11. Sınıf Dil ve Anlatım Kitabı Sayfa 147 - 161 Cevapları ( Evrensel Yayınlar)

11. SINIF DİL VE ANLATIM KİTABI CEVAPLARI EVRENSEL İLETİŞİM YAYINLARI 2013 MAKALE TÜRÜ CEVAPLARI (Sayfa 147-161)

UYARI:KİTABINIZ EKOYAY YAYINLARI 11.SINIF DİL VE ANLATIM İSE MAKALE TÜRÜ CEVAPLARI VE DİĞER TÜM CEVAPLAR İÇİN TIKLAYINIZ

SAYFA 147

ÖN HAZIRLIK

1. Gazete, dergi veya internetten siyasi ve sosyal konularla ilgili makaleler bulup okuyu­nuz. Beğendiğiniz bir metni sınıfa getiriniz.

2. Makalelerin yazılış amaçlarını araştırınız.

<!--[if !supportLists]-->· <!--[endif]-->Herhangi bir konuda bilgi vermek, bir gerçeği ortaya koymak, bir tezi kanıtlamak veya bir düşünceyisavunmak amacıyla kaleme alınan ve temel öğesi fikir olan yazılara “makale” denir.

<!--[if !supportLists]-->· <!--[endif]-->Makalede temel unsur düşünce, “fikir”dir. Yazar, herhangi bir konudaki görüşlerini, belli kanıtlar, belgeler, inandırıcı veriler kullanarak anlatmaya çalışır, böylece okuyucuyu bilgilendirmeyi amaçlar.

<!--[if !supportLists]-->· <!--[endif]-->Makalenin amacı; açıklama, eleştiri, tanıtım, bilgilendirme de olabilir. Ama genellikle eleştirel tutum ön plandadır.

<!--[if !supportLists]-->· <!--[endif]-->Makaleler, yazıldıktan sonra bir araya getirilerek makale kitapları şeklinde yayımlanabilir.

<!--[if !supportLists]-->· <!--[endif]-->Makalede açık, anlaşılır, ciddi bir dil kullanılır.

<!--[if !supportLists]-->· <!--[endif]-->Makaleler öğretici yazılardır. Bu nedenle yazar tutarlı, tarafsız, bilimsel bir üslup kullanır.

3. Makale türünün Türk edebiyatındaki tarihî gelişimini araştırınız.

Türk Edebiyatında Makale

<!--[if !supportLists]-->· <!--[endif]-->Türk edebiyatında makale türünün ilk örnekleri Tanzimat döneminde görülür. İlk makale, Şinasi tarafından çıkarılan ve ilk özel gazete kabul edilen Tercüman-ı Ahval’de (Mukaddime adıyla) (1860) yayımlanmıştır

<!--[if !supportLists]-->· <!--[endif]-->Namık Kemal, Ziya Paşa, Şemseddin Sami, Muallim Naci, Beşir Fuad gibi sanatçılar bu türün gelişmesini sağlamıştır.

<!--[if !supportLists]-->· <!--[endif]-->Servet-i Fünun döneminde ise bu tür yayılmış, gelişmiş, olgunlaşmıştır.

<!--[if !supportLists]-->· <!--[endif]-->Türk edebiyatında makale türünde Hüseyin Cahit, Cenap Şehabettin, Fuat Köprülü, Nurettin Topçu gibi sanatçılar eser vermiştir

4. Sınıfınıza üç farklı gazete ve dergi getiriniz.

5. Atatürk'ün eğitime verdiği önemi konu edinen makaleler bularak sınıfa getiriniz.

• ATATÜRK VE EĞİTİM-PROF.DR NURAY SANEMOĞLU
• ATATÜRK VE EĞİTİM-DR.NİLGÜN NURHAN KARA
• ATATÜRK VE EĞİTİM-YARD.DOÇ.DURSUN GÖK

6. Makale türünün önemini araştırınız.

SAYFA 148

HAZIRLANALIM

1. Bilimsel yazıların toplum hayatındaki önemini açıklayınız.

Bilimsel yazılar, bilimsel gelişmelerden haberdar olmamızı sağlayarak belli konularda toplumsal duyarlılığın oluşmasında katkıda bulunur. Bilimsel yazılar toplumun aydınlanmasını ve bilinçlenmesini sağlar.

2. Düzenli olarak gazete ve dergi okuyor musunuz? Niçin?

3. Atatürk'ün eğitim ve bilim alanlarında yaptığı çalışmalar nelerdir?

§ 1924’te ilk öğretim zorunlu hale getirildi.

§ 3 Mart 1924’te hilafetle birlikte Şeriye ve Evkaf Vekaleti kaldırılarak devlet yönetiminde ikiliğe son verilmiş, öğretimde de ikiliğe son verilmiştir.

§ Tevhid-i Tedrisat Kanunun kabulü

§ Maarif Teşkilatı Kanunu

§ Yeni Türk alfabesinin kabul edilmesi

SAYFA 151

1.ETKİNLİK

Dört beş kişilik gruplar oluşturunuz. Grup üyelerinizle sınıfa getirdiğiniz gazeteleri incele­yiniz. Gazetedeki metinleri yazılış amaçları, dil-anlatım ve şekil özellikleri bakımından incele­yerek haber yazıları ve fıkraları belirleyiniz. Bu metinler dışında kalan; bilim, sanat, sosyal vb. konularda yazılmış, genellikle köşe yazılarından daha uzun; okuyucuyu bilgilendirmeyi amaç­layan düşünce ağırlıklı yazıları bulunuz. Grupça belirlediğiniz bir iki metni sınıfta okuyunuz. Ayrıca sınıfa getirdiğiniz makale örneklerinden birkaçını okuyunuz. Bu metinlerden hareket­le makale türünün özelliklerinin neler olabileceğini tartışınız. Ulaştığınız sonuçları tahtaya ya­zınız.

