11.
SINIF DİL VE ANLATIM KİTABI CEVAPLARI EVRENSEL İLETİŞİM YAYINLARI 2013 MAKALE
TÜRÜ CEVAPLARI (Sayfa 147-161)
UYARI:KİTABINIZ EKOYAY YAYINLARI 11.SINIF DİL VE ANLATIM İSE
MAKALE TÜRÜ CEVAPLARI VE DİĞER TÜM CEVAPLAR İÇİN TIKLAYINIZ
SAYFA
147
ÖN
HAZIRLIK
1. Gazete, dergi
veya internetten siyasi ve sosyal konularla ilgili makaleler bulup okuyunuz.
Beğendiğiniz bir metni sınıfa getiriniz.
2. Makalelerin
yazılış amaçlarını araştırınız.
<!--[if !supportLists]-->·
<!--[endif]-->Herhangi bir konuda bilgi
vermek, bir gerçeği ortaya koymak, bir tezi kanıtlamak veya bir
düşünceyisavunmak amacıyla kaleme alınan ve temel öğesi fikir olan
yazılara “makale” denir.
<!--[if !supportLists]-->·
<!--[endif]-->Makalede temel unsur
düşünce, “fikir”dir. Yazar, herhangi bir konudaki görüşlerini, belli
kanıtlar, belgeler, inandırıcı veriler kullanarak anlatmaya çalışır, böylece
okuyucuyu bilgilendirmeyi amaçlar.
<!--[if !supportLists]-->·
<!--[endif]-->Makalenin amacı; açıklama,
eleştiri, tanıtım, bilgilendirme de olabilir. Ama genellikle eleştirel tutum ön
plandadır.
<!--[if !supportLists]-->·
<!--[endif]-->Makaleler, yazıldıktan
sonra bir araya getirilerek makale kitapları şeklinde
yayımlanabilir.
<!--[if !supportLists]-->·
<!--[endif]-->Makalede açık, anlaşılır,
ciddi bir dil kullanılır.
<!--[if !supportLists]-->·
<!--[endif]-->Makaleler öğretici
yazılardır. Bu nedenle yazar tutarlı, tarafsız, bilimsel bir üslup
kullanır.
3. Makale türünün Türk edebiyatındaki
tarihî gelişimini araştırınız.
Türk Edebiyatında
Makale
<!--[if !supportLists]-->·
<!--[endif]-->Türk edebiyatında makale
türünün ilk örnekleri Tanzimat döneminde görülür. İlk
makale, Şinasi tarafından çıkarılan ve ilk özel gazete kabul
edilen Tercüman-ı Ahval’de (Mukaddime adıyla) (1860)
yayımlanmıştır
<!--[if !supportLists]-->·
<!--[endif]-->Namık Kemal, Ziya Paşa,
Şemseddin Sami, Muallim Naci, Beşir Fuad gibi sanatçılar bu türün
gelişmesini sağlamıştır.
<!--[if !supportLists]-->·
<!--[endif]-->Servet-i Fünun döneminde
ise bu tür yayılmış, gelişmiş, olgunlaşmıştır.
<!--[if !supportLists]-->·
<!--[endif]-->Türk edebiyatında makale
türünde Hüseyin Cahit, Cenap Şehabettin, Fuat Köprülü, Nurettin
Topçu gibi sanatçılar eser vermiştir
4. Sınıfınıza üç
farklı gazete ve dergi getiriniz.
5. Atatürk'ün
eğitime verdiği önemi konu edinen makaleler bularak sınıfa
getiriniz.
- ATATÜRK VE EĞİTİM-PROF.DR NURAY SANEMOĞLU
- ATATÜRK VE EĞİTİM-DR.NİLGÜN NURHAN KARA
- ATATÜRK VE EĞİTİM-YARD.DOÇ.DURSUN GÖK
6. Makale türünün
önemini araştırınız.
SAYFA
148
HAZIRLANALIM
1. Bilimsel
yazıların toplum hayatındaki önemini açıklayınız.
