İlkel İnsanların İşaretlerle Anlatımda Sembollerle Anlatıma Geçişi Neden Zaman Almıştır?

İlkel insanların işaretler anlaşmalarından dile ne zaman geçişi hakkında  çok çeşitli varsayımlar öne sürülmüştür. Bu varsayımlar geleneksel dil bilgisi kitaplarında aşağı yukarı aynı biçimde sıralanır. Sınanabilir olmadığı için bir varsayım olarak değerlendirilemeyecek “ilahi kaynak” inancı dışında, “yansıma“, “jest-mimik kuramı“, “iş kuramı“, “ünlem kuramı“, “müzik kuramı” bu varsayımların en bilinenleridir.

Read more

Mehmet Aykaç Kimdir? Sil Baştan Mete

Sil Baştan dizisinde Mete karakterine hayat veren Mehmet Aykaç, İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuarından mezun oldu. Müzik ile yakından ilgili olan Mehmet Aykaç, aynı zamanda O Ses Türkiye yarışmasına katılarak şansını denedi. 2013 sezonunda Trt1’de Eski Hikaye dizisi ile televizyon kariyeri başlayan Mehmet Aykaç 25 nisan doğumlu.

Read more

Edebi Metinlerin Varlık Nedenleri Nelerdir?

    Edebi metinler insanların duygularını daha estetik bir şekilde ifade etmesi için vardır.

Read more

Nurullah Ataç Kimdir ? Edebi Kişiliği

Nurullah Ataç (d. Nurullah Ataç, 21 Ağustos 1898 - 17 Mayıs 1957), Türk eleştirmen, denemeci, yazar, şair. Eleştiri ve deneme alanı dışında hemen hemen yapıt vermeyen sayılı yazar ve şairlerden biridir.

Dilde yalınlaşma ve özleştirme deviniminin savunucularındandır. Türkçedeki yabancı sözcükleri kullanmamış, dille düşünce arasında dolaysız bir ilişki olduğunu, somut düşünme geleneğinin doğabilmesi için kavramların saydam, hangi kökten geldiklerinin anlaşılır olması gerektiğini vurgulamıştır. Bu yol da, Ataç'a göre, Latince, Grekçe, Farsça, İngilizce,Arapça gibi yabancı dillerin eğitimini zorunlu kılmak başarılamayacağına göre, bunlardan alınan sözcüklerin Türkçeleştirilmesinden geçer:

“

Uydurma dil dediler mi, bir şey söylediklerini sanıyorlar. Söyleyim ben size; Bu uydurma sözünü, Türkçecilik akımına karşı bir silah diye kullanmaya kalkanlardan ne dediğini bilen, şöyle gerçekten düşünerek konuşan bir tek kişi tanımıyorum. Evet, uyduracağız, bizim yaptığımız, uydurduğumuz kelimeler de yavaş yavaş halka işleyecek, eski Arapça, Farsça kelimelerin işlediği gibi. Onların yerini tutacak.

• Cumhuriyet döneminin önemli deneme ve eleştiri yazarıdır.
• Yaşamının büyük bir bölümünü çevirmenlik yaparak Yunan,Latin,Fransız ve Rus klasiklerinin çoğunu dilimize kazandırmıştır.
• Türkçe’yi sadeleştirme çalışmalarının ateşli savunucusudur.
• Dilimizde Arapça ve Farsça kelimelerin bir an önce atılmasını ister.
• Eserlerinde “ve” bağlacını Arapça’dan geçti diye hiç kullanmaz onun yerine “ile” bağlacını kullanır.
• Akıcı ve sade bir anlatımı vardır.
• Ataç bir devrik cümle ustasıdır.

ESERLERİ

Günce I -II (1972) (GÜNLÜK TÜRÜNDE)

DENEME-ELEŞTİRİ-SÖYLEŞİ 
Günlerin Getirdiği (1946)
Sözden Söze (1952)
Karalama Defteri (1953)
Ararken (1954)
Diyelim (1954)
Söz Arasında (1957)
Okuruma Mektuplar (1958)
Prospero ile Caliban (1961)
Söyleşiler (1964)
Dergilerde (1980

Read more

Dili Güzel Kullanmanın Sosyal Hayata Etkisi Nedir?