SAYFA 152

2.ETKİNLİK

“Atatürk'te Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı metnin niçin yazılmış olabileceğini tartışınız. Tartışma sonucunda ulaştığınız sonuçtan ve araştırmalarınızdan hareketle maka­lelerin yazılma amacını belirtiniz.

“Atatürk’te Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı metnin yazılış amacı, Atatürk’ün bilime, tekniğe ve eğitime ver­diği önemi onun bu alanlardaki çalışmalarını kanıt göste­rerek okuyucuya kabul ettirmektir.

SAYFA 156

3.ETKİNLİK

“Göçün 50. Yılında ‘Kültürel Şok'lar Üzerine Düşünmek” ve “Okuduğunu Anlamayan Ço­cuk Kitabı Sevemez” adlı makalelerin hedef kitlesinin kim veya kimler olabileceğini belirtiniz. Her makalede ele alınan konunun toplumun genelini ilgilendirmek zorunda olup olmadığını tartışınız. Ulaştığınız sonuçları açıklayınız.

Göçün 50. Yılında ‘Kültürel Şok'lar Üzerine Düşünmek adlı metnin hedef kitlesi kültür ve sosyoloji ile ilgilenen okuyucu kitlesidir.

Okuduğunu Anlamayan Ço­cuk Kitabı Sevemez adlı metnin hedef kitlesi öğretmenler, anne ve babalardır.

Her makalede ele alınan konu toplumun geniş kitlesini ilgilendirmek zorunda değildir.

4.ETKİNLİK

“Atatürk'te Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı”, “Göçün 50. Yılında 'Kültürel Şok'lar Üzeri­ne Düşünmek”, “Okuduğunu Anlamayan Çocuk Kitabı Sevemez” adlı metinleri dikkate alarak makale yazarlarında bulunması gereken özelliklerin neler olduğunu tartışınız. Ulaştığınız so­nuçları maddeler hâlinde sınıf tahtasına yazınız.

Makale Yazarında Bulunması Gereken Özellikler:

Ele aldığı konuda uzman olmalı, konuyla ilgili iyi bir araştırma, inceleme yapmış olmalı

Dili iyi kullanmalı. Açık, anlaşılır bir dili olmalı. Kelime ve terimleri hedef kitleye uygun olarak belirlemeli.

Tarafsız olmalıdır. Öznel yargılardan kaçınmalıdır.

Düşüncelerini ortaya koyarken sağlam ve mantıklı kanıtlar sunmalıdır.

Bilimsel makalelerde yazar, halkın tüm kesimlerince anlaşılma kaygısı taşımaz. Bilimsel makaleler, o alanda uzman olan, çalışma yapan veya o alana ilgi duyan kişilerce okunur.

5.ETKİNLİK

Sınıfınıza getirdiğiniz gazetelerdeki makaleleri tespit ediniz. Makaleleri, haber yazıları ve köşe yazılardan ayıran niteliklerin neler olduğunu belirtiniz. Fıkra türü ile makale türü arasındaki farklılıkları açıklayınız.

Tablo koncak

6.ETKİNLİK

Yaptığınız araştırmadan hareketle makale türünün toplum hayatındaki önemini açıkla­yınız.

Bilimsel yazılar, bilimsel gelişmelerden haberdar olmamızı sağlayarak belli konularda toplumsal duyarlılığın oluşmasında katkıda bulunur. Bilimsel yazılar toplumun aydınlanmasını ve bilinçlenmesini sağlar.

7.ETKİNLİK

Makale türünün Türk edebiyatındaki gelişimi konusunda yaptığınız araştırmayı sınıfı­nızda sununuz.

SAYFA 157

8.ETKİNLİK

“Yeryüzünde iki kuvvet vardır: Kılıç ve zekâ... Çok zaman kılıç, zekâ ile mağlup edilmiş­tir.”

(Eflatun)

Özdeyişle ilgili ayrıntılı bir plan denemesi

Giriş

Kılıç kuvvetinin nitelikleri:

· Yıkıcıdır.

· Haklarımızı elde etmede yardımcıdır.

· Hâkim olma fikrini geliştirir.

· Vatan savunmasında önemli rol oynar.

Zekâ kuvvetinin nitelikleri:

· Davranışları yönetir.

· İyi ile kötüyü, doğru ile yanlışı, güzel ile çirkini ayırabilmemize yardım eder.

· Hayatımıza yön verir.

· Zor durumlardan kurtulmamızı sağlar.

· Evreni ve dünyayı kavramamızdaki en önemli etkendir.

Gelişme

Zekâ ile kılıcın karşılaştırılması

· Zekâ kılıcın iyi ve yararlı işler başarmasını sağlar.

· Yıkıcı kuvveti temsil eden kılıca karşı, zekânın yapıcı gücü çoğu zaman üstün gelir [(Tarih­ten alınan öreklerle (Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u alışı, Çanakkale Zaferinin kazanıl­masında zekânın özellikleri vb.) zekânın üstünlüğünün örneklendirilmesi].

Sonuç

Zekânın kılıcı yenmesi

· Akıl kaba güce karşı daima üstündür.

• Sınıfınızda üç grup oluşturunuz. “Atatürk'te Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” “Göçün 50. Yılında ‘Kültürel Şok'lar Üzerine Düşünmek”, “Okuduğunu Anlamayan Çocuk Kitabı Se­vemez” adlı metinleri gruplar arasında paylaştırınız. Grup üyelerinizle yukarıdaki örnek metin planını inceleyiniz. Daha sonra incelediğiniz metni meydana getiren düşünceleri dikkate ala­rak makaleyi parçalara ayırıp planını çıkarınız. Makalenin giriş, gelişme ve sonuç bölümlerini belirleyiniz. Dalı a sonra makalenin ana düşüncesini ve yardımcı düşünceleri bulunuz. Yardım­cı düşüncelerin ana düşünce etrafında nasıl bir araya getirildiğini belirleyiniz. Grup çalışmanı­zı sınıfa sununuz.

