AÖF Ekonominin Güncel Sorunları 5. Ünite Ders Notları

Ekonominin Güncel Sorunları
ÜNİTE 5
(SoruCevap)

*Teknoloji nasıl bir faktördür ?
-Ekonomik sistemleri ve toplumsal yapıyı oluşturan bir faktördür.

*Kaç ekonomik sistem meydana gelmiştir?
-tarım ekonomisi -Sanayi ekonomisi -20 yy da bilgi ekonomisi

*Ekonomik sistemleri oluşturan temek faktörler nelerdir ?
-teknoloji ve teknolojik yenilikler

*Teknolojik gelişme nasıl sonuç doğurur?
-büyümeyi anlamlı kılar
-istihdam üzerindeki etkileri belirsizdir.
-yaratıcı ve yıkıcı etki doğurabilir.

*Teknolojik yenilik nasıl sonuç doğurur?
-daha önce yapılmamış şeylerin yapılmasına olanak sağlar.

*Teknoloji nedir ?
-Hizmet ve ürün üretiminin girdileri ürüne dönüştürme tekniğidir. (kısaca)
-bilgi organizasyon ve tekniklerin bütünü

*Teknolojik Değişim nedir ?
-ekonomik faaliyetlerde yeni yöntemlerin, yeni üretim işlemlerinin veya yeni sistemlerin ilk kez kullanılmasıdır.

*Teknolojik değişimde kaç aşama vardır ?
-buluş: ekonomide uygulama potansiyeli olan yeni düşüncelerin oluşturulması
-yenilik : buluşun ilk ticari uygulama aşamasıdır (ürün ve süreç olarak 2 ye ayrılır )
-yeniliğin yayılması : teknolojik yeniliğin etkisi bu aşamada ortaya çıkar

*Teknolojik yenilikler nedir ?kaça ayrılır ?
-ürün yeniliği : yeni ürünün ilk ticari üretimi veya mevcut bir ürünün kalitesini arttıran değişikliklerdir
-süreç yeniliği : mevcut bir ürünün yeni süreç ile üretilmesidir.

*Manuel (2006) teknolojik yeniliği neleri içerir?
-kullanılan ekipmanlarda
-insan kaynaklarında
-çalışma metodlarında
-kombinasyonlarında değişimleri içerir

*Teknolojiler kaça ayrılır ?
-genel amaçlı teknolojiler (bilgi ve iletişim teknolojileri 'BIT' -bioteknoloji-nanoteknoloji)
-gelişen sektöre özgü teknolojiler( genel amaçlı teknolojilerin gelişmesine bağlıdır)

*Genel amaçlı teknolojilerin özellikleri nelerdir ?
-gelişim için yüksek potansiyele sahiptirler
-geniş alanlarda uygulanabilirler
-yeni teknolojilerin gelişmesine olanak sağlarlar
-doğal kaynaklardan çok miktarda kullanılmıştır
-bu teknolojileri kullanan firma sektör ve ülkelere çok önemli ekonomik fayda sağlar

*İktisatta teknolojiye ilişkin yaklaşımlar nelerdir?
-klasik iktisat yaklaşımı (aynı zamanda tek.gel.ekonomi üzerindeki etkilerine yönelik ilk yaklaşımdır )
-neo-klasik yaklaşım
-neo-keynesci yaklaşım

*Klasik iktisat yaklaşımı nedir ?
-DAvid Ricardo ve Karl Max teknolojik gelişmeyi emek başına çıktı düzeylerinde meydana gelen değişmelerle açıklamakta ve teknolojik gelişmeinin bölüşüm üzerindeki etkileri açısından farklı düşünceler sahiptir.

