10. Sınıf Türk Edebiyatı Sayfa 195 Soruları ve Cevapları ( Biryay Yayınları )

10. Sınıf Türk Edebiyatı Biryay Cevapları Sayfa 195
 
a.  Grup sözcünüzden, "Meddah" hakkında edindiğiniz bilgileri sınıfla paylaşmasını isteyiniz.
b.  Bilgi birikiminizden ve kitabınızdaki metinden yararlanarak meddahın, hikâyeyi anlatırken konuyu ve kişileri nasıl canlandırdığını belirtiniz. Bunun anlatıma katkısını ifade ediniz.
Meddah hikayeyi anlatırken farklı kültürlere ait kişileri kendi şiveleriyle taklit eder. Bu başarılı taklitler izleyicinin ilgisini çeker.

c.  "Meddahlıkta asıl olan anlatımdır." diyebilir miyiz? Düşüncelerinizi açıklayınız.
meddahlık bir anlatım sanatıdır. Bir meddahın her şeyden önce dili çok iyi kullanması, farklı ifade biçimlerini, taklitleri etkili bir şekilde uygulaması gerekir.

ç. Meddahlıkta, taklit yeteneğinin önemini açıklayınız.
d.  Meddahlık geleneğinin nasıl sürdürüldüğünü ifade ediniz.
•Yaptığınız incelemeden hareketle meddahlık geleneğinin özelliklerini aşağıya sıralayınız.
  
Read more

10. Sınıf Türk Edebiyatı Sayfa 193 Soruları ve Cevapları ( Biryay Yayınları )

10. Sınıf Türk Edebiyatı Biryay Cevapları Sayfa 193
 
c)Göstermeye bağlı metinlerde karşılıklı konuşmaya ve diyaloğa dayalı bir anlatım vardır.
1)Karagöz oyunu tuluat  tiyatrosunun yani geleneksel halk tiyatrosunun kişi kadrosu ve mekan bakımından farklılık gösteren bir dalıdır.
2)Metnin yazılış amacı okuyucuya günlük yaşamda karşılaşılan bir sorunla ilgili mesaj vermektir.
3.Etkinlik
 

Karagöz Günümüz Komedi Türü
Tema Günlük yaşamla ilgili konular Günlük yaşam, tarih ve çeşitli evrensel düşünceler
Yapı Düz yazı ve diyalog Düz yazı ve diyalog
Dil ve anlatım Anlatım karagözcü tarafından taklitler yapılarak sergilenir. Açık ve sade bir dili vardır.

Anlatıcı kendisini hissettirmez. Oyuncuların diyalogları dil ve anlatımın karakterini belirler.
Güldürü unsurları Olay ve karakter çatışmaları Olay ve karakter çatışmaları
Gelenek Geleneksel halk tiyatrosu(tuluat) Modern tiyatro
Benzerlikler: Yapının özellikleri aynıdır. Mizahı oluşturan çatışmalar ve güldürü unsuru iki türün ortak özelliğidir.    
Farklılıklar: Kişiler gerçek değildir. Mekan perdedir. Kişiler gerçek hayattan seçilir. Oyun sahne adı verilen ve gerçek hayattakine benzeyen bir mekanda oynanır.

  
Read more

10. Sınıf Türk Edebiyatı Sayfa 192 Soruları ve Cevapları ( Biryay Yayınları )

10. Sınıf Türk Edebiyatı Biryay Cevapları Sayfa 192
 
1.Etkinlik
b)Karagöz’ün bir kavak ağacını kesmesidir.
c)Metinde alınan bölümde yay ayraç içinde verilmiş ifadeler kişilerin davranışları hakkında bilgi vermektedir.
Ç)Değişmeyen tipler Hacivat ve Karagöz’dür.
d)kullanılan müzik kendine özgüdür. Oyunda genellikle tef, darbuka bazen de klarnet çalınır.
e)Sözlü edebiyat geleneği içinde yer alır.
f)Karagöz’de anlatma, söyleme, kuklaların gölgelerini perdeye düşürme işlevini Karagözcü, hayalî adlarıyla bilinen kişi yapmaktadır.
g)Karagöz’de yer alan farklı tipler Ermeni, Arnavut, Yahudi ve Rum kökenlidir. Bu tiplerin ortak özelliği Osmanlı İmparatorluğu’nun himayesi altında olan azınlık uluslarına mensup olmalarıdır.
2.Etkinlik
a)
Birader: Farsçadan günümüze geçmiş bir kelimedir. Kardeş anlamındadır.
Adla Sanlar: ad ve san yakın anlamlı kelimelerdir.
b) Metindeki diyaloglarda güldürüyü ortaya çıkaran en önemli öge Karagöz’ün Hacivat’ı yanlış anlamasıdır.
—Metindeki tekerlemeler anlatımın akıcı olmasına ve karşılıklı konuşmalarda kişilerin birbirlerine daha etkili cevaplar vermesine yardımcı olur.
  