DİLİMİZİ YANLIŞ KULLANMAK İLETİŞİM PROBLEMLERİNE YOL AÇAR

Dili doğru kullanmak, kurallarına uygun kullanmak önemlidir. Çünkü toplumların yozlaşması dilin bozulmasıyla başlar. Bu bozukluk düşünce sistemimizi de etkiler. Düşünce sistemimizdeki bu değişiklikler eskiden beri gelen temel ahlak prensiplerine kadar bizleri etkileyebilir. Daha yüzeysel incelersek, günlük hayatta daha çok karşımıza çıkacak sorun, bazı kesimlerin dili doğru kullanmamasından kaynaklanan anlaşamama sorunudur. İnsanların sahip oldukları dili kurallarına uygun kullanmaması kendilerini başkalarına ifade etmelerini zorlaştırır ve güzel dilimizin yerini saçma, başka dillerden alıntı yapılırken o dili de çirkinleştiren ifade şekilleri kaplamaktadır. 
RÜMEYSA ÇULLU,17

Read more

2014 - 2015 9. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 20 Soruları ve Cevapları ( Ada Yayınları )

ANLAMA, YORUMLAMA

1. Çevrenizdeki insanların, daha çok hangi iletişim yöntemlerini kullandıklarını söyleyiniz.
Daha çok dille gerçekleştirilen iletişimi kullanmaktadır.

2. "Telefon, mektup, elektronik posta" gibi iletişim araçlarından hangisini daha çok kullandığınızı nedenleriyle açıklayınız.
Dijital çağda yaşıyoruz o yüzden telefon ve e posta günlük hayatta sıklıkla kullandığımız iletişim araçları

3. Sevdiğiniz, özlediğiniz birine duygularınızı aktarmak için telefonla konuşmak yerine mektup yazmayı düşündüğünüz oldu mu? Olduysa bunun gerekçelerini sıralayınız.
Olmadı, yaşım gereği hayatımda hiç mektup yazmadım.
4. İstiklâl Marşı'mızın ve bayrağımızın uluslararası ilişkilerde neyi ifade ettiğini söyleyiniz.
İstiklal Marşı ve bayrağımız devletimizin ve milletimizin bağımsızlık sembolüdür...

5. "Büyüklere saygılı davranmak, sonbaharda ağaçların yapraklarını dökmesi" hangi gösterge çeşitlerinin örneğidir? Belirtiniz.

Büyüklere saygılı davranmak >sosyal gösterge 

sonbaharda ağaçların yapraklarının dökülmesi > doğal göstergeye 


6. Kamuoyunun bilinçlendirilmesinde basının önemini belirten bir paragraf yazınız. Yazınızı arkadaşlarınıza okuyunuz.
Basın-yayın kuruluşları bir toplum haber alma ihtiyacını karşılayan en önemli unsurlardandır.Tarafsız ve doğru habercilik anlayışındaki basın sayesinde ülkesindeki ve dünyadaki tüm gelişmelerden haberdar olur.Basın toplumun genel sesini, duygu ve düşüncelerini yansıtarak kamuoyu oluşturur.


DEGERLENDIRME

1. Aşağıdaki cümlelerde yargılar doğru ise yay ayraç içine "D", yanlış ise "Y" yazınız.

• İnsanlar iletişim kurmadan yaşayamaz. (D)

• Gösterge sistemlerini inceleyen bilime "gösterge bilimi" denir. (.D)

• Geleneklere uygun davranışlar sergilemek doğal gösterge örneklerinden biridir. (Y)



2. Bağlam dışı bir konuşma iletişimi nasıl etkiler? Açıklayınız.

Bağlam iletişimin gerçekleştiği ortamdır.Yüz yüze iletişim farklı mekanlardaki yapılan iletişimden daha sağlıklı ve etkilidir.

3. Aşağıdakilerden hangisi iletişim ögelerinden biri değildir?

A. Gönderici B. Alıcı C. İleti D. Kanal E. Amaç

4. "Sizi uyandırmaya kıyamadım. Misafirimiz uyanınca kahvaltınızı yapmadan dışarı çıkmayın, lütfen!" Yukarıdaki notun iletisini, başka hangi iletişim yöntemleriyle anlatabilirsiniz?
Hareketlerle(jest ve mimiklerle) , yazılı ve sözlü olarak anlatabiliriz.

