TRAJEDİ (TRAGEDYA)
Hayatın acıklı yönlerini, kendine özgü kurallarla
sahnede göstermek; ahlâk, erdem örneği vermek amacıyla yazılmış manzum tiyatro
türüne denir. Trajedinin ilk örnekleri, MÖ 6. yüzyılda eski Yunan tanrılarından
Dionysos için düzenlenen törenlerden doğmuştur. Trajedi, klasizmin etkisiyle
(Klasizmde eski Yunan ve Latin edebiyatları örnek alınır.) 17. yüzyılda yeniden
canlanmış ve 19. yüzyılın ikinci yarısına kadar devam etmiştir. Eski Yunan
edebiyatında Aiskhyleos, Sophokles ve Euripides; 17. yüzyıl Fransız edebiyatında
Corneille ve Racine tanınmış trajedi yazarlarıdır. Bizim edebiyatımızda Orhan
Asena’nın “Hürrem Sultan”, Turan Oflazoğlu’nun “Genç Osman, Kösem Sultan, IV.
Murat, Deli İbrahim”, Güngör Dilmen Kalyoncu’nun “Kurban” adlı oyunları trajedi
türüne örnektir.
Trajedinin Özellikleri
a)Konular
tarihten, mitolojiden, efsanelerden ve seçkin kişilerin hayatından
alınır.
b)Kişiler
tanrı, tanrıça ve soylu kişilerdir.
c)Üslûp
soyludur. Kötü, bayağı sözler ve söyleyişler yoktur.
ç)Kişiler
arasındaki dövüşme, yaralama ve öldürme gibi korkunç ve çirkin olaylar sahnede
gösterilmez; haber verilir.
d)Eserler
manzum olarak yazılır.
e)Eser beş
perde (bölüm) olarak düzenlenir; bölümler arasında koronun lirik şiirleri yer
alır.
f)Üç birlik
kuralına uyulur.
