Sayfa 154
4. Etkinlik
• Sınıfta üç grup oluşturulur ve grup sözcüleri belirlenir. Birinci grup, Üç Cereyan ve Bırak Beni Haykırayım adlı metinlerde anlatılanlardan hareketle bu metinlerin yazılma amacını belirler; ikinci grup da bu amaçlardan yola çıkarak Millî Edebiyat Dönemine ait fikrî ve edebî faaliyetlerin ortak amaçlarını tespit eder. Üçüncü grup ise bu sonuçlardan hareketle Millî Edebiyat Dönemi sanatçılarının ortaya koyduğu duygu ve düşüncelerin, 1911 sonrası Türk edebiyatında "millî devlet" ve "milletleşme" çevresinde ileri sürülen fikirler, başvurulan anlatım ve metin türleri etrafında nasıl gelişip yaygınlaştığını tartışır, grup sözcüleri de elde edilen sonuçları tahtaya yazar.
4. Etkinlik
• Sınıfta üç grup oluşturulur ve grup sözcüleri belirlenir. Birinci grup, Üç Cereyan ve Bırak Beni Haykırayım adlı metinlerde anlatılanlardan hareketle bu metinlerin yazılma amacını belirler; ikinci grup da bu amaçlardan yola çıkarak Millî Edebiyat Dönemine ait fikrî ve edebî faaliyetlerin ortak amaçlarını tespit eder. Üçüncü grup ise bu sonuçlardan hareketle Millî Edebiyat Dönemi sanatçılarının ortaya koyduğu duygu ve düşüncelerin, 1911 sonrası Türk edebiyatında "millî devlet" ve "milletleşme" çevresinde ileri sürülen fikirler, başvurulan anlatım ve metin türleri etrafında nasıl gelişip yaygınlaştığını tartışır, grup sözcüleri de elde edilen sonuçları tahtaya yazar.
Üç Cereyan adlı metin öğretici
metindir. Yazılış amacı bilgi vermek için
yazılmıştır.
Bırak Beni Haykırayım adlı
metin edebi metindir. Edebi metinler sanat ve estetik kaygıyla
yazılır.
Bırak Beni Haykırayım adlı
metinde verilmek istene mesaj vatanseverlik ve özgürlük temasıdır. Vatanın ı
milletini seven bir insan ne olursa olsun vatanı için her türlü fedakârlığı
yapmalıdır.
Bu dönemde yazılan metinlerin
ortak amacı milli bir edebiyat oluşturma
çabasıdır.
Bu amaç doğrultusunda birçok
faaliyet gerçekleştirilmiştir. İlk olarak 1911 de Genç Kalemler dergisinde Yeni
Lisan adında bir makale kaleme alınmış ve burada dilin sadeleşmesi konusunda
ortak bir bildiri yayınlanmıştır. Ömer Seyfettin’inin kaleme aldığı bu metinde
dilde sadeleşmeye gidilmesi, yabancı kelime ve dil kurallarının dilden atılması
gibi önemli kararlar hayata geçirilmeye
başlanmıştır.
· Gelişen şartlar Türk
aydınlarını yeni bir oluşum itmiştir. Bu arayışlar sonunda milli edebiyat
kavramını ortaya çıkarmıştır.
• Siz de bu sonuçlardan yola çıkarak Millî Edebiyat Dönemine ait fikir hareketleri ile birtakım arayışların, "millî devlet" fikri ve endişesi etrafındaki oluşumu konusunda çıkarımlarda bulununuz ve bunları arkadaşlarınızla paylaşınız.
5. Etkinlik
•Sınıfta iki grup oluşturulur ve grup sözcüleri belirlenir. Üç Cereyan ve Bırak Beni Haykırayım adlı metinlerden yola çıkarak birinci grup, Millî Edebiyat Dönemine ait eserlerdeki ana fikir ve temaların ilişkili olduğu alanları; ikinci grup, bu dönemdeki her edebî ve fikrî etkinliğin ulus-devlet hâline gelme kaygısı etrafında birleşip birleşmediğini tartışır, grup sözcüleri de elde edilen sonuçları tahtaya yazar.
Bu dönemin roman ve
hikâyelerinde Siyasi kavgalar, Türkçülük, yanlış Batılılaşma, kuşaklar arası
çatışma, geri kalmışlık, eğitimsizlik, cehalet, yoksulluk gibi
konular;
Şiirlerde ise doğa ve yurt
güzellikleriyle birlikte yurtseverlik, kahramanlık konuları
işlenmiştir.
Bu temalar ulus-devlet
kavramları etrafında birleşmiştir. Balkanlardaki ayrılıkçı hareketler ve
Fransız ihtilaliyle başlayan milliyetçilik hareketleri Türk aydınlarını da
etkilemiş ulus- develt fikri ortay çıkmaya başlamıştır.
6. Etkinlik
"İslamlaşmak fikrinin mürevvici "Sırat-ıMüstakim, Sebilürreşad"; Türkleşmek fikrinin mürevvici "Türk Yurdu" mecmualarıdır. Dikkat olununca bu üç cereyanın da hakiki ihtiyaçlardan doğmuş olduğu görülür.
•Üç Cereyan adlı metnin orijinalinden alınan yukarıdaki cümlelerden ve Bırak Beni Haykırayım adlı metinden hareketle Millî Edebiyat Dönemine ait metinlerde; sosyal, tarihî, fikrî ve ilmî temaların sade bir dille, doğal bir söyleyiş ve anlatımla ifade edilip edilmediğini belirleyip bunun nedenlerini tartışınız. Ulaştığınız sonuçları sözlü olarak belirtiniz.
6.Etkinlik
Bu metinlerde dil ağırdır.
Arapça ve Farsça dil kaideleri kullanılmıştır. Daha önceki dönemlerde
oluşturulan edebi değerlerin etkisi bu dönemde de varlığını bir süre devam
ettirmiştir. Kısacası ağır bir dil kullanılmasının sebebi önceki dönemlere ait
edebi anlayışlardır.
7.
Etkinlik•Sınıfta iki grup oluşturulur ve grup sözcüleri belirlenir. Yapılan araştırmadan birinci grup, "millî edebiyat" ve "milliyetçi edebiyat" kavramlarının anlamlarını tartışıp aralarındaki farklılıkları belirler. İkinci grup ise buradan hareketle Bırak Beni Haykırayım adlı şiirle yukarıdaki Uçun Kuşlara şiiri dil, anlatım ve içerik bakımından karşılaştırıp hangisinin milliyetçi edebiyat ürünü olarak tanımlanabileceğini tartışır, grup sözcüleri de ulaşılan sonuçları tahtaya yazar.
Milli edebiyat: kendi
değerleri etrafında bir edebiyat oluşturma çabasını ifade
eder.
Milliyetçi edebiyat: Millet
düşüncesini ön plana çıkaran edebiyat anlamı
taşımaktadır.
Milli edebiyat geçmişten
günümüze oluşturulan değerleri esas alır, kendi öz değerlerini eserlerde
işlemeyi benimser. milliyetçi edebiyat ise milli, kavmi unsurları öne çıkaran
duygu ve düşünceleri esas alır.
Uçun Kuşlar Milli edebiyat
anlayışını, Bırak Beni Haykırayım adlı metin ise milliyetçi edebiyat anlayışını
ifade eder.
Bu yazı http://www.edebiyatfatihi.net/ sitesinden alınmıştır. Kaynak siteyi ziyaret etmeyi unutmayın
