2013 AÖF Finansal Tablolar Analizi 1. Ünite Ders Notları

Herkese Merhabalar arkadaşlar. İşte yeni bahar dönemi ders notlarıyla karışınızdayız. Geçtiğimiz güz döneminde sizlerle payalştığımız ders notları ve sorular çok verimli oldu ki bu dönem içinde ısrarlarla yeni notları soruyorsunuz. :) işte yeni sınav sistemine göre hazırlanmış ders notlarınız. nettebuldum.blogspot.com adresini takip etmeye devam edin :) 

Finansal Tablolar Analizi
Ünite 1

Finansal Tablolar ve Finansal Analiz

İşletmede gerçekleşen finansal nitelikli işlemlerin tanımlanarak kaydedilmesi, sınıflandırılması ve özetlenmesi muhasebenin birinci işlevini oluştururken finansal tablolardcı özetlenen durumun analiz edilip yorumlanarak ilgili taraflara iletilmesi de muhasebenin ikinci işlevini ifade eder.

Muhasebenin kayıt ve sınıflamayla topladığı bilgilerin, işletmeyle ilgili taraflarca çeşitli amaçlarla kullanılmasına olanak vermek için özetlenerek gösterildiği tablolara "finansal tabloiar" denir.

Maliye Bakanlığı tarafından yayınlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği'nde finansal tabloların amacı üç madde halinde ifade edilmektedir.

1. Yatırımcılar, kredi verenler ve diğer ilgililer için karar olmada yararlı bilgiler sağlamak,
2. Gelecekteki nakit akışlarını değerlendirmede yararlı bilgiler sağlamak,
3. Varlıklar, kaynaklar ve bunlardaki değişiklikler ile işletme faaliyet sonuçları hakkında bilgi sağlamak.

Türkiye Muhasebe Standardı TMS1 Finansal Tabloların Sunuluşu Standardına göre "Finansal tabloların amacı, geniş bir kullanıcı kitlesinin ekonomik kararlar almalarına yardımcı olan, - isletmenin finansal durumu, finansal performansı ve nakit akışları hakkında bilgi sağlamaktır. Ayrıca finansal tablolar, yöneticilerin kendilerine emanet edilen kaynakları ne etkinlikte kullandıklarını da gösterir.

Finansal tablolar analizi, bir işletmenin finansal durumunu, faaliyet sonuçlarını, finansal performansını ve finansal yönden gelişimini değerlendirebilmek, gelişme yönünü ve büyüklüğünü öngörebilmek, geleceğe yönelik tahminlerde bulunabilmek için finansal tablolarda yer alan kalemler arasındaki ilişkilerin ve bunların zaman içerisinde gösterdiği eğilimlerin incelenmesini gerektirir.

Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerinde (MSUGT) finansal tablolar için kullanılan temel finansal tablo ve ek finansal tablo ayırımına karşılık Türkiye Muhasebe Standartlarındo finansal tabloların sınıflandırılmasında genel amaçlı finansal tablolar ve özel amaçlı finansal tablolar sınıflandırılmasına yer verilmiştir.

Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerinde Bilanço ve Gelir Tablosu temel finansal tablo olarak belirlenirken ek finansal tablolar ise Fon Akış Tablosu, Nakit Akış Tablosu, İşletme Sermayesi Değişim Tablosu, Satışların Maliyeti Tablosu ve Özkaynak Değişim Tablosundan oluşmaktadır.

Genel amaçlı finansal tablolar, özel bilgi ihtiyaçlarını karşılamak için isteğe göre hazırlanmış raporlar' talep etme durumunda olmayan kullanıcıların gereksinimlerini karşılamaya yönelik tablolardır. TMS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu Standardına göre tam bir finansal tablolar seti aşağıdakileri içerir:

4. Dönem sonu finansal durum tablosu (bilanço);
5. Döneme ait kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu
6. Döneme ait özkaynak değişim tablosu
7. Döneme ait nakit akış tablosu ve
8. Önemli muhasebe politikalarını özetleyen dipnotlar ve diğer açıklayıcı notlar.

Dipnotlar: Finansal durum tablosunda (bilanço), kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunda (veya tablolarında), özkaynak değişim tablosunda ve nakit akış tablosunda sunulan bilgilere ilave bilgiler içerir.

Özel amaçlı tablolar ise özellikli bilgi sunmak için talep edilmesi halinde hazırlanan tabloiardır. Özel amaçlı tablolara kar dağıtım tablosu, satışların maliyeti tablosu, fon akım tablosu ve net çalışma sermayesi değişim tablosunu örnek olarak verebiliriz.

BİLANÇO (FİNANSAL DURUM TABLOSU)

Bilanço (finansal durum tablosu), bir işletmenin belli bir anda sahip olduğu varlıklarla, bu varlıkların sağlandığı kaynakları bir düzen içinde gösteren tablodur.Biicınço aktif ve pasif olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Bir işletmenin belli bir andaki aktif toplamı, pasif toplamına eşittir. Çünkü aktifler, işletmenin, sahibi olduğu varlıklar! (mevcutlar ve alacaklar), pasifier ise bu varlıkların sağlandığı öz ve yabancı kaynakları gösterir.