*Teknolojik Gelişmenin bölüşüm üzerindeki etkileri açısından görüşler nelerdir ?
-David Ricardo : Teknoloji sermayenin bir bileşeni olarak ele almakta ve tek.gelişmeyi üretim sürecinde makina kullanımı şeklinde ifade etmektedir.
-Karl Max : Teknolojik gelişme teorisi ile uzun dönemde bölüşüm sorununu çözümlemekte biryandanda kapitalist birikimin sonuçlarını ortaya koymaktadır.

*Karl Max teknolojik Gelişmenin yorumu nedir ?
-te.gelişme sermaye malları biçiminde yeni sermayenin bir bileşeni olarak ifade edilmekte

*Neo-Klasik teknoloji yklaşım nedir ?
-Tek.gel. yaklaşımı üretim fonksiyonunun temeline dayanmakta ve teknoloji emek ve sermaye gibi bir üretim fakötürü kabul edilir.
-kısa dönemde sabit olduğu ve tek. değ. ancak orta ve uzun dönemde söz konusu olabileceğini varsaymaktadır

*Neo-Klasik teknoloji yaklaşımı tek.değişme 2.biçimde modelleşir bunlar nelerdir?
-içerilmiş tek.değ : tek.deg ortaya çıkması için zaman geçmesi yetmeyip yeni yatırımların yapılması
-içerilmemiş tek.değ. : tek değ. belirli bir girdi bileşiminden elde edilen çıktı miktarının zman içerisinde sürekli olarak artması

*Teknolojik ilerleme hangi nedenlerle sermaye birikimi tarafından uyarılmaktadır. (kanımca sermaye birikimine ihtiyaç duymaktadır gerekmektedir diyebilirz)?
-yeni sermaye daha iyi yönetim ve örgütsel yapılanmayı sağlayabilmekte
-yeni ser. genellikle yaparak ögrenme oluşturur sağlar
-tek.ilerlme araç ve donanımları modernleşme fırsatı doğurarak yeni sermaye birikimi oluşturabilir.
-yeni sermaye bilgi dışsallıkları oluşturabilir (teknolojik gelişme ve ekonomik büyüme arasındaki nedensel ilişki .dışsallık)

*Teknolojik ilerlemenin sağlanabilmesi için neye ihtiyaç vardır ?
-yeni FİZİKSEL yatırımlara ihtiyaç vardır,

*Yüksek birikim oranları aynı zamanda neyin koşuludur?
-yüksek ilerlemenin koşuludur.

*TEknolojik gelişmenin 'ekonomik büyüme üzerindeki etkilerini' dile ilk dile getiren kimdir ?
-Schumpeter dir .Ekonomik konjectür içinde ele almıştır.
-Firmalar arasında rekabetin bir yıkım aracı ve yaratıcı yıkım kavramını tetikleyen bir unsur olarak görmüştür.

*Teknolojiyi içleştirme çabaları nasıl ortaya çıkmıştır.
-Neo -klasik ikt. yaklaşımında tek değişme dışşal olarak kabul edişmiş ve bu durum teknolojik gelişme ve ekonomik büyüme arasında nedensel ilişki kurmada güçlük oluşması teknoloiyi içselleştirme çabası doğurmuş

*Evrimci kuram nedir ? kim tarafından savunulmuştur
-Schumpeter in çalışmalarından yola çıkarak teknolojik yeniği uzun dönemde ekonomik gelişmenin motoru olarak değerlendirmekte bu nedenle evrimci analizlerde teknolojik yenilik süreci merkezi bir role sahip bulunmaktadır.

