9. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 124 Soruları ve Cevapları ( Ekoyay Yayınları )

“Ne kadar güzel! Burada yaşamak isterim.” Cümlesinde “ne kadar güzel” ifadesi beğenme duygusunu anlatır. İkinci cümledeki “ne kadar güzel” ifadesinde ise soru anlamı vardır.
—İletişimde gönderici ile alıcı dil, kültür, anlayış bakımından ortak niteliklere sahip olursa iletişim daha etkili olur. Cümlelerin anlamı ve gücü, gönderici ile alıcı arasındaki ortak yönlerin ne kadar güçlü olduğu ile ölçülür.

3.Etkinlik
Verilen yüklemlerden “gelmiş, üzülüyor” kelimeleri bir cümlede yüklem olursa özne insan olabilir. İnsanın yeşermesi veya erimesi söz konusu olamayacağı için “yeşerdi” ve “eriyecek” yüklemlerinin özneleri insan olamaz.
–Her yüklem canlı ya da cansız bütün öznelere bağlanamaz. Özne- yüklem arasında anlamsal ve yapısal bir ilişki olmalıdır. Özne, yüklemin belirttiği hareketi, durumu, özelliği yansıtabilen bir varlık olmalıdır.

4.Etkinlik
Cümle                                                                                 Özne- Yüklem İlişkisi
Merdivenleri çıkarken nefesim kesildi.                 Özne yüklemin bildirdiği yargıyla doğrudan ilgilidir.
Bir saat önce elektrik kesildi.                                     Özne, yüklemin belirttiği işi yapan asıl unsur değildir.
Sofra kuruldu, karpuzlar kesildi.                                               Karpuzu kesen asıl özne verilmemiştir.

5.Etkinlik
İyi bir öğretmen, kendini yavaş yavaş gereksiz kılabilen insandır.
Çocuklarını nasıl yetiştiriyorsan oğlumu da öyle yetiştir.