… – … EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI ………..……………..… OKULU 10/… SINIFI
COĞRAFYA DERSİ 1. DÖNEM 3. YAZILISI
Tarih: …/…/……
ADI SOYADI:………………………… NU:………….. PUAN:………
1) Aşağıdaki haritada volkanik alanların yeryüzüne dağılışı görülmektedir.
Volkanların yeryüzüne dağılış alanları, aşağıdakilerden hangisinin dağılış alanlarıyla paralellik göstermez?
A) Deprem bölgelerinin
B) Fay hatlarının
C) Genç kıvrım dağlarının
D) Sıcak su kaynaklarının
E) İğneyapraklı ormanların
2)
Yukarda gösterilen kaynak çeşidinin yaygın olarak görüldüğü bölgede aşağıdaki yer şekillerden hangisi görülmez?
A) Peri bacası
B) Obruk
C) Polye
D) Uvala
E) Mağara
3) Volkanizma olaylarının etkili olduğu bir yörede aşağıdakilerden hangisinin görülmesi beklenemez?
A) Tüf platoları
B) Krater gölleri
C) Kaldera ve maar çukurları
D) Maden çeşitliliği
E) Delta ovaları
4) Yeraltına sızan suların, karstik kayaçları eritmesiyle oluşan büyük oyuklara mağara adı verilir.
Aşağıda verilen mağaralar ve bulundukları bölgeler ile ilgili eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
. MAĞARA BÖLGE
A) Karain Akdeniz
B) Damlataş Ege
C) Ballıca Karadeniz
D) İnsuyu Akdeniz
E) Cumayanı Karadeniz
5)
- Fosilli olmaları
- Tabakalı yapıya sahip olmaları
Tortul tabakaların benzer özellikleridir.
Aşağıdaki kayaçlardan hangisi bu özellikleri taşımaz?
A) Linyit
B) Mermer
C) Taşkömürü
D) Çakılkaya ( Konglemara)
E) Kumtaşı ( Gre )
6) Mağmatik sularla beslenen ve yüzeye fışkırarak çıkan sıcak su kaynakları aktif volkanların bulunduğu bölgelerde yaygındır. Bu tür kaynaklara Türkiye’de rastlanmaz .
Aşağıdakilerden hangisi bu tür kaynaklar arasında yer alır?
A) Karstik kaynaklar
B) Gayzerler
C) Fay kaynakları
D) Artezyenler
E) Jeotermal kaynaklar
7)
Şekil – II’de kesiti verilen kaynak çeşidi Şekil I ‘deki Türkiye haritasında taralı yerlerden hangisinde en fazladır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
8) Ülkemizde genç, kırıklı – kıvrımlı dağlar ve henüz oturmamış bir yapıya sahiptir.
Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’nin bu özelliğinin sonuçları arasında yer almaz?
A) depremlerin sık görülmesi
B) engebeli ve yüksek olması
C) Genç volkan dağların bulunması
D) Karstik arazinin yaygın olması
E) Sıcak su kaynaklarının fazla olması
9)
Yukarıdaki Türkiye haritasında numaralarla gösterilen taralı alanlardan hangisi birinci derece deprem bölgesi içinde yer almaz?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
10) Zeminin geçirgen olduğu karstik alanlar yeraltı suları bakımından zengindir.
Bu özelliğe bağlı olarak yukarıda verilen taralı alanlardan hangisinin yeraltı suları bakımından daha zengin olduğu söylenebilir?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
11) Aşağıda bazı göller ve oluşum şekilleri eşleştirilmiştir.
Bunlardan hangisi yanlıştır?
A ) Moğan-Alüvyal set
B) Yedigöller-Heyelan set
C ) Ulubat-Tektonik
D) Kovada-Tektonik
E ) Çıldır -Heyelan set
12) Bafa, Van, Tortum ve Büyükçekmece göllerinin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ortalama yükseltisi azdır.
B) Doğal setleşmelerle oluşmuşlardır.
C) Oluşumlarında iç kuvvetlerin payı vardır.
D) Suların kimyasal yapısı aynıdır.
E ) açık havzalı göllerdir.
13) Aşağıda dünya haritasında bazı akarsular verilmiştir.
Herhangi bir akarsu değişik iklim bölgelerinden geçiyorsa bu tip akarsulara "Karma rejimli akarsular" adı verilir.
Buna göre aşağıdaki akarsulardan hangisi bu tip akarsulara örnek olamaz?