*Evrimci kuram ile neo-klasik kuram arasındaki fark nedir ?
-e. kuram gelişme sürecinde teknolojik yenilik ve ögrenme süreçlerini ön plana çıkarmaktadır

*Evrimçi kuramı savunan iktisatcılar kaç çeşit yaklaşım geliştirmişlerdir .bunlar nelerdir ?
-teknolojik sistem yaklaşımı
-endüstriyel kümeler yaklaşımı
-ulusal innovasyon sistemei

*Evrimci kuramın en önemli özelliği nedir ?
-teknolojinin yalnızca girdilerden çıktılara dönüşmesi fiziksel bir süreç olarak ele almamaaaa sı yanı sıra teknolojik niteliği organizasyonel ve işlevsel düzenlemeler tekniği içermektedir

*Neo-Keynesci Yaklaşım nedir ?
-teknolojik gelişmenin sermaye birikimi olmadan ortaya çıkmayacağını savunur
-tek.gel.kavramının sermaye birikimi sürecinde ortaya çıktığını ifade etmekte
-dolayısıyla emek başına çıktı artışı ile sermaye birikimi tarafından belirlenen yeni bir tek.gel. fonksiyonunu ort.koymaktadır

*Teknolojik değişimin istihdam üzerindeki etkileri nelerdir ?
-emek arzına ve talebina bağldır
-arz : yeni teknolojiler verimliliği sonuç olarak üretim kapasitesini arttırır
-talep: yeni teknolojiler yeni özelliklere sahip ürünlerin çeşitliliğini arttırır ve hatta bazı durumlarda bu urun dşük fiyatlarla arz edilr. tük. doyum noktasına kadar talep artar

*Teknolojik Değişim neler sağlar ?
-ürün süreçlerininin etkinliğini geliştirir ve
-ürünlerin değerini arttırarak vermlilik artışı sağlar

*Süreç teniliklerinin istihdam etkileri nelerdir ?
-Firma - sektör -ekonomi (makro düzey)

firma etksi :süreç yeniliği girdilerden tasarruf ettiği için birim üretim maliyetini düşürür. süreç yen. ilk etkisi iş gücünde tasarruf edilmesi olacaktır
sektör :ürüne olan talepteki artışa bağlıdır. bu artışında -talebin fiyat esnekliği - ölçek ekonomileri -yeniliği yapan firmanın piyasa gücü -uluslararsı rekabet ve tek.değişmenin hızı ve yönü tarafından belirlenir
Ekonomi makro düzey etkisi :ekonomi düzeyinde telafi mekanizmaları ve sektörler arasındaki bağlantılar göz önüne alınarak incelenir

*Viralli (1995) ve Pienta (2000) e göre emektasarrufu sağlayan teknolojilerin telafi yolları nelerdir ?
-yeni makinalar yoluyla (sermaye sektründe daha fazla iş olanağı sağlar )
-fiyatların düşmesi yoluyla
-yeni yatırımlar yoluyla
-yeni tüketimler yoluyla
-yeni ürünler yoluyla
-ücretlerdeki bir azalma yoluyla

*Yeni teknolojinin işsizliğe yol açmayacağını çünki ücretlerin esnekliği sonucunda ücret ayarlamaları yoluyla işsizliğin kalkacağını öne süren ikt.görüşü nedir?
-Neo-Klasik iktisat

*Ekononmi düzeyinde telafi mekanizmalarında "vivaralli piquo " etkisi nedir ?(Viralli (1995) ve Pienta (2000) e göre emek
tasarrufu sağlayan teknolojilerin telafi yollarından hatırlayalım )
-süreç yeniliği sonucu gerçekleşen fiyat düşüşleri para talebini azaltarak faiz oranlarının düşmesine ve yatırımların artmasına neden olacaktır. Sonuç olarak istihdamın artmasına yol açacaktır

*Emek tasarrufu sağlayan yeniliklerle istihdam yaratan yenilikler arasındaki fark nedir ?
-rekabet gücü
-ücret ve fiyat yapışkanlığı
-yatırım ortamı

*TEknolojik değişim istihdam üzerindeki olası etkisi nasıl olur
-tek değ. emek geliştirici bir değişim olabilir. 2 koşul gereklidir.
-yeni bir çıktı seviyesinde böyle tek. değiş. anlamı istihdamın düşeceğidir.yani aynı seviyede çıktı miktarı üretmek için daha az girdi gerekmektedir.bu durum etkisi ise azalan maliyetler nedeniyle fiyat düşüşleri daha yüksek çıktı üretilmesiyle dengeler

