DESTANLARIN
OLUŞUM AŞAMALARI
1
– Doğuş aşaması : Milletlerin hayatında derin izler bırakan tarihi , sosyal ya
da doğal bir olay yaşanır ve bu olay içinde yüceltilmiş kahraman ya da
kahramanlar bulunur.
2
– Yayılma aşaması : Yaşanan olay ve olay içindeki kahramanlar sözlü gelenek
yoluyla kuşaktan kuşağa , bölgeden bölgeye aktarılır.
3
– Derleme Aşaması : Sözlü gelenekte yaşayan bu destanları güçlü şairler , bir
bütün olarak derler ve yazılı metin biçimine getirir.
Destanlar
oluşumları bakımından iki grupta incelenebilir.
a)
Doğal Destanlar: Halk arasında ortaya çıkan anonim ürünlerdir.Doğuş , yayılma ,
derleme aşamalarından geçerek kendiliğinden oluşmuş , toplumun ortak malı olmuş
destanlardır. Bunlar genellikle daha sonra bir şair tarafından derlenip
düzenlenmiştir. Bu türe örnek olarak şu destanları
sıralayabiliriz.
İliada,
Odysseia Yunanlıların
(Homeros)
Kalevala
Finlilerin
Nibelungen
Almanların
Ramayana,
Mahabarata Hintlilerin
Cid
İspanyolların
Chanson
de Roland Fransızların
Gılgamış
Sümerlerin
b)Yapma
(Suni) Destanlar: Toplumu etkileyen herhangi bir olayı bir şairin doğal
destanlara benzeterek kaleme alması sonucu ortaya çıkmış olan destanlardır.
Yapma destan örneği olarak şunları sıralayabiliriz:
Virgilius
Aeneit
Dante
İlahi Komedi
T.Tasso
Kurtarılmış Kudüs
Milton
Kaybolmuş (Kaybedilmiş) Cennet
Firdevsi
Şehnâme