A) Missisipi
B) Tuna
C) Amazon
D) Nil
E) Obi
14)
Yukarıdaki haritada daire içine alınmış yerlerin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dağlık alanlar olması
B) Tatlı su göllerinin bulunması
C) Ovalık alanlar olması
D) Kapalı havza göllerinin bulunması
E) Göl sularından elektrik elde edilmesi
15) Sirk gölleri aşağıdaki alanlardan hangisinde görülür?
A) soğuk kuşağın alçak ve düz alnlarında
B) Orta kuşağın yüksek dağ yamaçlarında
C) Ekvatoral bölgenin platolarında
D) Orta Asya’nın çöl bölgelerinde
E) Muson ülkeleri ormanlarında
16)
1-Baharda yeşeren, yazın sararan ot topluluklarıdır
2-Düşük sıcaklıkta görülen cılız bitkilerdir
3-Yaz yağmurları ile yeşillenen yüksek boylu otlardır
Yukarıda tanımlanan bitki toplulukları, anlatım sırasına göre hangisidir?
. 1 2 3
A) Tundra Savan Step
B) Step Çayır Tundra
C) Çayır Savan Tundra
D) Step Tundra Savan
E) Savan Tundra Step
17) Enleme bağlı bitki kuşaklarının değişimi şekildeki gibidir.
Bu şekiller incelendiğinde, aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Orman üst sınırı Ekvator'dan kutuplara doğru azalır.
B) Ekvatoral bölgede deniz seviyesine yakın yerlerde genelde geniş yapraklı ormanlar vardır.
C) Her üç bölgede de dağ çayırlarına rastlanır.
D) Akdeniz Bölgesi'nde yetişen tüm bitkiler Ekvatoral Bölge'de de yetişmektedir.
E) İğne yapraklı ormanlar soğuğa dayanıklıdır.
18) Haritada Türkiye'deki bitki topluluklarının dağılışı gösterilmiştir.
Bitki türlerinin dağılışına bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) İç Anadolu Bölgesi'nin büyük bir kesiminde küçük baş hayvancılık yapılabilir.
B) Marmara Bölgesi'nde, Akdeniz, Karadeniz ve Karasal iklim özellikleri görülür.
C) Bitki örtüsünün dağılışı enleme uyumludur.
D) Tuz Gölü ve çevresinde yağış ortalaması azdır.
E) Yükseltinin fazla olduğu yerlerde Alpin çayırları görülmektedir.
19) Aşağıdaki haritada Akdeniz iklim kuşağında yer alan bazı yöreler gösterilmiştir.
Doğal bitki örtüsünün maki olmasına karşın, taralı alanlarda iğne yapraklı ağaçların da yer aldığı gözlenir.
Bu durumun, yörenin hangi özelliğinin bir sonucu olarak ortaya çıktığı söylenebilir?
A) Yüzölçümünün geniş olmasının.
B) Arazinin engebeli bir yapıda olmasının
C) Bölgenin karstik özellikte olmasının
D) Yükselti değerlerinin farklılık göstermesinin
E) Yaz kuraklığının belirgin olmasının
20)
Yukarıdaki yağış ve sıcaklık grafiği verilmiş yer ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Asya kıtasının iç kesimlerinde görülür.
B) Sıcaklık farkları fazladır.
C) Doğal bitki örtüsü kızılçam ve makilerdir.
D) Toprakta humus miktarı azdır.
E) Toprak oluşumunda fiziksel çözülme ön planda dır.
21)
- Günlük sıcaklık farkının fazla olduğu yerlerde mekanik (fiziksel) parçalanma fazladır.
- Yağışın ve nemin fazla olduğu yerlerde kimyasal ayrışma fazladır.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinde işaretli bölgelerdeki çözülme türü doğru verilmiştir?
. Fiziksel Parçalanma Kimyasal Ayrışma
A) II, III,IV I
B) II, IV I, III
C) I, III II,IV
D) III, IV I, II
E) II, III I, IV
22) Gece ile gündüz arasındaki sıcaklık farkının fazla olduğu yerlerdeki kayaçlarda genellikle fiziksel ufalanma; hem sıcaklığın yüksek hem de yağışın fazla olduğu yerlerdeki kayaçlarda ise genellikle kimyasal çözünme görülmektedir.
Aşağıdaki tabloda, üç yerde gözlenen gece ile gündüz arasındaki ortalama sıcaklık farkı, yıllık yağış miktarı ve yıllık ortalama sıcaklık verilmiştir.
