11. Sınıf Edebiyat Sayfa 170 - 172 Soruları ve Cevapları ( Biryay Yayınları )

Kaynak; http://edebiyatfatihi.blogspot.com

BİRYAY 11. Sınıf Türk Edebiyatı Kitabı Cevapları

Milli Edebiyat Döneminde Saf (Öz) Şiir (Sayfa 170-175)

DİKKAT:BU ŞİİRİN AYRINTILI İNCELEMESİ İÇİN TIKLAYINIZ11. Sınıf Türk Edebiyatı Kitabı Cevapları (Biryay-2013) Milli Edebiyat Döneminde Saf (Öz) Şiir (Sayfa 170-172)

SAYFA 171

Okuduğunuz şiirin ahenk öğelerini inceleyerek tespitlerinizi aşağıya yazınız.

Ses tekrarları :-es: zengin uyak, 2. beyitte –am: tam uyak, 3. beyitte –erin: zengin uyak, 4. beyitte –ak: tam uyak….

Redif : 1. beyitte –idir bu, 2. beyitte –lı, 3 beyitte –den 4. beyitte -ta

Ölçü : Aruz ölçüsü

Uyak düzeni : aa bb cc dd… (mesnevi biçiminde)

Şiirdeki ahengin sizi nasıl etkilediğini açıklayınız.

Yahya Kemal ve Ahmet Haşim’in şiir anlayışları hakkında edindiğiniz bilgileri hatır­layınız. Yahya Kemal’in “Edebiyata Dair” eserinden alınan aşağıdaki yazısını okuyunuz.

Şiir kalpten geçen bir hadisenin lisan hâlinde tecelli edişidir; hissin birden bire lisan oluşu ve lisan hâlinde kalışıdır. Düşündüklerimizi vezinle ve lisanla ifade edişimiz şiir değildir. Bir mısraın şiir olup olmadığı gayet aşikârdır. Deruni ahenk ile ifade edilmişse şiirdir. Fakat duyulmaksızın yalnız vezin ve lisan mü- maresesiyle söylenen söz şiir olmaz.

Şiir bir nağmedir. Lâkin Frenklerin kuğu nağmesi dedikleri çok nadir ve halis bir cevherdir. Bu nağmeyi ifade etmek için vezin ve lisan ancak ve ancak bir alettir.

Şiirde nefes ve ses iki unsurdur. Mısranın ayakları yerden kopmazsa yahut en hafif bir kulağı bir ses gibi doldurmazsa halis şiir değildir.

Benim için mısra üzerinde günlerce, haftalarca durmak zarureti hasıl olmuş­tur. Bu tarz uğraşış, bana gittikçe şiirin keşfedilmesi güç bir cevher olduğu duy­gusunu verdi.

Yahya Kemal Beyatlı

Yahya Kemal’in şiirle ilgili görüşünü yansıtan yazısından ve edindiğiniz bilgilerden hareketle “Kar Musikileri” şiirinde ritmin nasıl sağlandığını belirleyip aşağıya yazınız.

Yahya Kemal’in Kar Musikileri şiirinde ritim, ölçü, kafiye ve redifle sağlanmıştır. Ayrıca şiirde dizelerdeki ses akışı, seçilen kelimeler şiirde ritmi sağlayan unsurlardır.

1. a. Okuduğunuz şiirin birim değerlerini söyleyiniz. Bunun hangi şiir geleneğiyle ilgisi olduğunu belirtiniz.

Şiirin nazım birimi beyittir. Bu da Divan şiiri geleneğine ait bir unsurdur.

b. Şiirin birim sayısını söyleyiniz.

Şiir altı beyitten oluşmuştur.

c. Şiirdeki birimlerin arasında yapı yönünden nasıl bir bağlantı olduğunu tartışınız. Ulaştığınız sonucu belirtiniz.

Şiirdeki birimler arasında yapı yönünden bir bağlantı yok. Her beyit kendi arasında uyaklıdır. Anlam bakımından beyitler arasında bağlantı var.

ç. Şiirde anlamın, her birimde ayrı ayrı mı yoksa şiirin geneline yayılarak mı tamamlandığını tartışınız. Sonuçları sıralayınız.

Şiirde anlam bakımından beyitler arasında bağlantı vardır. Beyitler birbirinin devamı özelliği gösteriyor.

• Yaptığınız incelemeden yararlanarak şiirin yapı bakımından özelliklerini sıralayınız.

