12. Sınıf Dil ve Anlatım 1. Dönem 2. Yazılı Soruları ve Cevapları

1-Aşağıdaki cümlelerin dilin hangi işlevinde kullanıldığını cümle başındaki parantez işareti içine yazınız. (15 PUAN)

(Göndergesel ) Turizm, milletler arası kültürel tanışmayı sağlar.

(heyecan ) Aaa, bardak kırıldı!

(Alıcıyı harekete ) Ayşe, benim söylediklerimi tekrar et.

(Kanalı kontrol ) Söylediklerim anlaşıldı mı?

(Dil ötesi ) Yapım eki alan her sözcük türemiş sözcüktür.

2-Aşağıdaki boşluklara uygun ifadeleri yazınız. (16 PUAN)

İlk  olarak…..  Yusuf  Kâmil  Paşa    Fransız  yazar  Fenelon’dan   “Telmaque”adlı  esri  çevirmiş. Bizde  ilk  yerli  romanı  Şemsettin  Sami :  “ …….Taaşşuk   u    Talat   ve  t  “

adlı  eseriyle   vermiştir. Halit   Ziya   Uşaklıgil  “…..Mai  ve  SİYAH “la  ilk  modern  roman  örneğini  vermiştir. Kişilerin duygularını, arzularını, düşüncelerini yalnızca kendilerine ait, içten gelen doğal ve gerçek olgular gibi gören roman türüne…. ….romantik denir. 

Roman veya hikayede olay veya olaylar belirli bir zamanda cereyan eder.Buna "…vak'a zamanı" diyoruz.

Kişilerinin iç dünyalarını yansıtan, ruh çözümlemelerine önem veren romanlara…. Çözümlemeli Roman denir.

Ele alınan olayların mantıksal bir gelişim içerisinde verildiği ve olayların; serim, düğüm ve çözüm bölümlerine uygun olarak anlatılığı hikayeler …mauppassant tarzı hikayelerdir.

……. İlahi bakış açısı; her şeyi bilen bir anlatıcı olayları anlatır, istediği yerleri özetler, bu durumda anlatıcı, kahramanlardan daha fazlasını bilir.

3-Aşağıdaki cümlelerde bulunan anlatım bozukluklarının sebebini ve cümlelerin doğru şeklini yazınız. (12 PUAN)

Ortaöğretim puanının hesaplanması konusunu, önümüzdeki programda bir daha yeniden ele alacağız..” Bu cümlede geçen “bir daha” sözü ile “yeniden” aynı anlamı karşılayan sözcüklerdir; bunlardan biri atılmalıdır.

Sabaha kadar dans ve müzik dinlediler. Yüklem eksikliği

Sabaha kadar dans ettiler ve müzik dinlediler.

Beni hiçbir zaman unutmadı her zaman mektup yazdı. Dolaylı tümleç eksikliği

Beni hiçbir zaman unutmadı her zaman bana mektup yazdı.

İlk aklıma gelen ismi söyleyiverdim.Söz dizimi yanlışlığı

Aklıma gelen ilk ismi söyleyiverdim.”söz dizimi

4-a)“nasıl” sözcüğünü iki ayrı cümlede sıfat ve zarf sözcük türünde kullanınız. (8 PUAN)

Nasıl bir öğrencilik anlayışı benimsemelidir? SIFAT

Üniversiteye hazırlık çalışmalarınız nasıl gidiyor? ZARF

b) “bazı” sözcüğünü iki ayrı cümlede zamir ve sıfat sözcük türünde kullanınız. (8 PUAN)

Bazıları doğuştan şanslıdır. ZAMİR

Çocuklar bazı günler etüt yapabiliriz. SIFAT

5- (I)Arkamızda simsiyah kayalıklar, önümüzde dipsiz bir uçurum. (II) Önce kalın bir sis tabakasını yardık; sonra da korku ile bağrışan ve kaçışan bir martı sürüsünün arasın­dan geçtik. (III) Uçuruma doğru yıldırım gibi iniyorduk. (IV) Ta dipte geyik karnı gibi beyaz, parlak bir leke görünüyor­du. (V) Bu gölge de suyun üstünde bizimle aynı süratte gidiyordu.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde duyma öğesinden yararlanılmıştır? (5 PUAN)

II.cümle

6-Anlatma isteği, insanda doğal bir eğilimdir. Çocukluk döneminde ağlama, bağırma ve el yüz hareketleriyle görünürlük kazanan bu istek, sonradan dil aracılığıyla gerçekleşir. Bu gerçekleşme iki ana biçimde olur: Konuşma ve yazma. İnsanoğlu, yaşamın akışı içinde varlığını belirlemek, çevresindekilerle iletişim kurabil­mek için bu iki ana ifade şekline başvurma gereksinimi duyar.

