizamnamesi’nin
yayımlanması
1871 – Posta ve Telgraf nezaretlerinin birleştirilmesi ve
İkinci Posta Nizamnamesi’nin neşri
1871 – İdare-yi Umumiyye-i Vilayat
Nizamnamesi (22 Ocak)
1871 – Şinasi’nin ölümü (13 Eylül)
1872 –
Emniyet Sandığı’nın şubelerinin açılması
1872 – Darü’l-Maarif idadisinin
kurulması; Maadin Mektebinin kurulması
1873 – Meclis-i Tetkikat-ı
Şer’iyye’nin kuruluşu
1873 – Mehmed Akif’in doğumu; Türkçe ilk modern tıp
lugatı olan Lügat-ı Tıbbiye’nin neşredilmesi; Sava Paşa’nın yeni bir
Darü’l-Fünun kurmakla görevlendirilmesi; Darü’l-Fünun-ı Osmani’nin
kapanması
1873 – Mekteb-i Sultani’nin, Gülhane Bahçesi’ndeki Saray’a
bitişik binalara nakledilmesi (Haziran)
1874 – Rusya’nın kışkırtmaları ve
Panislavist faaliyetlerin artması
1874 – Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis
Mektebi ve Edebiyat Mektebi’nden oluşan Darü’l-Fünun-ı Sultani’nin açılması;
İstanbul Darü’l-Muallimi’nin açılması; İlk basılmış nota (Notacı Emin Efendi,
1845-1907)
1874 – Kara gümrüklerinin lağvı
1874 – Islah-ı Sanayi
Komisyonu faaliyetinin durdurulması
1874-1875 – Darü’l-Fünun-ı
Sultani’nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu’nda sivil mühendislik
eğitiminin başlaması
1875 – Osmanlı maliyesinin iflasını
açılaması
1875 – Bosna-Hersek isyanları
1875 – Askeri rüşdiye
mekteplerinin açılması; Mora Yenişehir İdadisi’nin açılması
1876 – Bulgar
isyanları
1876 – Karadağ’ın Osmanlı Devleti’ne savaş ilanı
1876 –
Abdülaziz’in tahttan indirilmesi, V. Murad’ın tahta çıkması, hal’i ve II.
Abdülhamid’in cülusu
1876 – Meşrutiyet’in ilanı
1876 – İstanbul’da
Balkan krizini görüşmek üzere internasyonal bir konferansın toplanması : Tersane
Konferansı
1876 – İstikrazların mürettebat ödemelerinin
durdurulması
1876 – Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye’nin son kitabının
kabulü
1876 – Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal’in
İntibahı’nın neşri; İzmir ve Manastır’da yatılı idadiler açılması
1876 –
Ziya Gökalp’in doğumu
1876 – I. Meşrutiyet’in (Kanun-ı Esasi) ilanı (23
Aralık)
1877 – Rusya’nın tecavüzü ve Osmanlı-Rus Savaşı’nın başlaması:
Balkanlar’ın ve Doğu Anadolu’nun Rus işgaline uğraması
1877 – Mahrec-i
Aklam’ın Mekteb-i Mülkiye’nin idadi sınıflarıyla birleştirilmek suretiyle
kaldırılması; Mekteb-i Tıbbiye’nin tekrar Gülhane’ye nakledilmesi; Fenn-i Resim
ve Mimari Mektebi’nin kurulması
1877-1878 – Darü’l-Fünun ve Mekteb-i
Sultani’nin bir yıl eğitime ara vermesi
1877 – İlk Meclis-i Meb’usan’ın
içtimaı (o yılın 28 Haziran’ına kadar çalışır) (19 Mart)
1877 – Dersaadet
Belediye Kanunu (Meclis-i Mebusan’da müzakere edilerek kabul edilir) (25
Eylül)
1877 – Vilayet Belediye Kanunu’nun kabulü (5 Ekim)
1877 –
Meclis-i Mebusan’ın süresiz tatili (13 Aralık)
1878 – Ayastefanos ve
Berlin Antlaşmaları imzalanması
1878 – Sırbistan, Karadağ ve Romanya’nın
müstakil birer devlet olmaları
1878 – Bulgaristan Prensliği’nin ortaya
çıkması
1878 – Ermeni meselesinin zuhuru
1878 – Ali Suavi’nin
öldürülmesi
1878 – Kıbrıs’ın İngiltere tarafından ele
geçirilmesi
1878 – Bosna ve Hersek’in Avusturya-Macaristan’ın işgal ve
idaresine terki
1878 – Makedonya meselesinin ortaya çıkması
1878 –
Meclisin kapatılması (13 Şubat)
1878 – Darü’l-Fünun-ı Sultanisi’nin
tekrar eğitime başlaması (Ekim)
1879 – II. Abdülhamid devrinde basılan
kaimelerin toplatılıp imha edilmesi
1879 – Mehakim-ı Nizamiye Teşkilatı
