10. Sınıf Türk Edebiyatı BİRYAY Ders Kitabı Cevapları (2013-2014) Sayfa
87-94
Oğuz Türkçesinin Anadolu’daki İlk Ürünleri (13-14. yy)
Uyak Şeması: abab, cccb, dddb, eeeb...
Read more
Oğuz Türkçesinin Anadolu’daki İlk Ürünleri (13-14. yy)
1.etkinlik
Aliterasyon:
r,l
Asonans: a,e
SAYFA
88
Tekrar edilen kelime veya
dizeler: ile, çağırayım Mevlâm
seni
Şiirin
uyakları:
Uyak Şeması: abab, cccb, dddb, eeeb...
Ölçü (Hece sayısı):
8’li
hece ölçüsü
1. İlahide geçen “mâhî,
âhû, Yâ Hû, Eyyûb, mahbûb, vasf-ı, Kulhuvallâh” kelimeleri Islamın kabulünden
sonra Türk şiirinde kullanılmaya başladığı için İslam öncesi nazım şekillerinden
olan koşukta görülmez. İlahi, İslam inancı çerçevesinde Allah ve Peygamber
sevgisini anlatan bir şiir türüdür. Bundan dolayı ilahide çoğunlukla dinle
ilgili kelimeler kullanılır.
2.etkinlik:
Mevlâ'm--- Mevla'm
âhû ------ ahu
asâ ----- asa
Yâkûb --- Yakup
Arapçadan dilimize geçmiş sözcüklerdeki uzun ünlüler günümüzde genllikle yazıda gösterilmez. Yazıda uzun ünlü olduğu belirtilmese de konuşmada Mevla, ahu sözcüklerindeki "a"lar uzatılarak söylenir. "Ahu" sözcüğündeki "u" artık uzun okunmuyor. Gene yukarıda "Yakup" örneğinde "a" uzatılarak söylense de "u" ünlüsü kısa söylenir.
2.etkinlik:
Mevlâ'm--- Mevla'm
âhû ------ ahu
asâ ----- asa
Yâkûb --- Yakup
Arapçadan dilimize geçmiş sözcüklerdeki uzun ünlüler günümüzde genllikle yazıda gösterilmez. Yazıda uzun ünlü olduğu belirtilmese de konuşmada Mevla, ahu sözcüklerindeki "a"lar uzatılarak söylenir. "Ahu" sözcüğündeki "u" artık uzun okunmuyor. Gene yukarıda "Yakup" örneğinde "a" uzatılarak söylense de "u" ünlüsü kısa söylenir.
Yunus Emre'nin
İlahisi
|
Alp Er Tonga
Sagusu
|
Allah
sevgisi ve Allah’a yakarış teması işlenmiştir.
|
Alp
Er Tonga'nın ölümünden duyulan üzüntü dile
getirilmiştir.
|
Dil
sade. Fakat Arapça kelimelere de yer verilmiştir.
|
Dil,
Türkçenin saf ve yalın olduğu dönemi yansıtır. Yabancı kelime çok
azdır.
|
İlahi türünde
yazılmıştır.
|
Koşuk
nazım biçimiyle yazılmıştır.
|
Dini
bir duyarlılık dile getirilmiştir.
|
Bireysel
bir duyarlılık dile getirilir.
|
İslam
medeniyetini yansıtır.
|
Türklerin
bakış açısını yansıtır.
|
|
|