Bu yazı özgün olarak http://edebiyatfatihi.blogspot.com adresinde yazılmıştır. Bu ve buna benzer konuları bu sitede bulabilirsiniz..
Read more
11.
Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları (Biryay-2013) Milli Edebiyat Döneminde Öğretici
Metinler -Sayfa 148-160
|
11. Sınıf
Edebiyat Kitabı Cevapları (Biryay-2013) Milli Edebiyat Döneminde Öğretici
Metinler -Sayfa 148-160
Milli
Edebiyat Döneminde Öğretici Metinler (Makale, Fıkra, Sohbet, Eleştiri, Tarih,
Hatıra)
Makale
11. Sınıf
Edebiyat Kitabı Cevapları (Biryay-2013) Milli Edebiyat Döneminde Öğretici
Metinler –
SAYFA
148
HAZIRLIK:
1. Millî bir
akımı oluşturmada dilin önemini açıklayınız.
Milli bir
akımın en önemli unsuru dildir. Kullanılan dil, bir milletin öz malı olmalıdır.
Millet kendi diliyle duygu ve düşüncelerini en iyi şekilde aktarabilecek, kendi
dilinde yazılmış yazıları şiirleri anlayacak ve
hissedecektir.
2. Servet-i
Fünûn Dönemine ait kitabınızda bulunan şiirlerden birini seçiniz. Şiirin kısa
bir bölümünü orijinal hâliyle okuyunuz. Şiiri bu hâliyle anlayabildiniz mi?
Açıklayınız.
Ders
kitabındaki Elhan-ı Şita şiirini orijinal haliyle okuyalım. Ne kadarını
anlayabiliyoruz? Bilmediğimiz sözcük ve tamlamalar çok mu? Şiirde ne
anlatıldığını tam olarak anlayamayız. Şiirde yabancı sözcük ve tamlamalar
oldukça fazla. Şiir ağır, süslü, sanatlı bir dille yazılmış. Halkın konuştuğu
dil kullanılmamış.
3. Dili
kullanma biçiminiz, seçtiğiniz kelimeler, vurgu ve tonlamanız, yeni tanıştığınız
birinin sizinle ilgili düşüncelerini belirlemesinde ne derece etkilidir?
Açıklayınız.
Dili etkili ve
güzel biçimde kullanan, düzgün, akıcı konuşan kişiler, karşılarındaki kişilerde
olumlu izlenimler bırakır. İnsanın kendini tanıtması ve muhatabının
düşüncelerini etkilemesinde konuşma tarzı ve dili kullanma becerisi
etkilidir.
11. Sınıf
Edebiyat Kitabı Cevapları (Biryay-2013)
4. Atatürk’ün
“milliyetçilik” kavramına niçin önem verdiğini belirtiniz.
Ders kitabında
157. sayfada yer alan metni okuyunuz.
Atatürk, ülkeyi
ayakta tutacak unsurun Türk milleti olduğuna inanmıştır. Tarih ve kültür
alanında geniş bir bilgiye sahip olan Atatürk, Türk milletini kurtaracak en
büyük gücün yine milletin kendisi olduğunu fark etmiştir. Köklü bir tarihe,
güçlü bir kültüre sahip olan bu millet, geçmişte olduğu gibi düşmanı yenerek
bağımsız yaşamını sürdürecektir. Nitekim Atatürk'ün bu düşünceleri gerekleşmiş,
milli egemenliğe dayalı bir devlet kurulmuştur.
SAYFA 151
Okuduğunuz metinde anlam bütünlüğü oluşturan birlikleri ve her birliğin iletisini tabloya yazınız. Anlam birliklerindeki iletinin metnin tamamına hâkim olup olmadığını söyleyiniz. 1. Edindiğiniz bilgiler ve metnin içeriğinden hareketle Ömer Seyfettin’in bu makaleyi yazma amacını belirtiniz. Ömer Seyfettin’in Yeni Lisan makalesini yazma amacı dilde sadeleşmenin sağlanması, Türkçenin kullanılmasının gerekliliğidir. 2.ETKİNLİK Makalenin ana fikrini aşağıya yazınız. Milletin öz varlığı olan Türkçe duygu ve düşüncelerimizi ifadeye muktedir, güçlü ve güzel bir dildir. Dilde sadeleştirmeye gidip milli bir dil oluşturmalıyız. Aynı ana fikrin o döneme ait başka eserlerde de ele alınıp alınmadığını söyleyiniz. Dilde sadeleşme fikrini ele alan ilk dergi Genç Kalemler dergisidir. O dönemde bu ana fikri ele alan başka bir eser yoktur. 