Bilimsel
yazılar, bilimsel gelişmelerden haberdar olmamızı sağlayarak belli konularda
toplumsal duyarlılığın oluşmasında katkıda bulunur. Bilimsel yazılar toplumun
aydınlanmasını ve bilinçlenmesini sağlar.
2. Düzenli olarak
gazete ve dergi okuyor musunuz? Niçin?
3. Atatürk'ün eğitim
ve bilim alanlarında yaptığı çalışmalar nelerdir?
§ 1924’te
ilk öğretim zorunlu hale getirildi.
§ 3
Mart 1924’te hilafetle birlikte Şeriye ve Evkaf Vekaleti kaldırılarak devlet
yönetiminde ikiliğe son verilmiş, öğretimde de ikiliğe son verilmiştir.
§ Tevhid-i
Tedrisat Kanunun kabulü
§ Maarif
Teşkilatı Kanunu
§ Yeni
Türk alfabesinin kabul edilmesi
SAYFA
151
1.ETKİNLİK
Dört beş kişilik
gruplar oluşturunuz. Grup üyelerinizle sınıfa getirdiğiniz gazeteleri
inceleyiniz. Gazetedeki metinleri yazılış amaçları, dil-anlatım ve şekil
özellikleri bakımından inceleyerek haber yazıları ve fıkraları belirleyiniz. Bu
metinler dışında kalan; bilim, sanat, sosyal vb. konularda yazılmış, genellikle
köşe yazılarından daha uzun; okuyucuyu bilgilendirmeyi amaçlayan düşünce
ağırlıklı yazıları bulunuz. Grupça belirlediğiniz bir iki metni sınıfta
okuyunuz. Ayrıca sınıfa getirdiğiniz makale örneklerinden birkaçını okuyunuz. Bu
metinlerden hareketle makale türünün özelliklerinin neler olabileceğini
tartışınız. Ulaştığınız sonuçları tahtaya yazınız.
SAYFA
152
2.ETKİNLİK
“Atatürk'te
Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı metnin niçin yazılmış olabileceğini
tartışınız. Tartışma sonucunda ulaştığınız sonuçtan ve araştırmalarınızdan
hareketle makalelerin yazılma amacını belirtiniz.
“Atatürk’te
Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı metnin yazılış amacı, Atatürk’ün bilime,
tekniğe ve eğitime verdiği önemi onun bu alanlardaki çalışmalarını kanıt
göstererek okuyucuya kabul ettirmektir.
SAYFA
156
3.ETKİNLİK
“Göçün
50. Yılında ‘Kültürel Şok'lar Üzerine Düşünmek” ve “Okuduğunu Anlamayan Çocuk
Kitabı Sevemez” adlı makalelerin hedef kitlesinin kim veya kimler olabileceğini
belirtiniz. Her makalede ele alınan konunun toplumun genelini ilgilendirmek
zorunda olup olmadığını tartışınız. Ulaştığınız sonuçları
açıklayınız.
Göçün 50. Yılında
‘Kültürel Şok'lar Üzerine Düşünmek adlı metnin hedef kitlesi kültür ve sosyoloji
ile ilgilenen okuyucu kitlesidir.
Okuduğunu
Anlamayan Çocuk Kitabı Sevemez adlı metnin hedef kitlesi öğretmenler, anne ve
babalardır.
Her makalede ele
alınan konu toplumun geniş kitlesini ilgilendirmek zorunda değildir.
4.ETKİNLİK
“Atatürk'te
Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı”, “Göçün 50. Yılında 'Kültürel Şok'lar Üzerine
Düşünmek”, “Okuduğunu Anlamayan Çocuk Kitabı Sevemez” adlı metinleri dikkate
alarak makale yazarlarında bulunması gereken özelliklerin neler olduğunu
tartışınız. Ulaştığınız sonuçları maddeler hâlinde sınıf tahtasına
yazınız.
