1. “İntibah” adlı romanın kahramanı Ali Bey’in
kültürlü bir genç olarak yetiştirilmeye çalışılmasının nedenleri neler olabilir?
Günümüzde de iyi yetişip sosyal yaşantıyı ya da çevreden gelebilecek
kötülükleri bilmeyen gençler var mıdır? Böyle gençleri bekleyen tehlikeler
nelerdir?
Ali Bey, iyi yetiştirilmek isteniyor, çünkü babası yok ve aile olarak eğitim
öğretime önem veren bir ailedir. Bu ailenin en önemli özelliği olarak eğitim ve
kültüre önem vermeleridir. Abli Bey, kültürlü yetişince hem kendisine hem de
içinde yaşadığı topluma faydalı bir insan olması istenmektedir. Günümüzde de Ali
Bey gibi iyi yetişip sosyal yaşantıyı ya da çevreden gelebilecek kötülükleri
bilmeyen gençler var. Bu tarz gençler özellikle çeşitli ideoloji ve fikirlerin
veya içindeki yetiştiği toplumun özelliklerine uymayan bir yaşam tarzını
benimseyerek topluma ters düşebilmekteler.
2. Tanzimat Dönemi romanları
genellikle İstanbul’da yaşanan olayları konu edinir. Sizce bunun sebebi
nelerdir?
Yanzimat Döneminde roman yazarları sadece İstanbul’u bilirler ve oranın
dışında yaşamayı sürdürmemişlerdir. Dolayısıyla yazar içinde bulunduğu
anlatacağı için romanlarda mekan olarak sadece İstanbul geçer. İstanbul’un
dışına daha sonraki yıllarda yani Milli Edebiyat döneminde çıkılır.
3. Günümüz saati ile “İntibah”
romanının kahramanı Ali Bey’in gezmeye çıktığı saat arasında kaç saat fark
vardır? Tanzimat Döneminde niçin alaturka saat kullanılıyordu? Bu saat sistemi
ne zaman, niçin değişti?
Alaturka saat, ayrı bir saat değil ayrı bir ayar aslında, akşam güneş
batışıyla saatinizi 12:00′ye ayarlıyorsunuz, ertesi gün aynı şekilde yine
ayarlıyorsunuz. Dikkatli olmak gerek, çünkü bu saat ayarı standart değil,
güneşin batışı her akşam değiştiği için, her gün düzeltmek zorundasınız. Bu saat
sistemi Cumhuriyet’in ilanından sonra değişti. 1 Ocak 1926’tan sonra değişti.
Bu sistemin değişmesinde en büyük neden Türkiye’nin değişen dünya sistemine uyum
sağlaması için yapılmıştır.
4. Telgraf adlı metindeki olay
günümüzde de yaşanabilir mi? Bu tür sorunlar nasıl çözümlenebilir?
Bütünüyle yaşanamaz ama halen bazı yerlerde su sıkıntısı vardır.
5. Telgraf adlı hikâyede köylüler
önce suyu istiyor sonra istemiyorlar. Bu çelişki neden kaynaklanmaktadır?
Köylüler suyu kullanma konusunda yeterince bilinçlendirilseydi bu çelişki yine
de yaşanır mıydı? Açıklayınız.
Önce hiç olmadığı için istiyorlar fakat daha sonra da fazla fazla gelince
istemiyorlar. Köylüler suyu kullanma konusunda yeterince bilinçli olmadıkları
belli. Bilinçli olsalardı bu çelişki yaşanmazdı.
6. “Aksoylu Timsaha Karşı” adlı metinde tilki,
timsahın ailesinin güreşçiliğiyle nasıl alay ediyor? Metnin sonunda niçin ders
verici bir cümle yer almıştır?
Sırtının pütür pütür olmasında dolayı alay ediyor. Eğer ailen iyi güreşçi
olsaydı sırtın yere gelmekten pütür pütür olmazdı diyerek alay ediyor. Metnin
sonunda “Aklını başına devşirmeden bir işe girişenler, o işin üstesinden
gelemedikleri gibi bir de ele güne karşı gülünç olurlar, üstlerine güldürürler
herkesi. Akılsız başlarının cezasını çekerler.” diyerek verilmek istenen
kıssadan hisseyi dile getiriyor.
7. Çok övünen insanlar, hangi durumlarda zorluk
yaşayabilirler?
Çok övünmek ve kibir insana mutluluk getirmez. Bu tarz insanlar çevrelerinde
pek sevilmezler ve bunlar kendilerini olduklarında farklı gösterdiklerinden
dolayı gerçek ortaya çıkınca gülünç duruma düşerler.
8. Deli Dumrul, günümüz
İstanbul’unda yaşasaydı köprü yaptırabilir miydi? Onu engelleyen kim ya da ne
olurdu?
Hayır yaptıramazdı. Günümüzde devlet sistemi ve polisi veya jandarma gibi
özellikler olduğu için bu tarz şeylere izin verilmezdi. Günümüzde herkesin
yaptığı işler belli sistemlere göre ayrılmış. Bunun dışına çıkılması mümkün
değil. Kurallar kaideler belli.
9. Deli Dumrul hikâyesinde manzum
ve mensur bölümlerin iç içe olmasını ve olayların mensur, duyguların ise manzum
bölümlerde verilmesinin nedeni nedir?