Bu parçanın anlatımında “Tanımlama-Öyküleme-Betimleme-Karşılaştırma –Açıklama-Tanık Gösterme” anlatımlarının hangi­sinden-hangilerinden faydalanılmıştır? Yazınız.

(5 PUAN) AÇIKLAMA

7- Vaktiyle ormanın birinde, canavar mı canavar bir aslan varmış. Çok kan döker, canını yakmadık tek bir hayvan bile bırakmazmış. O yaşadığı sürece, hiçbir hayvan rahat yüzü görmemiş. Bütün hayvanlar ondan nefret eder, ölümünü beklermiş.

Bu zalim aslan sonunda yaşlanmış. Gücü kuvveti kalmamış. Ağzındaki dişler de dökülünce herkesin maskarası olmuş. Hiçbir hayvan ona yardım etmiyor ve onunla konuşmuyormuş. Hayvanlar bir gün oturup karar almışlar;”Gelin hep beraber, bize bunca kötülük eden bu zalim aslanın kendisini iyice bir dövelim. Yaptıklarının cezasını, az da olsa gömüş olsun böylece.” Sonunda bütün hayvanlar aslana saldırabilmiş. İyice bir dövmüşler onu. Birisi boynuz vuruyor, diğeri çifte atıyor, bir başkası ısırıyormuş. Böylece; yaman bir öç almışlar aslandan.

a)Yukarıdaki metin hangi edebi türdendir? (5 PUAN)FABL

b)Yukarıdaki metinde kullanılan altı çizili kelimelerden uygun olanı-olanları aşağıdaki tabloya yerleştiriniz. (10 PUAN)

Türemiş fiil	Dönüşlülük zamiri	Türemiş isim	Yeterlilik fiili	Ünlü düşmesi
yaşlanmış	kendisini	ölümünü	saldırabilmiş	boynuz
Zarf fiil	İsim tamlaması	Sıfat tamlaması	Kişi zamiri	İsim+yardımcı fiil
dökülünce	Yaptıklarının cezasını	yaman bir öç	bize	nefret eder

8- Buraları çok ağaçlı, çok sulak, çok meyveli ve serin... İşte bir pınar başındayım. Oluğun altına bir sepet iri, olgun, renkli şeftali koymuşlar. Başı bağlı, saçları iki örgülü, ayağı takunyalı sarışın, küçük bir köylü kızı bana sordu: "Yer misin amca?" Aldım. Şeftalinin buz gibi kabuğu, ısırırken dudaklarımı adeta yaktı; ezdikçe ağzıma serinlik, meyvenin özsuyu doluyor; buna biraz da çamların teneffüsü karışıyor. Ah ne güzel hava, ne güzel koku, ne güzel meyve! Buradan daha güzel bir yer, bu zevkten daha büyük bir zevk olmaz, diye düşünüyor insan.

Yukarıdaki metinde hangi anlatıcı bakış açısı vardır? Yazınız(5 PUAN)

Kahraman Anlatıcı Bakış Açısı

9-Halk hikâyeleriyle batılı anlamdaki modern hikâyeyi yapı unsurlarından mekân bakımından karşılaştırınız? (6 PUAN)

Modern hikayede mekan halk hikayelerindeki mekana göre detaylı ve ayrıntılıdır.Olayı sezdiren özellikleri bünyesinde barındırır.

10- “Ankara’nın baharı yoktur.      Evin önünü çiçekle donattılar.       Suyun yüzünde köpükler vardı.       İşin özünü ben de anlayamadım.       Arkadaşının geldiğini haber verecekmiş.” cümlelerin hangisinde, belirtili isim tamlaması, özne görevindedir? (5 PUAN)

Ankara’nın baharı yoktur.

Ö Z N E