Okuduğunuz şiirin yapısıyla ilgili aşağıdaki sorulara
cevap veriniz.
• Şiirdeki birimlerin sayısını söyleyiniz.
• Şiirin konusunu belirtiniz.
• Uyak şemasınıtahtaya çiziniz.
• Birimleri (bentleri) birbirine bağlayan "vasıta beyitlerin" olup olmadığını söyleyiniz.
• Ölçüyü belirtiniz.
Yaptığınız araştırma ve yukarıdaki sorulara verdiğiniz cevaplardan hareketle kitabınızdaki şiirin, hangi nazım şekliyle yazıldığını söyleyiniz.
3. Okuduğunuz şiirde kendi anlamıdışında kullanılan kelimelere örnekler veriniz.
Şiirin Yapı Özellikler:
Şiirin birimleri benttir.
Şiirin konusu tasavvuf ehlinin ilahi aşkıdır.
Şiirin uyak şeması aaba/cada… biçimindedir.
Şiirde sekizinci beyit iki bendi birbirine bağlamıştır.
Şiir aruz ölçüsüyle yazılmıştır.
Şiir terkibibent nazım şekliyle yazılmıştır.
Şiirde kendi anlamı dışında kullanılan bazı kelimeler:
Yan anlamlı kelimeler: sarhoş(aşık kendinden geçmiş)
Bulaşmak( bir işe girişmek)
Kadehin dudağı( kenarı)
Meclis( dünya, insan topluluğu)
Gözetmek( beklemek)
İncitmek( gücendirmek, üzmek)
Ham( olgun olmayan, kaba)
Mecaz anlamlı kelimeler: Harabat(meyhane)
Eteği yaş( günahkar)
Kadeh(aşk)
Göz dikmek( bir şeye sahip olmaya çalışmak)
Şarap(aşk)
4. a. Şiirdeki imgelerden bazıları aşağıya sıralanmıştır. Bunların şiirde nasıl kullanıldığını açıklayınız.
Şiirdeki İmgeler
şîre-i engûr, câm (kadeh), Harabât, gedâ, hum, mey, meyhâne, mest, gül, sadef, inci
Şîre-i Engûr(üzüm suyu): Şarap anlamında kullanılmıştır.
Câm: Aşk şarabının içildiği kadehtir.
Harabat: Meyhane anlamındadır.
Gedâ: Aşık, her zaman aşkı isteyen bir dilencidir.
Hûm: Şarap küpü aşk şarabının kaynağıdır.
Meyhane: Aşıkların toplandığı yer
Mest: Aşk sarhoşuyla kendisinden geçmiş insan
Gül: gül fidanı
Sadef: İncinin yetiştirdiği kabuktur.
İnci: Divan şiirinde kıymetli varlıkların benzetildiği bir imgedir.
b. Birinci beyitte "Şîre-i engûr, mest, mest-i Elest" kelimelerinin bir arada kullanılmasının
nedenini açıklayınız. Bu söz sanatının adını söyleyiniz.
Tenasüp sanatı
•Birinci beyitte "üzüm şiresiyle" kastedilen nedir? Açık olarak belirtilmeyen bu kavramla hangi söz sanatının yapıldığını belirtiniz.
Birinci beyitte “üzüm şiresi” sözüyle şarap kastedilmiştir. Bu sanata dolaylama denir.
Şiirdeki diğer söz sanatlarını(mecaz, istiare, telmih, tenasüp vb.) bulunuz. Bunların nasıl yapıldıklarını açıklayınız.