Read more

10. Sınıf Türk Edebiyatı Sayfa 185 Soruları ve Cevapları ( Biryay Yayınları )

10. Sınıf Türk Edebiyatı Biryay Cevapları Sayfa 185
 
2. Göstermeye Bağlı Edebî Metinler (Temaşa) Karagöz, Meddah, Orta Oyunu
Hazırlık Çalışmaları
1.      Seyrettiğiniz bir "Karagöz" oyunuyla ilgili izlenimlerinizi belirtiniz.
 
2.      Komedi türündeki metinlerde güldürünün nasıl sağlanması gerektiğini söyleyiniz.
Komedi türündeki metinlerde güldürü genellikle olayların ve kişilerin alışılmışın dışında bir özellik taşıması ve kişiler arasındaki karakter, anlayış ve seviye farklılıkları sonucunda ortaya çıkar.
  
Read more

10. Sınıf Türk Edebiyatı Sayfa 184 Soruları ve Cevapları ( Biryay Yayınları )

10. Sınıf Türk Edebiyatı Biryay Cevapları Sayfa 184
 
1.   Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun sözcükleri yazınız.
•   Halk hikâyeleri ve mesnevilerde olay örgüsü ve kahramanlar iletiyi iletmek için SEMBOL görevindedir.
•   Halk hikâyelerinde MANZUM kısımlar, okuyucunun dikkatini toplamak amacıyla
söylenir.
 
2.   Mesnevi ile ilgili verilen bilgilerden doğru olanları işaretleyiniz.
Nazım birimi beyittir.
Beyitler aa, ba, ca... şeklinde kafiyelenir.
Mesneviler aruzun kısa kalıplarıyla yazılır.
Bir şairin beş mesneviden oluşan eserine"hamse"denir.
Türk edebiyatının ilk mesnevisi Yusuf Has Hacip'in "Kutadgu Bilig"adlı eseridir.
 
3.   Aşağıdakilerden hangisi edebiyatımızın önemli mesnevilerinden biri değildir?
A.Kutadgu Bilig
B.  Leyla vüMecnun
C.  Vesîletü'n Necat
D.Harnâme
E.  Tahir ile Zühre
 
4.   Halk hikâyeleriyle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A.Sevgi ve kahramanlık konuları işlenir.
B.  Kişiler gerçek yaşamdakilere yakındır, olağan üstülükler sınırlıdır.
C.  Oluştukları çağdaki sosyal yapıyı ve iç mücadeleleri yansıtır.
D.Anlatım tümüyle nesre dayalıdır.
E.  Anlatıcıları okur yazar, az çok kültürlü kişilerdir.
(ÖYS-1997)
 
5.          Halk hikâyelerinde işlenen konuların halkın beğenisiyle ilişkisini açıklayınız.

Halk hikayelerinde tabiat, aşk, sosyal olaylar halkın bakış açısına göre ve içtenlikle ele alınır.
Read more