Biçimlerine Göre Bilanço Türleri

Bilançolar düzenlenirken hesap tipi veya rapor tipi olmak üzere iki formda düzenlenebilir.

Hesap Tipi Bilan_ço: Hesap tipi bilançoda aktif ve pasif kalemler muhasebede kullanılan hesap çizelgesine benzer biçimde karşılıklı olarak yazılarak düzenlenir.

Rapor Tipi Bilanço: Rapor tipi bilanço, aktif ve pasif kalemlerin alt alta yazılması ile oluşturulur. Rapor tipi bilanço, bir işletmenin birden fazla yılına ait bilanço rakamların' yan yana yazarak karşılaştırma fırsatı verdiğinden, analiz amacıyla kullanılmaya daha uygundur.

Kapsamına Göre Bilanço Türleri

Bilançolar kapsadıkları bilgi düzeyi bakımından da ikiye ayrılır:

Özet Bilanço: Özet bilanço genel olarak hesap grup tutarlarını gösterir.

Ayrıntılı Bilanço: Ayrıntılı bilanço, hesap grupları yanında her hesap grubunda yer alan hesap kalemlerini de gösterir.

Bilançonun Sınıflandırılması

Bilançoda aktif hesaplar likidite esasına göre sıralanmaktadır. Bilançonun pasif inde yer alan hesaplar ise kaynağın sağlandığı yer ve geri ödeme süresine göre yer alır. Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği'nde (MSUGT) bu konuyla ilgili olarak; "bilançonun aktifinde yer alan varlıklar, paraya dönüşme hizlarına göre en çok likitten en az likit değere doğru, pasif inde yer alan kaynaklar ise en kısa vadeli kaynaktan en uzun vadeli kaynağa doğru sıralanır" ifadesine yer verilmiştir.

Dönen varlıklar, bir yıl veya işletmenin normal faaliyet dönemi içinde paraya çevirebileceği (satacağı, tahsil edeceği) veya kullanacağı varlıklardan oluşur. Dönen varlıklar kısa sürede paraya çevrilme ve tekrar varlıklara yatırılma amacıyla edinilmişlerdir. Duran varlıklar ise normal şartlar altında bir yıl içinde elden çıkarılması düşünülmeyen veya yararları bir yılda tükenmeyecek olan varlıklardır.

Kısa vadeli yabancı kaynaklar, işletmenin bir yıl veya normal faaliyet dönemi içinde vadesi gelen borçlarını ifade eder. Uzun vadeli yabancı kaynaklar ise işletmenin bir yıl veya normal faaliyet dönemi içinde vadesi gelmemiş borçlarının raporlandığı bölümdür. Özkaynaklar, işletme sahip veya ortaklarının sahip veya ortak sıfatıyla işletme varlıklar' üzerindeki haklarının raporlandığı bölümdür.

GELİR TABLOSU

Gelir Tablosu, işletmenin belli bir dönemde elde ettiği bütün gelirlerle bu gelirleri elde etmek amacıyla aynı dönem içinde katlandığı bütün giderleri ve bunların sonucunda oluşan dönem net karın veya zararın' belli bir düzen içinde gösteren finansal tablodur.

Gelir Tablosu Biçimleri

Gelir tablosu, bilançonun sunuluşunda olduğu gibi hesap tipi ve rapor tipi olmak üzere iki ayrı biçimde düzenlenebilmektedir. Hesap tipinde gelirler sağda, giderler ise solda yer alır. Bu sunuş biçiminde gelir ve giderler gruplandırılarak verilmediğinden brüt satış karı, faaliyet karı, olağan kar gibi kar kalemlerinin oluşumu hakkında bilgi edinilememekte, doğrudan dönemin net sonucu görülmekte_.dir. Rapor tipinde ise veriler karların oluşumunu gösterecek biçimde, gelir ve gider unsurları gruplandırarak verilmektedir. Bu sunuş biçiminde kolaylıkla işletmenin brüt satış kar-zararı, faaliyet kar-zararı, olağan kar-zarar ve dönem net kar-zararını görmek mümkün olmaktadır.