SAYFA 158

9.ETKİNLİK

“Atatürk'te Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı”, “Göçün 50. Yılında Kültürel Şok'lar Üzerine Düşünmek” adlı makaleleri, incelediğiniz “Yazın Okuru Aranıyor”, “Sevgi” ve “Topacın İpi Var­dır Ama...” adlı denemelerle düşüncelerin kanıtlanmaya çalışılması ve konunun kesin bir sonuca bağlanması yönlerinden karşılaştırınız. Yaptığınız karşılaştırmadan yola çıkarak makale ve de­neme türleri arasındaki farklılıkları belirtiniz.

Makalelerde düşünceleri kanıtlama zorunluluğu vardır. Örnek makalelerde öne sürülen tezlerin kanıtlama yoluna gidildiğini görüyoruz. Denemede ise düşünceleri kanıtlama zorunluluğu yoktur.

10.ETKİNLİK

“Atatürk'te Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” ve “Göçün 50. Yılında 'Kültürel Şok'lar Üze­rine Düşünmek” adlı makalelerden alınan aşağıdaki paragraflarda hangi anlatım türlerinin kul­lanıldığını tespit ediniz. Bu anlatım türlerinin özelliklerini belirtiniz. Metinde kullanılan diğer anlatım türlerini de bularak bu anlatım türlerinin birbirleriyle ilişkisini açıklayınız.

Metinler	Paragraflar	Anlatım Türü
Atatürk'te Eği­tim, Bilim ve Teknik Anlayışı	Bilim ve tekniğin önemli etkisini, iktisadi sistemlerin yapı­larında da bulabiliriz. Uygulama alanında her iki sistemin ortak noktalarını belirlemek mümkünse de teorik planda iki büyük sis­temin ortak nokta olarak bağdaştırılmasma, yalnız bir istisna dı­şında, olanak yoktur. İleri bir teknik ve makineleşmeyi kullanmak, her iki sistemin benimsediği ve teorik planda kendini gösteren tek ortak noktadır.	Açıklayıcı anlatım
Göçün 50. Yı­lında 'Kültürel Şok'lar Üzerine Düşünmek	İnsanımızın değerlerini koruyup itibar görerek yaşadığı yaban­cı ortama uyum sağlaması, insan onuru ve gururu için vazgeçilmez bir durumdur. Kendi sosyokültürel değerlerini kaybetmeden, diğer kültürü de öğrenerek, ona değer vererek yük olma yerine ona katkı sağlayarak gerçekleştirilecek olan entegrasyon hem o ülke insanını rahatlatacak hem de orada yaşamayı kolaylaştıracaktır. Her insana düşen, farklı kültürlere saygı duymak ve o kültür mensuplarıyla empati yapmak, onları anlamaya çalışmaktır.	Açıklayıcı anlatım

11.ETKİNLİK

“Atatürk'te Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı makalede dil hangi işleviyle kullanılmıştır? Makalelerde dilin bu işlevde kullanılma nedenini açıklayınız.

Açıklama, bilgi verme amaçlandığından dil göndergesel işlevde kullanılmıştır.

ANLAMA VE YORUMLAMA

1. “Atatürk'te Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı makalede ileri sürülen görüşler ne­lerdir? Yazar bu görüşlerini kanıtlamak için hangi yollara başvurmuştur?

Makalede Atatürk'ün aydın, ilerici bir lider olduğu belirtilmiş, bi­lime ve eğitime önem verdiği dile getirilmiştir. Yazar, bu görüşü kanıtlamak için Atatürk’ün bu konular­da yaptığı çalışmaları örnek göstermiş, söylediği sözleri aktarmıştır.

2. Atatürk'ün eğitime verdiği önem yanında asıl dikkati çeken özellik, eğitimin iktisadi kalkınmaya olan olumlu ve vazgeçilmez etkisini ısrarla belirtmesidir. Altyapı ve eğitimin ik­tisadi kalkınmadaki temel rolleri için halkın da özlem ve isteğini katarak şöyle der: “Halk ve köylüler, beni her yerde şu iki sözle uyardılar: Yol ve okul.”

• “Atatürk'te Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı makaleden alınan yukarıdaki parag­rafta düşünceyi geliştirme yollarından hangisine başvurulduğunu belirtiniz.

Alıntı yaparak düşünceyi kanıtlama yoluna gitmiş. Tanık göstermeye başvurulmuş.

SAYFA 159

3. “Atatürk'te Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı makale kaç bölümden oluşmaktadır? Bu bölümlerde Atatürk'ün hangi özellikleri anlatılmaktadır?

Makalenin 3 bölümden oluştuğunu görüyoruz.

1.bölüm:Atatürk’ün eğitim hakkındaki düşünceleri ve eğitim anlayışı

2.bölüm: Atatürk’ün bilim ve teknikle ilgili düşünceleri

3.bölüm: Atatürk’ün gerçekliğe verdiği önem, eğitim ve bilim alanındaki çalışmaları

4. Atatürk'ün hedeflediği çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşmak için neler yapılması ge­rektiğiyle ilgili düşüncelerinizi açıklayınız.

Çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşmak için yapılması gerekenler:

Başta eğitim geliyor. Eğitime önem verilmeli

Bilim ve tekniğe önem vermek ve bu alanda çalışmalar yapmak.

Demokrasi ve insan hakları

Vatana, millete yararlı bir fert olmak

Taklitçi olmamak, üretici, yaratıcı olmak

(Benim aklıma gelenler bunlar sevgili arkadaşlar, sizler de kendi düşüncelerinizi ekleyebilirsiniz.)

5. “Atatürk'te Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı makalede konunun nasıl sınırlandırıl­dığını belirtiniz.

Bu makalede makalenin adından da anlaşıldığı gibi Atatürk’ün eğitim, bilim ve teknikle ilgili çalışmaları, görüşleri anlatılmıştır. Atatürk’ün daha birçok alanda (siyasi, ekonomik vb) çalışmaları, düşünceleri vardır. Bu makalede yalnız bu yönlerine değinilerek konu sınırlandırılmıştır.