10. Sınıf Türk Edebiyatı Sayfa 183 Soruları ve Cevapları ( Biryay Yayınları )

10. Sınıf Türk Edebiyatı Biryay Cevapları Sayfa 183
 
7.Etkinlik
a)zaif ü nizar:zayıf ve bitkin
gah: bazı
tü: tüy
yirler: yerler
tamar: damlar
derd: dert
od: ateş
b) Anlamı bilinmeyen kelimeler divan şiiri kültürünün ürünüdür.
c)Türkçe kelimelerin yanı sıra Arapça ve Farsça kelimelere de sıkça yer verilmiştir.Edebi sanatlara, imgelere ve mecazlara başvurulmuştur.
9)Mesnevi ve halk hikayelerinin çağdaş anlatılardaki karşılığı öykü ve roman türleridir.
Anlama Yorumlama
1)Arzu ile Kamber hikayesi halk kültürünün şekillendirdiği bir zihniyetin ürünüdür. Harname ise Osmanlı döneminde toplumun üst düzey kesiminde  görülen siyasi mücadelelere mevki ve makam düşkünlüğüne dair izlenimler sunmaktadır.
2)Halk hikayeleri günümüzde radyo, televizyon ve diğer kitle iletişim araçları yoluyla devam etmektedir.
3)Meddahlığın en önemli koşulları ince bir espri anlayışına sahip olmak ve hazırcevap olmaktır.
4)Harname’de yaşanan olayların günümüzde yaşanması mümkün değildir.

  
Read more

10. Sınıf Türk Edebiyatı Sayfa 182 Soruları ve Cevapları ( Biryay Yayınları )

10. Sınıf Türk Edebiyatı Biryay Cevapları Sayfa 182
 
1.   a. Metnin iletisini belirtiniz.
Metnin iletisi: İnsan, sahip olduğu şeylerle yetinmeli, hak etmediği şeylere göz dikmemelidir.
 
b. Metnin olay örgüsü ve kişilerin hikâyedeki iletiyi iletmek için nasıl bir görev üstlendiklerini söyleyiniz.
Metinde sembolik kişiler (eşek, öküz) açgözlülüğün getirebileceği kötü akıbeti belirtmek üzere görev üstlenmiştir.
 
5.Etkinlik
a)Olay örgüsünde anlatılanlar bir eşeğin başından geçmiştir.
b)Hikayedeki kahramanlar sembolik(alegorik) kişilerdir. Günümüzde bu kahramanların benzerlerine rastlamak mümkün değildir.
2)
a-b-c)Metinde hayali bir mekan vardır. Mekan betimlemesi yapılmamıştır.
3)Olayların geçtiği zaman dilimi belirtilmemiştir.
4)Metinde eşeğin yaşadığı trajediyi isyana dönüştüren unsur öküzlerin rahat hayatı ve tarlalardaki ekinlerdir.
6.Etkinlik
b)Harname, mesnevi türünde yazılmıştır. Şairin bu tercihi dönemin şiir geleneğinde mesnevi yazmanın önemiyle ilişkilidir.
c)Metin ikili mısralar yani beyitler halinde yazılmıştır. Mesnevi türünde yazılmış olan metnin uyak şeması aa,bb,cc,dd,…
5)
a) Metnin teması kanaat etmektir. Bu tema evrenseldir.
b-c)Metnin yazıldığı yüzyılda toplum sorunları din merkezli bir yaklaşımla ele alınmakta, ahlaki değerlerin önemine vurgu yapılmaktadır.
Ç)Metinde anlatılan olay gerçeğe aykırı olsa da metnin vermek istediği ileti yani tema insana özgü ve yaşanabilir niteliktedir.
6)divan şiirin mesnevi geleneğine bağlı kalınarak yazılmıştır.
7)Eserde ilk dokuz beyit bir eşeğin dış görünüşünü anlatmaktadır. Bu beyitlerde güçlü bir gözlem ve betimleme yapılmıştır.

182
Read more

10. Sınıf Türk Edebiyatı Sayfa 181 Soruları ve Cevapları ( Biryay Yayınları )

10. Sınıf Türk Edebiyatı Biryay Cevapları Sayfa 181
 
a. Metnin olay örgüsünü belirleyiniz. Tespitlerinizi aşağıdaki şemaya yazınız.
Yük taşımaktan iyice zayıflayan bitkin düşen bir eşek vardır.
Sahibi bir gün onu serbest bırakır ve eşek, otlaktaki semiz öküzleri izler.
Öküzlerin boynuzlarına ve cüsselerine bakıp kendi halini düşünür.
Bu ayrımcılığın nedenini öğrenmek için eşeklerin pirine gidip danışır.
Eşeklerin piri, bu durumun yaradılış gayesi ve bir kader olduğunu söyler.
Eşek, pirinin söylediklerine önem vermez, bir tarlaya girip buğday yer ve tarla sahibi onun kuyruğunu keser.
 b. Metinde anlatılanlar olduğu gibi yaşanabilir mi? Düşüncelerinizi belirtiniz.