5. "Kamuoyu, çeşitli araçlar, özellikle basınla kendisini yansıtır." sözünü açıklayınız.
Kamuoyu dediği toplumdur.Bir toplumun sesini duyurmada, kendini ifade etmede basın en önemli araçlardan biridir.

6. Aşağıdakilerden hangisi, doğal bir göstergedir?
A.İnsanların ayakkabılarını boyamaları
B. Yardıma muhtaç birine yardım edilmesi
C. Ağaçların yapraklarının sararması
D.İnsanların selamlaşması
E. Otobüste büyüklere yer verilmesi

ARAŞTIRMA:

Dilin oluşumuyla ilgili araştırma yapınız...

İLGİLİ MAKALE İÇİN TIKLAYINIZ...

Teşhis(kişileştirme) teşbih(benzetme), teşbih-i beliğ söz sanatları hakkında araştırma yapınız...

Bu yazı edebiyatfatihi.blogspot.com sitesinden alınmıştır. Kaynak siteyi ziyaret edin

Read more

2014 - 2015 9. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 19 Soruları ve Cevapları ( Ada Yayınları )

SAYFA 19

1. Yaptığınız araştırma sonucunda sınıfa getirdiğiniz, Atatürk'ün basınla ilgili görüşlerinin bulunduğu metinlerden kısa bir bölümü arkadaşlarınıza okuyunuz.

• Basın, milletin müşterek sesidir. Bir milleti aydınlatma ve irşatta, bir millete muhtaç olduğu fikrî gıdayı vermekte, hulâsa bir milletin hedefi saadet olan müşterek bir istikamette yürümesini teminde, basın başlı başına bir kuvvet, bir mektep, bir rehberdir. (1922)

• Basın hürriyetinden doğan mahzurların giderilme vasıtası, yine basın hürriyetidir. (1925)

• Basının tam ve geniş hürriyeti iyi kullanmasının, ne derecede nazik bir vaziyet olduğunu söylemeye lüzum görmem. Her türlü kanuni kayıtlardan evvel bir kalem sahibinin ilme, ihtiyaca ve kendi siyasi telakkilerine olduğu kadar vatandaşların hukukuna ve memleketin, her türlü hususi telakkilerin üstünde olan, yüksek menfaatlerine de dikkat ve hürmet etmek manevi zorunluluğu, asıl bu mecburiyettir ki umumi düzeni temin edebilir. Bununla beraber bu yolda yanılma ve kusur olsa bile; bu kusuru düzeltecek etken ve vasıta; basın hürriyetinden doğan mahzurların giderilme vasıtası, yine basın hürriyetidir. (1924)^[1]

• Cumhuriyet devrinin kendi anlayış ve ahlâkını taşıyan basınını yine ancak Cumhuriyetin kendisi yetiştirir. Bir taraftan geçmiş devir gazetelerinin ve adamlarının düzeltilmesi mümkün olmayanları ulusun gözünde belirlenirken, öte taraftan Cumhuriyet basınının temiz ve feyizli sahası genişleyip yükselmektedir. Büyük ve soylu ulusumuzun yeni çalışma ve uygarlık yaşamını kolaylaştırıp özendirecek işte ancak bu anlayıştaki basın olacaktır. (1 Kasım 1925, TBMM)

• Gazeteciler, gördüklerini, düşündüklerini, bildiklerini samimiyetle yazmalıdır. (1929)^[1][3]

• Gazeteciler, kanunun ve umumun menfaatlerinin aksine muamelelere şahit ve vakıf oldukları takdirde gerekli yayında bulunmalıdır. (1923)^[1][3]

• Matbuat hiçbir sebeple tahakküm ve nüfuza tabi tutulamaz. (1923)^[1][3]

• Önem ve yüceliği cihan medeniyetinde açıkça kendisi gösteren basına, hükümetimizin birinci derecede önem vermesi; bu hususta sarf edeceği mesaiyi, millete ifa ile mükellef olduğu hayırlı hizmetlerin baş tarafına koyması yüksek Meclisin kesinlikle isteyeceği hususlardandır. (1 Mart 1922)