6. Ders kitabınızda yer alan makalelerden birini seçerek metinde düşünceyi geliştirme yol­larından hangilerine başvurulduğunu belirleyiniz. Yaptığınız çalışmayı arkadaşlarınıza sunu­nuz.

Bu makalelerde açıklayıcı, kanıtlayıcı anlatım biçimleri kullanılmış; tanımlama, karşılaştırma, örneklendirme, tanık gösterme gibi düşünceyi geliştirme yollarına başvurulmuştur.

7. Sınıfa getirdiğiniz makalelerin konusunu belirleyiniz. Belirlediğiniz konuları sınıf tahta­sına liste hâlinde yazınız. Yaptığınız çalışmadan hareketle makalelerin daha çok hangi konular­da yazıldığını belirtiniz.

8. Bir makale yazmadan önce yapılması gereken hazırlıkların neler olduğunu tartışınız. Ulaştığınız sonuçları maddeler hâlinde sınıf tali tasına yazınız.

Makale yazmadan önce araştırma yapılmalı, çeşitli kaynaklar incelenmeli

Elde edilen bilgiler sıraya konarak bir plan dahilinde nesnel bir anlayışla aktarılmalı

9. “Atatürk'ün hedeflediği eğitim düzeyi” konusunda bir makale yazınız. Makalenizi ya­zarken aşağıdaki aşamaları takip ediniz. Makalenizi öğretmeninizin belirlediği tarihe kadar ta­mamlayarak sununuz.

• Konuyla ilgili bilgi ve belgeleri toplayınız.

• Makalenin konusunu sınırlayınız.

• Metni yazma amacınızı, ana düşünce ve yan düşünceleri belirleyiniz.

• Makalede ele alacağınız konuyla ilgili bir plan oluşturunuz.

• Yapmış olduğunuz plan doğrultusunda görüş ve düşüncelerinizi yazınız.

• Paragrafta düşünceyi geliştirme yollarına (tanımlama, örneklendirme, karşılaştırma, tanık gösterme, istatistiki verilerden yararlanma) başvurarak görüş ve düşüncelerinizin doğ­ruluğunu kanıtlamaya çalışınız.

• Akıcı bir anlatım kullanmaya özen gösteriniz.

• Metne uygun bir başlık bulunuz.

• Yazdıklarınızı yazım ve noktalama yönünden inceleyerek hatalarınız varsa düzeltiniz.

• Metni öğretmeninizin belirlediği tarihte sınıfa sununuz.

Bu çalışmayı kendiniz yapınız.

10. “Göçün 50. Yılında ‘Küresel Şok'lar Üzerine Düşünmek” adlı metinden alman aşağı­daki bölümde yay ayracın kullanıldığı yerlere hangi noktalama işaretlerinin getirilebileceği­ni belirleyiniz. Ayrıca yazım yanlışı bulunan kelimelerin altını çiziniz. Bu kelimelerin nasıl yazılması gerektiğini söyleyiniz. Çalışmanızı tamamladıktan sonra 153. sayfada yer alan bu bölümle yaptığınız çalışmayı karşılaştırınız.

Kültürel Şokun Seyri

Hareketli bir hayat yaşayan insanoğlu(,) sık seyahatler yapmakta ve değişik amaç ve süre­lerle farklı coğrafyalara misafir olmaktadır( .) Bu hareketleri sadece ülkeler arasında düşünmek

SAYFA 160

yerine aynı ülkede şehirden şehre yahut da aynı şehirde semtten semte hatta mahalleden mahalleye olan yer değiştirmelerde kültürel şok yaşanabilmektedir(.) Bunu tespit etmek müm­kündür. Araştırmalar bu konaklamalardaki sürecin dört aşamada geliştiğini ortaya koymaktadır(.) İlk karşılaşmanın verdiği fırsatlar(,) yeni simalar ve farklı davranışlar insanlarda yepyeni heyecanlara vesile olur (.) Merak(,) keşfetme(,) yeni bir tecrübe kazanma(,) meşguliyet (,) farklı görme veya görünme duygusu(,) yöre yabancısı kişide neşeli ruh haletine vesile olur(.) Çok çabuk geçecek olan bu dönem(,) yaşanan ilk hayal kırıklığı(,) zorlanma (,) çaresizlik ile son bulacaktır(.)

Yaşanan ilk mutsuzluk( ,) kalınan mekânın cazibesini yitirmesine(, ) heyecanın bitmesine(, ) neşenin kaybolmasına yol açarken kısa bir süre sonra yerini endişeye bırakır( .) Bu duygu(, ) kişide asap bozukluğuna ve yaptığı işten(, ) gezdiği yerden(, ) aldığı gıdadan(, ) karşılaştığı manzaradan tedirgin olmasına sebep olur(.) Vücut dili işaretleri(,) deyimler(,) konuşma tonu(,) dil nüansları gibi iletişim zorluklarına(,) adaptasyonun yol açtığı uykusuzluk(, ) günışığı farkı( ,) uyuşukluk(, ) insanların önünde ciddi engel haline gelebilir( ;) onları ümitsizliğe atabilir( .) Bu süreçte kişiler yaşama durumunda oldukları yeri yavaş yavaş idrak etmeye(,) çevreye alışmaya(,) duygusallıktan tedrici bir şekilde kurtularak gerçekleri(, ) yaşadıkları çevreyi anlamaya başlarlar(.)

11. “Atatürk’te Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı makaleyi yazım, noktalama, akıcılık, bağlaşıklık ve bağdaşıklık bakımından incelemek amacıyla sınıfınızda üç grup oluşturunuz. Makalede Romen rakamlarıyla ayrılan I. bölümü birinci grup, II. bölümü ikici grup ve III. bölü­mü 3. grubun incelemesi amacıyla görev dağılımı yapınız. Görev dağılımı yapıldıktan sonra grup arkadaşlarınızla metinde inceleyeceğiniz bölümü yazım, noktalama, akıcılık, bağlaşıklık ve bağdaşıklık bakımlarından inceleyiniz. Yaptığınız çalışmayı aşağıda verilen sıralamaya göre sınıf arkadaşlarınıza sununuz.