1.Beyit:
Üzüm şiresi—dolaylama
Sarhoş, harabat, mest— tenasüp
2.Beyit:
Eteği yaş olanlar— dolaylama
Kadehin dudağı—kadeh insana benzetilmiş—teşhis
3.Beyit:
Şarap küpünün dibi—açık istiare
Şarap, küp—tenasüp
Şarap- ilahi aşk— açık istiare
4.beyit
Azarlanmak, incitmek, hatrını kırmak— tenasüp
Kadeh kıran ham sofu— kinaye
5.Beyit:
Garaz, kötülük— tenasüp
6.Beyit:
Bey- dilenci— tezat
Ululanmak- aşağıdan almak— tezat
7.Beyit:
Köşe(kadeh) sözüyle kadehin içindeki şarap kastedilir(mecazımürsel)
Gürültü-patırtı—tenasüp
Meyhane- sarhoş— tenasüp
Vasıta Beyti:
Can alemi( Bezm-i elest) Dolaylama ve telmih
c. Şiirin dördüncü bendinde "Ferhat ve Necef" adının kullanılmasının nedenini söyleyiniz. Bu ismin şiirdeki işlevini açıklayınız.
Telmih sanatı yapılmıştır.
ç. Şiirdeki söz sanatları ve imgelerin işlevini belirtiniz.
Şiirdeki söz sanatları ve imgeler anlamın etkileyici olmasına yardımcı olmuştur.
5. Okuduğunuz şiirde şairin gözlem, izlenim, sezgi ve kişisel duyarlılığını yansıtan ifadeleri belirleyiniz. Bunun şiirdeki önemini söyleyiniz.
Şair, Allah’a kulluk ve aşk duygusunu çeşitli benzetme ve imgeler yoluyla ifade edilir.
7. Okuduğunuz terkibibentten Arapça ve Farsça kelimelere örnekler veriniz. Bu kelimelerin şiirde kullanılma nedenini tartışınız. Ulaştığınız sonucu belirtiniz.
Arapça Kelimeler: ehl-i harabat, mest-i elest, mail, bus, leb, cam, kef, sadr, bezm, cihan, hum, mey, azar, hatır, zahid
Farsça Kelimeler: şire, engur, ter-damen, alude, lik, dest, bade-perest, şiken, peymane-şikest
8. Okuduğunuz şiirin hangi gelenekle yazıldığını söyleyiniz.
Şiir, divan şiiri geleneğine göre yazılmıştır.
Read more
• Şiirdeki birimlerin sayısını söyleyiniz.
• Şiirin konusunu belirtiniz.
• Uyak şemasınıtahtaya çiziniz.
• Birimleri (bentleri) birbirine bağlayan "vasıta beyitlerin" olup olmadığını söyleyiniz.
• Ölçüyü belirtiniz.
Yaptığınız araştırma ve yukarıdaki sorulara verdiğiniz cevaplardan hareketle kitabınızdaki şiirin, hangi nazım şekliyle yazıldığını söyleyiniz.
3. Okuduğunuz şiirde kendi anlamıdışında kullanılan kelimelere örnekler veriniz.
Şiirin Yapı Özellikler:
Şiirin birimleri benttir.
Şiirin konusu tasavvuf ehlinin ilahi aşkıdır.
Şiirin uyak şeması aaba/cada… biçimindedir.
Şiirde sekizinci beyit iki bendi birbirine bağlamıştır.
Şiir aruz ölçüsüyle yazılmıştır.
Şiir terkibibent nazım şekliyle yazılmıştır.
Şiirde kendi anlamı dışında kullanılan bazı kelimeler:
Yan anlamlı kelimeler: sarhoş(aşık kendinden geçmiş)
Bulaşmak( bir işe girişmek)
Kadehin dudağı( kenarı)
Meclis( dünya, insan topluluğu)
Gözetmek( beklemek)
İncitmek( gücendirmek, üzmek)
Ham( olgun olmayan, kaba)
Mecaz anlamlı kelimeler: Harabat(meyhane)
Eteği yaş( günahkar)
Kadeh(aşk)
Göz dikmek( bir şeye sahip olmaya çalışmak)
Şarap(aşk)
4. a. Şiirdeki imgelerden bazıları aşağıya sıralanmıştır. Bunların şiirde nasıl kullanıldığını açıklayınız.
