10. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 174 Soruları ve Cevapları ( Ekoyay Yayınları )

A)    Aşağıdaki cümlelerin sonuna yargılar doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
•    Açık oturumların konusu sadece bilim çevrelerini ilgilendiren türde olmalıdır.    ( Y  )
•    Bir adresin açıklanması, bir bitkinin yapısı açıklayıcı anlatım türü ile yazılabilir.    (  D   )
•    Açıklayıcı anlatımda savunulan fikrin belgelerle kanıtlanması zorunludur.    (  D  )
•    Açıklayıcı anlatım bir soruyu aydınlatmak amacıyla kullanılır.    ( D  )
•    Açıklayıcı anlatım nesnelerin tanıtıcı niteliklerini betimleme amacıyla da kullanılabilir. (D)
B)    Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri doldurunuz.
•    Açıklayıcı anlatımla oluşturulan metinlerde dil……..göndergesel……işlevdedir.
•    Açıklayıcı anlatımda……..örnekleme, karşılaştırma, sayısal verilerden yararlanma……..gibi yöntemlerden faydalanılır.
•    Açıklayıcı anlatım…makale, bilimsel metinler, düşünce yazıları……….gibi yazı türlerinde kullanılır.
C)    Aşağıdaki çoktan seçmeli sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.
1. Klasik, Latincede yüksek sınıftan soy eser demekmiş. Hangi eserlere soydur, yüksek sınıftandır diyebiliriz? Böyle bir şey sorulunca işin içine kendi zevkimizi karıştırmadan verebileceğimiz bir tek cevap vardır: Zamana dayanmış eserler. Öyleyse hiçbir şiir, resim, mimarlık eseri için yaratıldığı günlerde “Klasiktir.” diyemeyiz. Böyle olup olmadığını zaman gösterecektir.
Paragrafta yazarın amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A)    Kanıları değiştirme
B)    İzlenim kazandırma
C)     Öğretme
D) Düş gücüne seslenme
E) Olay içinde yaşatma
Cevap: A (Kanıları değiştirme)
2.    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zaman zarfı kullanılmamıştır?
A)    Şimdiye dek hep kendi işimi kendim gördüm.
B)    Ne olursa olsun başkasından bir şey bekleme.
C)    Pazar sabahı İstanbul’a gidiyorum.
D)    Dünden beri ağzıma bir şey koymadım.
E)    Önceleri ukalalığı bir marifet zannederdim.
Cevap: B (Ne olursa olsun başkasından bir şey bekleme.)
3.    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde azlık-çokluk zarfı kullanılmamıştır?
A) Söylediklerimi daha yapmadın mı?
B) Sınavı kazanmak için daha iyi olmalısın.
C) Bizden on yıl daha fazla yaşıyorlar.
D) Şiiri bitirince en çok iki üç gün dinlenirim.
E) Daha güzel bir evde oturmak istiyorum.
Cevap: A (Söylediklerimi daha yapmadın mı?)    Bu cümlede “daha” sözcüğü zaman zarfı görevindedir.
D)    Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1.    Açıklayıcı anlatımın kullanıldığı metinlerin yazılış amacını söyleyiniz.
Açıklayıcı anlatımın kullanıldığı metinlerin yazılış amacı bilgi vermektir.
2.    Bir konuda yeterli bilgiye sahip olmadan açıklayıcı anlatım türünü kullanarak metin oluşturulabilir mi? Düşüncelerinizi açıklayınız.

Açıklayıcı anlatımda bilgi aktarımı önemli olduğuna göre o konuyla ilgili bilgi sahibi olunması gerekir.