• Metinde kullanılan noktalama işaretleri ve bu noktalama işaretlerinin kullanıldığı yerler

• Metinde kullanılan özel isimler ve bu tür isimlerin yazılışıyla ilgili kurallar

• Metinde kullanılan birleşik kelimeler ve bu tür birleşik kelimelerin yazılışıyla ilgili kurallar

• Metinde yer alan sayılar, tarihler, bağlaçlar, edatlar ve bunların yazılışıyla ilgili kurallar

• Metinde cümlelerde bağlaşıklık ve bağdaşıklığın sağlanıp sağlanamadığı

• Metinde akıcılığı bozan unsurları yer alıp almadığı

12. Sınıfınızda üçer kişilik gruplar oluşturunuz. Yazdığınız makaleleri grup arkadaşları­nızla birlikte yazım, noktalama, bağlaşıklık, bağdaşıklık ve akıcılık bakımından inceleyiniz. Bu metinleri “Atatürk'te Eğitim, Bilim ve Teknik Anlayışı” adlı makale ile karşılaştırınız. Yazdığınız metinlerde yazım, noktalama, akıcılık, bağlaşıklık ve bağdaşıklık hataları bulunup bulunmadığını belirleyiniz. Bir önceki konuda yaptığınız öz değerlendirmeyi de inceleyerek eksikliklerinizi giderip gidermediğinizle ilgili bir öz değerlendirme daha yazınız. Yaptığınız öz değerlendirmeyi ve yazdığınız makaleyi öğretmeninizin değerlendirmesi amacıyla öğrenci ürün dosyanızda saklayınız.

SAYFA 161

7. Aşağıdaki cümlelerde yargı doğru ise yay ayraç içerisine "D", yanlış ise "Y" yazınız.

• Türk edebiyatındaki ilk makale Tanzimat Edebiyatı Döneminde yazılmıştır. ( D)

• Makalelerde elde edilen bilgiler üzerine yorumlar yapılır, özel görüşler geliştirilir. (Y )

• Makale yazarı bilimsel terimler kullanmaktan kaçınmalıdır. (Y )

• Makalelerde ağırlıklı olarak öznel anlatım kullanılır. (Y)

• Makalelerde sadece sorunlar dile getirilmeli, çözüm üretilmemelidir. (Y )

8. Aşağıdaki çoktan seçmeli sorulan yanıtlayınız.

1. Aşağıdakilerden hangisi gazete makalelerinde bulunması gereken özelliklerdendeğildir?

A) Güncellik

B) Bilimsellik

C) Nesnellik

D) İlginçlik

E) Açıklık

Cevap: B

2. Aşağıdakilerden hangisi fıkra ve makale türünün ortak özelliklerinden değildir?

A) Gazete ve dergilerde yayımlanması

B) Genellikle güncel konularda yazılması

C) Görüşlerin kanıtlanmaya çalışılması

D) Düşünce ağırlıklı yazılar olması

E) Öğretici metinler olması

Cevap: C

3. Aşağıdakilerden hangisi deneme ile makale türü arasındaki temel farklardandır?

A) Dilin göndergesel işlevde kullanılması

B) Samimi bir üslup kullanılması

C) Fikir ağırlıklı yazılar olması

D) Akıcı bir anlatımla oluşturulması

E) Bilgilendirici, öğretici olması

Cevap: B

9. Aşağıdaki sorulan sözlü olarak yanıtlayınız.

1. Deneme, fıkra ve makale türlerini birbirinden ayıran özellikleri açıklayınız.

MAKALE-FIKRA
BENZER ÖZELLİKLER	FARKLI ÖZELLİKLER
§ Her ikisi de gazete çevresinde oluşan yazı türüdür. § Her ikisi de fikir yazısıdır. § Her ikisi de gazete ve dergilerde yayınlanır. § Her ikisinde de konu zenginliği vardır. § Özellikle gazete makalelerinin toplumu yakından ilgilendiren güncel konuları ele alması ve fıkranın da güncel konular üzerinde yoğunlaşması iki ortak noktalarındandır. § Her iki tür de aynı plana göre yazılır.	§ Makale yazarı ele aldığı fikirleri bilimsel bir yaklaşımla incelerken fıkra yazarı yazarı kişisel görüşle ele alıp inceler. § Makalelerde yazılanları ispatlama kaygısı vardır; ancak fıkralarda yazılanları ispatlama kaygısı yoktur. § Makalelerde ciddi, yapmacıksız, bilimsel bir anlatım vardır. Fıkralarda açık, sade ve anlaşılır bir dil kullanılır. § Fıkralar günübirlik yazı türüdür.Makalede ise böyle bir durum yoktur. § Makalede yazar doğruyu ; fıkrada ise yazar kendi doğrusunu anlatır. § Makale fıkraya göre daha uzun bir yazı türüdür. § Makale yazmak belli bir uzmanlık ister.

MAKALE-DENEME
BENZER ÖZELLİKLER	FARKLI ÖZELLİKLER
§ Her ikisi de fikir yazısıdır. § Her ikisi de gazete ve dergilerde yayınlanır. § § Her iki tür de aynı plana göre yazılır.	§ Makalede ortaya atılan düşünce iddia ya da görüş, kanıtlara dayanır. Denemede ise konu  kişisel düşünceler, yorum ve bakış açısıyla desteklenir. § Makalede düşünce kesin bir sonuca bağlanır. Denemede ise böyle bir zorunluluk yoktur. § Makalenin üslup ve anlatımı ciddi, kurallı ve ağırbaşlıdır. Denemenin üslubu yazarına göre değişir. § Makalede söz oyunlarına yer verilmez, açık ve anlaşılır bir anlatımı vardır. Deneme yazarı ise konusuna uygun olarak söz sanatlarına ve anlam oyunlarına yer verebilir. Denemede dilin doğru ve güzel kullanımı çok önemlidir.

