2013 9. Sınıf Edebiyat Kıtabı 2. Ünite Sorular ve Cevapları Sayfa 93-94-95

DEĞERLENDİRME SORULARI

1. Aşağıda adları verilen metinlerin hangisi divan şiirinin bir örneğidir?

A. Türkü

B. Balıkçı

C. Gazel

D. Çakıl

E. Ağustos Çıkmazı

CEVAP: C

2. Bir şiiri incelerken aşağıdaki özelliklerin hangisini aramazsınız?

A. Şiirin yapısının nasıl oluştuğunu

B. Şiirdeki olayın kimin başından geçtiğini

C. Şiirin hangi geleneğe göre oluşturulduğunu

D. Şiirde ritim olup olmadığını

E. Şiirde hangi edebî sanatların bulunduğunu

CEVAP: B

3. Manzume ile şiir arasındaki en belirgin fark nedir?

3. Olay örgüsü varsa manzumedir, yoksa şiirdir.

4. Şiir örneklerini incelerken bu şiirleri birbirinden farklı kılan hangi özellikler dikkatinizi çekti? Açıklayınız.

4. Yapıları farklı olsa kiminde olay örgüsü var kiminde de imge ve sanatlı bir söyleyiş vardır.

5. Aşağıdaki cümlelerin doğru olanlarının başına “D”, yanlış olanlarının başına “Y” yazınız.

( D ) “Balıkçı” manzumesindeki olay bir hikâyede de anlatılır.

( D ) “Çakıl” şiirinde imge kullanılmıştır.

( Y ) “Git Bahar” şiirinde kafiye yoktur.

( D ) Türküdeki “Ağlama gözlerim mevlâm kerimdir.” dizesi nakarattır.

( Y ) “Gazel” didaktik şiire örnektir.

( Y ) “Mustafa Kemal’in Kağnısı” metni bir şiirdir.

( Y ) Manzume ve şiir aynı anlama gelen terimlerdir.

( Y ) “Ağustos Çıkmazı” metninde belli bir tema yoktur.

6. Aşağıdaki cümleleri bu konuda öğrendiğiniz bilgileri kullanarak tamamlayınız.

Şiir dili İMGELERE dayanır.

Şiir yazıldığı/söylendiği dönemin SOSYAL, SİYASİ ve kültürel hayatından izler taşır.

Şiirde REDİF, kafiye ve SES akışı ahengin oluşmasında yardımcı olur.

Şiirde KELİMELER yeni anlamlar kazanır.

Şiirde anlam okurun BİLGİSİNE göre değişebilir.

Nasıl istersen öyle dinle, bakın;

Dalların zirvesindeyiz ancak,

Yarı yoldan ziyâde yerden uzak;

Yarı yoldan ziyâde mâha yakın.

Ahmet Haşim

1. Yukarıdaki şiir, yazıldığı dönemde hâkim olan zihniyeti hangi özellikleriyle yansıtmaktadır?

1.

Bir gül baygın durur bahçede

Yaprakları serin

Sen sarı güllerin en sarısı

Yağmur gibisin.

Cahit Külebi

2. Yukarıdaki dizelerde ahenk özelliklerinin hangileri vardır?

2. Serbest nazımla yazılmıştır. S sesi tekrarlarından oluşmuştur. Serin ve gibisin sözcükleriyle kafiye yapılmıştır.

3. Aşağıdakilerden hangisi bir şiirin dilinde genellikle bulunmaz?

A. Söz sanatı

B. İmge

C. Terim

D. Mecaz

E. Yan anlam

CEVAP:C

4. Aşağıdakilerin hangisi şiir dilindeki “çağrışım” kelimesini açıklayan bir ifadedir?

A. Şiirde kelimelerin tekrarından doğan ahenk

B. Şiirde kelimelerin kendi anlamları dışında kullanılarak kazandıkları anlam değeri

C. Şiirde kelimelerin yeni bir durumu ve görünümü anlatması

D. Şiirde insan hayalinin kelimelerle anlatılması

E. Şiirde farklı anlamlara gelen kelimelerin kullanılması

CEVAP: B

5. Aşağıdakilerden hangisi şiirin yapısıyla ilgili bir terimdir?

A. Ölçü

B. Tema

C. Kafiye

D. Aliterasyon

E. Nazım şekli

CEVAP: E

6. Şiir, dizelerle oluşturulmak zorunda mıdır? Neden?

6. Dizelerle oluşturulmak zorunda değildir. Mensur şiir denilen bir yapı vardır ki burada şiirler düzyazı şeklinde de oluşabilir.

7. Yaşanan gerçeklik şiirde verilebilir mi? Düşüncelerinizi nedenleriyle açıklayınız.

7. Didaktik şiirde verilebilir ya da her hangi manzume de verilebilir.

Bir yol bilirim; Âdem’e, Havva’ya gider,

Bir yol bilirim; aşka ve sevdaya gider,

Bir yol ki, ömür bahçelerinden geçerek

Yaşlarla, figanlarla musallaya gider!..

Bekir Sıtkı Erdoğan

8. Yukarıdaki dörtlüğün temasını bulunuz.

8. Teması ölümdür.

[tab:2.Bölüm]

Ben uyurken

Duvarıma tırmandın

Güllerimi yoldun.

Ve bütün şikâyetin

Sen uyurken

Bahçene girenlerden

Özdemir Asaf

9. Yukarıdaki şiirde koyu yazılmış kelimelerin imge olup olmadığını nedenleriyle belirtiniz.

9. Yukarıdaki kelimeler birer imge olarak kullanılmıştır. Burada kullanılan uyumak, duvar, gül ve bahçe kelimeleri gerçek anlamlı kelimeler değildir.

10. Aşağıdaki özelliklerin hangisi manzumeye hangisi şiire aittir? Karşılarına yazınız.

10.          imge                     ŞİİR

öğreticilik           MANZUME

11. Bir manzume ile şiiri birbirinden ayıran en önemli özellik aşağıdakilerden hangisidir?

A. Ölçülü olması

B. Olay örgüsünün olması

C. Yan anlamlı kelimeler olması

D. Kafiyeli olması

E. Gerçek bir olaydan esinlenilmiş olması

CEVAP:B

12. Bir şiiri yorumlarken nelere dikkat edilmelidir?

12. Şiir kullanılan kelimelerin ne kadar gerçekliğe uygun olduğuna, şairin yetiştiği döneme, geleneğe, hangi edebi gelenekle yazıldığına, şairinin hayatına…

13. Şiiri yorumlarken parça bütünle mi yoksa bütün parçayla mı anlamlandırılmalıdır? Neden?

13. Yorumlarken metnin bütünün bakılmalı ve şiirde parça bütünü ifade etmez.

14. Aşağıdaki cümleleri bu ünitede öğrendiğiniz bilgileri kullanarak tamamlayınız.

Şiirde anlam ve SES kaynaşmasından oluşan DİZE, beyit, BEND, kıta ve şiir cümlelerini oluşturur.

İmge şiirin  DİL  özelliklerindendir.

15. Aşağıdaki terimlerin anlamlarını sözlüğünüzden bularak yazınız.

Lirik şiir uygu ve coşku ürünü olan şiirlerdir

Satirik şiir : Eleştiri ve  yergi şiiridir

Pastoral şiir : Çoban yaşamı, köy, kır hayatının konu edinen şiirlerdir.

Didaktik şiir : Öğretici şiirlerdir.

Epik şiir : Yiğitçe, mertçe söylenen ve kahramanlık içeren şiirlerdir.