Artış oranlarına bakıldığı zaman yıllık toplam milli gelir Asya Kıtasında en fazla artış göstermiştir.Özellikle Ortadoğu ve Güney Doğu Asya bu artış oranında ön planda rol oynar.Asya kıtasındaki sanayi ve teknolojik tesislerin getirileri, tarım, ticaret
ve diğer sektörlerdeki kazançlarını arttırması yine enerji kaynakları olarak önemli bir petrol bölgesine sahip olması bu gelişimde etkilidir.
En az arttığı kıta Afrika kıtasıdır.Bu Afrika kıtasındaki ülkelerin gelişmişlikten ziyade hala iç karışıklıklarla uğraşması yeterli yatırımları yapamamaları öz kaynaklarına sahip çıkamamaları ile bağlantılıdır.
Bu durumun nedeni Afrika kıtasındaki ülkelerin bilimsel ve teknolojik
SORU-2-Verilen yıllar aralığında kişi başına düşen yıllık gelirin en fazla ve en az arttığı kıtayı tespit ederek nedenlerini sınıfta tartışınız.
Kişi başına düşen milli gelir artışı incelendiğinde fazla artış Kuzey Amerika kıtasındadır. Bu durumun nedeni Kuzey Amerika kıtasındaki ülkelerin bilim ve teknolojide ileri gitmesi,Küresel piyasada daha çok para eden sektörlerin bu bölgelerde ağırlık kazanması kazançlarının büyük kısmını teknolojik ürünlerden sağlaması etkili olmuştur.Nüfus miktarı bakımından avantajlı özellikleri vardır.
Yine rakamlar en az artış için bizi Afrika kıtasına götürür.Nüfus miktarı kişi başına düşen milli geliri etkiler Afrika yeteri kadar ekonomik faaliyetleri olmamakla beraber nüfus artış hızı fazla olan bir kıtadır bu iki etken birleşmesi kişi başına düşen milli geliri bu kıtada en alt seviyelere çeke
SAYFA 54-55 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME SORULARI
Aşağıdaki soruları cevaplayınız?
SORU-1-1950 den sonra dünya nüfusunun hızla artmasının sebebleri nelerdir.
1945 2. dünya savaşından sonra ülkelerin nüfus artırıcı politika uygulamaları bu yıllardan sonra tıp sağlık alanındaki gelişmelerin çocuk ölüm oranlarını düşürmesi,mevcut teknolojik gelişmelerin sağlamış olduğu yaşam standartlarının yükselmesi,ulaşımda meydana gelen gelişmeler,insanların daha az yıpranmasına sebeb olarak yaşam sürelerinin uzamasına sebeb olmuştur.
SORU-2-2015 yılından sonra nüfus artış hızı aynı şekilde devam ederse ne gibi sorunlar yaşayabiliriz.
Dünya nüfus artışı bölgeler arası farklılıklar göstermektedir.Gelişen ülkelerin bulunduğu alanlarda bu artış yavaşlayarak devam edecek ancak nüfus artış hızı çok düşük olacak.Bunun sonunda bu bölgelerde nüfus yaşlanacak ,bağımlı nüfus oranı üreten aktif nüfus ve devlet yatırımları için ciddi bir sorun oluşturacaktır.Geri kalmış ve gelişmekte olan ülkelerde artış oranının bu şekilde devam etmesi bu ülkeler için olumlu yönlerin yanında çeşitli olumsuzlara yol açacaktır.Doğal kaynak tüketimi artacak,mevcut dünya ile ilgili doğal alanların sınırlar daralacak,işsizlik ortaya çıkacak nüfusun çok olması sosyal ve ekonomik sorunları beraberinde getirecektir.Olumlu olarak bu ülkeler de işgücü sıkıntısı olmayacak işci ücretleri düşecek devlet yatırımlarını destekleyecek atılımcı dinamik bir nüfusa sahip olacaktır.Bu ülkelerde yeni fikirler yeni iş kolları kurulacak rekabet artacaktır şeklinde yorumlayabiliriz.
SORU-3-1950-2000 yılları arasında şehirleşme sonucu ortaya çıkan sorunları önlemek için 2010 -2050 yılları arasında ne gibi önlemler alınabilr.?
Şehirleşme faaliyetleri daha planlı programlı gerçekleştirilmeli bu faaliyetler esnasında doğal alan ,su kaynakları,yeşil alanlar korunmalı sanayileşme için çevre kirliliğini önleyici daha katı yaptırımlar uygulanmalı.Eğitim hizmetleri ön plana çıkmalı sosyal yapı içerisinde köy ve şehir kültürüne geçiş konularında halkı eğitici projeler uygulanmalı,Köy ve kır hayatı desteklenmeli köyden kente göçün önüne geçilmeli,küresel ısınmaya yönelik daha ciddi tedbirler alınmalı,ortaya çıkacak enerji ihtiyacı için yenilenebilir doğa dostu enerji kaynaklarının kullanımına önem verilmelidir.