Şiir 6 birimden oluşmakta olup aruz ölçüsü kullanılmış, nazım birimi beyittir. Her beyit kendi arasında kafiyelidir.

Okuduğunuz şiirde geçen söz sanatlarından tabloda belirtilenlerin nasıl yapıldığını aşağıya kısaca yazınız. Bu söz sanatlarının şiire katkısını belirtiniz.

Söz Sanatları		Nasıl Yapıldığı
Teşbih		Karın sesi besteye benzetilmiş, kar sesleri dualara benzetilmiş.
Tenasüp		Karanlık, uyku, gece
Telmih		Tanburi Cemil Bey

Bu söz sanatları şiir dilinin sağlanmasında anlatımın daha yoğun, etkili ve imgeli olmasını sağlamaktadır.

2. Varşova’da, karanlık bir gecede, karın ağır ağır süzülerek yere inişini (sesini) seyreden şair hangi duygular içerisindedir? Bu duyguları hangi imgelerle dile getirmiştir? Açıklayınız.

Yağan karın ahengi şairde derin bir musiki duygusu uyandırıyor. Erganun (org) sesi duyuyor, fakat bu ses şairi etkilemiyor. Kar sesinin ahengini Tanburi Cemil Bey’in bestelerine benzetiyor. Kısaca, Varşova’da yağan kar, şaire İstanbul’u Türk musikisini hatırlatıyor.

SAYFA 172

Aşağıda verilen kavram haritasından yararlanarak “Kar Musikileri” adlı şiirin tema­sını söyleyiniz.

<!--[if !vml]--><!--[endif]-->

Şiirin teması, “maziye özlem”dir.

a. Okuduğunuz şiirde geçen yabancı kelimeleri tespit ediniz. Bundan yola çıkarak şiirin dil özelliklerini sıralayınız.

erganun (org), manastır (Hristiyan din adamlarının dünyayla ilgilerini keserek yaşadıkları ibadethane), İslav (Rus, Ukrayna, Slovenya, Leh, Sırp, Hırvat, Bul­gar halklarının dillerindeki yakınlıktan dolayı aldıkları ortak isim.)

b. Yahya Kemal’in, duygularını dile getirmek için özenle seçtiği kelimelerden yararlana­rak onun şiir dilinin oluşmasında etkili olan dil zevki hakkındaki düşüncelerinizi açıklayınız.

Şiirde sade bir dil kullanılmış. Ancak sanatsal bir söyleyiş var. Yoğun bir anlatım görülüyor. Özenle seçtiği sözcüklerle anlam derinliği sağlamış.

“Tanbûrî Cemil Bey”in kim olduğu hakkındaki bilgilerinizi arkadaşlarınıza aktarınız. Şairin duygu ve düşüncelerini aktarırken neden “manastır, İslavların yaşadığı yerler ve Tanbûrî Cemil Bey” den söz ettiğini belirtiniz.

Şair, bu şiir Polonya’da bulunduğu sıralarda yazmıştır. İslav kelimesi Slav ırkından olanların genel adıdır. Şair manastırları ve İslav kelimesini kullanarak Avrupa’yı, gurbet elleri, bize yabancı olan yerleri anlatmış, Tanburi Cemil Bey’le İstanbul özlemini, bizim musikimizi yansıtmak istemiştir.

a. Okuduğunuz şiirde, birinci beyitten başlayarak karın yağışının nasıl tasvir edildiğini açıklayınız.

Karın yağışı bin yıl sürecek bir besteye benzetilmiş. Yağan kar, bir kuytu manastırda koro halinde yapılan dualar gibi gamlıdır şaire göre. Sonra şair zihnen İstanbul’a gider, Tanburi Cemil Bey’i duyar ruhunda. Şair, İstanbul’u, Tanburi Cemil Bey’i hatırladığı için mutludur artık, kar sesleri şaire huzur vermektedir.

b. Daha önceden sınıfa getirdiğiniz yabancı müzik parçalarını kasetten dinleyiniz. Bu parçaların hangi duyguları yansıttığını belirtiniz. Yabancı müzik eserlerinde anlatılan duyguları o dili bilmemenize rağmen nasıl algıladığınızı açıklayınız.

c. Yahya Kemal’in “Kar Musikileri” şiirindeki ahengin sizi nasıl etkilediğini açıklayınız.

Kar Musikileri şiirinde özlem duygusunu derin ve ahenkli bir şekilde sanatlı bir ifadeyle dile getirmiştir şair.

