Atabetü'l - Hakayık Nedir? Atabetü'l - Hakayık Özellikleri

ATABETÜ'L-HAKAYIK: 
12. yüzyılda Edip Ahmet Yükneki tarafından
aruz ölçüsü ve dörtlüklerle yazılmıştır.
Atabetü'l Hakayık (Gerçeklerin Eşiği) , Edip 
Ahmet Yükneki'nin, Karahanlı beylerinden 
Muhammed Dâd Sipehsalar'a hediye ettiği, 
hadis ve Arapça beyitlere dayanarak yazdığı 
şiirlerle, ahlaklı insan olmanın yollarını, ahlak 
ilkelerini açıklamış, çeşitli ahlakî öğütlerde 
bulunmuş, İslamî düşünce ve görüşlere yol 
gösterici olmuştur. 'Hibetü'l-Hakayık', veya 
'Aybetü'l-Akayık' olarak da isimlendirilir. 
Eserde dünyayı, tanrıyı, insanı bilmenin 
sadece bilim yoluyla olabileceği anlatılır. 
Bilginin faydası ve bilgisizliğin zararı hakkında 
olan konuyu işlemiştir. 
Türk nazım birimi dörtlüklerle oluşan bu 
eserini şair, Yusuf Has Hacib'in 'Kutadgu Bilig'i 
gibi aruz vezniyle ve Kaşgar diliyle yazmıştır. 
Şairin bu eserini nerede ve ne zaman yazdığı 
kesin olarak bilinmemektedir. Atabetü'l 
Hakayık'ın Kaşgar diliyle, Uygur harfleriyle 
yazılmış ilk yazması İstanbul'da Ayasofya 
Kütüphanesi'nde bulunmaktadır. 

Özellikleri:
. Gerçeklerin eşiği anlamına gelir. 
. Konusu din ve ahlaktır. 
. Didaktik (öğretici) bir eserdir. 
. Mesnevi tarzında yazılmıştır. 
. Nazım birimi olarak beyit ve dörtlük 
kullanılmıştır.
. Aruz ölçüsüyle yazılmıştır. 
. Arapça ve Farsça kelimeler vardır. 
. Telmih (hatırlatma) sanatı kullanılmıştır. 
. Eserin Konusu: Eser 14 bölümden oluşur. 
Baştaki 5 bölüm giriş, şairin adını verdiği 8 
bölüm asıl konu, sondaki 1 bölüm de bitiriş 
bölümüdür. 
Giriş bölümleri kaside biçimiyle (aa ba ca 
da...) ,asıl konu ile ilgili bölümler ve bitiriş 
bölümü dörtlüklerle [aaba] yazılmıştır. Giriş 
bölümünde 80 beyit, asıl konu ve bitiriş 
bölümlerinde 101 dörtlük vardır. Eserin 
tamamı 484 dizeden oluşur.

Read more