Makale yazarında bulunması gereken özellikler nelerdir? Düşüncelerinizi açıklayınız.

Makale Yazarında Bulunması Gereken Özellikler:

Ele aldığı konuda uzman olmalı, konuyla ilgili iyi bir araştırma, inceleme yapmış olmalı

Dili iyi kullanmalı. Açık, anlaşılır bir dili olmalı. Kelime ve terimleri hedef kitleye uygun olarak belirlemeli.

Tarafsız olmalıdır. Öznel yargılardan kaçınmalıdır.

Düşüncelerini ortaya koyarken sağlam ve mantıklı kanıtlar sunmalıdır.

bu yazı http://edebiyatfatihi blogspot.com/ sayfasından alınmıştır.

Read more

11. Sınıf Türk Edebiyatı Sayfa 140-147 Cevapları ve Etkinlikleri ( BirYay Yayınları )

Millî Edebiyat Döneminin Oluşumu

1. “Milliyetçi edebiyat” söz grubundan ne anladığınızı açıklayınız.

Milliyetçi edebiyat, Türkçülük fikrinin hakim olduğu, sanatçılarının halka yönelerek yerli kaynaklardan yararlandığı, Türk milletinin maddi ve manevi değerlerini ön planda tutan edebiyattır.

2. Hayatımıza yön verirken akıl, mantık ve bilimden faydalanmanın önemi nedir?

Hayatımıza yön verirken akıl, mantık ve bilimin rehberliğine ihtiyacımız vardır. Kulaktan dolma bilgilerle, batıl inanışlarla kendimize yön veremeyiz. Aklı ve bilimi temel almalıyız. Çeşitli konularda karar verirken akıl ve mantık çerçevesinin dışına çıkarsak hayal kırıklıklarına, hüsrana uğrayabiliriz.

3. “Ne mutlu Türk’üm diyene!” sözünü milliyetçilik ilkesiyle bağdaştırarak açıklayınız.

Anayasamızda da ifadesini bulan kendini Türk hisseden, bu vatana gönül bağıyla bağlı, vatanın birliğini ve devamlılığını, ilerlemesini isteyen her vatandaşımız Türk’tür. Bir insanın yüceliği, annesinin, babasının, soyunun Türk olmasında değil milletinin, tarihinin, kültürünün önemini kavramak ve bunları yaşamaktadır.

“Batıcılık, Osmanlıcılık, İslamcılık ve Türkçülük” akımlarıyla ilgili sunumlarınızı arka­daşlarınızla paylaşınız.

Osmanlı Devletinde Fikir Akımları

Osmanlıcılık

*Fransız İhtilali’nden sonra etkili olan milliyetçilik (ulusçuluk)jdüşüncesine karşı ortaya çıkmıştır.

*“Din, dil, ırk farkı gözetmeksizin Osmanlı sınırları içinde yaşayan herkes Osmanlı vatandaşıdır” fikri esas alınmıştır.

*Azınlıkların devlete bağlılığını artırarak Osmanlı Devleti’nin bütünlüğünün korunması amaçlanmıştır. Bundan dolayı Mebusan Meclisi’nde azınlıklar da yer almıştır.

*Genç Osmanlılar Cemiyeti tarafından savunulmuştur.

*Ulusçuluk hareketlerinin güç kazanmasıyla beraber etkinliğini kaybetmiştir.

*Balkan Savaşları, bu fikir akımının önemini yitirdiğinin en önemli göstergesidir.

İslamcılık (Ümmetçilik – Panislamizm)

*Ülkenin bütünlüğünü korumak amacıyla “Hangi milletten olursa olsun bütün *Müslümanların halifenin etrafında toplanmasının gerekliliği” ilkesi esas alınmıştır.

*II. Abdülhamit devrinde, I. Meşrutiyet’e son verilince uygulanmaya başlanmıştır.

*Osmanlı dışındaki Müslüman toplumların sömürge durumundan kurtarılması amaçlanmıştır.

*I. Dünya Savaşı’nda Arapların ingilizler’le işbirliği yapması, islamcılık düşüncesinin gereken etkiyi gösteremediğinin ve milliyetçiliğin önem kazandığının göstergesidir.

Türkçülük (Pantürkizm – Turancılık)

*“Devlet ancak dili, dini, soyu ve ülküsü bir olan toplumla ayakta durabilir” düşüncesine dayanır.

*Amaç, Türk birliğinin (Turancılık) kurulmasıdır.

*II. Meşrutiyet döneminde İttihat ve Terakki Cemiyeti tarafından iç ve dış politikada uygulanmıştır.

*Türkçülük, Yeni Türk Devleti’nin temel ideolojilerinden biri olmuştur.

Batıcılık

*İlk olarak askeri alanda başlayan Batılılaşma hareketi, II. Meşrutiyet döneminde bir düşünce akımına dönüşmüştür.

*Batıcılar, Osmanlı Devleti’nin ancak Avrupa tarzı kurumlarla yıkılmaktan kurtarılabileceğini savunmuşlardır.

*Batıcılık, Yeni Türk Devleti’nin temel ideolojilerinden biri olmuştur.

Adem-i Merkeziyetçilik

*Merkezi yönetimin bazı yetkilerinin yerel yönetimlere bırakılmasını savunmuştur.

*Federatif bir yönetimin kurulmasını ileri sürmüştür.

Ziya Gökalp’ın iki eserinden alınan kitabınızdaki metinlerden ve daha önce edindi­ğiniz bilgilerden hareketle “Batıcılık, Osmanlıcılık, İslamcılık, Türkçülük” akımlarının temsil­cilerini ve temel düşüncelerini tabloya kısaca yazınız.