• Özel maksatla neşriyat yapan bazı gazetelerin, halkın ekseriyeti üzerinde yaptığı tesir, her memlekette olduğu gibi o gazetelerin lehinde değildir. (1924)^[1]

• Türkiye basını milletin gerçek ses ve iradesinin doğduğu yer olan cumhuriyetin etrafında çelikten bir kale oluşturacaktır. Bir düşünce kalesi, düşünce yolu kalesi. Basın görevlilerinden bunu istemek, cumhuriyetin hakkıdır. (05.02.1924, İzmir'de gazetecilerle)

2. Atatürk'ün, basının daha çok hangi özelliğine vurgu yaptığını söyleyiniz.

Atatürk'e göre basının ana amacı ilkeri ışığında halkı eğitmek,geniş kitlelere bu ilkeleri yaymak, bu ilkeler yönünde toplum zihniyeti yaratmaktır.Basının daha çok bilinçli kamuoyu yaratmadaki özelliğine vurgu yapıyor.

3. Okuduğunuz metinden de yararlanarak Atatürk'ün basına verdiği önemin nedenini açıklayınız.

Atatürk'e göre basın kamuoyu oluşturmada , bir milleti bilinçlendirmede ona doğru yolu göstermede çok önemli bir araçtır.

4. Atatürk, basının neden hür olması gerektiğini söylüyor?

Çünkü basın hürriyeti olmadan kamuoyu bilinçlenemez ve kendini duyuramaz...

Bu yazı edebiyatfatihi.blogspot.com sitesinden alınmıştır. Kaynak siteyi ziyaret edin

Read more

2014 - 2015 9. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 23 Soruları ve Cevapları ( Ada Yayınları )

2. ETKİNLİK:

I.

	Evet	Hayır
Gazete haberlerinde dil göndergesel( göndergeyi olduğu gibi ifade etme) işleviyle mi kullanılmıştır?	X

II.

	Evet	Hayır
Yukarıdaki reklam metinlerinde dil, alıcıyı harekete geçirme işleviyle mi kullanılmıştır?	X

III:

	Evet	Hayır
Yukarıdaki görsel ögede Emir ve annesi sohbet ederken görmekteyiz. Bu konuşmada dil kanalı kontrol işleviyle mi kullanılmıştır?	X

IV:

	Evet	Hayır
Ahmet Hamdi Tanpınar, okuduğunuz şiirde dili heyecana bağlı işleviyle mi kullanmıştır?	X

V.

	Evet	Hayır
Yukarıdaki metinde dil, dil ötesi  işleviyle mi kullanılmıştır?	X

VI.

	Evet	Hayır
Okuduğunuz şiirde altı çizili kelimeler veya kelime grubunun gerçek anlamda mı yoksa mecaz anlamda mı kullanıldığını söyleyiniz. Bu incelemenin sonucundan hareketle şiirde dil şiirsel işleviyle mi kullanılmıştır?	X

3.ETKİNLİK:

a. “mıh gibi aklımda tutuyorum” , “ısıtıyorum” ,“ yoksul bir gramofon”  “Cuma”  “ kullanılmamış bir gök”  ve “ haftalar ellerimde ufalanıyor.”  İfadeleri mecaz anlamda kullanılmıştır.

b. 1 ) Teşbih (Benzetme) :

Anlama güç katmak için, aralarında gerçek ya da mecaz, çeşitli yönlerden ilgi, benzerlik bulunan en az iki varlıktan zayıf olanı nitelik bakımından güçlü olana benzetme sanatıdır.

Teşbih sanatında en az iki, en fazla dört öğe bulunur. Öğeleri şunlardır:

1- Benzeyen:

Birbirine benzetilen şeylerden nitelik bakımından güçsüz olanıdır.

2- Kendisine Benzetilen:

Birbirlerine benzetilen şeylerden nitelik bakımından daha üstün ve güçlü olanıdır.

3- Benzetme Yönü:

Benzeyen ve kendisine benzetilen arasındaki ortak noktadır. Zaten benzetme bu ortak noktayı belirtmek için yapılır.