Makale Yazarında
Bulunması Gereken Özellikler:
Ele aldığı konuda
uzman olmalı, konuyla ilgili iyi bir araştırma, inceleme yapmış
olmalı
Dili iyi
kullanmalı. Açık, anlaşılır bir dili olmalı. Kelime ve terimleri hedef kitleye
uygun olarak belirlemeli.
Tarafsız
olmalıdır. Öznel yargılardan kaçınmalıdır.
Düşüncelerini
ortaya koyarken sağlam ve mantıklı kanıtlar sunmalıdır.
Bilimsel
makalelerde yazar, halkın tüm kesimlerince anlaşılma kaygısı taşımaz. Bilimsel
makaleler, o alanda uzman olan, çalışma yapan veya o alana ilgi duyan kişilerce
okunur.
5.ETKİNLİK
Sınıfınıza
getirdiğiniz gazetelerdeki makaleleri tespit ediniz. Makaleleri, haber yazıları
ve köşe yazılardan ayıran niteliklerin neler olduğunu belirtiniz. Fıkra türü ile
makale türü arasındaki farklılıkları açıklayınız.
Tablo
koncak
6.ETKİNLİK
Yaptığınız
araştırmadan hareketle makale türünün toplum hayatındaki önemini
açıklayınız.
Bilimsel
yazılar, bilimsel gelişmelerden haberdar olmamızı sağlayarak belli konularda
toplumsal duyarlılığın oluşmasında katkıda bulunur. Bilimsel yazılar toplumun
aydınlanmasını ve bilinçlenmesini sağlar.
7.ETKİNLİK
Makale türünün
Türk edebiyatındaki gelişimi konusunda yaptığınız araştırmayı sınıfınızda
sununuz.
SAYFA
157
8.ETKİNLİK
“Yeryüzünde iki
kuvvet vardır: Kılıç ve zekâ... Çok zaman kılıç, zekâ ile mağlup
edilmiştir.”
(Eflatun)
Giriş
Kılıç kuvvetinin
nitelikleri:
· Yıkıcıdır.
· Haklarımızı elde
etmede yardımcıdır.
· Hâkim olma
fikrini geliştirir.
· Vatan
savunmasında önemli rol oynar.
Zekâ kuvvetinin
nitelikleri:
· Davranışları
yönetir.
· İyi ile kötüyü,
doğru ile yanlışı, güzel ile çirkini ayırabilmemize yardım eder.
· Hayatımıza yön
verir.
· Zor durumlardan
kurtulmamızı sağlar.
· Evreni ve dünyayı
kavramamızdaki en önemli etkendir.
Gelişme
Zekâ ile kılıcın
karşılaştırılması
· Zekâ kılıcın iyi
ve yararlı işler başarmasını sağlar.
· Yıkıcı kuvveti
temsil eden kılıca karşı, zekânın yapıcı gücü çoğu zaman üstün gelir [(Tarihten
alınan öreklerle (Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u alışı, Çanakkale Zaferinin
kazanılmasında zekânın özellikleri vb.) zekânın üstünlüğünün
örneklendirilmesi].
Sonuç
Zekânın kılıcı
yenmesi
· Akıl kaba güce
karşı daima üstündür.
• Sınıfınızda üç
grup oluşturunuz. “Atatürk'te Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” “Göçün 50.
Yılında ‘Kültürel Şok'lar Üzerine Düşünmek”, “Okuduğunu Anlamayan Çocuk Kitabı
Sevemez” adlı metinleri gruplar arasında paylaştırınız. Grup üyelerinizle
yukarıdaki örnek metin planını inceleyiniz. Daha sonra incelediğiniz metni
meydana getiren düşünceleri dikkate alarak makaleyi parçalara ayırıp planını
çıkarınız. Makalenin giriş, gelişme ve sonuç bölümlerini belirleyiniz. Dalı a
sonra makalenin ana düşüncesini ve yardımcı düşünceleri bulunuz. Yardımcı
düşüncelerin ana düşünce etrafında nasıl bir araya getirildiğini belirleyiniz.