SORU-4-1950 ‘li yıllarda başlayarak günümüze kadar devam eden göç olgusu nun yarattığı sorunları olumlu hale getirmek için ne gibi önlemler alınmalıdır.?
Yoğun nüfus artışından kaynaklı sorunlar için köy hayatı desteklenmeli köyden kente göçü engelleyici projeler geliştirilmeli.Şehirdeki eğitim sağlık hizmetleri kadar olmasa da tatmin edici derecede sağlık altyapı hizmetleri kırsal kesimlere de götürülmeli.Eğitimin önemi tekrar gözden geçirilerek arttırılmalı,şehir yerleşmelerinde daha yaptırımcı gecekondulaşmayı engelleyici tedbirler alınmalı.Şehir kullanım alanları daha planlı ve programlı kullanılmalı,yeşil alanların korunmasında daha fazla önem verilmeli sanayi tesisleri belirli bölgelere aktarılmalı şehir dışlarına taşınmalı ve atıkları için ciddi önlemler alınmalı şeklinde belirtilebilir bu projeler arttırılabilir.
SORU-5-Ruhr Bölgesi’nin Almanya’nın en önemli madencilik ve sanayi bölgesi olmasının başlıca nedenleri nelerdir.
Bölgede zengin taşkömürü yataklarının bulunması ve sanayi devrimi ile birlikte demir çelik üretiminde maden kömürünün kullanılması bu yönde sanayi tesisleri ve sanayi bölgeleri oluşması beraberindeki göç hareketleri sonucundaki şehirleşme faaliyetleri bölgeyi günümüzdeki konumuna getirmiştir.
Aşağıdaki çoktan seçme soruları cevaplayınız.
1-Cevap A şıkkı Madenciliğin gelişmesi
2-Cevap D şıkkı İklim Şartları
3-Cevap A şıkkı Sanayi
4-Cevap C şıkkı Ruhr Havzası
5-Cevap A şıkkı Şangay
6-Cevap D şıkkı Türkiye
7-Cevap D şıkkı Teknoloji
8-Cevap A şıkkı Batı Avrupa
9-Cevap B şıkkı Madencilik
10-Cevap A şıkkı
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun ifadelerle tamamlayınız.
1-Ruhr
2-18. yüzyılda İngiltere’de başlamıştır.19.yüzyıl ortalarına kadar sürmüştür.
3-Uluslar arası ticaret
Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başına D yanlış olanların başına Y harfini yazınız.
1- Y
2- D
3- Y
10 SORU İLE İLGİLİ DÜZELTME İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ.Bölge ciddi taşkömürü yataklarından oluşur demir cevheri çevre bölgelerden getirilir demir çıkartılan ana noktalar fransa isveç ukrayna,ural dağları dolaylarıdır.Yani bölgede metalürji gelişmesi bu bölgedeki taşkömürü yataklarından kaynaklıdır.
DERS ETKİNLİKLERİ (SAYFA 61 )
Haritaları inceleyerek ve ön bilgilerinizden yararlanarak aşağıdaki soruları cevaplandırınız.
SORU-1-Ülkemizin coğrafi bölgelere ayrılmasında ve bölge sınırlarının belirlenmesinde nelere dikkat edilmiştir?
Ülkemiz bölgelere ayrılmasında ve sınırlarının belirlenmesinde Doğal ,beşeri,ekonomik özelliklerine bakılmıştır.
Konum, Yeryüzü şekilleri, İklim, Bitki örtüsü, Nüfus, Yerleşme ve Tarım ve hayvancılık, Sanayi ve madencilik, Ticaret, Turizm etkili olmuştur.
SORU-2-Bölgelere isim verilirken bölgelerin hangi özellikleri dikkate alınmıştır?
Bölgelerin coğrafi konum özellikleri etkili olmuştur.
SORU-3-Aşağıda verilen Türkiye Fiziki Haritası ile Coğrafi Bölgeler Haritası'nı karşılaştırdığınızda hangi özellikler dikkatinizi çekmektedir?
Karadeniz ve Akdeniz bölgelerinin oluşturulmasında kıyıya paralel uzanan dağ sıraları ön plana çıkar.
Marmara bölgesinde ise yükselti özelliklerine bakılırsa yeşil renk ile son derece sade yükseltisi az bir bölge olarak karşımıza çıkar.
Ege bölgesinde ise kıyıya dik uzanan dağlar ve bu dağların arasında çöküntü ovaları grabenler yer almaktadır.Kıyı özellikleri doğal liman ve koy körfezlerin fazlalığı…
İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde ova ve platolar geniş yer kaplamakta ve bu bölgelerimiz harita da sarı renk ile ayırt edilebilmektedir.İç Anadolu bölgesinin dağlar arasında kalan bir çanak özelliği göstermesi.
Doğu Anadolu bölgesinde yükselti fazla hakim renk kahverengi olarak haritada seçilir bir özellik taşır.