Kanunu’nun kabulü
1879 – Mekatib-i Sıbyaniye Dairesi’nin kurulması;
Maarif merkez teşkilatının yeniden düzenlenmesi
1879 – Usul-ı Muhakemat-ı
Cezaiyye Kanunu’nun kabulü
1880 – Vergi reformu
1880 – Yafa-Kudüs
demiryolu hattının tamamlanması
1880 – İlk köy romanı, Ahmed Mithat’ın
Bahtiyarlık’ının neşri; Darü’l-Fünun-ı Sultani Turuk u Maabir Mektebi’nin ilk
mezunlarını vermesi
1880 – Usul-ı Muhakemat-ı Hukukiyye Kanunu’nun
kabulü
1880 – İstanbul’da bir kız idadisinin açılması (13
Mart)
1880 – Ziya Paşa’nın ölümü (17 Mayıs)
1880 – Darü’l-Fünun-ı
Sultani Hukuk Mektebi’nin ilk mezunlarını vermesi (Ekim)
1880 –
Darü’l-Fünun-ı Sultani’nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Societe de
Pharmacie de Contantinople’un yayınlanması; Cemiyet-i İlmiye’nin kurulması (20
Aralık)
1881 – Mustafa Kemal’in Doğumu
1881 – Mısır’ın İngilizler
tarafından işgali
1881 – Muharrem Kararnamesi’nin neşri
1881 –
Düyun-ı Umumiyye İdaresinin kurulması
1881 – Mühendishane’de mümtaz sınıf
adı altında yeni bir sınıf teşkil edilmesi; Darü’l-Fünun-ı Sultanı Turuk u
Maabir Mektebi’nin faaliyetlerinin son bulması; Orman ve Maadin Mektepleri’nin
birleştirilmesi
1882 – Tunus’un Fransızlar tarafından işgali
1882
– Sanayi-i Nefise Mektebi’nin kurulması ve Osman Hamdi Bey’in müdür olması (2
Ocak)
1883 – Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına
başlanması
1884 – Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması (20
Haziran)
1884 – Mülkiye Mühendis Mektebi’nin Mühendishane-I Berri-I
Hümayun’un bir odasında eğitimine başlaması (1 Kasım)
1884 – Yahya
Kemal’in doğumu (2 Aralık)
1885 – Doğu Rumeli’nin Bulgaristan tarafından
ilhakı
1885 – Abdülhak Hamid’in Makber’inin neşri
1885 – Doğu
Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün
zayıflaması (18 Eylül)
1886 – Adana-Mersin demiryolu hattının
tamamlanması
1886 – Maarif Nezareti’ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri
müslime ve Ecnebiye Müfettişliği’nin kurulması
1886-1887 –
Darü’l-muallimin’in yatılı hale getirilmesi
1887 – Yedikule Havagazı
Fabrikası’nın kurulması
1887 – Ahmed Haşim’in doğumu; Şevki Efendi’nin
İstanbul’da vefatı
1887 – Beşir Fuad’ın intiharı (5 Şubat)
1888 –
Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlar’a verilmesi
1888 –
Beyrut’ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi’nin açılması; Baytar sınıfının tekrar
Harbiye Mektebi bünyesine alınması
1888 – Namık Kemal’in ölümü (2
Aralık)
1889 – İttihad-ı Osmanı Cemiyeti’nin (İttihat ve Terakki)
kurulması
1889 – İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar
Mektebi’nin kurulması
1889 – Yakup Kadri’nin doğumu (27 Mart)
1890
– Bulgar Makedonya ve Anadolu’da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini
arttırmaları
1891 – Mülkiye Baytar Mektebi’nin Halkalı Ziraat Mektebi’ne
yatılı olarak nakledilmesi
1891 – Yol inşaatında bedenen çalışma
mecburiyetinin paraya çevrilmesi
1891 – Kadıköy – Kurbağalıdere Havagazı
Fabrikası’nın kurulması
1891 – Hereke Fabrikası’nın halı kısmının
açılması
1891 – Darü’l-Muallim’in aliye şubesi açılması (3
Kasım)
1892 – Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye
açılması
1892 – Orman ve Maden Mektebi’nin kapatılması; II. Abdülhamid
tarafından Yıldız’da porselen atölyelerinin kurulması
1893-1896 –
İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı
1894 – Halkalı Ziraat ve
