10. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 147 - 148 Soruları ve Cevapları ( Ekoyay Yayınları )

SAYFA 147

5. Etkinlik:

6.etkinlik: “İstanbul’un Fethi” ve “Şu Çılgın Türkler” adlı metinlerden hareketle hangi edebî türlerde destansı anlatımdan yararlanılabileceğini belirtiniz

Şiir, roman, hikaye, tiyatro türlerinde destansı anlatım kullanılır.7. etkinlik: Yaptığınız araştırmadan ve incelediğiniz metinlerden yola çıkarak destansı anlatımda ele alınan konuları gruplandırınız.

Destansı anlatım tarihi konuların ve kahramanlık konularının anlatımında kullanılır.

SAYFA 148

8.etkinlik: “Hayat Ağacı” adlı destandaki olağanüstü özelliklerin neler olduğunu belirtiniz.Hayat Ağacı adlı metinde yer alan olağanüstülükler:
dünyanın sekiz köşeli olması
ağacın kütüğünün som gümüşten olması
suyun renginin altın gibi parlaması
sudan içenlerin her şeye ermeleri
ağacın zirvesinin göğü delmesi
9.etkinlik: Sınıfa getirdiğiniz ve incelediğiniz metinlerden hareketle destansı anlatımla oluşturulmuş metinlerin ortak özelliklerini belirtiniz.
olağanüstü olay ve kişilere yer verilir.
Fiillerle anlatım ön plandadır.
Tarihi konular, kahramanlık konuları işlenir.
Sözcükler yan ve mecaz anlamlarda kullanılabilir.
Şiir, destan, roman, hikaye, tiyatro gibi türlerde kullanılır.
10.etkinlik: Destansı anlatımla oluşturulmuş metinlerle “Hayat Ağacı” adlı destanı karşılaştırarak aralarındaki ilişkiyi açıklayınız.
Destansı anlatımla oluşturulmuş olan Hayat Ağacı adlı metinde olağanüstülükler vardır. Hayat Ağacı adlı metin diğer metinlere göre daha masalsıdır.
11.etkinlik: “Şu Çılgın Türkler” adlı metnin ilk dört paragrafındaki iş, oluş veya hareket ifade eden sözcükleri bulunuz. Bu sözcüklerin kullanılma nedenlerini tartışınız. Ulaştığınız sonuçları açıklayınız.
atlandılar, hareket ettiler, geldiler, gerekirdi, anlaşılıyordu, indiler, savrulur, düzeltebilirdik, geliyordu, tut, emir verdi, savunacaksın, tamamlayamadı
12.etkinlik: Aşağıdaki çekimli fiilleri, aldıkları kip ekleri bakımından inceleyiniz. Bu fiillerin hangi kiplere göre çekimlendiğini tabloya yazarak gösteriniz.
“bekleyecekler, söylemiş, saklıyorum, gülelim, tutuşsun, gideriz, baktık, üzülse, bilmeliyiz”

13. etkinlik: “İstanbul’un Fethi” adlı metinde farklı kiplerle çekimlenmiş fiillere örnekler veriniz.yanıyor, uçar, yıkansın, delinmiş
14. etkinlik: “İstanbul’un Fethi” adlı metnin dördüncü bölümünde yer alan fiillerin şahıs eklerini bularak bu ekleri sınıflandırınız.
gördüm – m (1. tekil şahıs eki)
yıkansın – sın (3. tekil şahıs eki)
uyu   –(2. tekil şahıs )
15. etkinlik: “İstanbul’un Fethi” adlı şiirden alınan aşağıdaki dizelerde altı çizili fiilleri bildirdikleri anlamlara göre inceleyiniz. Hangi tür fiillere örnek gösterebileceğini tabloya “X” işareti koyarak gösteriniz.