*Teknolojik yeniliğin istihdam üzerindeki etkisini dengelemenin en temek yolu nedir ?
-Azalan maliyetler nedeniyle fiyat düşüşlerinin daha yüksek çıktı üretilmesi buda dengeyi belirler en temek yoludur

*Teknolojik değişimin istihdamı etkilemesi nelerdir ? 7 madde
-ürün talebinin fiyat esnekliği
-emek için sermaye ikamesi
-monopol gücü
-pazar payı etkisi
-birlik etksi
-ürün yeniliği
-ölçek ekonomileri

*Üretkenlik Paradoksu nedir ?
-teknolojik yeniliklere ve faaliyetlere artan miktarda yatırım yapılmasına karşın üretkenlik artış hızının düşmesi yani tek. yen. yatırım yapılması ama üretim hızının düşmesi

*Teknolojik değişim sonucu verimlilik artışının istihdama etkisi nedir ?
-emeğin verimliliğidir. (belirli bir çıktı miktarının üretilmesi için efor miktarının göstergesidir.)

*Emeğin verimliliğindeki gelişmeler nasıl sonuç doğurur

-ücretler artar
-fiyatlar düşer
-talep miktarında artışlara neden olur

****yaşam standartlarındaki artışın temel sebebidir. tekno gel ise verimliliğinin gelişmesinde önemli faktördür.****

*Uluslararası çalışmalarda emek verimliliği nasıl artmaktadır ?
-u. rekabette açıklık
-eğitim sermayeleri
-üretim sermayeleri
-ar-ge çalışmaları

*DOSİ v.b. (1998) göre teknolojik değişimde ....... önemli katkı sağlamış ??
-emeğin verimliliği

*Emeğin verimliliğini arttırmada önemli faktörler nelerdir ?
-Eğitim ve yatırım önemli faktördür

*Teknolojik gelişmeyi arttırmada önemli faktör nedir ?
-üretim sermayesine yatırımlar (ancak emeğin eğitilmesi durumunda verimlilik artışı sağlar )

*Ekonomide bütün üretim faktörlerinin kullanılmasına nedenir ?
- Toplam Faktör Verimliliği (TFV)

*ROBERT SOLOW un (1950) geliştirdiği model nedir ?
-TFV artışları teknolojik gelişmenin sonucudur.

*TFV değişmeleri nelerdir ?
-teknolojik değişimlerin sonucu
-hükümet politikaları ****TFV bir ekonominin genel etkinliğinin göstergesidir.********
-eğitim ve sağlık hizmetleri
-sosyal yapılardaki değişmeler

*Uzun dönemde sürdürülebilir ekonomik büyüme için en önemli belirleyici faktör nedir ?*******
-verimlilik artışı sürdürülebilir eko büüme için önemli belirleyici faktördür. en önemli bileşenide teknolojik değişim olmuştur

*KARL MAX a göre verimliliği arttırmaknın koşulu nedir ?
-İnsanlık tarihini geliştirmenin en önemli koşuludur

*Neo-Klasiklere göre ekonomik büyüme nasıl yorumlarlar ?
-Teknolojik süreç eko. büyümünin en önemli itici gücüdür

*Teknolojik değişimin tetiklediği verimlilik artışı hangi seviyeleri işaret eder ?
-tüketim seviylerini işaret eder .