Metinlerin birbirinden etkilenmesi ile açıklayabiliriz. Daha önce destanlarda
duygular böyle açıklanıyor ama zaman içerisinde yeni türler girse de
edebiyatımıza bir öncekinden etkilenme oluyor.
10. Deli Dumrul niçin kılıç ve
atla savaşıyor? Deli Dumrul’un yaşadıklarına göre bu hikâye hangi edebî döneme
ait olabilir?
Bu hikaye 11 ve 15. Yüzyıl arasındaki olayları anlatıyor. Deli Dumrul hikaye
Geçiş Dönemi Türk edebiyatı dönemine aittir.
11. “Adaya Vapur” metnindeki genç, İstanbul’a
nereden gelmiş olabilir? Günümüzde bu gencin yaşadığı sorunu hâlâ yaşayanlar var
mı? Bu insanların çektikleri sıkıntılar nelerdir?
İstanbul’un dışından ya da Anadolu’dan gelmiş olabilir. Vardır. Bu insanlar
kırsal kesimden geldikleri için çevreye uyum sağlamakta sıkıntı yaşamaktalar ya
da içine kapanık insanlar oldukları için uyum sağlamakta sorun yaşıyorlar.
12. “Adaya Vapur” metnindeki genci İstanbul’dan ve
memurluktan soğutan olay nedir? Gençle alay edilmesini nasıl
değerlendiriyorsunuz?
Gence soru soran bayanın onunla alaycı tavırları genci İstanbul’dan ve
memurluktan soğutmaktadır.
13. “Adaya Vapur” metninde duygular mı yoksa
olaylar mı daha ön planda verilmiştir? Neden?
Duygulara hitap eden bir metindir. Durum hikayeciliği ile yazılmıştır. Nedeni
ise buradan neler dolup bittiğinden ziyade var olan durum karşısında kişinin ne
hissettiği önemlidir.
14. “Boş Bilgi” adlı metnin kişisi Pin-Man’ın
kimsenin yapamayacağı bir iş arayışında olmasının sebepleri neler olabilir?
Sizin böyle bir tutkunuz var mı? Böyle bir tutku, her zaman Pin-Man’ın yaşadığı
gibi zararlı mıdır? Neden?
Herkesten farklı görünme isteğidir. Bu tutku zararlı olmasa da bazen insanlar
o kadar uğraşıp sonunda hiçbir elde edemeyebiliyorlar.
15. “Koca Öküz’ün Ölümü” adlı hikâyedeki Yusuf
nasıl bir kişiliğe sahiptir? Yusuf ve babası Koca Öküz’ün ölümüne üzülüyorlar
mı? Seviniyorlar mı? Bu olayda Yusuf’un takındığı tavır onun kişiliğiyle nasıl
ilişkilendirilebilir?
. …
16. Yusuf ve babası, Koca Öküz’ü
ararken kendi çektikleri sıkıntıları niçin hatırlıyorlar?
Kendi yaşamı ile öküzün yaşamı arasında bağlantı kuruyor. Çalışma ve ezilme
yönünden …
17. Koca Öküz’ün “ruhunun
boyunduruktan kurtulması” sözünden ne anlıyorsunuz?
Her türlü esaretten kurtulma olarak anlayabiliriz.
18. “Boş Bilgi” ve “Koca Öküz’ün Ölümü” adlı
metinlerin teması günümüzde nasıl yaşanabilir?
Bu iki metnin teması günümüzde de yaşanabilir, farklı şekilde olsa da konular
değişik olunca bu iki tema evrensel olduğu için günümüzde de ele alınabilir.
19. “Boş Bilgi” ve “Koca Öküz’ün Ölümü” adlı
metinlerin temasıyla ilgili bir karikatür ya da resim yapınız.
…
20. “Boş Bilgi” ve “Koca Öküz’ün Ölümü” adlı
metinlerin temasının evrensel bir tema olup olmadığını tartışınız. Tartışma
sonucu ortaya çıkan görüşü tahtaya yazınız.
Evrensel temalardır.
21. “Alişimin Kaşları” adlı metinde mekân
tasvirlerine çokça yer verilmesinin sebebi ne olabilir?
Anlatılan olayın ve olayların geçtiği mekanları daha anlaşılır olması ve kişi
ve eşyalara ait detayları ön plana çıkararak anlatımı etkili kılmak amacıyla
çokça betimleme kullanılmış olabilir. Bir de anlatıcı kamera sessizliği ile yani
gözlemci bakış açısıyla yazıldığı için ayrıntılı şekilde anlatılmalıdır..
22. “Alişimin Kaşları” adlı metinde anlatıcı niçin
kamera görevi görmektedir? Metnin kişisi tasvirleri kendi anlatsaydı metindeki
anlatım daha mı etkili olurdu? Niçin?
Metnin içinde biri anlatsaydı aynı etkiyi sağlayamazdı çünkü kahraman bakış
açısında anlatıcı görebildiği ya da ulaşabildiği şeyleri anlatacağı için
diğerlerine göre daha az anlatıma sahip olabilir.
23. “Alişimin Kaşları” adlı metindeki olaylar ne
zaman yaşanıyor?
20. yüzyılda 1960’lardan sonra yazılmış olabilir.
24. “Bin Bir Gece Masalları” adlı metnin kişileri
kimlerdir? Bu kişiler hangi olayı yaşıyorlar?
Şehrazat, Alaaddin ve annesi vardır. Bunlar lambadan cin çıkıyor ve
onların isteklerini yerine getiriyor.
Read more