Bu yazı ilk kez edebiyatfatihi.blogspot.com sitesinde yayınlanmıştır. Bu tarz konuları bu sitede de bulabilirsiniz.
BİRYAY 11. Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları Milli Edebiyat
Döneminde Şiir ( Coşku ve Heyecanı Dile Getiren Metinler) Sayfa
161-163
IV ÜNİTE: MİLLİ EDEBİYAT
DÖNEMİ
3. Coşku ve Heyecan Dile Getiren Metinler
(Şiir)
11.
Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları (Biryay-2013) Milli Edebiyat Döneminde Şiir (
Coşku ve Heyecanı Dile Getiren Metinler) Sayfa 161
HAZIRLIK
- 1. Sizce şiirde her tür duygu, düşünce, bilgi aktarılabilir mi? Açıklayınız.
Bu
şiir anlayışlarına göre değişiklik gösterebilir. Kimileri şiir bilgi aktarma
yeri değildir düşüncesiyle hareket ederek şiirin duyulmak, hissedilmek için
yazıldığını söyler. Kimileri şiirle düşüncelerini aktarmayı amaçlar. Genel
olarak baktığımızda şiirde her türlü duygu ve düşüncenin, dil şiirsel işlevde
kullanılarak aktarılabileceğini söyleyebiliriz. Sizler farklı düşünüyor
olabilirsiniz. Bu konuda kendi düşünceniz neyse belirtebilirsiniz.
2.
Şiirin sosyal hayatı yansıtması konusunda düşüncelerinizi
belirtiniz.
Şiir
sosyal hayatı yansıtabilir. Bireysel şiirlerde bile sosyal hayattan izler
görülür. Toplumsal bir temayı ele alan şiirlerde toplumun gelenekleri,
zihniyeti, inançları, ekonomik durumu vb. ortaya konur.
11.
Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları (Biryay-2013) Milli Edebiyat Döneminde Şiir (
Coşku ve Heyecanı Dile Getiren Metinler) Sayfa 162
a. 1911-1923
yılları arasında yazılmış olan üç şiiri yapı, tema, ses, söyleyiş, dil ve
anlatım bakımından karşılaştırıp aşağıdaki tabloya yazınız. Farklılıklarını
sıralayınız.
b. Okuduğunuz şiirlerden hareketle 1911-1923
yılları arasında yazılan şiirleri; ses, söyleyiş, yapı, tema, dil ve anlatım
bakımından değerlendirerek tahtada bir şema üzerinde
gruplandırınız.
1911-1923 yılları arasında yazılan şiirlerin
özellikleri:
YAPI: Bu dönemde ölçü olarak çoğunlukla hece
kullanılmış. (Ziya Gökalp, Mehmet Emin Yurdakul, Beş Hececiler, Rıza
Tevfik…)
Aruz
ölçüsüyle de şiirler yazılmış. (Mehmet Akif, Yahya Kemal, Ahmet
Haşim)
Dörtlük
nazım biriminin yanında beyit ve bentler kullanılmış.
Halk
şiiri nazım şekillerinden yararlanılmış. Bunun yanında Batı’dan alınan nazım
şekilleri ve serbest müstezat kullanılmış.
TEMA:
Milli konular, Türklük bilinci,
halkın yaşayış biçimi, yurt sevgisi gibi toplumsal konuların yanı sıra hüzün,
ayrılık, yalnızlık gibi bireysel konular da
işlenmiştir.
DİL VE ANLATIM: Milli Edebiyat Döneminin
en önemli yönü dilde sadeleşmenin sağlanmasıdır. Şairlerin çoğu sade dille
eserler vermiştir. Eski şiirin dil anlayışıyla eserler verilse de genel eğilim
sadeleşme yönündedir.
1.
Grup sözcünüzden Ziya Gökalp hakkında yaptığınız araştırma ve sınıfa
getirdiğiniz Ziya Gökalp’e ait şiir örneğini okumasını isteyiniz. Edindiğiniz
bilgilerden hareketle şairin şiir anlayışını belirtiniz. Aşağıda verilen
isimlerin Ziya Gökalp’ın şiir anlayışıyla ilgisini
açıklayınız.
Ziya
Gökalp, sade dille hece ölçüsüyle Türkçülük düşüncesini, milli konuları işleyen
didaktik şiirler yazmıştır. Ziya Gökalp’le aynı anlayışta olan şairler Mehmet
Emin Yurdakul, Ali Canip Yöntem vb sanatçılardır. Bu sanatçılar da sade dil ve
hece ölçsüyle Türkçülük düşüncesini işlemişlerdir.
Rıza
Tevfik Bölükbaşı, hece ölçüsünü kullanmış, sade dille şiirler
yazmıştır.
- 1. a. Grup sözcünüzden Yahya Kemal’in kitabınızdaki şiirini ve sınıfa getirdiğiniz örnek şiiri bir kez okumasını isteyiniz. Şiir okunurken kulağınıza hoş gelen ses tekrarlarını belirtiniz. Bu ses tekrarları, size gecenin hülyalara dalınan sessizliğini hissettirdi mi? Açıklayınız.
Bu
şiirle ilgili düşüncelerinizi aktarınız. Yahya Kemal’in şiirde ahenge, ses
güzelliğine önem verdiğini dikkate alınız.
b.
Grup sözcülerinizden Yahya Kemal Beyatlı ve Ahmet Haşim’in şiir anlayışı
hakkında edindiğiniz bilgileri arkadaşlarınıza aktarmasını
isteyiniz.
