ÇALIŞMA EKONOMİSİ
ÜNİTE 3
(ÖZET)
Emek piyasasının en belirgin özelliği emek talebinin “türetilmiş” bir talep olmasıdır.
*** İnsanlar mallar ve hizmetleri bizatihi onlardan sağladıkları fayda sebebiyle talep ederlerken emek, işverenler tarafından “bir şey üretmek amacıyla” talep edilir.
Herhangi bir tür emeğe olan talep iki şeye bağlıdır:
(1) Ürünün üretilmesinde emeğin ne derece verimli olduğu,
(2) O ürünün piyasa değeri,
Kısa dönem emek talebi incelenirken kullanılacak yaklaşım ile emek talebi iki unsur :
(emek verimliliği ve ürün fiyatı)
Üretimde iki temel dönem :
Kısa dönem: Firmanın üretimde kullandığı girdilerden bazılarını (örneğin emek ve ham madde) arttırabildiği ancak sermaye miktarını ve üretim kapasitesini değiştiremediği zaman dilimini
Uzun dönemi: Firmanın bütün üretim faktörlerini değiştirebildiği, yeni makineler satın alıp yeni binalar inşa edebildiği zaman dilimini göstermektedir.
Üretim Fonksiyonu: Veri faktör miktarlarında ve teknoloji düzeyinde üretilebilecek çıktı miktarını gösteren matematiksel bir eşitliktir.
*** Q üretimi, K sermayeyi, L emek faktörünü ve T üretim için gerekli olan teknik bilgiyi gösterir.
Marjinal Karar alma Kuralı
• Firmalar kâr maksimizasyoncusudur.
• Firmalar üretim için sadece emek ve sermaye kullanırlar
• Firmaların bulunduklar› ürün ve emek piyasaları tam rekabetçidir (yani ürün fiyatı ve ücretler veridir).
• Emek maliyeti ücretten oluşur ve işgücü tamamen homojendir.
Toplam, Marjinal ve Ortalama Ürün Eğrileri ile Üretim ve istihdam Kararı
Toplam Ürün (TP): Firmanın kısa dönemde sermaye miktarı sabitken farklı düzeylerde işgücü istihdam ederek elde ettiği üretim miktarıdır.
Emeğin Ortalama Ürünü(APL): işgücü başına düşenüretim miktarıdır. Toplamürünün emek miktarınabölünmesi ile bulunur.
***Marjinal ürün geometrik olarak her istihdam düzeyinde toplam ürün eğrisine çizilen teğetlerin eğimidir
*** Ortalama ürün ise geometrik olarak toplam ürün eğrisinin her noktasını orijinle birleştiren doğruların yatay eksenle yaptığı açılara göre çizilir.
Emeğin Marjinal Ürünü (MPL): Sermaye sabitken emek girdisinin bir birimarttırılması sonucundatoplam üründe meydanagelen değişikliktir.
Azalan Verimler Kanunu: Üretim faktörlerinden birisisabit tutulurken diğerfaktörün miktarı
arttırıldığında toplam üründeki artışın bir noktadan sonra azalacağını ifade eden iktisat kanunudur.
Emeğin Marjinal Ürün Geliri(MRPL): Son işe alınanişçinin toplam üründesağladığı artışın parasalkarşılığıdır.
Kısa Dönemde Denge istihdam Düzeyinin Belirlenmesi
***Kârını azamileştirmek isteyen işveren işe alacağı son işçinin firmaya sağladığı parasal getiri (MRPL) maliyetinden (W) büyük olduğu müddetçe istihdamı arttıracak, MRPL=W olduğunda ise istihdamda durma noktasına ulaşılacaktır.
Firmaya kârını azamileştirme imkânı sağlayan denge istihdam kuralı
W = MRPL veya W = MPL x MR
Rekabetçi bir firma için MR = P (Fiyat) : W = P x MPL veya W/P = MPL
Kısa Dönem Emek Talep Eğrisi: Sermaye ve diğerbütün faktörler sabitkenücret oranı ile firmanınemek talep miktarıarasındaki ilişkiyi göstereneğridir.
Eğrinin pozitif eğimli kısmının dikkate alınmamasının sebebi : o bölgede artan verimlilikler söz konusu olduğu için istihdamı arttırmanın firma açısından daha kârlı olmasıdır.
Piyasa Emek Talep Eğrisi: Piyasanın tamamının emek talebi ise piyasadaki bütün firmaların taleplerinin yatay toplamı ile elde edilir.