4- Benzetme Edatı:

Benzeyen ve kendisine benzetilen arasında benzetme ilgisi kuran kelime veya ektir.

Ör: Bu sesler dokunuyor en ağrıyan yerime,

      Bir eski çıban gibi işliyor içerime.

            (Ayak Sesleri/Necip Fazıl Kısakürek)

Benzeyen: Sesler

Kendisine benzetilen unsur: Eski çıban

Benzetme yönü: Batmak, işlemek

Benzetme edatı: Gibi

Teşbih- beliğ: benzetmenin sadece benzeyen ve kendisine benzetilen unsurları kullanılarak yapılan teşbihe denir.

Örnek: kömür gözlüm:   benzeyen: göz,  kendisine benzetilen: Kömür

Teşhis (Kişileştirme) :

İnsan dışındaki canlı ve cansız varlıklara insana özgü bir özellik verme sanatına teşhis denir.

Ör: Ağlama karanfil beni de ağlatma

      Sil gözyaşlarını

Metinde kullanılan söz sanatları:

Teşhis:  yoksul bir gramofon

Kişileştirme( teşhis):   mıh gibi aklımda tutuyorum, Cuma çalıyor, kullanılmamış bir gök

Teşbih-i beliğ:  içimi seninle ısıtıyorum

c. Metinde dil şiirsel işlev dışında heyecan bildirme işleviyle kullanılmıştır.

Read more

2014 - 2015 9. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 19 - 20 Soruları ve Cevapları ( Ada Yayınları )

Sayfa 19.

1……………yukarıda cevap verildi.

2. Atatürk basının, bilinçli kamuoyu yaratmada en önemli araç olduğunu vurguluyor.

3. basın bir milleti aydınlatmada ona doğru yolu göstermede önemli bir araç olarak görüyor. Basının milletin genel sesi olduğunu vurguluyor.

4. Çünkü doğru ve tarafsız bir haber yapabilmesi için basın hür olmalıdır.

Sayfa. 20

                                    ANLAMA- YORUMLAMA

1.Çevremizdeki insanlar daha çok sözlü iletişimi yani dille gerçekleştirilen iletişim yöntemini kullanmaktadır.

2.Günümüzde en çok telefonla iletilişim kullanılmaktadır. Çünkü en kolay ve en hızlı iletişim sistemidir. Her yere taşınabilir özelliği onu vazgeçilmez kılıyor.

3.Bazen insan duygularını yüz yüze ifade edemez. Bu durumlarda mektup yazarak düşüncelerini ifade etme yoluna gidebilir. Biz de yer yer düşüncelerimizi mektup yazarak ifade ediyoruz.

4.İstiklal Marşı ve bayrak bir milletin bağımsızlığının sembolüdür.

5.büyüklere saygılı davranmak sosyal gösterge; sonbaharda ağaçların yapraklarının dökülmesi ise doğal göstergeye girer.

6. Basın toplumun doğru haber almasında önemli bir unsurdur. Kamuoyu basın sayesinde dünyadaki gelişmeleri, önemli olayları, kendilerini ilgilendiren hususları basın aracılığıyla öğrenir. Bu yüzden günümüzde basının doğru bilgiye ulaşma ve günlük olaylardan ve gelişmelerden haberdar olmada rolü büyüktür.

                                              

   DEĞERLENDİRME

1.Aşağıdaki cümlelerde yargılar doğru ise D yanlış ise Y yazınız.

·         İnsanlar iletişim kurmadan yaşayamaz                                                         (D)

·         Gösterge sistemlerini inceleyen bilime gösterge bilimi denir.                          (D)

·         Geleneklere uygun davranışlar sergilemek doğal gösterge örneklerindendir.  (Y)

2. Bağlam dışı bir konuşma iletişimi nasıl etkiler?

Bundan kasıt yüz yüze görüşmeme ise, bu iletişimi olumsuz etkiler. Muhatabını karşında görerek konuşmak, ona hitap etmek ve etkilemek daha kolaydır. Uzaktan konuşarak muhatabı etkileme daha zayıf bir iletişim yoludur.

