Her şey birkaç saat içinde olup bitti. Önce bir yağmur boşandı. Sonra da dağlardan köye yaman bir sel geldi. Önüne ne çıktıysa aldı götürdü. Evlerle birlikte bütün eşyalar da sele gitti. Bunun üzerine köylüler toplandılar. Hepsi:
- Bu böyle olmaz, dediler. Bu iş böyle gitmez. Bu bizim köy, bahtsız bir köy. Çünkü iki dağ arasında Yağmur boşandı da sel indi mi her şeyimizi sele veriyoruz. Bir şey yapmamız gerek. Bir genç:
- Alıp başımızı gidelim, dedi. Büyük şehirlere gidelim. Oralarda iş yok mu? İş bulur, çalışırız. Bir ihtiyar:
- Olmaz öyle şey, dedi. Evden, yurttan ayrılmak kolay değil. Herkes bırakır giderse köy kime kalacak? Şu güzel dağ, şu güzel tepeler, şu bahçeler ne olacak? Bu köyü bırakamayız, başka yerlere gidemeyiz. Başka bir genç:
- Her yıl sel geliyor. Emeklerimiz boşa gidiyor. İnsan nerede olsa çalışır, nerede olsa karnını doyurur, dedi.
İhtiyar adam kızdı:
- Sen ne diyorsun oğul, dedi. Senin dediğin, insanoğluna yakışmaz. Köyde kalacak, hep birlikte sele karşı savaşacağız, bize bu yakışır.
Köylülerin arasında en yaşlısı Koca Hasan’dı. Koca Hasan dedi ki:
- Bundan yıllarca önce, bu köyde, sel nedir kimse bilmezdi. Ama o zamanlar köy böyle değildi. Dağlar, bayırlar, tepeler hep ormandı. Her yan yeşillikler içindeydi. Daha sonra o kesti, bu kesti, yavaş yavaş orman tükendi. Dağlar, tepeler, bayırlar kelleşti. Böylece olanlar bize oldu. Artık yağmur yağdı mı ardından da sel geliyor.
Şimdi yapacağımız bir iş var. Köyü ağaçlandıracağız. Dağlara, tepelere bol bol ağaç dikeceğiz. Başka çaremiz yok.
Koca Hasan sustu. Herkes ona hak verdi. Ertesi gün, bütün köylü ağaç dikmeye başladı. (Orhan ASENA)
1) Yukarıdaki öykünün teması ( ana düşünce ) nedir?(5p)
2) Yukarıdaki öyküde gencin büyükşehre gitmek istemesinin sebebi nedir?(5p)
3) Köylülerin Köylerini bırakmamasının sebebi nedir?(5p)
4-) Geleneksel Türk Tiyatrosunun çeşitlerini yazınız.(6p)
“ İçinde çok acı saatler geçirmiş olmama rağmen küçük odamdan adeta hüzünle ayrıldım. Mektepte bize bir şiir ezberletmişlerdi. İnsan, yaşadığı yerlerde beraber bulunduğu insanlara görünmez ince tellerle bağlanırmış; ayrılık vaktinde bu bağlar gerilmeye, kopan keman telleri gibi acı sesler çıkarmaya başlar, hep birinin gönlümüzden kopup ayrılması bir ayrı sızı uyandırırmış. Bunu yazan şair ne kadar haklıymış!”
5-) Yukarıdaki metni anlatıcı (yazar) hangi bakış açısı ile yazmıştır? Neden (5p)
6-) Aşağıdaki dörtlükteki uyak düzeni ve çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?(5p)
Öyle hesapsız coştuğum olur ki sanırım
Mektepten henüz çıkmışım yaşım yirmi bir
Kurduğum düşü gerçek etme gücü bendedir
Ama nerde! Her bahar şaşmadan aldanırım
A) Çapraz uyak – tam uyak
B) Düz uyak – yarım uyak
C) Sarma uyak – tam uyak
D) Sarma uyak – zengin uyak
E) Çapraz uyak – zengin uyak
7-)Aşağıdakilerden hangisi manzum olarak yazılmış tiyatro türündeki eserlere verilen isimdir? (5p)
A) Lirik şiir
B) Dramatik şiir
C) Epik şiir
D) Didaktik şiir
E) Pastoral şiir
Güzel şeyler düşünelim diye
Yemyeşil oluvermiş ağaçlar
Cahit Sıtkı Tarancı
8-)Bu şiirde aşağıdaki edebî sanatlardan hangisi kullanılmıştır?(5p)
A) Teşhis
B) İntak
C) Teşbih
D) Hüsn-i talil
E) Mübalağa
9-) Aşağıdakilerden hangisi roman türünün özelliklerinden biri değildir? (4p)
A) Yazıldığı devrin sosyal ve siyasal olaylarını yansıtır.