Fiziki haritalardaki yer şekilleri ve renklendirme özellikleri ile bölgeler haritasındaki bölünmeler arasında benzerlikler bulunmaktadır.
SAYFA 62-63 ETKİNLİK ÇALIŞMASI
Aşağıdaki haritada coğrafi bölge ve bölümlerimiz gösterilerek bazı bölge sınırlarının belirlenmesinde dikkate alınan kriterler verilmiştir.
SORU-1-Ön bilgilerinizden faydalanarak diğer bölgelerin ayırımında hangi özelliklerin etkili olduğunu uygun kutucuklara yazınız…
Marmara Bölgesi sınırlarının belirlenmesinde dikkate alınan kriterler:
v Ortalama yükseltisinin az olması
v Ova ve platoların geniş yer kaplaması,
v İklim çeşitliliğinin görülmesi
v Sanayi, ticaret ve ulaşımın çok gelişmiş olması,
v Nüfusun ve nüfus yoğunluğunu fazla olması
v Geçiş bölgesi olması
Ege Bölgesi sınırlarının belirlenmesinde dikkate alınan kriterler:
v Dağların kıyıya dik olarak uzanması ve aralarında çöküntü ovalarının yer alması
v Deniz etkisinin iç kesimlere doğru sokulabilmesi
v Kıyıların çok girintili çıkıntılı olması
v Nüfusun kıyı kesiminde yoğunlaşması
v Horst ve graben sisteminin yaygın olması
v Kıyıda Akdeniz iklimi, iç kesimlerde karasal iklimin görülmesi
v Ege ovalarının verimli olması nedeniyle bu ovalarda tarım ürünü çeşitliliğinin fazla olması
İç Anadolu Bölgesi sınırlarının belirlenmesinde dikkate alınan kriterler:
v Etrafının yüksek dağlarla çevrili olması
v Yıllık yağış miktarının düşük olması
v Ova ve platoların geniş yer kaplaması
v Karasal iklimin etkili olması
v Bozkır bitki örtüsünün hâkim olması
v Buğday, arpa ve şekerpancarı tarımının ön planda olması
v Küçükbaş hayvancılığın yaygın olması
Akdeniz Bölgesi sınırlarının belirlenmesinde dikkate alınan kriterler:
v Dağların kıyıya paralel uzanması
v Dağların kıyıya çok yakın bir yerden başladığı için kıyı ovalarının dar olması,
v Akdeniz ikliminin ve maki bitki örtüsünün hâkim olması,
v Özellikle deniz turizm faaliyetlerinin çok gelişmesi
v Nüfusun, özellikle tarım, sanayi ve ticaretin geliştiği yörelerde toplanması,
v Kışların ılık geçmesi
Karadeniz Bölgesi sınırlarının belirlenmesinde dikkate alınan kriterler:
v Kuzey Anadolu Dağlarının kıyıya paralel uzanması
v Dağların genel olarak kıyının hemen gerisinden yükselmesinden dolayı kıyı ovalarının dar olması
v Gür ormanların bulunması
v Kıyı şeridinde nüfusun yoğun olması ve kırsal alanda dağınık yerleşmenin görülmesi
v Kıyı kesimlerinde nemli, bol yağışlı ılıman iklimin hâkim olması
Güneydoğu Anadolu Bölgesi sınırlarının belirlenmesinde dikkate alınan kriterler:
v Güneydoğu Torosların güneyinde, ova ve platoların geniş yer kaplaması
v Orta kesiminde Karacadağ volkanik dağının; doğu kesiminde ise Mardin Eşiği'nin yer alması
v Karasal iklim özelliklerinin hâkim olması
v Yaz mevsiminin çok sıcak ve kurak geçmesi
v Batı kesiminde Akdeniz ikliminin etkili olması
v Türkiye'nin petrol üretim bölgesi olması
Doğu Anadolu Bölgesi sınırlarının belirlenmesinde dikkate alınan kriterler:
v Türkiye’nin ortalama yükseltisi en fazla olan bölgesi olması
v Ulaşım özelliklerinin yer şekillerinden ve iklimden çok etkilenmesi
v Yerleşmelerin dağlar arasında kalan ova ve platolarda olması
v Yükseklik ve denizden uzaklığa bağlı olarak karasal iklimin etkili olması,
v Nüfusun az ve yerleşmenin seyrek olması,
v Hayvancılığın en önemli ekonomik faaliyet olması,
SORU -2-Bölge içinde hangi farklılıklara bağlı olarak bölümlerin oluşturulduğunu söyleyiniz.
Bölge içinde konum, yeryüzü şekilleri, iklim, bitki örtüsü), nüfus, yerleşme) ve tarım ve hayvancılık, sanayi ve madencilik, ticaret, turizm bakımından çevresinden ayrılan ve kendi içinde benzerlik gösteren bölgeden daha küçük alanların olması etkili olmuştur.
0 Yorumlarınız