Grup çalışmanızı sınıfa sununuz.
SAYFA
158
9.ETKİNLİK
“Atatürk'te
Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı”, “Göçün 50. Yılında Kültürel Şok'lar Üzerine
Düşünmek” adlı makaleleri, incelediğiniz “Yazın Okuru Aranıyor”, “Sevgi” ve
“Topacın İpi Vardır Ama...” adlı denemelerle düşüncelerin kanıtlanmaya
çalışılması ve konunun kesin bir sonuca bağlanması yönlerinden karşılaştırınız.
Yaptığınız karşılaştırmadan yola çıkarak makale ve deneme türleri arasındaki
farklılıkları belirtiniz.
Makalelerde
düşünceleri kanıtlama zorunluluğu vardır. Örnek makalelerde öne sürülen
tezlerin kanıtlama yoluna gidildiğini görüyoruz. Denemede ise düşünceleri
kanıtlama zorunluluğu yoktur.
10.ETKİNLİK
“Atatürk'te
Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” ve “Göçün 50. Yılında 'Kültürel Şok'lar
Üzerine Düşünmek” adlı makalelerden alınan aşağıdaki paragraflarda hangi
anlatım türlerinin kullanıldığını tespit ediniz. Bu anlatım türlerinin
özelliklerini belirtiniz. Metinde kullanılan diğer anlatım türlerini de bularak
bu anlatım türlerinin birbirleriyle ilişkisini açıklayınız.
Metinler
|
Paragraflar
|
Anlatım
Türü
|
Atatürk'te
Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı
|
Bilim ve tekniğin
önemli etkisini, iktisadi sistemlerin yapılarında da bulabiliriz. Uygulama
alanında her iki sistemin ortak noktalarını belirlemek mümkünse de teorik planda
iki büyük sistemin ortak nokta olarak bağdaştırılmasma, yalnız bir istisna
dışında, olanak yoktur. İleri bir teknik ve makineleşmeyi kullanmak, her iki
sistemin benimsediği ve teorik planda kendini gösteren tek ortak
noktadır.
|
Açıklayıcı
anlatım
|
Göçün 50.
Yılında 'Kültürel Şok'lar Üzerine Düşünmek
|
İnsanımızın
değerlerini koruyup itibar görerek yaşadığı yabancı ortama uyum sağlaması,
insan onuru ve gururu için vazgeçilmez bir durumdur. Kendi sosyokültürel
değerlerini kaybetmeden, diğer kültürü de öğrenerek, ona değer vererek yük olma
yerine ona katkı sağlayarak gerçekleştirilecek olan entegrasyon hem o ülke
insanını rahatlatacak hem de orada yaşamayı kolaylaştıracaktır. Her insana
düşen, farklı kültürlere saygı duymak ve o kültür mensuplarıyla empati yapmak,
onları anlamaya çalışmaktır.
|
Açıklayıcı
anlatım
|
11.ETKİNLİK
“Atatürk'te
Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı makalede dil hangi işleviyle
kullanılmıştır? Makalelerde dilin bu işlevde kullanılma nedenini
açıklayınız.
Açıklama, bilgi
verme amaçlandığından dil göndergesel işlevde kullanılmıştır.
ANLAMA VE
YORUMLAMA
1. “Atatürk'te
Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı makalede ileri sürülen görüşler
nelerdir? Yazar bu görüşlerini kanıtlamak için hangi yollara
başvurmuştur?
Makalede
Atatürk'ün aydın, ilerici bir lider olduğu belirtilmiş, bilime ve eğitime önem
verdiği dile getirilmiştir. Yazar, bu görüşü kanıtlamak için Atatürk’ün bu
konularda yaptığı çalışmaları örnek göstermiş, söylediği sözleri
aktarmıştır.