Yahya
Kemal ve Ahmet Haşim’in Türk edebiyatında saf şiirin temsilcisi olduklarını
belirtelim. Saf (öz) şiirin özellikleri hakkında araştırma
yapınız.
c.
Grup sözcünüzden Mehmet Akif Ersoy’un şiir anlayışı hakkındaki bilgileri
arkadaşlarınızla paylaşmasını isteyiniz. Mehmet Akif Ersoy’a ait, sınıfa
getirdiğiniz şiiri gruptan bir arkadaşınızın okumasını isteyiniz. Şairin şiir
anlayışının metne nasıl yansıdığını açıklayınız.
Mehmet
Akif Ersoy’un, şiirlerinde toplumsal konulara değindiğini, halkın yaşayış
tarzını ve değerlerini anlattığını belirtelim. Mehmet Akif Ersoy’un şiir
anlayışını araştırınız.
ç. Servet-i
Fünûn ve Fecr-i Atî Dönemi şiir anlayışı hakkındaki bilgilerinizden yararlanarak
1911- 1923 yılları arasında Yahya Kemal ve Ahmet Haşim ile saf şiire ait nasıl
bir arayış olduğunu belirtiniz.
3. Seyfi
Baba’nın yaşam tarzıyla halkın yaşam tarzı arasında nasıl bir benzerlik olduğunu
açıklayınız. Şiirde hangi toplumsal değere yer verildiğini
belirtiniz.
Yaşlılık
ve hastalıktan dolayı çalışamayacak duruma gelen Seyfi Baba’nın bu duruma
düşmesinden dolayı yaşadığı üzüntü dile getiriliyor. Seyfi Baba, ekmek parasını
kazanmak zorundadır. Kimsesizdir, çalışmazsa, ekmek parasını kazanmazsa aç
kalacaktır. Seyfi Baba gibi insanlar toplumumuzda mevcuttur. İhtiyarlığın ve
yoksulluğun olumsuz etkilerinin görüldüğü bu insanlara yardım eli
uzatılmalıdır.
Zor
da olsa çalışarak ekmek parası kazanmak
Yoksul
ve yaşlı kişilere başkasına muhtaç duruma düşürmeden yardım elini
uzatmak.
11.
Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları Milli Edebiyat Döneminde Şiir ( Coşku ve
Heyecanı Dile Getiren Metinler) Sayfa 163
Yaptığınız
araştırmalardan da yararlanarak aşağıdaki isimlerden hangilerinin Millî Edebiyat
döneminde de eserler vermeye devam etmiş Edebiyat-ı Cedide Dönemi sanatçısı
olduğunu, ilgili kutucukları işaretleyerek
belirtiniz
ALİ CANİP YÖNTEM X
YAKUP KADRİ KARAOSMANOĞLU X
a.
Belirleyeceğiniz bir konuda kısa bir manzum hikâye kaleme
alınız.
b.
Manzum hikâyenizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
c.
Sınıf içi oylama yoluyla seçeceğiniz ilk üç metni panonuza
asınız.
1.
1911-1923 yılları arasında yazılan üç grup şiirden en çok hangisini
beğendiğinizi nedenleriyle açıklayınız. Günümüzde yazılan şiirlerin bu üç grup
şiirden hangisiyle benzeştiğini belirtiniz.
2.
Saf şiir anlayışına özgü düşüncelerinizi belirtiniz.
Saf
şiirin özellikleri:
Arınmış
anlamına gelen saf şiirde şiirsellik ön planda tutulur.
Soyutluk
ve anlam kapalılığı vardır.
Ahenk
ve musiki ögeleri ön plandadır.
Saf
şiirde; anlam, şekil, ahenk, hayal ögeleri birleşerek bir bütün
oluşturur.
Saf
şiir için müzikle söz arasında oluşturulan fakat müziğe yakın olan şiirdir,
diyebiliriz.
Şiir
anlaşılmak için değil duyulmak için yazılır.
Şiirde
söz sanatları ve imgeler şairaneliği oluşturur.
Saf
şiirin dünya edebiyatındaki öncüsü Paul Verlaine, Türk edebiyatındaki öncüleri
Yahya Kemal Beyatlı ve Ahmet Haşim’dir.
1.
Aşağıdaki bilgilerden hangisi 1911-1923 yılları arasında yazılan şiirlerin
özelliğini yansıtmaz?
A.O
dönemde şiirin üç gruba ayrılması
B.Mehmet Akif in, bu dönemin lirik şiir yazan şairlerinden
olması
C.
Sade dil ve hece ölçüsüyle yazılan şiirlerin Ziya Gökalp’ın çevresindeki
şairlerce benimsenmesi
D.Yahya
Kemal ve Ahmet Haşim’in saf şiirin öncüsü olması
E.Saf
şiirde, anlamdan çok ses ve söyleyişin önemli olması
CEVAP
B
2.
Aşağıdaki bilgilerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına “Y”
yazınız.
(D
) Servet-i Fünûn Dönemi şairlerinden Ali Canip Yöntem, Millî Edebiyat Döneminde
de eserler vermiştir.
(D
) Mehmet Akif, yazdığı manzumelerinde sosyal hayatı ve halkın yaşam tarzıyla
değerlerini aktarır.
(Y
) Yahya Kemal, şiirlerinin hepsini hece ölçüsüyle
yazmıştır.
3.
Aşağıdaki kelime ve isimlerden birbirleriyle ilgili olanları
eşleştiriniz.