***Malın fiyatı düştüğü zaman her işçinin marjinal ürün geliri düşer. Bu ise firmaların emek talep eğrilerinin sol içe doğru kaymasına sebep olur.
ÜRETiM FAKTÖRLERiNiN TAMAMININ DEĞİŞKEN OLMASI DURUMUNDA EMEK TALEBİ
***Firma uzun dönemde hem sermaye hem de emek miktarlarını değiştirme imkânına sahiptir.
__Faktörler Arası ikame: Eş Ürün Eğrileri :Bir firmanın belirli bir miktarda üretimi sağlayabilmesi için kullanabileceği çeşitli emek ve sermaye kombinasyonlarını gösteren eğridir.
Eş Ürün Eğrilerinin Özellikleri
*Negatif eğimli olmaları
*Orijinden bakıldığında dış bükey olmaları
* Orijinden uzaklaştıkça daha yüksek üretim düzeyini göstermesi
Marjinal Teknik ikame Oranı: Üretim miktarısabitken sermayenin emekyerine kullanılabileceği(ikame edeceği) orandır.
__Faktör Fiyatları: Eş Maliyet Doğruları: Sermayenin maliyeti ve ücret oranı veri iken bir firmanın belirli bir miktardaki parasıyla (üretim bütçesi) satın alabileceği bütün farklı sermaye ve emek kombinasyonlarını gösteren eğridir.
Eş Maliyet Doğrularının Özellikleri
*Negatif eğimli olmaları
*Eğiminin sabit ve faktör fiyatlarının birbirine oranına (w/r) eşit olması
*Üretim bütçesindeki değişikliklerin eş maliyet doğruları ile gösterilebilmesi
*Faktör fiyatlarındaki değişikliklerin eş maliyet doğruları ile gösterilebilmesi
Eş Ürün Eğrisinin Kavisliği ve Faktörler Arası ikame : Faktörlerin birbirlerini hiç ikame etmedikleri” ve “faktörlerin birbirlerini mükemmele oldukça yakın bir şekilde ikame ettikleri”
***Eğrinin kavislik derecesi arttıkça faktörler arası ikame kolay, kavislik derecesi azalıp eğri “L” formunda olduğu gibi köşeli hâle yaklaştıkça faktörler arası ikame zordur.
Ölçek Etkisi: Ücret artışı veya azalışı sonucunda firmanın optimal üretim düzeyinin değişmesine bağlı olarak emek talebinde meydana gelen değişmedir.
ikame Etkisi: Ücret oranındaki bir değişmeye bağlı olarak sermayenin emek yerine kullanılması nedeniyle emek talebinde meydana gelen değişmedir.
KISA VE UZUN DÖNEM TALEP EĞRİLERİ
__Uzun Dönem Emek Talep Eğrisi: Hem emek hem desermaye faktörleri değişkenolduğunda ücret oranı ilefirmanın istihdam düzeyiarasındaki ilişkiyi göstereneğridir.
İki talep eğrisi arasındaki temel fark :
*Kısa dönem emek talep eğrisinin ücret değişimine daha az duyarlı (daha az esnek-inelastik), uzun dönem emek talep eğrisinin ise daha duyarlı (daha esnek-elastik) olmasıdır.
*Kısa dönemde emek talebi sadece ölçek etkisi sebebiyle azalırken, uzun dönemde ikame etkisi de emek talebinin daha fazla artmasına sebep olmaktadır.
EMEK TALEBiNi ETKiLEYEN ÜCRET DIŞI UNSURLAR
*Ürün Talebindeki Değişmeler : “Emek talep artışı” olarak isimlendirilen bu değişme, talep eğrisinin bütün olarak sağa kayması ile gösterilir.
*Verimlilik Değişmesi: Emek verimliliğindeki bir artışı-ürün fiyatlarındaki düşme ile tümüyle giderilmediği taktirde- marjinal ürün gelirini de arttıracaktır.
*işveren Sayısı: Piyasaya yeni işverenler girerse emek talebi de buna bağlı olarak artacak, emek talep eğrisi sağa kayacaktır.
*Diğer Üretim Faktörlerinin Fiyatları:
_Sermaye, toprak ve ham madde fiyatlarındaki değişmeler emek talep eğrisini sağaveya sola kaydırabilir.
_Emeğin fiyatı sabitken sermayenin fiyatındaki bir artış sermaye kullanımını azaltıp emek kullanımını arttıracaktır.
_Emeğin ücreti sabitken-sermaye fiyatında meydana gelen bir düşüş emek talebini arttırırken, sermayenin fiyatının yükselmesi emek talebini azaltacaktır.