*Teknolojik seviyelerdeki artışla aynı seviyedeki çıktı miktarı üretmek için ne yapılır ?
-bunun cevabını yazmıyorum bilmeniz gerekir ))

*Verimlilik artışının istihdam üzerindeki etkisi kaça ayrılır ?
--emek tasarruf sürecinin neden olduğu doğrudan etki
-var olan yeni mal ve hizmetlerin artan tüketimlerinin etkisi
-artan rekabet sonucunda artmış ihracat seviyelerindeki etki toplamı sonucunda verimlilik artışı toplam istihdamı arttırmaktadır

*Ekonominin genelinde en cok verimliliği arttıran öncü değişmeler nelerdir ?
- ulaşım iletişim sektöründe verimlilik ornek vermek gerekirse BIT LER

*Verimlilik artışları kaç şekilde gösterilir ?******************çok yıldızlar önemlidir *****************
-fiyatlardaki düşüş=verimlilik artışlarından fiyatlardaki düşüş tüm değişkenlerin sabit var olması varsayımı altında mevcut iş gücü daha fazla katma değer oluşturması yada daha az iş gücü kullanımı halinde verimliliğin artması*****************bu sık cevabını vermediğim soruyu çözmenize yardımcı olacaktır ))))
-parasal ücretlerde ve karlarda artış =ancak yüksek verimliliğe yksek teknolojiye dayalı sektörlerde gerçekleşmektedir

*Dünyada büyüme ve işsizlik son zmanlarda dünya ekonomisinde nasıl bir sürece girmiştir?********
-ekonomik ve finansal istikrarın sağlanamadığı
-belirsizliklerin sürdüğü
-güven ortamının bozulduğu
-gelişmiş ülk. artan kamu borçlarının sürdürülebildiğine ilişkin kaygıların giderek hızlanması
-büyüme üzerinde aşağı doğru risklerin arttığı süreç yaşanmıştır

*Gelişmiş ülklerde düşük büyüme oranlarının sebebi neydi ?********
-Zayıf finansal yapıları yüksek oranlı kamu borçları nedenleri sebebtir

*Gelişmiş ülkeler arasında işsizlik oranı fazla olan ülkeler hangileridir 2 tane ?
-Rusya ve Brezilya (rusya silah teknolojisi ve enerji kaynakları açından gelişmiş ülkedir. brazilyanında sadece gelişmekte olan ülke olduğunu biliyorum :?)

*TR de ekonomik büyüme oranlarında yaşanan yavaşlamada dünya ekonomisinde yaşanan hangi sorunlar sebep olmuştur ?
-yapısal formların geçikmesi
-aşırı değerli TL
-verimlilikteki durağan rekabet gücününün üzerinde oluşturduğu olumsuz etki
-iç siyasetteki belirsizlikler
-seçimler etkili olmuştr

*TR de 2001-2006 dönemi nasıl bir politika izlenmiştir ?******
-sadece fiyat istikrarını hedefleyen
-sıkı para politikası
-maliye politikaları
-yapısal uyum politikalarına dayalı yüksek faiz- düşük kur politikası (üretim yapısını bozmuş ve ekonomiyi dış dinamiklere bağlı hale getirmiş)

*En düşük ve yüksek istihdam artışının kaydedildiği dönem hangisidir nedir ?
-düşük=1997-2001 -yüksek =1987-1991

*En düşük ve yüksek işsizlik oranlarının kaydedildiği dönem hangisidir ?
-düşük=1997-2001 yüksek= 2002-2006

*TR hangi dönemde istikrarsız büyüme yaşamıştır ?******
-işsizlik oranları 2002 de (2001 kriz sonrası) %10 seviylerine yükselmiş 6 yıl düşmemiştir. Bu dönemde istihdamsız büyüme yaşanmıştır ******

*Küresel krizle TR nasıl bir süreç yaşamıştır ?
-TR gelen sermaye azalmış büyümenin finansmanı zorlanmış
-yurtiçi kredilerde daralma nedeniyle firmalar finansmana erişimde zorlanmış
-küresel kriz nedeniyle artan belirsizlik ortamı piyasalardaki güveni zedeleyerek ileriye dönük beklentileri olumsuz etkilemiştir.
-bu durumlar tüketim ve yatırım kararlarının ertelenmesine ve ekonomik faaliyetlerin yavaşlamasına yol açtı