1.OSMANLI DEVLETİ’NDE DÜŞÜNCE AKIMLARI

	Batıcılık	Osmanlıcılık	İslamcılık	Türkçülük
Ortaya Çıkış sebepleri	Batının Osmanlı karşısında bilim,teknik,fen ve sanat alanlarında önde olması EDEBİYAT FATİHİ	Osmanlı’nın etnik yapısının farklı olması, Fransız İhtilali sonucu milliyetçilik akımından etkilemesinin istenmesi, ülkede iç-dış isyanların olması, devletin toprak kaybetmesi	Rusya’nın Balkanlarda uyguladığı Panislamizm düüncesi,ülkelerin bağımsızlık mücadelesi vermesi,siyasi otorite kurulmak istenmesi	BalkanSavaşları sonucunda Osmanlıcılık fikrinin geçerliliğini kaybetmesi,azınlıkların Osmanlı’dan ayrılması EDEBİYAT FATİHİ
amacı	Batıyı fen ,teknoloji,bilim ve sanat alanlarında örnek alarak ülkenin kalkınmasını sağlamak	Ülkedeki bütün etnik grupları ayrım gözetmeksizin Osmanlı milleti olarak görmek,devletin menfaati doğrultusunda birleşmek	İslamın değerlerine bağlı kalmak,öze dönmek, din çatısı altında birleşmek	Farklı coğrafyalardaki Türkleri Osmanlı bayrağı altında birleştirmek
Temel düşüncesi	Batı seviyesine çıkmak	Osmanlının eski ihtişamlı günlerine geri dönmek	İslamın temel düşüncesinin ilericilik olduğu, çalışmayı ve gelişmeyi emrettiği bütün Müslümanların kardeş olduğu	Dilde,dinde,vatanda,ülküde birlik düşüncesi edebiyatfatihi.blogspot.com
temsilcileri	Abdullah Cevdet,Tevfik Fikret,Celal Nuri	Jön Türkler Namık Kemal,Ziya Paşa,Agah Efendi,Ali Suavi	M.Akif Ersoy,Said Halim Paşa,M.Şemseddin Günaltay	Ziya Gökalp,M.Emin Yurdakul,Enver Paşa,Nihal Atsız

SAYFA 145

b. Aşağıdaki açıklamaların Batıcılık, İslamcılık, Osmanlıcılık ve Türkçülük akımlarından hangisinin amaçlarını belirttiğini yanlarındaki boşluklara yazınız.

Türk toplumuna Batı’da gelişen düşünce, yönetim biçimi, yaşam tarzını uygulayarak ülkenin ge­lişmesini, kalkınmasını sağlamak	Batıcılık
Osmanlı Devleti’nin kuruluş ve yükselme dönemlerinde sahip oldukları zihniyetin sanatta ve ede­biyatta da takip edilmesini sağlamak	Osmanlı­cılık
İslam'ın ilk dönemindeki değerleri XX. yüzyılın başlarına taşıyarak Türk toplumunu içinde bulun­duğu bunalımdan kurtarmak	İslamcılık
Türk toplumunun uzak geçmişinde kazandığı değerlerin araştırılmasını ve bilinmesini, halkın ya­şama biçiminin ve değerler dünyasının araştırılmasını sağlamak	Türkçülük

c. Yukarıdaki tabloda verilen amaçların modern milletin ortaya çıkarılmasına nasıl zemin hazırladığını açıklayınız.
Modern milletin ortaya çıkmasında Osmanlıcılık akımının etkisi diğerlerine göre daha azdır. Milletin dil, din, kültür bakımlarından bütünlüğü vardır. Modernleşmede Batı örnek alınmış, dini ve milli değerler korunmuştur.

ç. Aşağıdaki şemayı inceleyiniz. Okuduğunuz metinlerden ve şemadan yararlanarak belirtilen dört düşünce akımının, etkinlik ve çeşitli arayışların “millî devlet” fikri ve endişesi etrafında kendiliğinden nasıl oluştuğunu açıklayınız.

Bu düşünce akımları milli devletin oluşmasında az ya da çok etkili olmuştur. Milli devletin oluşmasında düşünce akımlarından yararlanılmıştır.

Aşağıdaki şemayı inceleyiniz. 1911 sonrası Türk edebiyatının millî devlet ve milletleşme çevresinde ileri sürülen hangi fikirler, başvurulan hangi anlatım ve metin türleri etrafında nasıl geliştiğini açıklayınız.

Ülkenin içinde bulunduğu durumdan kurtulması için ortaya konan bu düşünce akımları, çeşitli anlatım ve metin türleri ile dile getirilmiştir. Bunlardan en etkili olanlar; şiir, makale, eleştiri türleri olmuştur. Sanatçılar düşüncelerini gazete ve dergi aracılığıyla dile getirmişlerdir.

SAYFA 146

a. Grup olarak önceden okuduğunuz “Kızıl Elma, Cenge Giderken” şiirlerinin ve “Primo Türk Çocuğu” hikâyesinin temalarını grup sözcüleriniz aracılığıyla belirtiniz. Daha sonra sınıfça, temaların ortak yönlerini belirleyiniz. Millî Edebiyat Dönemine ait okuduğunuz bu eserler ve kitabınızda bulunan metinlerden hareketle yazar ve şairlerin aşağıda belirtilen konulardaki önerilerini verilen boşluklara yazınız.

Kültür: Bir milletin maddi ve manevi değerleridir. Bir milletin en önemli değeridir.

Devlet-vatandaş ilişkisi : Devlet vatandaşına sahip çıkmalı, vatandaş da devletin birliği ve dirliği için çalışmalıdır.

Gelecekle ilgili düşünceler: Gelecekte Türk milleti daha da güçlenerek eski ihtişamlı günlerine kavuşmalıdır.

b. Yukarıda sıraladığınız konuların “ulus devlet hâline gelmek” kaygısıyla nasıl birleş­tiğini açıklayınız.

Millî Edebiyat Dönemine ait bu bölümdeki sosyal, tarihî, fikrî ve İlmî temalı eserlerin dil ve anlatımıyla ilgili aşağıdaki seçeneklerden uygun olanları işaretleyiniz.

□ Sade bir dil □ Doğal bir söyleyiş ve anlatım

Aşağıdaki kutucuklarda bulunan kavram ve tanımları uygun şekilde eşleştiriniz. İki kav­ramın farklılığını açıklayınız.