Şiirdeki İmgeler
şîre-i engûr, câm (kadeh), Harabât, gedâ, hum, mey, meyhâne, mest, gül, sadef, inci
Şîre-i Engûr(üzüm suyu): Şarap anlamında kullanılmıştır.
Câm: Aşk şarabının içildiği kadehtir.
Harabat: Meyhane anlamındadır.
Gedâ: Aşık, her zaman aşkı isteyen bir dilencidir.
Hûm: Şarap küpü aşk şarabının kaynağıdır.
Meyhane: Aşıkların toplandığı yer
Mest: Aşk sarhoşuyla kendisinden geçmiş insan
Gül: gül fidanı
Sadef: İncinin yetiştirdiği kabuktur.
İnci: Divan şiirinde kıymetli varlıkların benzetildiği bir imgedir.
b. Birinci beyitte "Şîre-i engûr, mest, mest-i Elest" kelimelerinin bir arada kullanılmasının
nedenini açıklayınız. Bu söz sanatının adını söyleyiniz.
Tenasüp sanatı
•Birinci beyitte "üzüm şiresiyle" kastedilen nedir? Açık olarak belirtilmeyen bu kavramla hangi söz sanatının yapıldığını belirtiniz.
Birinci beyitte “üzüm şiresi” sözüyle şarap kastedilmiştir. Bu sanata dolaylama denir.
Şiirdeki diğer söz sanatlarını(mecaz, istiare, telmih, tenasüp vb.) bulunuz. Bunların nasıl yapıldıklarını açıklayınız.
1.Beyit:
Üzüm şiresi—dolaylama
Sarhoş, harabat, mest— tenasüp
2.Beyit:
Eteği yaş olanlar— dolaylama
Kadehin dudağı—kadeh insana benzetilmiş—teşhis
3.Beyit:
Şarap küpünün dibi—açık istiare
Şarap, küp—tenasüp
Şarap- ilahi aşk— açık istiare
4.beyit
Azarlanmak, incitmek, hatrını kırmak— tenasüp
Kadeh kıran ham sofu— kinaye
5.Beyit:
Garaz, kötülük— tenasüp
6.Beyit:
Bey- dilenci— tezat
Ululanmak- aşağıdan almak— tezat
7.Beyit:
Köşe(kadeh) sözüyle kadehin içindeki şarap kastedilir(mecazımürsel)
Gürültü-patırtı—tenasüp
Meyhane- sarhoş— tenasüp
Vasıta Beyti:
Can alemi( Bezm-i elest) Dolaylama ve telmih
c. Şiirin dördüncü bendinde "Ferhat ve Necef" adının kullanılmasının nedenini söyleyiniz. Bu ismin şiirdeki işlevini açıklayınız.
Telmih sanatı yapılmıştır.
ç. Şiirdeki söz sanatları ve imgelerin işlevini belirtiniz.
Şiirdeki söz sanatları ve imgeler anlamın etkileyici olmasına yardımcı olmuştur.
5. Okuduğunuz şiirde şairin gözlem, izlenim, sezgi ve kişisel duyarlılığını yansıtan ifadeleri belirleyiniz. Bunun şiirdeki önemini söyleyiniz.
Şair, Allah’a kulluk ve aşk duygusunu çeşitli benzetme ve imgeler yoluyla ifade edilir.
7. Okuduğunuz terkibibentten Arapça ve Farsça kelimelere örnekler veriniz. Bu kelimelerin şiirde kullanılma nedenini tartışınız. Ulaştığınız sonucu belirtiniz.
Arapça Kelimeler: ehl-i harabat, mest-i elest, mail, bus, leb, cam, kef, sadr, bezm, cihan, hum, mey, azar, hatır, zahid
Farsça Kelimeler: şire, engur, ter-damen, alude, lik, dest, bade-perest, şiken, peymane-şikest
8. Okuduğunuz şiirin hangi gelenekle yazıldığını söyleyiniz.
Şiir, divan şiiri geleneğine göre yazılmıştır.