3. Aşağıdakilerden hangisi iletişimin ögelerinden biri değildir?

A. Gönderici   B. Alıcı   C. İleti    D. Kanal      E. Amaç 

4.  Bu notun iletisini en iyi ifade edecek yöntem yazılı yani dille yapılan iletişimdir. Duyguları başka yollarla tam olarak ifade edemeyiz.

5. Kamuoyu basını sesini duyurmada bir araç olarak kullanır. Basın kamuoyunun sesidir.

6. Aşağıdakilerden hangisi doğal bir göstergedir?

A. insanların ayakkabılarını bağlamaları

B. Yardıma muhtaç birine yardım edilmesi

C. Ağaçların yapraklarının sararması

D. İnsanların selamlaşması

E. otobüste büyüklere yer verilmesi

2014-2015 9. Sınıf dil ve anlatım Ders Kitabı Cevapları- Ada yayınları- sayfa  21-27  arası

HAZIRLIK:

1.Dili, güzel kullanmanın sosyal hayattaki etkisini anlatınız. 

Dili güzel kullanan biri sosyal hayattaki ilişkilerinde daha sağlıklı bir iletişim kurar. Sağlıklı bir iletişim demek daha sağlıklı bir yaşam demektir. Kısacası dili kullanmayı bilen ilişkilerinde daha az sorunla karşılaşır. Kendini daha iyi ifade eder. İnsanlarla daha iyi iletişim kurar.

2. Yanlış anlaşıldığınız hissettiğiniz durumlarda karşınızdaki kişiyle nasıl iletişim kurduğunuzu açıklayınız.

Böyle  bir durumda yapılması gereken şey yanlış anlaşıldığınızı ifade edip anlatmak istediğiniz şey neyse onu daha açık bir şekilde ortaya koymak ve özür dilemektir.  Özür dileme aradaki yanlış anlaşılmadan dolayı oluşan kötü havayı yumuşatır. Muhatabınızı sizi anlamaya karşı açık hale getirir.

3. En son kime ve ne amaçla mektup yazdığınızı belirtiniz.

……………….cevabı size kalmış.

Read more

2014 - 2015 10. Sınıf Edebiyat Sayfa 21 Soruları ve Cevapları ( Nova Yayınları )

Sayfa 21

2. a) İslamiyet Öncesi, İslami Dönem ve Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı Dönemlerine ait üç metin okudunuz.  Orhun Abideleri, gazel ve Promete isimli bu metinleri içerik ve yapı bakımından değerlendiriniz. Farklılıkları aşağıdaki tabloya yazınız.

 

b) Bu metinler arasındaki farklılıkların sebepleri nelerdir? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

Her bir metnin oluştuğu dönem farklıdır.  Her eser kendi döneminin zihni yetini yansıtır. Bir dönemin zihniyeti o dönemde yaşanan sosyal, siyasi, askeri, ekonomik ve kültürel alandaki değişlimlerdir.

3. a) Tevfik Fikret’in yaşadığı dönemin siyasi, sosyal ve kültürel özellikleri hakkında edindiğiniz bilgileri arkadaşlarınızla paylaşınız.

Tevfik Fiktet Servet-i Fünun dönemi sanatçılarındandır. Bu dönemde siyasi baskılar sanatçıların içe kapanmasına sebep olmuş. Eserlerde daha çok bireysel temalar işlenmiş, sosyal ve siyasi olaylardan uzak durulmuştur. Eserlerde karamsarlık, uzak ülkelere duyulan özlem konu olarak ön plana çıkmıştır.

b) Bakî’nin gazeline hâkim olan “kadere teslimiyet” inancıyla bilgi birikiminizden hareketle Fikret’in

şiirindeki “insan aklının yüceltilmesi” anlayışının hangi nedenlerden kaynaklandığını sözlü olarak

ifade ediniz. Bunların, ait oldukları dönemlerdeki toplumsal ve kültürel olaylarla ilişkisini açıklayınız.

Eserler farklı dönemlerin zihniyeti ile yazılmıştır. Bakinin yaşadığı dönemde İslam inancı etkili iken Tevfik Fikret’in yaşadığı dönemde ise akıl ön plana çıkmıştır. Bu zihniyet değişimi aynı zamanda edebi eserlere de yansımıştır.

c) Tevfik Fikret’in şiirinden hareketle, her olayın ve nesnenin bir tarihi olduğu gibi edebî metinlerin

de edebî ilişkilerin de bir tarihi olduğu söylenebilir mi? Tartışınız. Ulaştığınız sonucu sözlü olarak ifade ediniz.