Baytar Mektebi’nin ilk veteriner mezunlarını vermesi; İmmaculée Conseption veya
St Marie okulunun kurulması; İlk basılmış musiki lugatı (Hoca Kazım Bey’in
Musiki Istılahatı)
1894 – Sasun’da Ermeni olayları
1894 –
Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması
1895 – İstanbul’da
Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri
1895
– Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması
1895 – Gayri müslim okullarına
Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması
1895 – Baruthane-i Amire’de
dumansız barut imal edilmesi
1895 – Sadrazam Said Paşa’nın beş fakülteden
“darülacaze” oluşan bir darül-fünun kurma teklifi (14 Şubat)
1896 –
Tevfik Fikret’in Servet-i Fünun’un edebi sayfalarının idareciliğini
yüklenmesiyle Edebiyat-ı Cedide devrinin başlaması
1896 – Ermenilerin
Osmanlı Bankası’nın İstanbul şubesine saldırmaları
1896 – Girit isyanının
alevlenmesi
1896 – Eskişehir-Konya demiryolu hattının
tamamlanması
1897 – Yunan kuvvetlerinin Girit’e çıkması, Yunan
çetelerinin Rumeli’deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları
1897 – 1897
Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi (17 Nisan)
1898 – Girit
meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi Osmanlı kuvvetlerinin geri
çekilmesi, Yunan prensi Yorgi’nin vali olarak kabul edilmesi
1899 –
Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlar’a verilmesi
1899 –
Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması
1900-1922 yılları arası
[değiştir]
1900 – Hicaz Demiryolu’nun inşasına girişilmesi
1900 –
İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması
1900 – Darü’l Fünun-ı Şahane’nin
kurulması (31 Ağustos)
1901 – Servet-i Fünun dergisinin geçici olarak
kapatılmasıyla Edebiyat-ı Cedide topluluğunun dağılması
1901 –
Makedonya’da çete faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin
müdahaleleri
1901-1908 – Hicaz demiryolu hattının yapımı
1902 –
Yemen isyanlarının tekrar başlaması
1902 – Makedonya’da Bulgar İhtilal
Cemiyeti’nin faaliyeti (23 Kasım)
1902 – Cum’a-ı Bala ayaklanması (23
Kasım)
1902 – Hüseyin Hilmi Paşa’nın geniş yetkilerle “umumi müfettiş”
olarak Makedonya’ya tayini (8 Aralık)
1903 – Şam Mekteb-i Tıbbiyesi’nin
kurulması (31 Ağustos)
1903 – Mürzsteg Programı : Makedonya’ya muhtariyet
verilmesi (Eylül)
II. Abdülhamit
1904 – Haydarpaşa Rıhtımı’nın
tamamlanarak işletmeye açılması
1905 – Hereke Fabrikası’nda fes imalatına
başlanması
1905 – Ermeniler’in II. Abdülhamid’e bombalı saldırı
tertiplemeleri (21 Temmuz)
1906 – Akabe olayları ve Akabe
krizi
1908 – Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti’nin kurulması; Osmanlı
Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi’nin açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar
Cemiyeti’nin kurulması
1908 – II. Meşrutiyet’in ilanı (23
Temmuz)
1908 – Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun Bosna-Hersek’i
ilhak ettiğini ilan etmesi (5 Ekim)
1908 – Girit Rumları’nın adayı
Yunanistan’a bağladıklarını ilan etmeleri (6 Ekim)
1908 – II. Meşrutiyet
dönemi ilk Meclis-i Mebusan’ın toplanması (17 Aralık)
1909 – Adana’da
Ermeniler’in ayaklanmaları
1909 – Gayri müslimlere “bedel” yerine
askerlik hizmeti konulması
1909 – Fecr-i Ati edebi topluluğunun
kuruluşu
1909 -1910 – Osmanlı Mühendis ve Mimar Mecmuası’nın
çıkması
1909 – 31 Mart Olayı (13 Nisan)
1909 – Hareket Ordusu’nun