2. Atatürk'ün
eğitime verdiği önem yanında asıl dikkati çeken özellik, eğitimin iktisadi
kalkınmaya olan olumlu ve vazgeçilmez etkisini ısrarla belirtmesidir. Altyapı ve
eğitimin iktisadi kalkınmadaki temel rolleri için halkın da özlem ve isteğini
katarak şöyle der: “Halk ve köylüler, beni her yerde şu iki sözle uyardılar: Yol
ve okul.”
• “Atatürk'te
Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı makaleden alınan yukarıdaki paragrafta
düşünceyi geliştirme yollarından hangisine başvurulduğunu
belirtiniz.
Alıntı
yaparak düşünceyi kanıtlama yoluna gitmiş. Tanık göstermeye
başvurulmuş.
SAYFA
159
3. “Atatürk'te
Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı makale kaç bölümden oluşmaktadır? Bu
bölümlerde Atatürk'ün hangi özellikleri anlatılmaktadır?
Makalenin 3
bölümden oluştuğunu görüyoruz.
1.bölüm:Atatürk’ün
eğitim hakkındaki düşünceleri ve eğitim anlayışı
2.bölüm:
Atatürk’ün bilim ve teknikle ilgili düşünceleri
3.bölüm:
Atatürk’ün gerçekliğe verdiği önem, eğitim ve bilim alanındaki
çalışmaları
4. Atatürk'ün
hedeflediği çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşmak için neler yapılması
gerektiğiyle ilgili düşüncelerinizi açıklayınız.
Çağdaş
medeniyetler seviyesine ulaşmak için yapılması gerekenler:
Başta eğitim
geliyor. Eğitime önem verilmeli
Bilim ve tekniğe
önem vermek ve bu alanda çalışmalar yapmak.
Demokrasi ve
insan hakları
Vatana, millete
yararlı bir fert olmak
Taklitçi olmamak,
üretici, yaratıcı olmak
(Benim aklıma
gelenler bunlar sevgili arkadaşlar, sizler de kendi düşüncelerinizi
ekleyebilirsiniz.)
5. “Atatürk'te
Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı makalede konunun nasıl
sınırlandırıldığını belirtiniz.
Bu makalede
makalenin adından da anlaşıldığı gibi Atatürk’ün eğitim, bilim ve teknikle
ilgili çalışmaları, görüşleri anlatılmıştır. Atatürk’ün daha birçok alanda
(siyasi, ekonomik vb) çalışmaları, düşünceleri vardır. Bu makalede yalnız bu
yönlerine değinilerek konu sınırlandırılmıştır.
6. Ders kitabınızda
yer alan makalelerden birini seçerek metinde düşünceyi geliştirme yollarından
hangilerine başvurulduğunu belirleyiniz. Yaptığınız çalışmayı arkadaşlarınıza
sununuz.
Bu makalelerde
açıklayıcı, kanıtlayıcı anlatım biçimleri kullanılmış; tanımlama, karşılaştırma,
örneklendirme, tanık gösterme gibi düşünceyi geliştirme yollarına
başvurulmuştur.
7. Sınıfa
getirdiğiniz makalelerin konusunu belirleyiniz. Belirlediğiniz konuları sınıf
tahtasına liste hâlinde yazınız. Yaptığınız çalışmadan hareketle makalelerin
daha çok hangi konularda yazıldığını belirtiniz.
8. Bir makale
yazmadan önce yapılması gereken hazırlıkların neler olduğunu tartışınız.
Ulaştığınız sonuçları maddeler hâlinde sınıf tali tasına yazınız.
Makale yazmadan
önce araştırma yapılmalı, çeşitli kaynaklar incelenmeli
Elde edilen
bilgiler sıraya konarak bir plan dahilinde nesnel bir anlayışla
aktarılmalı
9. “Atatürk'ün
hedeflediği eğitim düzeyi” konusunda bir makale yazınız. Makalenizi yazarken
aşağıdaki aşamaları takip ediniz. Makalenizi öğretmeninizin belirlediği tarihe
kadar tamamlayarak sununuz.