2. Metinde sosyal hayatı yansıtan düşünceleri söyleyiniz. Bu düşüncelerin, o dönemin gerçekleri olup olmadığını belirtiniz. Bu sosyal hayat ve gerçeklik ile metnin ana fikri arasında nasıl bir ilişki olduğunu söyleyiniz. Metinde sosyal hayatla ilgili olarak dil ve edebiyat açısından değerlendirme yapılmış. O döneme kadar yazılmış eserlerin dilinin ağır olması dolayısıyla milli olarak nitelenemeyeceği belirtilmiş, halkın bu eserleri anlamadığı, Arapça, Farsça kelime ve kuralların yer aldığı eserleri halktan kopuk olduğu ifade edilmiş. 3. Yazar, okuduğunuz metinde, Arap ve Fars edebiyatından, inancından nasıl etkilendiğimizi anlatıyor. Metnin içeriğinden de yararlanarak halkın yaşama tarzından ve tarihten gelen değerlere önem verilip verilmediğini belirtiniz. İran ve Arap kültürünün etkisindeki yazarlar halkın yaşama tarzını önemsememiştir. 4. Yazar, anlattığı tarihî gerçeklere, Türk halkına ve gençliğe karşı nasıl bir tavır sergiliyor? Açıklayınız. Yazar, Tanzimat’la başlayan dilde millileşme hareketinin, Servet-i Fünuncuların ve Fecr-i Âti sanatçıları tarafından baltalandığını, bu hareketin yeniden başlması gerektiğini bunun için de gençlere büyük görevler düştüğünü ifade ediyor. 5. “Türk şairleri, hâkimleri hep Arapça veyahut Acem lisanı üzere yazmışlar. Padişahların, hükümet adamlarının Farisi bilmeleri lazım gibi imiş. ” Metinden alınan yukarıdaki cümleler kesinlik ifade ediyor mu? Cümlelerde kullanılan kelimeler anlatılmak istenen düşünceyi ilk okuyuşta anlamanızı sağlıyor mu? Makaleden başka örnek cümleleri de inceleyerek metindeki ifadelerin kesinlik ve açıklık bakımından özelliklerini belirtiniz. 3.ETKİNLİK Okuduğunuz metinden hareketle dilde sadeleşmeye önem verilmesinin nedenlerini aşağıya yazınız. 1.Sade dille yazmayan sanatçıların halktan kopuk olması, anlaşılamaması 2. Türkçenin eski, zengin bir dil olması 3. Milli bir edebiyatın olması için milli bir dile ihtiyaç duyulması 4. Halkın zengin bir kültürünün, edebiyatının olması 6. Metinde, “cem edatı, terkip, kroki” vb. terim ve kavramlarla; “uyanınız, bakınız, körü körüne vb.” gündelik hayatla ilgili kelimelerden yararlanılmasını nasıl değerlendiriyorsunuz? “Cem edatı, terkip, kroki” gibi kelimeler yabancı kökenli, “uyanınız, bakınız, körü körüne” gibi kelimeler Türkçe kökenli kelimelerdir. Yazar, halkın günlük hayatta kullandığı kelimelere de yer vermiş. Başka dillerden geçmiş, fakat dilimize mal olmuş kelimelerin bize ait olduğunu ortaya koyuyor. Türkçenin zengin bir dil oldğunu ispat etmeye çalışıyor. 4.ETKİNLİK Metni aşağıdaki özellikler yönünden inceleyiniz. Tespitlerinizi aşağıya kısaca yazınız. Metnin konusu dilde sadeleşme, milli bir dil meydana getirme Yazar kendi düşüncelerini mi dile getirmiş? Yazar halkın sözcülüğünü yapmıştır. Yazar düşüncelerini kanıtlıyor mu? Kanıtlıyor Metin nerede yayımlanmış? Genç Kalemler dergisinde 7. Okuduğunuz metin ve daha önce hakkında edindiğiniz bilgilerden yola çıkarak yazarın edebî ve fikrî yönü hakkındaki çıkarımlarınızı belirtiniz. 8. Ömer Seyfettin’in düşünce hayatı, makalesine nasıl yansımıştır? Açıklayınız. Ömer Seyfettin Türkçülük düşüncesine sahip, milli değerlere önem veren bir yazardır. Edebiyatta süslü, sanatlı, bireysel üslubu reddeder. Dilde sadeleşmeyi savunmuş, Genç Kalemler dergisinde dilde sadeleşmenin ilkelerini ortaya koymuştur. Ömer Seyfettin’le ilgili bilgi edinmek için internetten araştırma yapabilirsiniz.
11. Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları
Milli Edebiyat Döneminde Öğretici
Metinler (Fıkra)
Sayfa
153
SAYFA
154
1.
Metnin ana fikrini söyleyiniz.Leyleklerin olması bizi sevindirir, bize ilham verir, hayal gücümüzü zenginleştirir.
Metnin
ana fikriyle dönemin sosyal hayatı ve gerçekliği arasında bir ilişki olup
olmadığını tartışınız. Ulaştığınız sonucu aşağıya kısaca yazınız.
