Eserin adı, "Türk Dili'nin toplu(genel) Sözlüğü"
anlamına gelir. Adından da anlaşılacağı gibi,
eser bir sözlüktür; Araplara Türkçeyi
öğretmek amacıyla yazılmıştır. Bundan dolayı,
Türkçenin Arapça karşısında savunulduğu bir
eser olarak değerlendirilir. Eserde Türkçe
sözcüklerin anlamları Arapçayla açıklanmakta
ve her maddeden sonra birtakım Türkçe
metinler örnek olarak verilmektedir. Kaşgarlı
Mahmut tarafından XI. yüzyılda yazılan eserin
asıl önemi de, işte bu derleme Türkçe
metinlerden ileri gelmektedir. Eserine bir de
Türk illerinin haritasını koyan Kaşgarlı
Mahmut, Türkçe sözcüklerin açıklamalarını
yaparken dört yüze yakın dörtlükten oluşan
şiirlerle atasözlerini (sav) örnek olarak verir.
Divan-ı Lügat-it Türk, Türk dilinin ana eseri,
Türk edebiyatının ve folklorunun bir hazinesi
olarak kabul edilmektedir.
Edebiyatımızda aruz ölçüsünün ilk kullanıldığı
eser olarak kabul edilmektedir. Eserde
adaleti, aklı, saadeti ve devleti temsil eden
dört kahramanın çevresinde gelişen olaylarla
yazar, devlet idaresinin ve sosyal düzenin
nasıl olması gerektiğini anlatır. Hakaniye
Türkçesiyle yazılmış olan eserde 7500
civarında Türkçe sözcük Arapça olarak
açıklanmıştır. Ayrıca Türk boylarının dilleri ve
Türk illeri hakkında bilgi verir.
0 Yorumlarınız