• Konuyla ilgili
bilgi ve belgeleri toplayınız.
• Makalenin
konusunu sınırlayınız.
• Metni yazma
amacınızı, ana düşünce ve yan düşünceleri belirleyiniz.
• Makalede ele
alacağınız konuyla ilgili bir plan oluşturunuz.
• Yapmış olduğunuz
plan doğrultusunda görüş ve düşüncelerinizi yazınız.
• Paragrafta
düşünceyi geliştirme yollarına (tanımlama, örneklendirme, karşılaştırma, tanık
gösterme, istatistiki verilerden yararlanma) başvurarak görüş ve
düşüncelerinizin doğruluğunu kanıtlamaya çalışınız.
• Akıcı bir anlatım
kullanmaya özen gösteriniz.
• Metne uygun bir
başlık bulunuz.
• Yazdıklarınızı
yazım ve noktalama yönünden inceleyerek hatalarınız varsa
düzeltiniz.
• Metni
öğretmeninizin belirlediği tarihte sınıfa sununuz.
Bu çalışmayı
kendiniz yapınız.
10. “Göçün 50.
Yılında ‘Küresel Şok'lar Üzerine Düşünmek” adlı metinden alman aşağıdaki
bölümde yay ayracın kullanıldığı yerlere hangi noktalama işaretlerinin
getirilebileceğini belirleyiniz. Ayrıca yazım yanlışı bulunan kelimelerin
altını çiziniz. Bu kelimelerin nasıl yazılması gerektiğini söyleyiniz.
Çalışmanızı tamamladıktan sonra 153. sayfada yer alan bu bölümle yaptığınız
çalışmayı karşılaştırınız.
Kültürel Şokun
Seyri
Hareketli bir
hayat yaşayan insanoğlu(,) sık
seyahatler yapmakta ve değişik amaç ve sürelerle farklı coğrafyalara misafir
olmaktadır( .) Bu hareketleri sadece ülkeler arasında düşünmek
SAYFA
160
yerine
aynı ülkede şehirden şehre
yahut da aynı şehirde semtten semte hatta mahalleden mahalleye olan yer
değiştirmelerde kültürel şok yaşanabilmektedir(.)
Bunu tespit
etmek mümkündür.
Araştırmalar bu konaklamalardaki sürecin dört aşamada geliştiğini ortaya
koymaktadır(.) İlk karşılaşmanın verdiği fırsatlar(,) yeni simalar ve farklı
davranışlar insanlarda yepyeni heyecanlara
vesile olur (.) Merak(,) keşfetme(,) yeni bir
tecrübe kazanma(,) meşguliyet (,) farklı görme veya görünme duygusu(,) yöre
yabancısı kişide neşeli ruh haletine vesile olur(.) Çok çabuk geçecek olan bu
dönem(,) yaşanan ilk hayal kırıklığı(,) zorlanma (,) çaresizlik ile son
bulacaktır(.)
Yaşanan ilk
mutsuzluk( ,) kalınan mekânın cazibesini yitirmesine(, ) heyecanın bitmesine(, )
neşenin kaybolmasına yol açarken kısa
bir süre sonra yerini endişeye bırakır( .) Bu duygu(, ) kişide asap bozukluğuna
ve yaptığı işten(, ) gezdiği yerden(, ) aldığı gıdadan(, ) karşılaştığı
manzaradan tedirgin olmasına sebep olur(.) Vücut dili işaretleri(,) deyimler(,)
konuşma tonu(,) dil nüansları gibi iletişim zorluklarına(,)
adaptasyonun yol
açtığı uykusuzluk(, )
günışığı farkı( ,) uyuşukluk(, ) insanların önünde ciddi engel haline gelebilir(
;) onları ümitsizliğe atabilir( .) Bu süreçte
kişiler yaşama durumunda oldukları yeri yavaş yavaş idrak
etmeye(,) çevreye
alışmaya(,) duygusallıktan tedrici bir şekilde kurtularak gerçekleri(, )
yaşadıkları çevreyi anlamaya başlarlar(.)