B) Ele alınan olayın gerçek ya da gerçeğe uygun olması gerekir.
C) Ele alınan olay etrafında pek çok küçük olay vardır.
D) Kahramanları olağanüstü özelliklere sahiptir.
E) Psikolojik,Köy,Edebi gibi bazı türleri vardır.
10-) Mesnevi türünün özeliklerinden 3 madde yazınız.(3x2p)
Yabancı bir fısıltı söyleyecek adını
Tanıdığım bir gülüş kıvrılacak içerde
Yukarıdaki dizelerle;
I. kapının kanadını
II. karşımda ürperecek halı
III. vurur vurmaz duvara
IV. sedir ve perde
Parçaları kullanarak çapraz uyak düzeninde bir dörtlük oluşturulmak isterse, son iki dizenin sıralanışı aşağıdakilerden hangisi gibi olur? (5p)
A) I. ve II. B) II. ve III C) III. ve I.
IV.ve III. IV. ve I. II. ve IV.
D) I. ve III. E) IV. ve III.
II. ve IV. II. ve I
12-) Bu tür yazılarda olaylar ve kişiler tamamıyla düşseldir. Kişiler, iyiler ve kötüler olarak karşımıza çıkar. Konuşmalar kalıplaşmıştır. İnsan dışı varlıklar bile insan gibi konuşur. Olaylar karşıtlıklar üzerine kurulur. Yer ve zaman belirsizdir.
Bu parçada sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?(4p)
A)Roman B) Destan C) Mesnevi D)Masal E) Halk Hikayesi
13-)Aşağıdaki cümlede boş bırakılan yerlere uygun kelimeleri yazınız. (4x1puan)
İki tür hikaye (öykü) tekniği vardır bunlar: ………………………………………. ve ……………………………………..
Bu iki hikaye tekniğinin Türk Edebiyatında en önemli temsilcisi ise ……………………………. ve ……………………….
14-)Aşağıdaki tanımları Modern Türk edebiyatının hangi türleri olduğunu yazınız. (3×2 puan)
Acıklı üzüntülü olayları, bazen güldürücü yönlerini de katarak konu alan sahne oyunudur.
Güldürüye dayalı sahne oyunudur.
Konusunu efsanelerden veya tarihsel olaylardan alan acıklı sonuçlara bağlanan bir tür tiyatro eseridir.
15-) Karagözün bölümlerinin isimlerini yazınız.(6p)
16-) Hikâye ve roman türünün yapısını oluşturan unsurları yazınız.(6p)
17-)Halk hikâyesinin özellikleri ile verilen bilgiler Doğru ise (D), yanlış ise (Y) yazınız.(5x1P)
( ) Oluştukları çağdaki sosyal yapıyı ve iç mücadeleleri yansıtır.
( )Sevgi ve kahramanlık konuları işlenir
( ) Anlatım tümüyle nesir şeklindedir
( ) Kişiler gerçek yaşamdakine yakındır; olağanüstülükler oldukça sınırlıdır.
( ) Anlatıcıları okuryazar, az çok kültürlü kişilerdir.
“Irak yoldan arzulayıp geldiğim
Ferhat gibi karlı dağlar deldiğim
Elâ gözlerine kurban olduğum
Tatlı dillerine adam doyar mı ”
18-) Yukarıdaki şiirin altı çizili ikinci dizesinde hangi söz sanatı yapılmıştır?(4p)
19-) Geleneksel Türk Tiyatrosunun Modern Türk Tiyatrosundan farklarından 3 tanesini yazınız.(9p)