*Kriz sonra hangi avrupa ülkelerinin hangisinde işsizlikler artmıştır ?
-Y.İ.P.İ (Yunanistan -ispanya-portakiz - irlanda )

*TRde kuresel kriz etkiseyle 2009 da issizlik oranı % kaç oranında arttı ?********
-%14 e çıktı 2010 yılında 11,9 a geriledi

*2009-2012 arası işsizlik oranı nasıl olmuştur ?
2009 = %14 ^
2010= %11,9 *İş gücü katılım oranının düşmesi üretken toplumsal kesimin daralması anlamına gelmektedir**
2011= %9,8
2012= % 9

*İstihdamsız büyüme nedir ?
-Ekonomi büyüdüğü halde işsizlik oranının büyümesi

*Büyüme-istihdam ilişkisi nasıl ifade edilir?
-Arthur OKUN (1962) büyüme istihdam ilişkisini ilk ke z ortaya koymuştur
-İşsizlik oranları ile GSMH arasında negatif bir ilişki varlığı üzerinde durmaktadır

*İşgücü yaratmadan oluşturmadan büyüme (Jobble Grouth) nedir?
-Okun konununda çıkarılacak bir sonu iş gücü verimliliğindeki bir artışın işsizlik oranını düşürmeden de reel hasılayı arttırabileceğidir. yani iş gücü verimliliği sabit reel hasılı yüksek olması

*TR de ve Dünyada ortaya çıkan gelişmeler hangi yıl çıkmış ve nelerdir ?***
-1980 lerden sonra ortya çıkan gelişmeler işsizlik sorununun çözümünde ekonomik büyüme yeterli cevabı vermemiştir.bu gelişmeler büyüme ile istihdam ilişkisinin kırıldığını ortaya koymaktadır.*****

*G.ü. de teknolojik yenilikler nasl sonuç doğurmuştur ?
-Sermaye yoğun yatırımlar yoğunluk kazanmış
-esnek üretim biçimlerine bağlı olarak büyüme sağlanmış (olsada istihdamı arttırmış işsizliği azaltmadığı görülmektedir )*****

*ILO 2007 yılı küresel istihfam eğilimleri 2007 raporunu nedir ?nedenmiştir ne açıklamışlardır vs
-İstihdamsız büyüme : ekonomik büyümeye rağmen ekonomik büyümenin iş yaratma kapasitesinin zayıflama olgusu yada iş oluşturma kapasitesinin düşük klması

*TR nin ekonomik büyümenin istihdam oluşturamamasının nedenleri nelerdir ?
-ekonomik büyümeyi istihfam dostu bir büyüme süreci haline getirmek
-2008 k.kriziyle işsizlik TR en büyük sorunu haline gelmiştir

*TR nin büyümenin istihdam oluşturamamasının sebebi nelerdir ?
-Ekonomideki yapısal sorun alanları bunlar ;
+ekonomi politikası uygulamaları
+yüksek faiz düşük kur politikası
+firma davranış biçimleri
+tarım sektöründeki çözülme
+iş gücü tasarruf edici yöntemlerin gelişmesi
+büyümenin temel tetikleyicisi olan yatırmların yetersizliği (açıklamaları veya daha fazla detay için sayfa 138 e bakınız )

-İş gücü piyasasına özgü sorun alanları ;
+iş piyasasında cinsiyetci yapılanması
+isgücü piyasasındaki katılıklar
+TR de ücret dışı maliyetlerin yüksekliği
+çalışma çağındaki nufusun hızla artması
+kaçak işci göcü
+kayıt dışı istihdam
-Diğer nedenler ;
+Planlı ve ulusal istihdam politikasının olmaması
+teknolojik değişimlerin istihdama etkisi
+Teknolojik yenilikler eğitim düzeyi düşük iş gücü üzerinde etki yapar
+ekonomik büyümenin blgesel olarak dengesiz bir yapıya sahip olması olarak belirlenir

Read more