Yeşilköy’e varması, İstanbul’daki kargaşaya son vererek düzeni sağlaması (19
Nisan)
1909 – II. Abdülhamid’in tahttan indirilmesi, V. Mehmed Reşad’ın
tahta çıkarılması (27 Nisan)
V. Mehmed
1909 – Meclisin açılması
(17 Aralık)
1910 – Arnavutlar’ın ayaklanmaları
1910 – Dahili
gümrüklerin tamamen kaldırılması
1911 – Sultan Reşad’ın Arnavutlar’ı
teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması
1911 – İtalya’nın Trablusgarp
ve Bingazi’ye saldırması ve işgali
1911 – Gayri müslim cemaatlerin
birleşerek mektepleri konusunda yeni bir düzenleme istemeleri
1911 -1912
– Osmanlı İtalyan Savaşı
1912 – Yeşilköy Hava Uçuş Okulu’nun
açılışı
1912 -1913 – Balkan devletlerinin Osmanlı-İtalyan Savaşı’ndan
istifade etmek istemeleri : Balkan Savaşı
1912 – Meclis-i Mebusan’ın
feshi (1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı) (18 Ocak)
1912 – II. Dönem
Meclis-i Mebusan’ın toplanması (18 Nisan)
1912 – İtalyanlar’ın Rodos,
Oniki Ada ve Çanakkale Boğazı’na tecavüzleri (18 Nisan)
1912 – II. Dönem
Meclis-i Meb’usan’ın feshi (5 Ağustos)
1912 – Gazi Ahmed Muhtar Paşa
hükümeti : Büyük Kabine (22 Temmuz)
1912 – Trablus ve Bingazi’nin
İtalya’ya terki : Uşi Antlaşması, Rodos ve Oniki Ada’nın İtalya elinde kalması
(15 Ekim)
1912 – Kıbrıslı Mehmed Kâmil Paşa’nın sadareti (29
Ekim)
1912 – Arnavutluk’un istiklalini ilan etmesi (29 Kasım)
1913
– Bâb-ı Âli Baskını : Mahmud Şevket Paşa’nın sadareti (23 Ocak)
1913 – I.
Balkan Savaşı’nın sona ermesi (30 Mayıs)
1913 – Sadrazam Mahmud Şevket
Paşa’nın öldürülmesi, Said Halim Paşa’nın sadareti (11 Haziran)
1913 –
II. Balkan Savaşı’nın başlaması (29 Haziran)
1913 – Edirne’nin geri
alınması (21 Temmuz)
1913 – Osmanlı-Bulgar barışı : İstanbul Antlaşması
(29 Eylül)
1913 – Osmanlı-Yunan barışı : Atina Antlaşması (14
Kasım)
1914 – Dış ticarette gümrük resmi oranının %15′e
çıkarılması
1914 – Islah-ı Medaris Nizamnamesi
1914 – Türk Bilgi
Derneği’nin kurulması; Medreset’ül-Hattatin’in kurulması;
Dar’ül-Hilafeti’l-Aliyye Medreseleri’nin kurulması
1914 – 5. Meclis-i
Mebusan’ın açılışı (14 Mayıs)
1914 – Avusturya-Macaristan veliahdı
Arşidük Franz Ferdinand Saraybosna’da öldürülmesi (28 Haziran)
1914 –
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun Sırbistan’a savaş ilanı (28
Temmuz)
1914 – Almanya’nın Rusya’ya savaş ilanı (1 Ağustos)
1914 –
Osmanlı Devleti ile Almanya arasında ittifak antlaşmasının imzalanması (2
Ağustos)
1914 – Almanya’nın Fransa’ya, İngiltere’nin Almanya’ya savaş
ilanı : I. Dünya Savaşı’nın başlaması (4 Ağustos)
1914 – Alman savaş
gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Boğazlardan geçmelerine izin verilmesi (10
Ağustos)
1914 – 1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere kapitülasyonların
kaldırılması (9 Eylül)
1914 – İslah-ı Medaris Nizamnamesi’nin
yayınlanması (29 Eylül)
1914 – Karadeniz’e açılan Osmanlı filosunun Rus
limanlarını topa tutması (29 Ekim)
1914 – Enver Paşa kumandasındaki
Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış Harekâtı (Kasım – Aralık)
1914 –
Rusya’nın Osmanlı Devleti’ne savaş ilanı (3 Kasım)
1914 – İngiltere ve
Fransa’nın Osmanlı Devleti’ne savaş ilanı (5 Kasım)
1914 – Osmanlı
Devleti’nin İtilaf Devletleri’ne savaş ilanı (11 Kasım)
1914 – Cihad-ı
Ekber ilanı (14 Kasım)
1914 – Mısır’ın İngiltere himayesinde bir
“krallık” haline getirilmesi, Osmanlı Devleti’nin hukukuna son verilmesi (18
Aralık)