Metnin ana fikri dönemin sosyal yaşamında leyleklerin sevilen bir kuş, aynı zamanda şair ve yazarlar için bir ilham kaynağı olduğunu göstermektedir. 2. Anlatıcının leyleklerle ilgili düşüncesini, geniş bir okuyucu kitlesine iletirken nasıl bir tavır sergilediğini söyleyiniz. Günlük yaşamın bir parçası, bir ayrıntısı olarak sunuyor. 3. “Leylek” adlı metinde yazarın nasıl bir ifade (kesin, açık, anlaşılır, kapalı vb.) kullandığını metinde örnek cümleler vererek belirtiniz. Metinde genellikle, açık, anlaşılır, kesin ifadeler vardır. İlk paragrafta Mısırlılarla ilgili ifadede kesinlik yok, başkasından öğrenme anlamı var. Metinde geçen terim, kavram ve gündelik hayatla ilgili kelimeleri ve bunlarla yapılmış betimlemeleri yazınız. Terim: Arsenik, yıldız Kavram: hayal, muhayyile, güzel, cesaret Gündelik hayatla ilgili kelimeler:herkes, leylek, yaz Betimlemeler: 3. paragrafta betimlemeler var. Okuduğunuz metni aşağıda belirtilen özellikler yönünden inceleyerek ilgili kutucuğu ya da kutucukları işaretleyiniz. D Yazarın, günlük bir konuda kişisel düşüncelerini açıkladığı bir yazı. □ Yazar içten bir anlatım seçmiş. Bu özelliklere göre okuduğunuz metin, FIKRA türünde yazılmış bir eserdir. 4. Metnin yazılış amacını ve niçin bu türde yazılmış olabileceğini açıklayınız. Yazar gündelik hayatla ilgili bir konu seçmiş ve bunu okuyucuyla paylaşmak istemiştir. Okuduğunuz metinden ve Ahmet Haşim’le ilgili edindiğiniz bilgilerden yola çıkarak yazarın fikrî ve edebî yönüyle ilgili çıkarımlarınızı şemaya yazınız. Sayfa 156 1. Okuduğunuz metinde anlam bütünlüğü olan birlikleri belirleyip bu birliklerin iletilerini tahtaya yazınız. Metnin iletisiyle bu birliklerin arasındaki ilişkiyi açıklayınız. 2. Metnin ana fikrini bulunuz. Gerçekle ilgisi olmayan olay ve hikâyelere inanmamalıyız. 3. Metnin ana fikriyle dönemin sosyal hayatı ve gerçekliğini tartışınız. Sonuçları defterinize sıralayınız. Çocuklar, anne ve ninelerinin anlattığı mantık dışı, hayali, ürkütücü hikayelerle büyümüştür. O dönemde çoğu insan bilim ve eğitmden uzaktır. O dönemde batıl inanışları olan insanlar vardır. 4. a. Metnin ana fikrinden yola çıkarak o dönemde halkın yaşam tarzından gelen değerlere verilen önemi açıklayınız. Halkın yaşam tarzından gelen değerler içinde ibadetler, oruç, Karagöz, orta oyunundan bahsedilmiş. Dini duyarlılığımızın olduğu ancak birçok hususta batıl inanışlardan, ürkütücü hikayelerden etkilendiğimiz dile getirilmiş. b. Ahmet Rasim’in geniş halk kitlesine karşı nasıl bir tavır sergilediğini belirtiniz. Yazar, batıl inanışların yanlış olduğundan bahsetmiş. 5. a. Metindeki cümleleri kesinlik ve açıklık yönünden değerlendiriniz. Cümleler; açık, anlaşılır ve kesindir. b. Metindeki kelimelerin çoğu anlaşılır mı? Bunun nedeni, o dönemdeki dili sadeleştirme hareketi midir? Açıklayınız. Kelimelerin çoğu anlaşılır ve sadedir. Bunda o dönemdeki dili sadeleştirme hareketinin etkili olmakla birlikte asıl Ahmet Rasim’in sanat anlayışının, sade dille yazma isteğinin etkisi vardır. A. Rasim, Servet-i Fünun anlayışını benimsememiş, Ahmet Mithat geleneğini sürdürmüş, eserlerinde sade bir dil kullanmıştır. Metinde yazarın kullandığı terim, kavram ve gündelik hayatla ilgili kelime ve deyimleri aşağıya yazınız. Terim : Masal, bilmece, selamlık Kavram : Eğitim, sosyal terbiye… Gündelik hayatla ilgili kelime ve deyimler: Kulak vermek, geceleyin, kendini tutamamış.. Okuduğunuz metni aşağıda belirtilen özellikler açısından inceleyiniz. İlgili kutucuğu ya da kutucukları işaretleyiniz.HER İKİ KUTUCUĞU DA İŞARETLEYİN... Metnin özelliklerinden yararlanarak türünü belirtiniz. Metin, okuyucuyla konuşur tarzda yazıldığından söyleşi (sohbet) türündedir. Okuduğunuz metinden ve hakkında edindiğiniz bilgilerden yararlanarak Ahmet Rasim’in fikrî ve edebî yönüyle ilgili çıkarımlarınızı yazınız.
Ahmet Rasim, bu eserinde batıl inanışları mizahi bir tarzda ele almıştır. DEVAM EDECEK... |