Metinde anlatılanlar yaşanabilir olaylar değildir. Hayatla ilgili dersler vermektedir.
Read more

10. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 216 - 217 - 218 Soruları ve Cevapları ( Ekoyay Yayınları )

Sayfa 216- 217- 218

Ölçme ve Değerlendirme

A)DDY
B)parodi, meddah-orta oyunu- karagöz
C)
1)B
2)C
3)D
D)
1) Günümüzde mizah anlayışı daha yüzeysel anlamlı ifadelerin kullanıldığı bir hal almıştır.
2)tiyatro, roman, öykü, şiir, fıkra, karikatür
3)Eleştiri de tıpkı mizah gibi durumların, olayların kişilerin, aksayan yanlış taraflarını dile getirir.
4)İroni, bir sözün tersini kast ederek mizah yapmayı amaçlarken kara mizah daha önemli konuları doğrudan mizahla anlatır.

Ünite Değerlendirme Cevapları

A)DDDYDYDDYD
B)gerçek, izlenimsel betimleme, örnekleme-açıklama-alıntılama, örnekleme-tanık gösterme-sosyal verilerden yaralanma, zıtlıklardan-eksikliklerden
C)
1)E
2)A
3)C
4)D
5)C
6)A
7)A
8)B
9)A
10)C
11)C
12)A
13)A
14)E
15)E

16)B
17)E
Read more

10. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 210 Soruları ve Cevapları ( Ekoyay Yayınları )

Sayfa 210

1.Etkinlik
Bu metinlerde bir eylem, kişi ya da duruma bağlı gelişen gülmece unsuru ancak normal olanın dışına çıkılarak gerçekleştirilir.
Mizahi metinlerde gülmecenin yanı sıra kişilerin, yaşanılan dönemin eleştirisi de yapılır.
Mizahi anlatımlarda dil, bir olayı anlatmak için kullanılır.
Bu metinlerde amaç okuyucuyu düşündürmek ve aynı zamanda eğlendirmektir.

Bu tür metinlerde ses, taklit, hareket ve konuşma önemli bir yere sahiptir.
Read more

10. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 208 Soruları ve Cevapları ( Ekoyay Yayınları )

Sayfa 208

Ölçme Ve Değerlendirme Cevapları

A)DYD
B)röportaj-tiyatro-günlük-gezi, samimi
C)1)C
2)A
3)D
4)E
D)1) Üslup içten ve samimi olmalıdır.
2) Bir tiyatro metninde kullanılış amacıyla bir biyografideki kullanılış amacı arasında farklılıklar vardır.

Sayfa 209


Mizahi Anlatım/ Ünlem

Read more

10. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 207 Soruları ve Cevapları ( Ekoyay Yayınları )

Sayfa 207

10.Etkinlik
Ay!, Yooo!, İmdat!, Bırak!, Ah canım!
12.Etkinlik
Ünlemler, cümlelerde öge olarak görev almaz.
13.Etkinlik
Bezginlik, acıma, hayranlık, kızgınlık, alay, uyarı
Anlama Yorumlama
2)eyvah, yazık, oh be, tüh, off of, hey

5)üzülme, kızma, şaşırma, seslenme
Read more

10. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 206 Soruları ve Cevapları ( Ekoyay Yayınları )

Sayfa 206

7.Etkinlik
Birsen, çocuklar, Ayşe, kardeşim gibi hitap sözcükleri kullanılmaktadır.
8.Etkinlik
Yüz yüze, yayın organları aracılığıyla veya tiyatro sahnesi gibi farklı gruplardan oluşabilir.
9.Etkinlik

Mülakat metinleri, tiyatro, öykü, roman, manzum hikaye, şiir, sohbet, röportaj, anı, gezi yazısı, mektup, günlük gibi türlerde monolog ve diyalog şeklinde kullanılabilir.
Read more

10. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 205 Soruları ve Cevapları ( Ekoyay Yayınları )

Sayfa 205

4.Etkinlik
“Öğüt vermek” adlı söyleşi, bir radyoda gerçekleşmektedir.
5.Etkinlik
Söyleşide Şevket Rado, kendisine soru yönelten kişilerin liseyi yeni bitirmiş gençler olduğunu bildiği için onlarla daha samimi bir hava içerisinde konuşmaktadır.
6.Etkinlik

Açık oturum, forum, panel, konferans, söyleşi gibi programlarda bir zaman kısıtlaması vardır.
Read more

10. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 204 Soruları ve Cevapları ( Ekoyay Yayınları )

Sayfa 204

İnceleme
1.Etkinlik
Bu tür anlatımda jest ve mimikler anlatımın gücünü arttırır.
Karşılıklı konuşmalar, bağlama ve konuşulan kişiye göre değişir.
Görme ve işitme iki önemli ögedir.
Vurgu ve tonlama önemlidir
Tekrarlar ifadeyi kuvvetlendirir.
Anlatım süresi sınırlıdır.
2.Etkinlik
Karşılıklı konuşma bağlama ve konuşulan kişiye göre değişiklik gösterir.
3.Etkinlik
Gönderici, alıcı, kanal, bağlam, ileti ve dönüt ögelerinin tamamı metinde kullanılmıştır.
Gönderici- Adnan Binyazar
Alıcı- Cahit Külebi
Kanal- Ses Dalgaları
Bağlam- Bulundukları ortam
İleti- Sorular

Dönüt- Cevaplar
Read more

10. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 203 Soruları ve Cevapları ( Ekoyay Yayınları )

Sayfa 203

Söyleşmeye Bağlı(diyalog) Anlatım/ Ünlem

Hazırlık
1)Sohbet etmekten hoşlandığımız insanlarda en çok samimilik, yapmacıklıktan uzak olma, ön yargısız yaklaşımlar etkileyici olmaktadır.

2)Konuşmalarımızda resmiyeti ve samimiyeti karşımızdaki insanla ne kadar zamandır tanıştığımıza, aramızdaki ilişkinin seviyesine, konumumuza göre ayarlarız
Read more

10. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 202 Soruları ve Cevapları ( Ekoyay Yayınları )

Sayfa 202

Ölçme Ve Değerlendirme Cevapları

A)DDY
B) ütopya, gelecek, olması beklenen
C)
1)B
2)B
3)D
D)
1) 17. Etkinlikte açıklanmıştır.

2) Bu tür metinlerde verilenlerden yola çıkılarak tahmin veya sezgiler kullanılabilir.
Read more

10. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 201 Soruları ve Cevapları ( Ekoyay Yayınları )

Sayfa 201

13.Etkinlik
Metinde anlatılanlar gerçektir. Anlatmaya bağlı metinlerden daha gerçekçi bir özelliğe sahiptir.
14.Etkinlik
Hakim bakış açısı
15.Etkinlik
Edat, bağlaç, zarf, zarf
16.Etkinlik
Roman, öykü, tiyatro, deneme, şiir
17.Etkinlik
Düşsel anlatıma göre daha gerçekçidir. Anlatılanların er ya da geç gerçekleşme ihtimali  varken düşsel anlatımın kullanıldığı metinlerde anlatılanların gerçekleşme imkanı yoktur. Zamanı ele alışları bakımından farklılıklar vardır. Gelecekten söz eden anlatımda zaman  gelecekle ilgilidir diğerinde ise belirsizdir.
Anlama Yorumlama
2) karşıtlık
Gerekçe
Küçümseme
Eşitlik
Karşıt anlam
Farkındalık
4)
Ancak:
Akşama ancak gelir.(edat)
Gelirim; ancak sonra.(bağlaç)
Yalnız:
Onunla yalnız ben konuşurum.(edat)

Anlatırım; yalnız aramızda kalacak.(bağlaç)
Read more

10. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 200 Soruları ve Cevapları ( Ekoyay Yayınları )

Sayfa 200

10.Etkinlik
“Toprağın Bittiği Yer” adlı metinde daha çok şimdiki zaman kipi kullanılmıştır.
11.Etkinlik
Verilen cümlelerde kullanılan bağlaçların yerine aynı anlamı taşıyan başka bağlaçlar kullanılabilir.
12.Etkinlik

Tamlayanları, tamlananları, dolaylı tümleçleri, zarfları, sıfatları
Read more

10. Sınıf Dil ve Anlatım Sayfa 199 Soruları ve Cevapları ( Ekoyay Yayınları )

Sayfa 199

9.Etkinlik

Yaşanmış olan sebep ve sonuçlarıyla ortaya çıkmıştır. Varsayım ise bazı ipuçlarından hareketle henüz olmamış bir olayı olmuş gibi kabul etmektedir.
Read more