4.Okunanbölümde Nihal Behlül ile Bihter arasındaki ilişkiyi öğrenir. Bihter
yasak aşkının öğrenilmesi sebebiyle ölmekten başka çare bulamaz. Burada kişiler
olayın somutlaştırılmasında bir unsur olarak karşımıza çıkar.
5.Yukarıdaki bölümler kendi içinde bir bütünlük oluşturmaktadır. Roman
kendi içinde bütünlük arz eden birçok bölümün birleşmesinden oluşur.
6. Etkinlik
Metnin teması: yasak aşktır. Bu tema romanda yaşanan yasak aşkın insan
hayatları üzerindeki etkisi üzerinden anlatılmıştır. Romandaki bu tema, romanın
yazıldığı Servet-i Fünun Dönemi edebiyatçılarının benimsediği “sanat, sanat
içindir” anlayışıyla örtüşmektedir. Çünkü bu anlayış bireyselliği beraberinde
getirir. Kendisinden önceki Tanzimat Döneminin aksine toplum sorunlarına eğilmek
yerine bireysel duyuş, düşünüş ve zevk baz alındığı için böyle bir tema
seçilmiştir. Servet-i Fünun romanlarında sosyal çevre, aile ile
sınırlandırılarak toplum yerine aile fertleri arasındaki olaylar anlatılmıştır.
Servet-i Fünun’un bütün romanlarında “aşk, kötümserlik ve kaçış” üç ana unsur
olarak karşımıza çıkar. Aşk-ı Memnu romanının teması da bu bakımdan romanın
yazıldığı dönemin özelliklerine uyar.
6.a.Eser temayı yansıtıyor.
b. Eserin adı ile teması aynıdır. Zaten başlık temanın bir veya birkaç
sözcükle anlatımıdır.
c. Eserde işlene tema insan özgü bir gerçekliği dile getirmektedir. Aşk
insan unsuru ile ilgili bir kavramdır. Burada yaşanan yasak aşk toplum yaşamının
kabul etmediği bir anlayıştır.
7. Tanzimat’la başlayan Batılı yaşam anlayışı toplumuzdaki ahlaki
değerlerde değişimi de beraberinde getirmiştir. Ahlaki yaşamda meydana gelen bu
değişim Osmanlı toplumunu derinden etkilemiş, aile yapısında yıkımlara sebep
olmuştur. Osmanlı toplumunda sokağa ve eğlence mekanlarına pek çıkmayan kadın
tipi gitmiş yerine eğlencelerin baş konuğu olan, çeşitli etkinliklerde
karşılaştığı erkeklere kur yapan bir kadın modeli gelmiştir.
Bugünkü toplum Batılı yaşam tarzını devam ettiren bir toplum görüntüsü
vermektedir.
7. Etkinlik
Yasak aşk teması toplumda o dönemde nasıl kötü karşılanıyorsa bu dönemde de
öyle karşılanmakta ihanete hoşgörü ile bakılmamaktadır. Günümüzde de birçok
roman bu temayı işlemiştir. Romanlar toplumun aynası durumundadır. İnsanı hedef
alır ve yansıtır.
8. İlahi bakış açısı anlatıcı kullanılmıştır. Anlatıcı olayı dışarıdan
izleyen biridir. Olaya müdahale etmez. 3. Şahıs anlatım kullanılmıştır.
9. Halit Ziya Uşaklıgil, diğer romanlarında olduğu gibi Aşk-ı Memnu'da da
ağır bir Osmanlıca kullanır. Ağır bir dil ve üslup kullanımı, 19. yüzyıl sonu ve
20. yüzyıl başındaki ana edebiyat akımı olan Servet-i Fünûn dönemi Türk
edebiyatının genel özelliklerindendir. Halit Ziya Uşaklıgil, bu dönemin diğer
yazarları gibi, günlük hayatta kullanılmayan ya da nadiren kullanılan Arapça ve
Farsça kelimelere Aşk-ı Memnu'da sıkça yer verir, bu bakımdan romanın kelime
haznesini şiirlerin kelime haznesine yaklaştırır. Çok belirgin olmasa da,
Fransızca sözdiziminin kimi özellikleri de romanda kullanılmıştır.
9. romandaki olayla metnin yazıldığı dönem aynıdır. Gerçek yaşamdan alınan
bir olay işlenmiştir. Gerçeklik yönünden bakıldığı zaman olayın gerçeğe uygun
olduğu görülür.
8. Etkinlik
Eser servet-i Fünun dönemi anlatmaya bağlı metinlerden roman geleneğine göre
yazılmıştır. Eser hem tema, hem dil ve anlatım hem de gerçeklik bakımından
dönemin özelliklerini yansıtmakladır
Read more