4. Şiirde geçen aşağıdaki söz öbeklerini inceleyiniz. erganun ahengi kuytu manastırda dualar gibi gamlı mes’ûdum işitmek hevesiyle uzun bir gecenin bestesi

Yahya Kemal, şiirlerinde kelimeleri özenle seçmiş, ahenk ve anlam bütünlüğü sağlamak istemiştir. Bu şiirde de seçtiği kelimelerle ahenk ve anlam bütünlüğü oluşturmuştur.

Yahya Kemal, “Sade Türkçesiyle ve eski şiir geleneğinde kullanılan tamlamaların etkisiyle zaman içinde olgunlaşmış bu söz öbeklerinden de yararlanmıştır.” diyebilir miyiz? Düşüncelerinizi açıklayınız.

Şair, bize mal olmuş, çağrışım uyandıran ve anlam zenginliğine ve ahenge sahip kelimeleri seçmeye özen göstermiştir. Seçtiği sözcükler, aynı zamanda Yahya Kemal’in eski şiir geleneğini çok iyi özümsemiş, Türkçeyi iyi kullanan bir şair olduğunu göstermektedir.

5. Şairin şiirde çizdiği somut ve egzotik mekânı tasvir ediniz. Buradan hangi unsurları kullanarak özlediği ortama (İstanbul’a, yurduna) geçtiğini ve bu sırada yansıttığı duyguları açıklayınız.

Yer Varşova, gece vakti, kar yağıyor, uzaktan bir org sesi duyuluyor. Şair, İstanbul’u hatırlıyor. Org sesinin yabancılığına karşı iç dünyasında Tanburi Cemil Bey’in besteleri duyuluyor. Bize uzak kültürün yaşandığı bu yabancı diyarda ne arıyorum. Bu ortamda İstanbul’da olmak vardı şimdi. (şairin duygularını kurgulaştırıyoruz.)

6. Şairin, şiirde dile getirdiği gerçekliği belirtiniz. Şair, bu gerçekliği nasıl bir değişiklik yaparak oku­yucuya sezdiriyor ve yorumlatıyor? Açıklayınız.

Gerçeklik karın yağışıdır. Karın yağışından hareketle gurbette olmanın hüznünü, özlemi yansıtmış

a. “Kar Musikileri”nin, şekil yönünden eski şiirimizin hangi nazım şekline benzediğini belirtiniz.

Divan şiirindeki mesneviye benzer.

b. Aşağıda belirtilen özellikler yönünden şiiri inceleyiniz. Uygun seçenekleri işaretleyiniz.

X Duygu ve hayal dünyası hâkimdir.

X Şiirde, kelimelerin müzikalitesi (sesi) ön plandadır.

X “Sanat, sanat içindir.” anlayışı benimsenmiştir.

Bu incelemelerinizden yola çıkarak şiirin ait olduğu geleneği belirtiniz.

Şiir SAF(ÖZ)ŞİİR GELENEĞİNE UYGUN YAZILMIŞTIR.Biçim olarak Divan şiiri geleneğine yakındır.

7. Okuduğunuz şiirin ait olduğu dönem ve toplum, etkilenilen edebî akımın etkisini de göz önünde bulundurarak okuduğunuz metnin oluşumunu sağlayan zihniyeti belirtiniz.

Şiir Milli Edebiyat Döneminde yazılmasına rağmen eski şiirin izlerini taşır. Aruz ölçüsüyle yazılmıştır. Sanat sanat içindir anlayışıyla yazılması, duygu ve hayale önem verilmesi, ahengin önemi gibi unsurlar.

a. Edindiğiniz bilgiler ve okuduğunuz şiirden hareketle Yahya Kemal Beyatlı’nın fikrî ve edebî yönünü değerlendirip kısaca aşağıya yazınız.

BU SORUNUN CEVABINI MADDELER HALİNDE GÖRMEK İÇİN TIKLAYINIZ

►.Şairin fikirleri, yaşam tarzı, eğitimi “Kar Musikileri” şiirine nasıl yansımıştır? Açıklayınız.

Şair, şiirlerinde İstanbul sevgisini dile getirmiştir. Bu şiirde de bunu görüyoruz. Musiki, düşünce ve hayal kavramları şair için önemli kavramlardır. Yahya Kemal şiirde ritme önem vermiş, söyleyiş ile anlamın bütünlüğünü sağlamayı amaçlamıştır. Müzikalite de şiirde ödün vermediği unsurlardır. Bu şiirde karın yağışından hareketle özlem duygusunu ahenkli bir şekilde ifade etmiştir.