5.Ünite Cümle Bilgisi
Sayfa 122
Hazırlık
-Çiçek ve
şeritlerle süslenmiş bir araba, düğün ya da sünnet düğünü olduğu anlamını ifade
eder.
- Her cümle,
aktarmak istediği duygu ve düşünceleri ifade edecek kelime ve kelime gruplarıyla
kurulur. Bu nedenle her kelime veya kelime grubu her cümlede
kullanılamaz.
-Yüklemi “
tırmandı” olan bir cümlenin öznesi “ balina” olamaz. Çünkü cümle mantıklı
olmalıdır. Balinalar bir yere tırmanamaz.
İnceleme
Sayfa 123
- İnceleme bölümündeki
metinlerde cümleler öyküleme betimleme ve söyleşme gibi anlam özelliklerine
sahiptir.
- Bir cümlenin yüklem ve
öznesini farklı sözcüklerle değiştirmek, cümlenin iletmek istediği anlamı
değiştirebilir.
1.Etkinlik
–
Bunları bana babam vermişti.
Bir
asker, savaşın başladığı haberini vermişti.
Öğretmenimiz ödülü bana
vermişti.
Ağaçlar o yıl meyvelerini
erken vermişti.
Cümleye ilave ettiğimiz öğeler
kişi, yer, zaman, nesne, yönelme gibi anlamlar katmıştır.
—
a)Okul, sırt, çanta kelimeleri
çeşitli görevler üstlenerek bir durumu anlatmak üzere aynı cümlede
kullanılmıştır.
b)
Özne görevindeki kelime “Ahmet”, yüklem ise “getiriyordu” fiilidir. Özne,
yüklemde belirtilen işi doğrudan yapmıştır.
c)
Cümlenin öznesi cansız bir varlık da olabilir. (Kalem yere
düştü.)
—Anlam bakımından birbirleriyle
ilişkili çeşitli kelimelerin, ekler yardımıyla bir anlam etrafında toplanmasına
bağdaştırma denir.
2.Etkinlik