Her olayın bir tarihi olduğu gibi edebi eserlerin ve edebi kişilerin de bir tarihi vardır. Çünkü her dönemin kendine özgü yaşam biçimi, sanat anlayışı farklıdır. Bu durum sanatçıları etkileyecek dolayısıyla sanat eserleri de etkilenecektir.

5. Okuduğunuz metinlerden ve yaptığınız araştırmalardan hareketle farklı uygarlıkların ve tarihî dönemlerin Türk edebiyatı üzerindeki etkilerini karşılaştırınız. Ulaştığınız sonuçları sözlü olarak ifade ediniz.

Toplumlar yaşadıkları coğrafyalara, dini inançlarına ve kültürel seviyelerine ve gelecek düşüncelerine göre farklı toplum ve uygarlıklardan etkilenirler. Türkler İslam öncesinde bazı uygarlıklardan etkilenmelerine rağmen kendi kültürel kimliklerini büyük oranda korumuşlardır. İslam’ın kabulü ile İslam uygarlıklarının etkisi altında kalmışlardır. Tanzimat’la birlikte Batı kültürü toplumumuzu etkilemiş bu değişim edebiyatımıza da yansımıştır. Bu etkileşimler neticesi edebiyatımız üç ana döneme ayrılmıştır. İslamiyet öncesi, İslami devir ve Batı tesirinde gelişen Türk edebiyatı.

İslamiyet’in kabullü edebiyatımızın da şekil değiştirmesine sebep olmuş divan edebiyatı doğmuştur.

Read more

2014 - 2015 10. Sınıf Edebiyat Sayfa 24 Soruları ve Cevapları ( Nova Yayınları )

1. “Türk edebiyatı bugüne gelene kadar bilebildiğiniz üç medeniyet devresi geçirmiştir. Her bir

Uygarlığın kendine özgü şartları ve düşünce dünyası vardır. Toplumdaki değişimin kalıcı ve sürekli oluşu, zihinlerin dönüşümüne bağlıdır. Zihniyetteki köklü değişiklik gündelik hayata yansıyınca edebiyatta da paralel bir değişim gerçekleşir.” edebî dönemlerin zihniyetle ilişkisini göz önüne alarak yukarıda anlatılmak istenen düşünceyi bir cümle ile açıklayınız.

Zihniyet değişimi bir dönemin edebi ürünlerinin de şekillenmesini sağlar.

       2.  Aşağıdaki cümlelerin karşısına yargılar doğru ise “d”, yanlış ise “y” yazınız.

·          İslam uygarlığı çevresinde gelişen Türk edebiyatı büyük oranda atlı-göçebe Kültürüne dayanır. ( y)

·         İslam uygarlığı çevresinde gelişen Türk edebiyatı fars ve Arap edebiyatından etkilenmiştir. ( D)

·         Farklı uygarlıkların ve tarihî dönemlerin Türk edebiyatı üzerinde etkileri olmuştur. ( Y)

·         Toplumsal ve kültürel olaylarla edebî eserler arasında doğrudan ve dolaylı bir ilişki vardır.(Y )

·         Türk edebiyatının dönemlere ayrılmasında din tek faktördür. (y )

3. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun kelime ya da kelime gruplarını

yazınız.

• Her toplumda bir yüksek zümre edebiyatı bir de ....halk..... edebiyatı vardır.

• Türklerin yazıyı kullanmadan önce ortaya koydukları eserlere..........sözlü edebiyat..., yazıya geçtikten sonra ortaya koydukları eserlere de .......yazılı edebiyat..... denir.

• İslam uygarlığı çevresinde gelişen Türk edebiyatını kesin çizgilerle ayırmamakla birlikte

halk,….EDEBİYATI.... ve .....DİVAN ….. edebiyatı olarak iki grupta değerlendirebiliriz.

• Tanzimat’la birlikte başlayan edebiyata .....batı tesirinde  gelişen............ Türk edebiyatı denilmektedir.

Read more