Read more
ÜNİTE 3
(ÖZET)
Emek piyasasının en belirgin özelliği emek talebinin “türetilmiş” bir talep olmasıdır.
*** İnsanlar mallar ve hizmetleri bizatihi onlardan sağladıkları fayda sebebiyle talep ederlerken emek, işverenler tarafından “bir şey üretmek amacıyla” talep edilir.
Herhangi bir tür emeğe olan talep iki şeye bağlıdır:
(1) Ürünün üretilmesinde emeğin ne derece verimli olduğu,
(2) O ürünün piyasa değeri,
Kısa dönem emek talebi incelenirken kullanılacak yaklaşım ile emek talebi iki unsur :
(emek verimliliği ve ürün fiyatı)
Üretimde iki temel dönem :
Kısa dönem: Firmanın üretimde kullandığı girdilerden bazılarını (örneğin emek ve ham madde) arttırabildiği ancak sermaye miktarını ve üretim kapasitesini değiştiremediği zaman dilimini
Uzun dönemi: Firmanın bütün üretim faktörlerini değiştirebildiği, yeni makineler satın alıp yeni binalar inşa edebildiği zaman dilimini göstermektedir.
Üretim Fonksiyonu: Veri faktör miktarlarında ve teknoloji düzeyinde üretilebilecek çıktı miktarını gösteren matematiksel bir eşitliktir.
*** Q üretimi, K sermayeyi, L emek faktörünü ve T üretim için gerekli olan teknik bilgiyi gösterir.
Marjinal Karar alma Kuralı
• Firmalar kâr maksimizasyoncusudur.
• Firmalar üretim için sadece emek ve sermaye kullanırlar
• Firmaların bulunduklar› ürün ve emek piyasaları tam rekabetçidir (yani ürün fiyatı ve ücretler veridir).
• Emek maliyeti ücretten oluşur ve işgücü tamamen homojendir.
Toplam, Marjinal ve Ortalama Ürün Eğrileri ile Üretim ve istihdam Kararı
Toplam Ürün (TP): Firmanın kısa dönemde sermaye miktarı sabitken farklı düzeylerde işgücü istihdam ederek elde ettiği üretim miktarıdır.
Emeğin Ortalama Ürünü(APL): işgücü başına düşenüretim miktarıdır. Toplamürünün emek miktarınabölünmesi ile bulunur.
***Marjinal ürün geometrik olarak her istihdam düzeyinde toplam ürün eğrisine çizilen teğetlerin eğimidir
*** Ortalama ürün ise geometrik olarak toplam ürün eğrisinin her noktasını orijinle birleştiren doğruların yatay eksenle yaptığı açılara göre çizilir.
Emeğin Marjinal Ürünü (MPL): Sermaye sabitken emek girdisinin bir birimarttırılması sonucundatoplam üründe meydanagelen değişikliktir.
Azalan Verimler Kanunu: Üretim faktörlerinden birisisabit tutulurken diğerfaktörün miktarı
arttırıldığında toplam üründeki artışın bir noktadan sonra azalacağını ifade eden iktisat kanunudur.
Emeğin Marjinal Ürün Geliri(MRPL): Son işe alınanişçinin toplam üründesağladığı artışın parasalkarşılığıdır.
Kısa Dönemde Denge istihdam Düzeyinin Belirlenmesi
***Kârını azamileştirmek isteyen işveren işe alacağı son işçinin firmaya sağladığı parasal getiri (MRPL) maliyetinden (W) büyük olduğu müddetçe istihdamı arttıracak, MRPL=W olduğunda ise istihdamda durma noktasına ulaşılacaktır.
Firmaya kârını azamileştirme imkânı sağlayan denge istihdam kuralı
W = MRPL veya W = MPL x MR
Rekabetçi bir firma için MR = P (Fiyat) : W = P x MPL veya W/P = MPL
Kısa Dönem Emek Talep Eğrisi: Sermaye ve diğerbütün faktörler sabitkenücret oranı ile firmanınemek talep miktarıarasındaki ilişkiyi göstereneğridir.
Eğrinin pozitif eğimli kısmının dikkate alınmamasının sebebi : o bölgede artan verimlilikler söz konusu olduğu için istihdamı arttırmanın firma açısından daha kârlı olmasıdır.
Piyasa Emek Talep Eğrisi: Piyasanın tamamının emek talebi ise piyasadaki bütün firmaların taleplerinin yatay toplamı ile elde edilir.
***Malın fiyatı düştüğü zaman her işçinin marjinal ürün geliri düşer. Bu ise firmaların emek talep eğrilerinin sol içe doğru kaymasına sebep olur.