Gelir Tablosu içerik yönünden de özet ve ayrıntılı gelir tablosu olmak üzere ikiye ayrılır. Özet gelir tablosu genel olarak hesap grup tutarlarını gösterirken ayrıntılı gelir tablosu, grupları oluşturan hesap tutarlarını da gösterir

Gelir tablosu aşağıda belirtilen beş ana bölümden oluşur;

1. Brüt Satış Karı veya Zararı
2. Faaliyet Karı veya Zararı
3. Olağan Kar veya Zarar
4. Dönem Karı veya Zararı
5. Dönem Net Karı veya Zararı

SATIŞLARIN MALIYETI TABLOSU

Satışların Maliyeti Tablosu gerçekte gelir tablosunun tamamlayıcısı niteliğinde bir finansal tablodur. Bu tablo, gelir tablosunda yer alan "Satışların Maliyeti" kaleminin detayını gösterir. Gelir tablosundaki satışların maliyeti kısmı, işletmenin dönem içindeki stok hareketleri ile satılan mamul, ilk madde ve malzeme ile ticari mal gibi maddelerin ve satılan hizmetlerin maliyetini göstermek üzere ayrı bir tablo halinde düzenlenir. Özellikle üretim işletmelerinde üretim maliyet unsurları olan Direkt ilk Madde ve Malzeme Giderleri, Direkt işçilik Giderleri ve Genel Üretim Giderlerinin analizi açısından dikkatle incelenmesi gereken bir finansal tablodur

Direkt İlk Madde ve Malzeme: Üretilen mamule göre kullanılacak miktar ve tutarı belirlenebilen ve mamule göre izlemeye değer bulunan maddeleri kapsar.

Direkt işçilik: Üretilen mamul üzerinde bizzat işlem yapan çalışanların ücret giderlerini kapsar.

Genel Üretim Giderleri: Üretimle ilgili olduğu halde yukarıda açıklanan iki ana gider içine alınamayan giderler de söz konusudur. Bunların tamamı Genel Üretim Giderleri olarak üretimi yapılan mamul maliyetine dahil edilir. Bu giderler mamul.lere dağıtım yolu ile yüklenir.

FON AKIŞ TABLOSU

Fon Akış Tablosu, işletmenin belirli bir dönemde fon kaynaklarını ve bunları kullandığı alanları gösteren bir tablodur. Bu tabloda fon kavramı en geniş anlamda kullanılmaktadır. En geniş anlamıyla fon, yasal olarak kullanılabilen hakların, finansal araçların ve finansal olanakların tümü anlamında aktifin tamamını ifade etmektedir. Fon akış tablosu, temel finansal tabloları tamamlayıcı ve işletmenin finansal durumunun yorumlanmasına yardımcı bir kapsama sahiptir.

Fon akış tablosunun düzenlenebilmesi için işletmenin birbirini izleyen iki yıla ait karşılaştırmalı finansal durum tabloları ile son hesap dönemine ait gelir tablosuna ihtiyaç vardır. Fon akış tablosunun temel olarak fon kaynakları ve fon kullanımları olmak üzere iki tarafı vardır. Fon kaynakları ve fon kullanımları daima birbirine eşittir.

NAKİT AKIŞ TABLOSU

Nakit akış tablosu bir hesap döneminde oluşan nakit akışını, nakit giriş ve çıkışlarını; yani işletmenin tahsilat ve ödemelerini kaynakları ve kullanım yerleri ile birlikte gösteren bir tablodur. Nakit akış tablosu işletmenin bugünkü nakit durumu hakkında bilgiler vererek geleceğe yönelik gidişatı göz önüne serer.

Nakit akış tablosundaki fon kavramı, fon akım tablosundaki fon kavramından farklıdır. Nakit akış tablosunda yer alan fon kavramı, nakit ve nakde eş değer unsurları ifade eder. Nakit akış tablosu nakit ve nakde eş değer kaynak ve kullanımları içerirken, fon akım tablosu işletmenin nakit dışındaki fon kaynak ve kullanımlarını da içermektedir.

ÖZKAYNAK bEkŞİM TABLOSU

Özkaynak Değişim Tablosu, ilgili dönemde özkaynak kalemlerinde meydana gelen artış veya azalışları gösteren tablodur. Bu tablo, işletme sahip ve ortaklarının yaptığı ilave yatırımları gösterir. Yani sermaye artırımı, yedek, fon ve kar kalemlerindeki değişiklikler bu tablo yardımıyla finansal tablo kullanıcılarına aktarılır.

Özkaynak Değişim Tablosunda özkaynak grubunu oluşturan ödenmiş sermaye, sermaye yedekleri, kar yedekleri, geçmiş yıllara ait karı-zararı, dönem net kar-zarar kalemlerinin her birinin dönem başı tutarını, dönem içinde kalemlerde meydana gelen artış ve azalışları ve dönem sonu kalanını ayrı ayrı gösterecek biçimde her bir özkaynak kalemi için birer sütun açılır ve her kalemin hareketi bu sütunda izlenir.

NET ÇALIŞMA (İŞLETME) SERMAYESİ bEkŞİM TABLOSU

Net çalışma (işletme) sermayesi, dönen varlıklarla kısa vadeli yabancı kaynaklar arasındaki farktır. Diğer bir anlatımIc, net çalışma sermayesi, dönen varlıkların uzun vadeli yabancı kaynaklar ve öz kaynakiarla finanse edilen; yani kısa vadeli yabancı kaynakları aşan çalışma sermayesi değişim tablosu, net çalışma sermayesinin oluşumunda yer alan dönen varlık ve kısa vadeli yabancı kaynak kalemlerindeki değişimi gösteren tablodur.

Kaynak; nettebuldum.blogspot.com