Verilen bilgilere göre, bu yerlerin hangisindeki kayaçlarda fiziksel ufalanmanın, hangisindeki kayaçlarda kimyasal çözünmenin en çok olması beklenir?
. Fiziksel ufalanma Kimyasal çözünme
A) I II
B) III II
C) II I
D) II III
E) III I
23) Aşağıda verilen topraklardan hangisi bulunduğu yerin iklim şartlarını yansıtmaz?
A) Lateritler
B) Podzol
C) Alüvyon
D) Çernozyum
E) Kahverengi step
24) Toprakların özellikleri ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Podzoller, nemli ve çok soğuk bölgelerin topraklarıdır.
B) Terra Rossa’lar bileşimindeki demir oksitlernedeniyle kırmızı renk kazanırlar.
C) Çok nemli ve çok sıcak tropikal bölgelerin toprakları olan lateritler humusça çok zengindirler
D) Çöl toprakları yüzeydeki tuz ve kireç birikmesi nedeniyle en verimsiz topraklardır.
E) Kutba yakın sahaların ve yüksek dağların toprağı Tundralardır
25 )
Yukarıdaki grafikte bir ülkenin kırsal ve kentsel alanlardaki doğurganlık oranı ile nüfus artış hızı görülmektedir.
Buna göre, bu ülke ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) ekonomik gelişmede bölgeler arasında dengesizlik vardır.
B) Nüfus artış hızı yüksektir.
C) Kırdan kente göç fazladır.
D) Sanayisi gelişmekte olan bir ülkedir.
E) Aritmetik nüfus yoğunluğu fazladır.
26) Aşağıdaki grafiklerde, iki farklı ülkenin nüfusunun yaş gruplarına göre dağılışı görülmektedir.
Taralı alanlar çalışan nüfusu gösterdiğine göre, bu iki ülke için aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?
A) I’nci ülkede nüfus artış hızı yüksektir.
B) II’nci ülkede ekonomi sanayiye dayalıdır.
C) I’nci ülkede bağımlı nüfus fazladır.
D) I’nci ülkede doğum oranı yüksektir.
E) II’nci ülkede kırdan kente göç fazladır.
27) Aşağıdakilerden hangisi, bir ülkede hızlı nüfus artışının göstergesidir?
A) Genç nüfus oranının yüksek olması
B) Kırsal nüfus oranının düşük olması
C) Endüstri ürünleri ihracatının fazla olması
D) Etkin nüfus oranının yüksek olması
E) Kişi başına düşen gelirin fazla olması
28) Bir ülkeye ait nüfus piramidinden aşağıdaki bilgilerden hangisi çıkarılamaz?
A)Yaş grupları
B)Cinsiyet yapısı
C)doğurganlık oranı
D)Şehir ve kır nüfusu
E)Ülkenin gelişmişlik düzeyi
29) Türkiye’nin ortalama nüfus yoğunluğu Avrupa ülkelerine oranla düşük olmasına karşın nüfus artış hızı Avrupa ülkelerinden oldukça yüksektir. Bu da gelecekte Türkiye için önemli sorun oluşturacaktır.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin gerçekleşmesi durumunda geçerliliğini yitirir?
A) Dış ülkelere olan göçün artması
B) Ulusal geliri yükseltmek ve dengeli dağılmasını sağlamak
C) Tarım alanlarını daha verimli hale getirmek
D) Nüfus yoğunluğu az olan bölgelerin nüfusunu artırmak
E) Eğitilmiş iş gücü sayısını artırmak
30) “Gelişmiş ve geri kalmış ülkelerin nüfus yapısı birbirinden farklıdır”
Bu farklılık, aşağıdakilerin hangisinde en az görülür?
A) Genç nüfusun oranında
B) Nüfusun doğurganlık oranında
C) Kadın-erkek nüfusun oranında
D) Ortalama insan ömründe
E) Çocuk ölümlerinin oranında
31) Aşağıdaki nüfus piramidlerinden hangisi doğum oranlarının son yıllarda hızlı bir şekilde düştüğü ülkeye aittir?
32) Aşağıdaki tabloda üç bölgenin doğum, ölüm ve nüfus artış oranları verilmiştir.
Buna göre, tablodan elde edilen bilgilerle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) I. Bölgenin göç yoluyla kaybettiği nüfus daha çoktur.
B) III. Bölgede yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki payı daha azdır.
C) II. Bölgenin aldığı ve verdiği göç oranları nüfus artışından etkilenmemiştir.
D) II. Bölgenin doğum oranı, III. Bölgenin doğum oranından fazladır.