11. “Atatürk’te
Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı makaleyi yazım, noktalama, akıcılık,
bağlaşıklık ve bağdaşıklık bakımından incelemek amacıyla sınıfınızda üç grup
oluşturunuz. Makalede Romen rakamlarıyla ayrılan I. bölümü birinci grup, II.
bölümü ikici grup ve III. bölümü 3. grubun incelemesi amacıyla görev dağılımı
yapınız. Görev dağılımı yapıldıktan sonra grup arkadaşlarınızla metinde
inceleyeceğiniz bölümü yazım, noktalama, akıcılık, bağlaşıklık ve bağdaşıklık
bakımlarından inceleyiniz. Yaptığınız çalışmayı aşağıda verilen sıralamaya göre
sınıf arkadaşlarınıza sununuz.
• Metinde
kullanılan noktalama işaretleri ve bu noktalama işaretlerinin kullanıldığı
yerler
• Metinde
kullanılan özel isimler ve bu tür isimlerin yazılışıyla ilgili
kurallar
• Metinde
kullanılan birleşik kelimeler ve bu tür birleşik kelimelerin yazılışıyla ilgili
kurallar
• Metinde yer alan
sayılar, tarihler, bağlaçlar, edatlar ve bunların yazılışıyla ilgili
kurallar
• Metinde
cümlelerde bağlaşıklık ve bağdaşıklığın sağlanıp sağlanamadığı
• Metinde akıcılığı
bozan unsurları yer alıp almadığı
12. Sınıfınızda üçer
kişilik gruplar oluşturunuz. Yazdığınız makaleleri grup arkadaşlarınızla
birlikte yazım, noktalama, bağlaşıklık, bağdaşıklık ve akıcılık bakımından
inceleyiniz. Bu metinleri “Atatürk'te Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı
makale ile karşılaştırınız. Yazdığınız metinlerde yazım, noktalama, akıcılık,
bağlaşıklık ve bağdaşıklık hataları bulunup bulunmadığını belirleyiniz. Bir
önceki konuda yaptığınız öz değerlendirmeyi de inceleyerek eksikliklerinizi
giderip gidermediğinizle ilgili bir öz değerlendirme daha yazınız. Yaptığınız öz
değerlendirmeyi ve yazdığınız makaleyi öğretmeninizin değerlendirmesi amacıyla
öğrenci ürün dosyanızda saklayınız.
SAYFA
161
7. Aşağıdaki
cümlelerde yargı doğru ise yay ayraç içerisine "D", yanlış ise "Y"
yazınız.
• Türk
edebiyatındaki ilk makale Tanzimat Edebiyatı Döneminde yazılmıştır. (
D)
• Makalelerde elde
edilen bilgiler üzerine yorumlar yapılır, özel görüşler geliştirilir.
(Y )
• Makale yazarı
bilimsel terimler kullanmaktan kaçınmalıdır. (Y )
• Makalelerde
ağırlıklı olarak öznel anlatım kullanılır. (Y)
• Makalelerde
sadece sorunlar dile getirilmeli, çözüm üretilmemelidir. (Y )
8. Aşağıdaki
çoktan seçmeli sorulan yanıtlayınız.
1. Aşağıdakilerden
hangisi gazete makalelerinde bulunması gereken
özelliklerdendeğildir?
A) Güncellik
B) Bilimsellik
C) Nesnellik
D) İlginçlik
E) Açıklık
Cevap:
B
2. Aşağıdakilerden
hangisi fıkra ve makale türünün ortak
özelliklerinden değildir?
A) Gazete ve
dergilerde yayımlanması
B) Genellikle güncel
konularda yazılması
C) Görüşlerin
kanıtlanmaya çalışılması
D) Düşünce ağırlıklı
yazılar olması
E) Öğretici metinler
olması
Cevap:
C
3. Aşağıdakilerden
hangisi deneme ile makale türü arasındaki temel farklardandır?