1915 – Gümrük resmi oranının %30′a yükseltilmesi
1915 –
Mekteb-i Tıbbiye’nin Darü’l-Fünun’a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi Tıp
Fakültesi’ne dönüşmesi
1915 – Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı
kuvvetlerinin Kanal Seferi
1915 – Müttefiklerin Çanakkale Boğazı’nı
geçmeye çalışması : Çanakkale Savaşları (Ocak – 18 Mart)
1915 – Doğu
Anadolu’da Ruslar’la işbirliği yapan Ermeni nüfusun iç bölgelere taşınması :
Tehcir Kanunu 27 Mayıs
1916 – Hicaz ve Mekke’nin kaybı
1916 –
Dar’ül-Hilafeti’l-Aliyye Medreseleri üstünde Medresetü’l-Mütehassısın adı
altında bir ihtisas medresesi kurulması; İlk Musiki cemiyeti (Darü’t-Talim-i
Musiki)
1917 – Yıldırım Ordular Grubu’nun kurulması
1917 – Sina ve
Filistin Cephesi’nin çöküşü
1917 – Rusya’da Bolşevik İhtilali’nin çıkması
ve çarlığın sonu
1917 – Şer’iyye mahkemelerinin Adliye Nezaretine
bağlanması
1917 – Amerika Birleşik Devletleri’nin savaşa iştiraki ve
Almanya’ya savaş ilanı(25 Mart)
1918 – Şam Mekteb-i Tıbbiyesi’nin
Beyrut’un işgali neticesinde kapanması; Gazi Ahmed Muhtar Paşa’nın ölümü (6
Nisan)
1918 – Brest Litovsk Barış Antlaşması (3 Mart)
1918 –
Sultan Reşad’ın vefatı ve Mehmet Vahidettin’in tahta çıkması
1918 –
Bulgaristan’ın savaştan çekilmesi (2 Ekim)
1918 – Sadrazam Talat Paşa’nın
istifası, Ahmed İzzet Paşa’nın sadareti (8 Ekim)
1918 – Mondros
Mütarekesi’nin imzalanması (30 Ekim)
1918 – Almanya ve Avusturya’nın
savaştan çekilmeleri (3 Kasım-4 Kasım)
1918 – Ahmed İzzet Paşa’nın
istifası ve Ahmed Tevfik Paşa’nın sadareti (8 Kasım)
1918 – İtilaf
Devletleri’nin İstanbul önlerine gelerek şehri teslim almaları (13
Kasım)
1919 – Damat Ferid Paşa’nın sadareti: Hürriyet ve İtilaf
Fırkası’nin iktidara geçmesi
1919 – Yunanlılar’ın İzmir’i işgali ve Batı
Anadolu’da ilerlemeleri (15 Mayıs)
1919 – Mustafa Kemal Paşa’nın İstanbul
Hükümeti tarafından Anadolu’ya gönderilmesi (19 Mayıs)
1919 – Erzurum
Kongresi (23 Temmuz)
1919 – Sivas Kongresi (4 Eylül)
1919 – Damat
Ferid’in istifası ve Ali Rıza Paşa’nın sadareti (2 Ekim)
1919 – Amasya
Protokolü (22 Ekim)
1919 – 1920 – Mekteb-i Harbiye’nin Ankara’da “Sunuf-ı
Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı” olarak açılması
1920 – Misak-ı
Milli : Milli gaye ve hedeflerin, milli sınırların belirlenerek ilanı (28
Ocak)]])
1920 – İtilaf işgal kuvvetlerinin İstanbul’daki resmi binalara
girmeleri, Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nın dağıtılması ve
kapanması
1920 – Damat Ferid Paşa’nın sadareti (5 Nisan)
1920 –
Ferid Paşa hükümetinin Mustafa Kemal’i idama mahkûm etmesi ve askerlikten tardı
(11 Mayıs)
1920 – İstanbul Hükümeti’nin Sevr Antlaşması’nı imzalanması
(10 Ağustos)
1920 – Gümrü Antlaşması’nın imzalanması (3
Aralık)
1921 – Birinci İnönü Muharebesi (6 Ocak)
1921 – Londra
Konferansı : Anadolu için söz söyleme hakkının Ankara Hükümeti’nde olduğunun
tespiti (27 Ocak – 12 Şubat)
1921 – İkinci İnönü Muharebesi (31
Mart)
1921 – Sakarya Meydan Muharebesi (3 Eylül)
1921 – Fransa ile
barış (20 Eylül) (bkz. Türk-Fransız Cephesi)
1922 – Başkomutanlık Meydan
Muharebesi (27 Ağustos)
1922 – İzmir’in kurtuluşu (9 Eylül)
1922 –
Mudanya Mütarekesi (11 Ekim)
1922 – Mehmet Vahidettin’in yurtdışına
çıkması ve Abdülmecid Efendi’nin halife olarak seçilmesi (16 Kasım)
1923
– Mustafa Kemal Paşa ve Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye
Cumhuriyeti’nin Kurulması (29 Ekim)
Read more