E) Üç bölgenin gelişme düzeyleri farklıdır.
33) Aşağıdakilerden hangisi nüfusun hızla artmasının nedenlerinden değildir?
A) Nüfusun katlanarak çoğalması
B) Tıp alanındaki gelişmeler
C) Eğitim seviyesinin yükselmesi
D) Salgın hastalıkların önlenmesi
E) Beslenme şartlarının iyileşmesi
34) Doğurganlık oranının yüksek olduğu bir bölge için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
a) Kırdan kente göç olayı yaşanır
b) Genç nüfus oranı fazladır
c) Nüfus bağımlılık oranı yüksektir
d) Doğal nüfus artış hızı fazladır
e) Nüfusun iki katına çıkma süresi uzundur.
35) Orta Asya, Himalayalar, Kongo havzası ve Grönland yeryüzünün çok seyrek nüfuslu yerlerine birer örnektir.
Bu bölgelerin coğrafî özellikleri göz önüne alındığında, aşağıdakilerden hangisinin bir yerdeki nüfusun seyrek olmasına neden olduğu söylenemez?
A) Akarsu boylarının uzun olması
B) Yağış miktarının çok az ve yağış rejiminin düzensiz olması
C) Yıl boyunca, nem oranının yüksek ve yağış miktarının fazla olması
D) Buzulların geniş alan kaplaması
E) Engebenin çok fazla olması
36)
a-Doğum oranının yüksek olması
b-Ortalama yaşam süresinin uzun olması
c-bebek ölüm oranının düşük olması
d-genç nüfusun fazla olması
Yukarıda verilenler hangiler gelişmiş hangileri geri kalmış ülkelerin özelliğidir?
. Gelişmiş ülke Geri kalmış ülke
A)a-b c-d
B)b-c a-d
C)b-d a-c
D)c-d a-b
E)a-d b-c
37)
Yukarıda Türkiye'nin nüfus artış hızının 1935-1990 yılları arasındaki değişim grafiği verilmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi bu grafikten çıkarılacak doğru bir sonuç olamaz?
A) Nüfus sürekli olarak artmıştır.
B) Nüfus artış hızının en az olduğu yıl 1945 dir.
C) 1965 ile 1975 yılları arasında nüfus artışı hızı aynıdır.
D) 1945 de nüfus miktarında azalma olmuştur.
E) Nüfus artış hızının en fazla olduğu yıl 1960 dır.
38)
Yukardaki grafikte nüfus nüfus artış oranları ile doğurganlık oranları verilmiştir.
Bu grafiğe göre aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşılamaz?
a)Gelişmişlik düzeyi en az olan ülke 5 tir
B)5.bölge dışarıya en fazla göç veren bölgedir
C)1.bölge diğerlerine göre daha fazla göç almaktadır
D)1 ve 3. bölgeler göç alırken diğer bölgeler göç vermektedir
E)2.bölgede nüfus yoğunluğu diğer bölgelere göre daha azdır.
39)
Doğum oranının en yüksek olduğu kıta Afrika'dır. Daha sonra Güneybatı Asya ve Güney Amerika gelir.
Aşağıdakilerden hangisi ile doğum oranının fazlalığı arasında direkt bir etkileşim kurulabilir?
A) Tarım alanlarının fazlalığı
B) Gelişme düzeyi ve sanayileşme oranı
C) Tarımsal çeşitlilik
D) Hayvancılık faaliyetleri
E) Tarım alanlarının fazlalığı
40) Aşağıdaki grafik 1990 yılında Türkiye nüfusunun yaş gruplarına ve cinsiyete göre dağılımını göstermektedir.
Çalışma çağı, bebeklik çağı, genç nüfus ve yaşlı nüfus terimlerinin tanımları verildiğinde, bu grafikten aşağıdakilerden hangisiyle ilgili yaklaşık bilgi elde edilemez?
A) Türkiye’nin toplam nüfusu
B) Genç nüfusun yaşlı nüfusa oranı
C) Erkek nüfusun kadın nüfusa oranı
D) Cinsiyete göre bebek ölüm oranı
E) Kadın ve erkeklerdeki çalışma çağındaki nüfus
BAŞARILAR DİLERİM…
CEVAP ANAHTARI
1E 2A 3E 4B 5B
6B 7B 8D 9B 10D 11E
12B 13C 14D 15B 16D 17D
18C 19D 20C 21B 22C 23C 24C
25E 26E 27A 28D 29B 30C
31D 32B 33C 34E 35A
36D 37D 38E
39B 40Ebi