A) Dilin göndergesel
işlevde kullanılması
B) Samimi
bir üslup kullanılması
C) Fikir ağırlıklı
yazılar olması
D) Akıcı bir
anlatımla oluşturulması
E) Bilgilendirici,
öğretici olması
Cevap:
B
9. Aşağıdaki
sorulan sözlü olarak yanıtlayınız.
1. Deneme, fıkra ve
makale türlerini birbirinden ayıran özellikleri açıklayınız.
MAKALE-FIKRA
| |
BENZER ÖZELLİKLER
|
FARKLI ÖZELLİKLER
|
§ Her ikisi de gazete
çevresinde oluşan yazı türüdür.
§ Her ikisi de fikir
yazısıdır.
§ Her ikisi de gazete
ve dergilerde yayınlanır.
§ Her ikisinde de konu
zenginliği vardır.
§ Özellikle gazete
makalelerinin toplumu yakından ilgilendiren güncel konuları ele alması ve
fıkranın da güncel konular üzerinde yoğunlaşması iki ortak
noktalarındandır.
§ Her iki tür de aynı
plana göre yazılır.
|
§ Makale yazarı ele
aldığı fikirleri bilimsel bir yaklaşımla incelerken fıkra yazarı yazarı
kişisel görüşle ele alıp inceler.
§ Makalelerde
yazılanları ispatlama kaygısı vardır; ancak fıkralarda yazılanları ispatlama
kaygısı yoktur.
§ Makalelerde ciddi,
yapmacıksız, bilimsel bir anlatım vardır. Fıkralarda açık, sade ve anlaşılır bir
dil kullanılır.
§ Fıkralar günübirlik
yazı türüdür.Makalede ise böyle bir durum yoktur.
§ Makalede yazar
doğruyu ; fıkrada ise yazar kendi doğrusunu anlatır.
§ Makale fıkraya göre
daha uzun bir yazı türüdür.
§ Makale yazmak belli
bir uzmanlık ister.
|
MAKALE-DENEME
| |
BENZER ÖZELLİKLER
|
FARKLI ÖZELLİKLER
|
§ Her ikisi de fikir
yazısıdır.
§ Her ikisi de gazete
ve dergilerde yayınlanır.
§
§ Her iki tür de aynı
plana göre yazılır.
|
§ Makalede ortaya atılan düşünce iddia ya da görüş,
kanıtlara dayanır. Denemede ise konu kişisel düşünceler, yorum
ve bakış açısıyla desteklenir.
§ Makalede düşünce kesin bir sonuca bağlanır.
Denemede ise böyle bir zorunluluk yoktur.
§ Makalenin üslup ve anlatımı ciddi, kurallı ve
ağırbaşlıdır. Denemenin üslubu yazarına göre değişir.
§ Makalede söz
oyunlarına yer verilmez, açık ve anlaşılır bir anlatımı vardır. Deneme yazarı
ise konusuna uygun olarak söz sanatlarına ve anlam oyunlarına yer verebilir.
Denemede dilin doğru ve güzel kullanımı çok önemlidir.
|
Makale yazarında
bulunması gereken özellikler nelerdir? Düşüncelerinizi
açıklayınız.
Makale Yazarında
Bulunması Gereken Özellikler:
Ele aldığı konuda
uzman olmalı, konuyla ilgili iyi bir araştırma, inceleme yapmış
olmalı
Dili iyi
kullanmalı. Açık, anlaşılır bir dili olmalı. Kelime ve terimleri hedef kitleye
uygun olarak belirlemeli.
Tarafsız
olmalıdır. Öznel yargılardan kaçınmalıdır.
Düşüncelerini
ortaya koyarken sağlam ve mantıklı kanıtlar sunmalıdır.
bu yazı http://edebiyatfatihi blogspot.com/ sayfasından alınmıştır.
0 Yorumlarınız