11. Sınıf Türk Edebiyatı Kitabı Cevapları Milli Edebiyat Döneminde Sade Dil ve Hece Ölçüsüyle Yazılmış Şiir (Sayfa 169
SAYFA 169
Yorumlama,
Güncelleme
· a. Millî Edebiyat Dönemi
şiirinde ve diğer edebî ürünlerde millî değerlerin kullanımına dönülmesini
nasıl değerlendirdiğinizi açıklayınız.
Milli edebiyatla birlikte halka dönüş
başlamış, toplumsal konular işlenmiş, Anadolu insanı ve sorunları eserlerde
işlenmiştir. Gerçek edebiyatın halka yönelmekle, halkın sorunlarına eğilmekle,
milli değerleri işlemekle ortaya konacağı düşüncesi bu dönemde ortaya
çıkmıştır.
1. Günümüz şiirini millî değerler
yönünden nasıl değerlendirdiğinizi belirtiniz.
Günümüz şiirinde milli değerlere önemli
bir yere sahiptir.
a. Milli Edebiyat
Dönemine ait kitabınızda okuduğunuz şiirlerin temalarını aşağıya
sıralayınız.
Cenge Giderken: Vatan
sevgisi
Kelebek: Yalnızlık
Uçun Kuşlar: Memleket
özlemi
b. Okuduğunuz
şiirlerden hareketle Millî Edebiyat Dönemi şiirlerinin teması hakkın- daki
düşüncelerinizi açıklayınız.
Milli Edebiyat Döneminde vatan sevgisi
gibi toplumsal konuların yanında yalnızlık gibi bireysel temalar da
işlenmiştir.
· Millî Edebiyat Döneminde hece
ölçüsü ve sade dille yazılan şiirlerin özelliklerini maddeler hâlinde
defterinize yazınız.
Millî Edebiyat Döneminde Sade Dil ve
Hece Ölçüsüyle Yazılmış Şiirin Özellikleri
· Millî Edebiyat Döneminde, Mehmet Emin Yurdakul ile Ziya Gökalp
şiirlerini "sade dil ve hece ölçüsü" zihniyetine bağlı olarak kaleme
almışlardır.
· Konuşma dilinin şiire yansıması gerektiği benimsenmiş ve
halkın kullandığı yalın bir Türkçe ile şiir yazılmıştır.
· Şiirdeki ses, söyleyiş ve imgeler
yalındır.
· Temalar, Servetifünun ve Fecriati şiirlerinde olduğu gibi
halktan uzak bireysel, içe dönük değildir; millî coşkuyu artırıcı
niteliktedir.
· "Sanat için sanat" anlayışı yerine "toplum için sanat"
anlayışı hâkim olmuştur. Bu anlayışa bağlı olarak şiirlerde didaktizm
(öğreticilik) ön plana çıkmıştır.
· Şiirlerde milliyetçilik ve Türkçülük düşünceleri sık sık
işlenmiştir.
· Konular istanbul'daki yaşamla sınırlı kalmamış; şiirlerde
Anadolu, Anadolu insanının yaşamı, çektiği sıkıntılar
işlenmiştir.
· Kafiyeler genelde kulak içindir.
· Şiirde ses ve söyleyiş değişmiş, halk şiirine özgü söyleyiş
ile modern şiire özgü söyleyişten birlikte yararlanılmıştır. Klasik halk şiiri
nazım şekilllerinden farklı nazım biçimleri de
kullanılmıştır.
· Üç, dört, beş, altı, yedi dizeli bentler ve Batı kaynaklı
nazım şekilleri de kullanılmıştır.
Değerlendirme
1. Aşağıda verilen
bilgilerden hangisi yanlıştır?
a. Millî Edebiyat Dönemi şiirinde köklü
değişikliklerin olması
b. Aruz ölçüsü yerine millî ölçümüz
olan “hece ölçüsü”nün benimsenmesi
c. Birim olarak halk şiirinde de
kullanılan dörtlüklerin seçilmesi
d. Bu dönem şiirinde hece vezninin
benimsenmesinde Ziya Gökalp’ın büyük etkisinin olması
e. Millî Edebiyat
Döneminde sadece hece ölçüsüyle şiirler yazılması
CEVAP: E
2. “Aruz ölçüsü yerine,
şiirimizin geleneksel ve ulusal ölçüsü olan “hece”yi benimsemesi 1897’de
yayımladığı “Türkçe Şiirler” adlı kitabıyla ortaya çıkmıştır. Servet-i Fünûn
şiirinin yaygın olduğu dönemde yazdığı şiirler ciddiye alınmamışsa da aruzdan
heceye geçişin öncülüğünü yapmıştır.”
Yukarıdaki paragrafta sözü edilen
şair kimdir?
A. Rıza Tevfik
Bölükbaşı B. Ziya
Gökalp
C. Mehmet
Emin Yurdakul
D. Ahmet Haşim E. Yahya
Kemal
CEVAP: C
3. Aşağıdakilerden hangisi
Rıza Tevfik, Ziya Gökalp ve Mehmet Emin Yurdakul’un ortak
özelliğidir?
A. Millî Edebiyat Döneminin en çok eser
veren şairleri olmaları
B. Sade dil ve hece
ölçüsüyle şiirler yazmaları
C. Şiirde güzelliğin kapalılıktan
doğacağını savunmaları
D. Şiirlerinde divan şiiri imgelerinden
yararlanmaları
E. Şiirlerinde dönemin gerçekliğini
yansıtmaları
CEVAP: B
EK BİLGİ: MİLLİ EDEBİYAT SANATÇILARININ EDEBİ KİŞİLİKLERİNİ MADDELER HALİNDE
OKUMAK İÇİN TIKLAYINIZ...
4. Aşağıdaki cümlelerin başına
yargı doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
( Y ) Millî Edebiyat Döneminde
sadece ses, söyleyiş ve dilde değişiklikler olmuştur.
( D ) Millî Edebiyat Döneminde
yeni temalar işlenmiştir.
(Y ) Millî Edebiyat şairleri,
divan şiirini örnek almışlardır.
5. Millî Edebiyat Dönemi
edebî ürünlerinin, millî değerleri kullanmasında hangi siyasi ve sosyal
olayların etkisi olduğunu açıklayınız.
Milli Edebiyat sanatçıları, Balkan
Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı halk üzerindeki olumsuz ve yıkıcı etkilerini
gidermek, halka moral aşılamak amacıyla eserlerinde milli değerleri işlemişler,
Türk tarihinin şanlı dönemlerini, kahramanlıklarını anlatmışlardır. O dönemde
öne çıkan Türkçülük düşüncesi doğrultusunda milli bilincin geliştirilmesi için
çalışmışlardır.