ÜRETiM FAKTÖRLERiNiN TAMAMININ DEĞİŞKEN OLMASI DURUMUNDA EMEK TALEBİ
***Firma uzun dönemde hem sermaye hem de emek miktarlarını değiştirme imkânına sahiptir.
__Faktörler Arası ikame: Eş Ürün Eğrileri :Bir firmanın belirli bir miktarda üretimi sağlayabilmesi için kullanabileceği çeşitli emek ve sermaye kombinasyonlarını gösteren eğridir.
Eş Ürün Eğrilerinin Özellikleri
*Negatif eğimli olmaları
*Orijinden bakıldığında dış bükey olmaları
* Orijinden uzaklaştıkça daha yüksek üretim düzeyini göstermesi
Marjinal Teknik ikame Oranı: Üretim miktarısabitken sermayenin emekyerine kullanılabileceği(ikame edeceği) orandır.
__Faktör Fiyatları: Eş Maliyet Doğruları: Sermayenin maliyeti ve ücret oranı veri iken bir firmanın belirli bir miktardaki parasıyla (üretim bütçesi) satın alabileceği bütün farklı sermaye ve emek kombinasyonlarını gösteren eğridir.
Eş Maliyet Doğrularının Özellikleri
*Negatif eğimli olmaları
*Eğiminin sabit ve faktör fiyatlarının birbirine oranına (w/r) eşit olması
*Üretim bütçesindeki değişikliklerin eş maliyet doğruları ile gösterilebilmesi
*Faktör fiyatlarındaki değişikliklerin eş maliyet doğruları ile gösterilebilmesi
Eş Ürün Eğrisinin Kavisliği ve Faktörler Arası ikame : Faktörlerin birbirlerini hiç ikame etmedikleri” ve “faktörlerin birbirlerini mükemmele oldukça yakın bir şekilde ikame ettikleri”
***Eğrinin kavislik derecesi arttıkça faktörler arası ikame kolay, kavislik derecesi azalıp eğri “L” formunda olduğu gibi köşeli hâle yaklaştıkça faktörler arası ikame zordur.
Ölçek Etkisi: Ücret artışı veya azalışı sonucunda firmanın optimal üretim düzeyinin değişmesine bağlı olarak emek talebinde meydana gelen değişmedir.
ikame Etkisi: Ücret oranındaki bir değişmeye bağlı olarak sermayenin emek yerine kullanılması nedeniyle emek talebinde meydana gelen değişmedir.
KISA VE UZUN DÖNEM TALEP EĞRİLERİ
__Uzun Dönem Emek Talep Eğrisi: Hem emek hem desermaye faktörleri değişkenolduğunda ücret oranı ilefirmanın istihdam düzeyiarasındaki ilişkiyi göstereneğridir.
İki talep eğrisi arasındaki temel fark :
*Kısa dönem emek talep eğrisinin ücret değişimine daha az duyarlı (daha az esnek-inelastik), uzun dönem emek talep eğrisinin ise daha duyarlı (daha esnek-elastik) olmasıdır.
*Kısa dönemde emek talebi sadece ölçek etkisi sebebiyle azalırken, uzun dönemde ikame etkisi de emek talebinin daha fazla artmasına sebep olmaktadır.
EMEK TALEBiNi ETKiLEYEN ÜCRET DIŞI UNSURLAR
*Ürün Talebindeki Değişmeler : “Emek talep artışı” olarak isimlendirilen bu değişme, talep eğrisinin bütün olarak sağa kayması ile gösterilir.
*Verimlilik Değişmesi: Emek verimliliğindeki bir artışı-ürün fiyatlarındaki düşme ile tümüyle giderilmediği taktirde- marjinal ürün gelirini de arttıracaktır.
*işveren Sayısı: Piyasaya yeni işverenler girerse emek talebi de buna bağlı olarak artacak, emek talep eğrisi sağa kayacaktır.
*Diğer Üretim Faktörlerinin Fiyatları:
_Sermaye, toprak ve ham madde fiyatlarındaki değişmeler emek talep eğrisini sağaveya sola kaydırabilir.
_Emeğin fiyatı sabitken sermayenin fiyatındaki bir artış sermaye kullanımını azaltıp emek kullanımını arttıracaktır.
_Emeğin ücreti sabitken-sermaye fiyatında meydana gelen bir düşüş emek talebini arttırırken, sermayenin fiyatının yükselmesi emek talebini azaltacaktır.
.jpg "Beyonce Bikinili Fotoğrafını Paylaştı")