Milli Edebiyat Dönemiyle ilgili kavramları karıştırmamak için şunlara dikkat edelim:

Milli Edebiyat Dönemi: 1911-1923 yılları arasındaki dönemdir. Milli Edebiyat Dönemi, tarihi bir dönem değildir, edebiyatımızda bir dönemdir.

Milli Edebiyat: Milletin maddi ve manevi değerlerinin işlendiği edebiyattır. Yakup Kadri, Reşat Nuri, Halide Edip gibi sanatçılar bu edebiyatın içinde sayılır.

Milliyetçi Edebiyat: Türkçülük fikrinin hakim olduğu, şiirde sade dil ve hece ölçüsünün kullanıldığı edebiyattır. Milliyetçi edebiyatın temsilcileri Ömer Seyfettin, Ziya Gökalp, Mehmet Emin Yurdakul gibi sanatçılardır.

Not: Milli Edebiyat Döneminde Milli edebiyat , milliyetçi edebiyat anlayışının dışında farklı eğilimler de görülmektedir.

SAYFA 146

YORUMLAMA- GÜNCELLEME

1. Ziya Gökalp’ın “Millet ve Vatan” adlı yazısında “Mekânın şerefi, oturan iledir.” sözüyle ilgili dü­şüncelerinizi açıklayan kısa bir yazı yazınız. Yazınızı arkadaşlarınızla paylaşınız.

Vatanın değeri, orada yaşayan insanlarıyladır. Vatanı o vatanda yaşayan insanlar değerli kılar.

2. Günümüz edebiyatından okuduğunuz eserleri “millî” olması açısından yorumlayınız.

Sade dille yazılmış ve toplumsal hayatı yansıtıyorsa, bizi anlatıyorsa millidir, diyebiliriz.

3. Günümüz sanat eserlerinde (edebiyat, resim, müzik, mimari vb.) millî kültürümüze ait hangi değerler kullanılmaktadır?

Günümüz sanat eserlerinde kültürümüz, geleneklerimiz, dünyaya bakışımız, hayat tarzımız yansıtılmaktadır.

SAYFA 147

DEĞERLENDİRME

1. Millî Edebiyat Dönemi akımları hakkında verilen bilgilerden hangisiyanlıştır?

A. Batıcılık anlayışını savunanların, Türk toplumuna Batı’da gelişen düşünce, yönetim biçimi, yaşama tarzını uygulama düşüncesini tartışmaları

B. Batıcılığı savunanların, bu anlayışlarını doğu-batı kültürünü kaynaştırarak benimsetmek ama­cında olmaları

3. İslamcıların, İslam’ın ilk dönemindeki inanç değerlerini XX. yüzyıl başlarına taşmak amacını gütmeleri
4. Osmanlıcılığı savunanların, Osmanlı’nın kuruluş ve yükselme dönemlerindeki zihniyetini sa­nat ve edebiyatla takip etmek amacını taşımaları
5. Türkçülüğü savunanların, Türk toplumunun uzak geçmişinde kazandığı değerlerin araştırıl­ması taraftarı olmaları

CEVAP: B (Batıcılarda genel olarak Doğu-Batı kültürünü kaynaştırma yoktur. Abdullah Cevdet, her bakımdan Batılılaşma taraftarıdır. Gerçi Celal Nuri ve arkadaşları Batı'nın tekniğini alalım demişlerse de B şıkkı Batıcılığa uzak düşüyor.

2. Aşağıdakilerden hangisi Mehmet Emin Yurdakul, Ziya Gökalp ve Ömer Seyfettin’in ortak özelli­ğidir?

A. Fecr-i Atî Topluluğuna dâhil olmaları

B. Genç Kalemler hareketinin başında bulunmaları

C. Hem nesir hem de nazım alanında eser vermeleri

D. Fikir adamı kişiliklerinin sanatçı kişiliklerinden güçlü olması

E. Türkçülük akımının öncüleri sayılmaları

(ÖYS-1991)

CEVAP: E

3. Millî Edebiyatla ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A. Millî Edebiyat Döneminde her edebî, fikrî etkinliğin ulus devlet hâline gelme kaygısını taşıması

B. Bu dönemde sosyal, tarihî, fikrî ve İlmî temaların, sade bir dille, doğal bir söyleyişle ele alınması

C. Millî Edebiyat Döneminin, tarihî bir dönem olarak bilinmesi

D. Milliyetçi edebiyatla millî özelliklere sahip bir anlayışın hâkim olması

E. Millî edebiyatın; sade dil, hece vezni ve Türkçülük hareketi çevresinde oluşması

CEVAP: C (Milli edebiyat dönemi edebiyatta bir dönemdir.)

4. Aşağıdaki cümlelerin başına yargı doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

(D ) II. Meşrutiyetten sonra Osmanlının hızla toprak kaybetmesi, milliyetçilik akımının değer kazanmasında önemlidir.

( Y) İslamcılık akımı, yalnızca Anadolu Müslümanlarıyla ilgilidir.

( D) Türkçülük akımında halkın yaşama biçiminin ve değerler dünyasının araştırılması esastır.

5. Batıcılık, Osmanlıcılık, İslamcılık ve Türkçülük akımlarının Millî Edebiyat üzerinde etkili olması­nın nedenlerini açıklayınız.

Türkçülük etkili olmuştur çünkü halkın dil, yaşama tarzı gibi kültürüyle bir bütün olduğunu dile getirmiştir.

Osmanlıcılık, İslamcılık, halkın dinine bağlılığını ortaya koyar. Batıcılık, bazı bakımlardan Batı’yı örnek almanın (teknloji, bilim gibi) kaçınılmaz olduğunu ortaya koymuştur.

Read more

Nurallah Selim Harlem Shake İzle

Yetenek Sizsinizın bu haftaki konuğı Nurallah Selim oldu, Harlem Shake dansı yaparak izleyicileri yine güldürdü

Read more