Anlamına Göre Cümleler:
1) OLUMLU CÜMLE
Cümlede yüklem durumundaki eylemin gerçekleştiğini veya yüklem durumundaki varlık ya da kavramın var olduğunu bildiren cümlelerdir.
2) OLUMSUZ CÜMLE
Cümlede yüklem durumundaki eylemin gerçekleşmediğini veya yüklem durumundaki varlık ya da kavramın var olmadığını bildiren cümlelerdir.
O, buralara sık gelmez.
Beni sakın unutma.
Hava bugün sıcak değil.
Aradığımız kitaplar bu kütüphanede yok.
Bu genç sanatçı çok yeteneksiz.
a) Anlamca Olumsuz Yapıca Olumlu Cümle
b) Anlamca Olumlu Yapıca Olumsuz Cümle
3) SORU CÜMLESİ
İçinde soru eki ya da soru sözcüklerinden biri bulunan ve cevap gerektiren cümlelerdir.
Yanıt gerektirmeyen, bir şey sormayı amaçlamayan soru biçimindeki cümlelere sözde soru cümlesi denir.
4) ŞART CÜMLESİ
Yargının gerçekleşmesinin bir koşula bağlandığı cümlelerdir.
5) İSTEK CÜMLESİ
İstek anlamı taşıyan cümlelerdir.
6) EMİR CÜMLESİ
Emir anlamı taşıyan cümlelerdir.
7) ÜNLEM CÜMLESİ
İçinde ünlem ya da ünlem değeri taşıyan sözcükler bulunan cümlelere ünlem cümlesi denir.
Read more
1) OLUMLU CÜMLE
Cümlede yüklem durumundaki eylemin gerçekleştiğini veya yüklem durumundaki varlık ya da kavramın var olduğunu bildiren cümlelerdir.
- Kar lapa lapa yağıyordu.
- Çocuklar içeride uyuyordu.
- Bu şehir oldukça kalabalıktı
- Okul, evimize çok uzaktı.
2) OLUMSUZ CÜMLE
Cümlede yüklem durumundaki eylemin gerçekleşmediğini veya yüklem durumundaki varlık ya da kavramın var olmadığını bildiren cümlelerdir.
- Eylem cümlesinde olumsuzluk, -me / -ma (geniş zamanda –maz, -mez) ekiyle sağlanır.
- Ad cümlesinde olumsuzluk, değil / yok sözcükleriyle ya da –sız, -siz ekiyle sağlanır.
O, buralara sık gelmez.
Beni sakın unutma.
Hava bugün sıcak değil.
Aradığımız kitaplar bu kütüphanede yok.
Bu genç sanatçı çok yeteneksiz.
- Bazı cümleler, anlamca olumsuz yapıca olumlu; bazı cümleler de anlamca olumlu yapıca olumsuz olabilir:
a) Anlamca Olumsuz Yapıca Olumlu Cümle
- Bu ağır yükü taşımaya gücüm mü var?
- Ben bu masallara inanır mıyım?
- Ne gel yanıma ne ara beni artık.
- Çilesizler ne anlar halimden!
- Sanki tek sorumlu benim!
b) Anlamca Olumlu Yapıca Olumsuz Cümle
- Beni nasıl sevdiğini bilmez miyim?
- Pikniğe gelmeni istemiyor değilim.
- Bu konuda biz de suçsuz değiliz.
3) SORU CÜMLESİ
İçinde soru eki ya da soru sözcüklerinden biri bulunan ve cevap gerektiren cümlelerdir.
- Yarın benimle tiyatroya gelecek misin?
- Havaalanında ne kadar beklediniz?
Yanıt gerektirmeyen, bir şey sormayı amaçlamayan soru biçimindeki cümlelere sözde soru cümlesi denir.
- Bu havada evden dışarı çıkılır mı hiç?
- Ne yapacağımı senden mi öğreneceğim?
4) ŞART CÜMLESİ
Yargının gerçekleşmesinin bir koşula bağlandığı cümlelerdir.
- Bize uğrarsan sana şehrimizi gezdiririm.
- Ben gurbete katlanırım yeter ki vefasızlık olmasın.
- Okuyup getirmek üzere istediğin kitabı alabilirsin.
5) İSTEK CÜMLESİ
İstek anlamı taşıyan cümlelerdir.
- Yarın sabah erkenden kalkıp yola çıkalım.
- Keşke sen de bizimle Uludağ’a gelsen.
6) EMİR CÜMLESİ
Emir anlamı taşıyan cümlelerdir.
- Herkes yerine otursun.
- Bavulları hemen odalara çıkarın.
7) ÜNLEM CÜMLESİ
İçinde ünlem ya da ünlem değeri taşıyan sözcükler bulunan cümlelere ünlem cümlesi denir.
- Vapuru da kaçırdık, işte şimdi yandık!
- Eyvah, orman alev alev yanıyor!
